Erlent

Vöruðu við því að Banda­ríkin gætu svikið Úkraínu og Evrópu

Samúel Karl Ólason skrifar
Emmanuel Macron og Freidrich Merz, leiðtogar Frakklands og Þýskalands.
Emmanuel Macron og Freidrich Merz, leiðtogar Frakklands og Þýskalands. AP/Thomas Mukoya

Ráðamenn í Evrópu bera lítið traust til erindreka Donalds Trump, forseta Bandaríkjanna, í tengslum við viðræður Bandaríkjamanna við Rússa um mögulegan frið í Evrópu. Emmanuel Macron, forseti Frakklands, varaði aðra þjóðarleiðtoga og embættismenn í Evrópu við því á dögunum að ráðamenn í Bandaríkjunum gætu á endanum svikið Úkraínu og Evrópu.

Friedrich Merz, kanslari Þýskalands, varaði Vólódímír Selenskí, forseta Úkraínu, við því að hann þyrfti að fara mjög varlega.

„Þeir eru að spila með bæði ykkur og okkur,“ sagði Merz og er hann talinn hafa verið að ræða þá Steve Witkoff og Jared Kushner sem ferðuðust til Moskvu í vikunni og ræddu við Vladimír Pútín, forseta Rússlands.

Sjá einnig: Engin niðurstaða á annars „gagnlegum“ fundi

Þetta sögðu leiðtogarnir í hópsímtali þó nokkurra leiðtoga Evrópu á mánudaginn, samkvæmt blaðamönnum Spiegel, sem hafa komið höndum yfir minnispunkta um símtalið.

Auk Macrons, Merz og Selenskís tóku Mark Rutte framkvæmdastjóri Atlantshafsbandalagsins, Alexander Stubb forseti Finnlands, Donald Tusk forsætisráðherra Póllands, Girogia Meloni forsætisráðherra Ítalíu, Mette Frederiksen forsætisráðherra Danmerkur, Jonas Gahr forsætisráðherra Noregs, Ursula von der Leyen forseti framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins og António Costa, forseti leiðtogaráðs ESB, einnig þátt í símtalinu.

Spiegel segir aðra en Macron og Merz hafa lýst yfir áhyggjum vegna erindrekanna umdeildu.

Varaði við svikum

Þegar Macron var að tala um viðræður Witkoffs og Kushners við Rússa sagði hann að mögulegt væri að Bandaríkjamenn gætu svikið Úkraínu- og Evrópumenn hvað varðar landsvæði í Úkraínu og öryggistryggingar.

Viðræður um landsvæði eru líklega þær erfiðustu þegar kemur að friðarviðræðum milli Úkraínu og Rússlands. Pútín hefur á undanförnum dögum krafist þess að Úkraínumenn hörfi frá öllu Donbas-svæðinu svokallaða. Annars muni Rússar leggja það undir sig.

Sjá einnig: Segir Úkraínumönnum að hörfa eða deyja

Trump og meðlimir í ríkisstjórn hans hafa ítrekað gefið til kynna að þeir séu hlynntir því en Úkraínumenn segja það ekki koma til greina. Umrætt svæði þykir mjög víggirt og þar búa fjölmargir Úkraínumenn.

Stubb sagði á einum tímapunkti í umræddu símtali að ekki væri hægt að bandarísku erindrekunum að einangra Úkraínumenn.

„Við megum ekki skilja Úkraínu og Vólódímír eina með þeim,“ sagði Stubb og tók Rutte undir það.

Evrópu að ákveða hvað gera eigi við peningana

Umræður á símafundinum snerust einnig um frysta sjóði Rússa í Evrópu og hvernig ætti að nýta þá. Margir leiðtogar Evrópu vilja nota þá til að hjálpa Úkraínu á komandi árum en um töluverða fjármuni er að ræða.

Af þeim rússnesku peningum sem um er að ræða eru um 140 milljarðar evra í belgískum bönkum en um 25 milljarðar eru í öðrum bönkum innan ESB.

Í friðaráætlun sem Witkoff, Kushner og rússneski auðjöfurinn Kiril Dmitríev, eru sagðir hafa samið nýlega var lagt til að hluti þessara peninga færi í fjárfestingarverkefni til enduruppbyggingar í Úkraínu. Ríki Evrópu áttu einnig að setja fúlgur fjár í þennan sjóð en Bandaríkjamenn áttu að hirða helminginn af öllum hagnaði sem kæmi úr honum.

Restin átti að fara í sameiginlegar fjárfestingar Bandaríkjamanna og Rússa til að bæta samskipti ríkjanna.

Leiðtogar Evrópu vilja nota frystar eigur Rússa til að styrkja varnir Úkraínu og tryggja rekstur úkraínska ríkisins og stendur til að greiða atkvæði um tillögu þar að lútandi seinna í mánuðinum.

Ráðamenn í Belgíu hafa þó lýst sig andsnúna því.

Á símafundinum eru leiðtogarnir sagðir hafa verið sammála um það að gera þyrfti Bandaríkjamönnum ljóst að þessir frystu sjóðir Rússa í Evrópu kæmu þeim í raun ekki við. Það væri Evrópumanna að ákveða hvað ætti að gera við þá.


Tengdar fréttir

Segir Pokrovsk geta orðið stökkpall lengra inn í Úkraínu

Vladimír Pútín, forseti Rússlands, segir að fall Pokrovsk muni gera rússneskum hermönnum kleift að sækja fram lengra inn í Úkraínu. Hann sagði borgina vera mikilvægan lið í því að ná fram markmiðum hinnar „sértæku hernaðaraðgerðar“ eins og hann kallar innrásina í Úkraínu.

Bjóða Rússum flotastöð við Rauðahafið

Herforingjastjórn Súdan sendi í október tilboð til ráðamanna í Rússlandi og bauð þeim að koma mögulega upp fyrstu rússnesku flotastöðinni við Rauðahaf. Í staðinn fyrir flotastöð og námusamninga vill ríkisstjórnin loftvarnarkerfi og vopn á góðu verði en illa hefur gengið í átökunum við RSF.

Fundurinn af­kasta­mikill en mikið verk fyrir höndum

Marco Rubio, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, segir að fundur hans með úkraínskri sendinefnd um friðarsamkomulag milli Rússlands og Úkraínu hafi verið afkastamikill, en þó væri mikið verk enn fyrir höndum.

Belgar óttast að þurfa að endurgreiða Rússum

Forsætisráðherra Belgíu segist ekki vilja leggja hald á frysta sjóði Rússa þar í landi. Hann óttast að Rússar muni höfða mál gegn Belgíu og að Belgar muni sitja uppi með skaðabótaskyldu. Þá segir ráðherrann, sem heitir Bart De Wever, að eignaupptakan gæti komið niður á friðarviðleitni varðandi innrás Rússa í Úkraínu.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×