Sjálfstætt Skotland yrði öflugur bandamaður Norðurlandanna Gunnar Reynir Valþórsson skrifar 10. september 2014 11:28 Opinn fundur fer fram klukkan 12 í dag í Norræna húsinu undir yfirskriftinni "Valkostir Skota: Sjálfstæði eða ríkjasamband?“. Vísir/Valgarður „Það mun mestu máli skipta varðandi nýja utanríkisstefnu Skota,“ segir Baldur Þórhallsson, prófessor við Stjórnmálafræðideild Háskóla Íslands, um hvaða þýðingu það myndi hafa í för með sér ef Skotar myndu kjósa yfir sig sjálfstæði. „Skotland hefur heimastjórn. Þeir munu fá aukin völd varðandi skattamál og þannig ráða hvernig skatttekjum er varið í Skotlandi. En það sem við munum einkum sjá hér á landi er utanríkisstefna nýs ríkis.“ Baldur segir það verða mjög fróðlegt að fylgjast með hver ný utanríkisstefna verður, komi til þess að Skotar kjósi sjálfstæði í kosningunum á fimmtudaginn í næstu viku. „Þá skiptir máli hver verður við völd í Edinborg. Ef að Verkamannaflokkurinn og Frjálslyndi flokkurinn fara með völd þá held ég að þeir líti meira til London og þess sem verður eftir af Stóra-Bretlandi og fylgja þeim að málum í alþjóðakerfinu.“ Hins vegar ef Skoski þjóðarflokkurinn verður áfram við völd í Edinborg þá muni flokkurinn líta til Norðurlandanna. „Hann hefur sagt það fullum fetum að ekki bara vilji hann taka upp norræna velferðarmódelið, heldur vill hann líka fylgja Norðurlöndunum eftir í áherslum þeirra í utanríkismálum. Því yrði Skotland mjög öflugur bandamaður Norðurlandanna í alþjóðakerfinu.“ Baldur segir að þar sé átt við að áhersla yrði lögð á baráttu fyrir mannréttindum, þróunarmál, friðargæslu, afvopnun, vinnu innan Sameinuðu þjóðanna og í undirstofnunum þeirra. „Einnig ætlar Skoski þjóðarflokkurinn sér að vera áfram innan Evrópusambandsins og vera mjög virkur þátttakandi í Evrópusamrunanum. Flokkurinn hefur einnig nýverið breytt um stefnu varðandi aðild að Atlantshafsbandalaginu en flokkurinn talar núna um aðild að bandalaginu og ætlar að vera virkur þátttakandi innan þess.“ Baldur segir stefnubreytinguna um að Skotar starfi áfram innan NATO mega skýrast af þrýstingi frá Bandaríkjunum. „Þá erum við komin að því að það eru mjög náin menningarleg tengsl milli Skotlands og Bandaríkjanna, rétt eins og eru menningarleg tengsl milli Írlands og Bandaríkjanna. Efnahagstengsl milli Skotlands og Bandaríkjanna eru einnig mikil og Skotar munu í raun sækja sér óbeint skjól til stórveldisins.“ Að sögn Baldur mun meirihluti fyrir sjálfstæðu ríki Skotlands einnig hafa áhrif á bresk stjórnvöld. „Þetta mun verða mikið áfall fyrir núverandi stjórnvöld, sérstaklega forsætisráðherrann Cameron, ef Skotar kjósa sjálfstæði. Það átti í raun enginn von á því að það gæti hreinlega orðið að Skotar myndu kjósa sjálfstæði.“ Baldur segir að Cameron muni eiga mjög erfitt uppdráttar ef Skotar kjósa aðskilnað. „Það mun hafa einhver áhrif á kosningar til þings í Bretlandi þar sem Skotar kjósa yfirleitt til vinstri á meðan Englendingar, Walesbúar og Norður-Írar kjósa til hægri. Samt hefur það nú ekki orðið nema tvisvar á tuttugustu öld að atkvæði í Skotlandi skiptu máli þegar kom að því að velja ríkisstjórn í London. Það hefur því í raun bara gerSt tvisvar að Skotar hafa komið í veg fyrir að Íhaldsmenn fari með völd í London.“ Opinn fundur fer fram í dag í Norræna húsinu undir yfirskriftinni „Valkostir Skota: Sjálfstæði eða ríkjasamband?