Innlent

Af­koma borgarinnar versnar um níu milljarða króna milli ára

Árni Sæberg skrifar
EInar Þorsteinsson er borgarstjóri.
EInar Þorsteinsson er borgarstjóri. Vísir/Vilhelm

Afkoma samstæðu Reykjavíkurborgar var neikvæð um 3,4 milljarða króna í fyrra samanborið við sex milljarða króna hagnað árið 2022. Afkoma A-hluta batnar þó um tæplega ellefu milljarða á milli ára.

Þetta kemur fram í tilkynningu á vef Reykjavíkurborgar. Þar segir að rekstrarniðurstaða A-hluta sýni að langtímaáætlanir um viðsnúning í rekstri standast þrátt fyrir erfitt efnahagslegt umhverfi og aukinn þrýsting á innviði. Þjónusta við málaflokk fatlaðs fólks sé enn verulega vanfjármögnuð í Reykjavík eins og í öðrum sveitarfélögum. Afkoma A- og B-hluta hafi verið neikvæð sem einkum megi rekja til frávika í fjármagnslið Orkuveitunnar.

Tókst með samstilltu átaki

Rekstrarniðurstaða A-hluta fyrir afskriftir og fjármagnsliði (EBITDA) hækkaði um 10,6 milljarða á milli ára. Til A-hluta telst starfsemi sem að hluta eða öllu leyti er fjármögnuð með skatttekjum

„Það er afar ánægjulegt að áætlanir okkar og aðgerðir um að ná niður miklum hallarekstri hafa skilað sér. Með samstilltu átaki hefur okkur tekist á einu ári að fara úr ríflega 15 milljarða halla niður í 5 milljarða og stefnum á að skila afgangi. Það er tíu milljarða jákvæður viðsnúningur og milljarði betur en upphafleg fjárhagsáætlun gerði ráð fyrir,“ er haft eftir Einari Þorsteinssyni, borgarstjóra.

Þrálát verðbólga, miklar launahækkanir og háir stýrivextir hafi sett þrýsting á rekstrarútgjöld stofnana og fjármagnskostnað borgarinnar. Á móti hafi starfandi einstaklingum í Reykjavík fjölgað um 4,3 prósent, sem rekja megi til íbúafjölgunar og lítils atvinnuleysis. Það hafi haft jákvæð áhrif á útsvarstekjur, sem hafi verið talsvert umfram áætlun.

Ársreikningnum hafi nú verið vísað til umræðu í borgarstjórn.

Fínasta afkoma ef fatlaðir eru teknir út fyrir sviga

Í tilkynningu segir að ef frá væri tekinn halli af rekstri málefna fatlaðs fólks, sem hafi numið 8,2 milljörðum króna, væri afkoma A-hluta jákvæð um 3,3 milljarða.

„Helstu áskoranir í rekstri Reykjavíkurborgar voru einkum vegna verkefna sem flutt hafa verið frá ríki til sveitarfélaga án þess að fullnægjandi fjármögnun fylgi. Í desember 2022 náðist samkomulag við ríkið um breytingu á fjármögnun á þjónustu við fatlað fólk. Samkomulagið fól í sér tilfærslu skatttekna frá ríkinu til sveitarfélaga sem nam 0,22% af útsvarsstofni frá og með árinu 2023. Rekja má 1,8 milljarðs króna hækkun í staðgreiðslu útsvars til þeirrar breytingar. Í ársbyrjun 2024 mun útsvarsprósentan að auki hækka um 0,23%. Þrátt fyrir samkomulagið glíma sveitarfélög enn við mikla vanfjármögnun vegna málaflokks fatlaðs fólks en litið er á það sem áfanga að fullri fjármögnun málaflokksins.“

Nóg um áskoranir

Í tilkynningu segir að í skóla- og velferðarþjónustu hafi þurft að grípa til ýmissa aðgerða vegna móttöku flóttafólks og undir lok árs hafi bæst við nýjar áskoranir vegna jarðhræringa á Reykjanesskaga. Reykjavíkurborg hafi ásamt öðrum sveitarfélögum tekið þátt í aðgerðum við að styðja við íbúa Grindavíkurbæjar.

Fjárfestingar ársins hafi einkennst að miklu leyti af viðhaldsátaki í skólum og fjárfestingu í innviðum til að tryggja uppbyggingu húsnæðis innan borgarmarkanna.

Veltufé nam 11,5 milljörðum króna

Heildareignir A-hluta samkvæmt efnahagsreikningi 31. desember 2023 hafi numið samtals 279,7 milljörðum króna og heildarskuldir ásamt skuldbindingum verið 198,5 milljarðar. Eigið fé hafi numið 81,3 milljarði króna og eiginfjárhlutfall 29 prósent. Þá hafi skuldaviðmið A-hluta numið 82 prósent í hlutfalli af tekjum.

Veltufé frá rekstri hafi numið 11,5 milljörðum króna og verið 6,5 prósent í hlutfalli af tekjum. Viðsnúningur frá síðasta ári hafi numið 12,4 milljörðum en árið 2022 hafi veltufé frá rekstri verið neikvætt um 883 milljónir króna eða 0,6 prósent.

Krafa um aðhald

Enn sé talsverð óvissa um horfur í ytra efnahagsumhverfi á árinu 2024, bæði vegna verðbólguþróunar og stríðsátaka. Hófstilltir kjarasamningar til fjögurra ára á almenna vinnumarkaðnum hafi aukið væntingar um að verðbólga fari lækkandi á árinu og að meiri stöðugleiki náist. Sveitarfélögin hafi stutt myndarlega við kjarasamningana með vilyrðum um lækkun gjaldskráa og þátttöku í gjaldfrjálsum skólamáltíðum.

Í fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar 2024-2028, sem samþykkt var í desember síðastliðnum, sé áfram krafa um aðhald í rekstri. Niðurstaða ársins 2023 sé í samræmi við áætlanir um að öll markmið fjármálastefnunnar verði uppfyllt í síðasta lagi árið 2025 fyrir A-hluta og árið 2027 fyrir A- og B-hluta.

Nú brást B-hlutinn

Afkoma A- og B-hluta var neikvæð um 3,4 milljarða. Til B-hluta teljast fjárhagslega sjálfstæð fyrirtæki sem að hálfu eða meirihluta eru í eigu borgarinnar, en rekstur þeirra er að stofni til fjármagnaður með þjónustutekjum.

Í tilkynningu segir að helstu frávik frá áætlun sé að finna í fjármagnsliðnum en nettó fjármagnsgjöld hafi verið 10,3 milljörðum króna yfir áætlun, vegna vaxta, verðbóta og gengis sem þróaðist með öðrum hætti en gert var ráð fyrir í fjárhagsáætlun og birtist einkum í reikningum Orkuveitu Reykjavíkur.

Frávik B-hlutans í öðrum rekstrarkostnaði og afskriftum séu um 1,3 milljarðar króna, sem skýrist að mestu af rekstri OR og rekja megi til uppbyggingar á starfsemi Carbfix, viðhaldskostnaði mannvirkja og innkomu burðarnets Sýnar í rekstur Ljósleiðarans auk verðlagshækkana.

Þá hafi komið til gjalda 2,4 milljarða króna áfallin skuldbinding við Brú lífeyrissjóð vegna bakábyrgðar launagreiðanda, sem ekki hafi verið áætlað fyrir. Gjaldfærslan hafi fallið að stærstum hluta til í A-hluta borgarinnar. Þá hafi matsbreyting fjárfestingaeigna Félagsbústaða verið undir því sem áætlað var, þar sem hægst hefur á hækkun fasteignaverðs saman borið við síðustu ár.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×