Rannsókn fulltrúadeildar Bandaríkjaþings á Trump hófst í kjölfar þess að uppljóstrari innan leyniþjónustunnar sagði Trump hafa misbeitt valdi sínu í símtali við Volodímír Zelenskíj, forseta Úkraínu, sem átti sér stað 25. júlí. Uppljóstrarinn sagði ennfremur að Hvíta húsið hefði misnotað tölvukerfi fyrir háleynilegar upplýsingar til að reyna að koma í veg fyrir að innihald símtalsins spyrðist út.
Endurskoðun lögfræðinga Hvíta hússins á símtalinu er sögð snúast um hvers vegna John A. Eisenberg, aðstoðaryfirlögfræðingur Hvíta hússins og lögfræðingur þjóðaröryggisráðsins, kom eftirritinu fyrir í tölvukerfinu fyrir leynilegar upplýsingar þrátt fyrir að símtalið innihéldi ekki þjóðaröryggisupplýsingar sem kölluðu á það. Það er hann sagður hafa gert án þess að ráðfæra sig við yfirmenn sína.
New York Times hefur eftir embættismönnum í ríkisstjórninni að þeir óttist að rannsókn lögfræðinga Hvíta hússins snúist um að koma sökinni á einhvern. Eisenberg er sagður hafa brugðist reiður við þeim fréttum að hann væri til rannsóknar félaga sinna. Hann hefur haldið því fram að hann hafi komið eftirritinu fyrir í tölvukerfinu vegna áhyggna um að því yrði lekið.
Lögfræðingur sem kom víða við sögu
Blaðið segir ekki ljóst hver hafi sóst eftir rannsókninni en Pat Cipollone, yfirlögfræðingur Hvíta hússins, stýri henni með velþóknun Micks Mulvaney, starfandi starfsmannastjóra Hvíta hússins.Trump, sem þrýsti ítrekað á úkraínska forsetann um að rannsaka Joe Biden, pólitískan andstæðing sinn, hefur fram að þessu haldið því fram að ekkert óeðlilegt hafi verið við símtal hans og Zelenskíkj, það hafi raunar verið „fullkomið“. Rannsókn lögfræðinga Hvíta hússins á því þykir þó benda til annars.
Eisenberg kemur víða við sögu í Úkraínumálinu. Auk þess að koma eftirriti símtals Trump og Zelenskíj fyrir í tölvukerfinu fyrir leynilegar upplýsingar varð það til hans sem Fiona Hill, þáverandi ráðgjafi Trump í málefnum Rússlands og Evrópu, leitaði með áhyggjur af því sem Giuliani hefði fyrir stafni í Úkraínu. Hill bar vitni fyrir þingnefnd á mánudag og sagði meðal annars frá áhyggjum Johns Bolton, þáverandi þjóðaröryggisráðgjafa, af skuggautanríkisstefnunni sem Giuliani virtist reka í Úkraínu.
Þá tók Eisenberg þátt í forrannsókn á kvörtunum uppljóstrarans í ágúst eftir að yfirlögfræðingur leyniþjónustunnar CIA greindi honum frá þeim.
Rannsókn beinist að Giuliani sjálfum
Upphaf Úkraínumálsins má rekja til herferðar Trump og Rudy Giuliani, persónulegs lögmanns hans, til að fá stjórnvöld í Kænugarði til að rannsaka Biden og son hans Hunter, auk stoðlausrar samsæriskenningar um að það hafi verið Úkraínumenn, ekki Rússar, sem höfðu afskipti af forsetakosningunum árið 2016.Trump og Giuliani hafa haldið því fram án nokkurra sannana að Biden hafi gerst sekur um spillingu í Úkraínu þegar hann tók þátt í alþjóðlegum þrýstingi um að stjórnvöld þar rækju saksóknara sem þótti draga lappirnar í að uppræta spillingu. Á þeim tíma sat Hunter Biden í stjórn úkraínsks olíufyrirtækis sem hafði áður verið til rannsóknar en var ekki lengur.
Í því skyni að þrýsta á úkraínsk stjórnvöld fundaði Giuliani ítrekað með þarlendum embættismönnum. Þá sannfærðu Giuliani og fleiri Trump um að reka Marie Jovanotich sem sendiherra Bandaríkjanna í Úkraínu í vor. Vísbendingar eru um að það hafi þeir gert þar sem þeir töldu sendiherrann standa í vegi fyrir sér.
Á sama tíma og Giuliani vann með Trump að því að þrýsta á úkraínsk stjórnvöld um rannsóknina unnu samstarfsmenn Giuliani að því að koma ár sinni fyrir borð hjá úkraínsku jarðgasfyrirtæki. Tveir þeirra voru handteknir vegna gruns um að þeir hefðu þvættað fjárstyrki frá ónefndum rússneskum auðkýfingi til Repúblikanaflokksins og pólitískrar aðgerðanefndar sem styður Trump.
Giuliani er nú sjálfur sagður til rannsóknar vegna umsvifa sinna í Úkraínu. Hann neitaði í gær að verða við stefnu þingnefndar fulltrúadeildarinnar um gögn í tengslum við rannsóknina á mögulegum embættisbrotum Trump. Mike Pence, varaforseti, gaf einnig út að hann ætlaði að hunsa stefnu þingsins.
Annar samstarfsmanna Giuliani sem voru handteknir fyrir viku greiddi honum hálfa milljón dollara fyrir „ráðgjafarstörf“ í gegnum fyrirtækið Fraud Guarantee, að sagði Reuters-fréttastofan í gær. Harðneitaði hann að uppruni greiðslunnar væri erlendur en sagði ekki hvaðan þær komu.
Í ákæru á hendur samstarfsmönnum Giuliani kom fram að þeir hefðu tekið tveimur millifærslum upp á 500.000 dollara hvor sem ónefndur rússneskur athafnamaður sendi frá erlendum bankareikningum síðasta haust. Féð er sagt hafa verið notað að hluta til að kaupa áhrif hjá bandarískum stjórnmálamönnum og frambjóðendum. Mennirnir tveir voru handteknir á alþjóðaflugvelli við Washington-borg með flugmiða aðra leiðina til Vínar.