“. Fundurinn hefst klukkan 12 og stendur yfir í eina klukkustund. Að fundinum standa Alþjóðamálastofnun Háskóla Íslands og Rannsóknarsetur um smáríki, Edinborgarfélagið og Norðurlönd í fókus. Mest lesið „Nú á dögunum tók sonur minn líf sitt innan veggja fangelsisins“ Innlent Staldraði við þegar talað var um fóstur sem frumuklasa Innlent Einhver í herberginu segi ekki satt Innlent Baldur vinsælasta plan B Innlent Svona voru kappræður sex efstu í baráttunni um Bessastaði Innlent Spánverjar neita skipi með vopn innanborðs um að leggja að bryggju Erlent Viðtal á Stöð 2 kveikir upp í færeyskum stjórnmálum Erlent Gríðarleg fjölgun á dvalarleyfum til Víetnama á grundvelli sérfræðiþekkingar Innlent Boða sérstakan bæjarstjórnarfund vegna bréfs Eggerts Innlent Treysta sér til þess að vernda þjóðkirkjuna Innlent Fleiri fréttir Viðtal á Stöð 2 kveikir upp í færeyskum stjórnmálum Reyndi að kveikja í bænahúsi gyðinga og var skotinn til bana Spánverjar neita skipi með vopn innanborðs um að leggja að bryggju „Einfari“ ákærður fyrir tilræðið við Fico Hver er Robert Fico? Neyðarástandi lýst yfir á Nýju-Kaledóníu eftir miklar óeirðir Ágreiningur innan stjórnarinnar brýst upp á yfirborðið Hægriflokkar ná saman um myndun ríkisstjórnar Samið um kappræður í júní og september Fico ekki talinn í lífshættu Þróun ES-30 flugvélarinnar flutt frá Svíþjóð til Kaliforníu Þetta er vitað um árásarmanninn Biden skorar á Trump Forsætisráðherra Slóvakíu í lífshættu eftir skotárás Þverpólitískar tillögur um viðbrögð vegna gervigreindar FIFA byrjað að vinda ofan af umbótum eftir spillingarhneykslið Fulltrúar Talíbana á ráðstefnu í Ósló Fyrsta opinbera málverkið af konunginum Karli III afhjúpað í gær Gróðureldar ógna olíuvinnslumiðstöð í Kanada Gríðarleg leit gerð að mönnum sem frelsuðu fanga í Frakklandi Skriðdrekar Ísraelshers komnir inn í íbúðahverfi í Rafah Framámaður AfD sektaður fyrir að nota slagorð nasista Vill bjóða NATO að byggja nýjan flugvöll í Færeyjum Þorir að veðja bjór á að hún verði áfram forsætisráðherra Lokað á grein um barnadráp í Bretlandi Drápu fangaverði og hjálpuðu fanga að strjúka „Rússnesku lögin“ samþykkt í Georgíu Bendlaði Trump beint við þagnargreiðslurnar Losnar af réttargeðdeild eftir allt saman Blinken í óvænta heimsókn til Kænugarðs Sjá meira
„Það mun mestu máli skipta varðandi nýja utanríkisstefnu Skota,“ segir Baldur Þórhallsson, prófessor við Stjórnmálafræðideild Háskóla Íslands, um hvaða þýðingu það myndi hafa í för með sér ef Skotar myndu kjósa yfir sig sjálfstæði. „Skotland hefur heimastjórn. Þeir munu fá aukin völd varðandi skattamál og þannig ráða hvernig skatttekjum er varið í Skotlandi. En það sem við munum einkum sjá hér á landi er utanríkisstefna nýs ríkis.“ Baldur segir það verða mjög fróðlegt að fylgjast með hver ný utanríkisstefna verður, komi til þess að Skotar kjósi sjálfstæði í kosningunum á fimmtudaginn í næstu viku. „Þá skiptir máli hver verður við völd í Edinborg. Ef að Verkamannaflokkurinn og Frjálslyndi flokkurinn fara með völd þá held ég að þeir líti meira til London og þess sem verður eftir af Stóra-Bretlandi og fylgja þeim að málum í alþjóðakerfinu.“ Hins vegar ef Skoski þjóðarflokkurinn verður áfram við völd í Edinborg þá muni flokkurinn líta til Norðurlandanna. „Hann hefur sagt það fullum fetum að ekki bara vilji hann taka upp norræna velferðarmódelið, heldur vill hann líka fylgja Norðurlöndunum eftir í áherslum þeirra í utanríkismálum. Því yrði Skotland mjög öflugur bandamaður Norðurlandanna í alþjóðakerfinu.“ Baldur segir að þar sé átt við að áhersla yrði lögð á baráttu fyrir mannréttindum, þróunarmál, friðargæslu, afvopnun, vinnu innan Sameinuðu þjóðanna og í undirstofnunum þeirra. „Einnig ætlar Skoski þjóðarflokkurinn sér að vera áfram innan Evrópusambandsins og vera mjög virkur þátttakandi í Evrópusamrunanum. Flokkurinn hefur einnig nýverið breytt um stefnu varðandi aðild að Atlantshafsbandalaginu en flokkurinn talar núna um aðild að bandalaginu og ætlar að vera virkur þátttakandi innan þess.