Innlent

Fordæmalaus staða í ESB-viðræðunum

Óli Kristján Ármannsson og Atli Ísleifsson skrifa
Frá mótmælum í fyrra .Frá því hefur verið greint að í undirbúningi séu ný mótmæli vegna fyrirætlunar utanríkisráðherra um að leggja aftur fram á Alþingi tillögu um formleg slit aðildarviðræðna Íslands og ESB.
Frá mótmælum í fyrra .Frá því hefur verið greint að í undirbúningi séu ný mótmæli vegna fyrirætlunar utanríkisráðherra um að leggja aftur fram á Alþingi tillögu um formleg slit aðildarviðræðna Íslands og ESB. Fréttablaðið/Pjetur
„Það skal fyrst haft í huga að engin fordæmi eru fyrir þessari stöðu sem hér er miðað við,“ segir Stefán Haukur Jóhannesson, fyrrverandi aðalsamningamaður Íslands í aðildarviðræðunum við Evrópusambandið.

Þetta segir í svari Stefáns Hauks, sem nú er ráðuneytisstjóri í utanríkisráðuneytinu, við fyrirspurn fréttastofu þar sem borin voru undir hann ummæli Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar forsætisráðherra um að sú vinna sem lögð hafi verið í umsókn og viðræður Íslands væri lítils virði.

Stefán Haukur segir stöðu umsóknar Íslands komast næst stöðu umsóknar Möltu frá 1990, sem sett hafi verið á ís af nýrri ríkisstjórn árið 1996. „Í millitíðinni hafði framkvæmdastjórn ESB á árinu 1993 gefið jákvætt álit um umsóknina og mælt með því að aðildarviðræður yrðu hafnar við Möltu. Umsóknin var síðan endurvakin af nýrri ríkisstjórn á árinu 1998.“

Stefán Haukur bendir á að í þessu tilviki hafi liðið tvö ár frá áliti framkvæmdastjórnarinnar þar til umsókn var endurvakin. „Sá tími var talinn þess eðlis að rétt væri að framkvæmdastjórnin gæfi nýtt álit á umsókninni sem gefið var í byrjun árs 1999.“ Malta gekk svo í Evrópusambandið 1. maí 2004.

Stefán Haukur Jóhannesson
Réttmæt ályktun ráðherra

Saga Möltu segir Stefán Haukur hins vegar sýna að orð forsætisráðherra hafi verið fyllilega réttmæt.

„Því lengra sem líður frá stöðvun aðildarviðræðna því líklegra er að endurtaka þurfi þá vinnu sem fram hafði farið. Auk þess myndi það samningsumboð sem ný ríkisstjórn gæfi samningamönnum hafa áhrif í þessu efni,“ segir hann.

Ekki sé sjálfgefið að afstaða nýrrar ríkisstjórnar til samningsmarkmiða sé sú sama og þeirrar sem hafið hafi ferlið. 

Gunnar Bragi Sveinsson utanríkisráðherra hefur einnig sagt að ef núverandi ríkisstjórn þyrfti að hefja viðræður við ESB þá kallaði það á ný samningsmarkmið og aðferðafræði.

Þá hefur Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra einnig sagt skráningu Íslands sem umsóknarríkis hjá ESB vera formsatriði, Ísland væri bara að nafninu til í viðræðum við ESB.

Björg Thorarensen
Sex ár síðan vinnan hófst

Í viðtali við Vísi á miðvikudag sagðist Björg Thorarensen lagaprófessor hins vegar ótvírætt telja að sú vinna sem átt hefur sér stað í aðildarviðræðunum við ESB kæmi í góðar þarfir yrði tekin ákvörðun um að taka upp viðræður á ný. Hún var varaformaður samninganefndar Íslands vegna aðildarumsóknarinnar.

„Vinnan sem fram fór nýtist auðvitað að einhverju marki. Það er búið að gera ítarlega greiningarvinnu á íslenskum rétti, lögum og reglum og því sem þarf að breyta og þeim snertiflötum sem þarf að fara yfir,“ sagði hún. 

Til þess að vinnan nýttist þyrfti hins vegar pólitískan vilja, en orð ráðamanna undanfarna daga gefa því ekki undir fótinn að hann sé hjá þeim að finna.

„Eins og forsætisráðherra segir – að það sé ekkert gagn í þessari vinnu – þá er það rétt eins langt og það nær,“ sagði hún.

„Ef það er ekki pólitískur áhugi á að nýta þessa vinnu til neins þá er það auðvitað rétt. En þetta fyrst og fremst pólitískt mat forsætisráðherra. Þó að greiningarvinnan geti nýst þá breytist löggjöfin ört og það eru að verða sex ár síðan þessi vinna hófst."

Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra, Sigmundur Davíð Gunnlaugsson forsætisráðherra og Gunnar Bragi Sveinsson utanríkisráðherra.Samsett mynd
Mótmæli í spilunum

Boðuð tillaga um formleg viðræðuslit vakti hörð viðbrögð og öldu mótmæla síðast þegar hún var lögð fram í fyrra og enn eru mjög skiptar skoðanir um hvort ljúka eigi samningaviðræðunum eða ekki.

Skiptast þar í tvö horn þeir sem taka vilja afstöðu til fullkláraðs samnings og hinir sem telja ljóst að aldrei náist viðunandi samningur og því óþarft að halda lengra með málið.

Í þessum efnum eru til dæmis forsvarsmenn ríkisstjórnarinnar og atvinnulífsins á öndverðum meiði. Þannig eru Alþýðusambandið, Samtök iðnaðarins og Samtök atvinnulífsins öll á því að ljúka beri samningunum.


Tengdar fréttir

Pólitískur ómöguleiki lifir enn góðu lífi

Birgir Ármannsson formaður utanríkismálanefndar segist reikna með því að tillaga um að draga ESB umsóknina formlega til baka verði að veruleika í janúar.

Færum aftur á byrjunarreit

Afstaða ESB er óbreytt hvað varðar aðildarumsókn Íslands. Sendiherra ESB segir breytingar á sambandinu ekki skaða það starf sem þegar hafi verið unnið í samningum. Ný fiskveiðistefna og fjármálaeftirlit gagnist Íslandi.

Segir sig úr nefnd í Sjálfstæðisflokknum

Baldur Dýrfjörð, upplýsingafulltrúi Norðurorku, hefur sagt sig úr stjórn utanríkismálanefndar Sjálfstæðisflokksins vegna ósættis við flokkinn um afstöðu gagnvart Evrópusambandinu.

Utanríkisráðherra segir ESB hafa breyst

Utanríkisráðherra segir væntanlega tillögu um viðræðuslit við ESB verða svipaða og fyrri tillögu en rökstuðningur og greinargerð taki breytingum.

Fleiri stjórnarþingmenn vilja slíta viðræðum

Flestir þingmanna Sjálfstæðisflokksins sem Fréttablaðið náði tali af í gær töldu afar líklegt að þeir myndu styðja tillögu um að afturkalla umsókn um aðild að Evrópusambandinu. Hins vegar eru skiptar skoðanir um málið meðal þingmannanna.

Tillaga um viðræðuslit verið rædd innan þingflokks

Þingflokksformaður Framsóknar segir að biðin eftir tillögunni styttist með degi hverjum. Þingmaður Bjartar Framtíðar segist munu trúa því að hún verði lögð fram þegar það gerist.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×