“ Baldur segir stefnubreytinguna um að Skotar starfi áfram innan NATO mega skýrast af þrýstingi frá Bandaríkjunum. „Þá erum við komin að því að það eru mjög náin menningarleg tengsl milli Skotlands og Bandaríkjanna, rétt eins og eru menningarleg tengsl milli Írlands og Bandaríkjanna. Efnahagstengsl milli Skotlands og Bandaríkjanna eru einnig mikil og Skotar munu í raun sækja sér óbeint skjól til stórveldisins.“ Að sögn Baldur mun meirihluti fyrir sjálfstæðu ríki Skotlands einnig hafa áhrif á bresk stjórnvöld. „Þetta mun verða mikið áfall fyrir núverandi stjórnvöld, sérstaklega forsætisráðherrann Cameron, ef Skotar kjósa sjálfstæði. Það átti í raun enginn von á því að það gæti hreinlega orðið að Skotar myndu kjósa sjálfstæði.“ Baldur segir að Cameron muni eiga mjög erfitt uppdráttar ef Skotar kjósa aðskilnað. „Það mun hafa einhver áhrif á kosningar til þings í Bretlandi þar sem Skotar kjósa yfirleitt til vinstri á meðan Englendingar, Walesbúar og Norður-Írar kjósa til hægri. Samt hefur það nú ekki orðið nema tvisvar á tuttugustu öld að atkvæði í Skotlandi skiptu máli þegar kom að því að velja ríkisstjórn í London. Það hefur því í raun bara gerSt tvisvar að Skotar hafa komið í veg fyrir að Íhaldsmenn fari með völd í London.“ Opinn fundur fer fram í dag í Norræna húsinu undir yfirskriftinni „Valkostir Skota: Sjálfstæði eða ríkjasamband?“. Fundurinn hefst klukkan 12 og stendur yfir í eina klukkustund. Að fundinum standa Alþjóðamálastofnun Háskóla Íslands og Rannsóknarsetur um smáríki, Edinborgarfélagið og Norðurlönd í fókus.
Mest lesið „Nú á dögunum tók sonur minn líf sitt innan veggja fangelsisins“ Innlent Staldraði við þegar talað var um fóstur sem frumuklasa Innlent Einhver í herberginu segi ekki satt Innlent Baldur vinsælasta plan B Innlent Svona voru kappræður sex efstu í baráttunni um Bessastaði Innlent Spánverjar neita skipi með vopn innanborðs um að leggja að bryggju Erlent Viðtal á Stöð 2 kveikir upp í færeyskum stjórnmálum Erlent Gríðarleg fjölgun á dvalarleyfum til Víetnama á grundvelli sérfræðiþekkingar Innlent Boða sérstakan bæjarstjórnarfund vegna bréfs Eggerts Innlent Treysta sér til þess að vernda þjóðkirkjuna Innlent Fleiri fréttir Viðtal á Stöð 2 kveikir upp í færeyskum stjórnmálum Reyndi að kveikja í bænahúsi gyðinga og var skotinn til bana Spánverjar neita skipi með vopn innanborðs um að leggja að bryggju „Einfari“ ákærður fyrir tilræðið við Fico Hver er Robert Fico? Neyðarástandi lýst yfir á Nýju-Kaledóníu eftir miklar óeirðir Ágreiningur innan stjórnarinnar brýst upp á yfirborðið Hægriflokkar ná saman um myndun ríkisstjórnar Samið um kappræður í júní og september Fico ekki talinn í lífshættu Þróun ES-30 flugvélarinnar flutt frá Svíþjóð til Kaliforníu Þetta er vitað um árásarmanninn Biden skorar á Trump Forsætisráðherra Slóvakíu í lífshættu eftir skotárás Þverpólitískar tillögur um viðbrögð vegna gervigreindar FIFA byrjað að vinda ofan af umbótum eftir spillingarhneykslið Fulltrúar Talíbana á ráðstefnu í Ósló Fyrsta opinbera málverkið af konunginum Karli III afhjúpað í gær Gróðureldar ógna olíuvinnslumiðstöð í Kanada Gríðarleg leit gerð að mönnum sem frelsuðu fanga í Frakklandi Skriðdrekar Ísraelshers komnir inn í íbúðahverfi í Rafah Framámaður AfD sektaður fyrir að nota slagorð nasista Vill bjóða NATO að byggja nýjan flugvöll í Færeyjum Þorir að veðja bjór á að hún verði áfram forsætisráðherra Lokað á grein um barnadráp í Bretlandi Drápu fangaverði og hjálpuðu fanga að strjúka „Rússnesku lögin“ samþykkt í Georgíu Bendlaði Trump beint við þagnargreiðslurnar Losnar af réttargeðdeild eftir allt saman Blinken í óvænta heimsókn til Kænugarðs Sjá meira