Fjárlagafrumvarpið er eðlilega ítarlegt þar sem það snertir nánast alla þætti samfélagsins. En út frá sjónarmiði hagsmuna ríkissjóðs ber kannski hæst að fjármálaráðherra segir að nú hafi tekist að stöðva skuldaaukningu ríkissjóðs eftir mikinn fjáraustur undanfarinna ára vegna kórónuveirufaraldursins, að sögn Bjarna Benediktssonar.

Þúsundir flytja til Íslands

„Gert er ráð fyrir miklum hagvexti í ár og einkaneysla hefur aldrei verið sterkari. Ferðamenn eru langtum fleiri en vonast var til, um helming íslenskra fyrirtækja skortir starfsfólk og útlit er fyrir að hátt í tíu þúsund fleiri flytji til landsins en frá því á árinu,“ sagði Bjarni. Þá hefðu þrettán þúsund ný störf orðið til á þessu ári.

Þrátt fyrir verðbólgu hafi tekist að verja kaupmáttaraukningu síðustu ára. Nú þyrfti ríkið að draga úr útgjöldum til að vinna gegn þenslu og verðbólgu.

„Áherslan nú er að styðja þá sem minnst hafa og þá sem sjá múrinn inn á fasteignamarkaðinn fara hækkandi. Ég hef áhyggjur af þeim sem eru enn fyrir utan fasteignamarkaðinn,“ sagði Bjarni. Ríkisstjórnin hefði stuðlað að byggingu um þrjú þúsund íbúða undanfarin ár og ynni nú að áætlun um enn frekari uppbyggingu í samvinnu við sveitarfélögin.

Góðar fréttir þrátt fyrir allt

„Góðu fréttirnar eru þær að við erum á marga vegu á réttri leið. Hallinn heldur áfram að minnka. Afkoman hefur batnað um 100 milljarða á milli fjárlagaára núna. Skuldahlutfallið er hætt að hækka, ríkisskuldahlutfallið. Það er fyrr en vonir stóðu til. Verðbólga hefur aðeins komið niður,“ sagði fjármálaráðherra.

„Við viljum með markvissum og skynsamlegum framfaraskrefum og hófsemi í útgjaldavexti, vinna gegn þenslu, ná tökum á verðbólgunni og treysta þannig grunninn til framtíðar,“ sagði Bjarni. Það þýddi þó ekki að innviðauppbyggingu yrði ekki haldið áfram þótt dregið yrði úr framkvæmdum næstu tvö árin.

„Þrátt fyrir aukið aðhald í frumvarpinu er áfram stefnt að því að styrkja innviðina. Við viljum viðhalda sterkri opinberri grunnþjónustu og því er fylgt eftir af fullum krafti,“ sagði Bjarni Benediktsson þegar hann mælti fyrir fjárlagafrumvarpi næsta árs á Alþingi í dag.

Tekjur þeirra hæst launuðu hækka mest

Stjórnarandstaðan hafði ýmislegt við fjárlagafrumvarið og markmið þess að athuga. Þar væri ýmist ekki dregið úr ójöfnuði eða nóg að gert fyrir þá lakast settu og svo væri þjóðin einfaldlega með rangan gjaldmiðil.

Kristrún Frostadóttir þingmaður Samfylkingarinnar sagði skattkerfinu ekki beitt til að auka jöfnuð og afla tekna til að standa undir nauðsynlegri uppbyggingu innviða.

„Ég held að rétt sé að taka fram að í fyrra jukust ráðstöfunartekjur efstu tekjutíundanna á Íslandi tvöfalt á við allar aðrar tíundir í landinu. Það var 52 prósenta aukning í fjármagnstekjum í fyrra, mesta aukning síðan árið 2007. Við hlustum hér ítrekað á málflutning samstarfsráðherra fjármálaráðherra tala um mikilvægi þess að reka velferðarríki, skipta byrðunum jafnt en hér mætir hann með allt annars konar frumvarp,“ sagði Kristrún.

Ónýtur gjaldmiðill sem heldur uppi vöxtum

Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir formaður Viðreisnar lýsti stuðningi við þau markmið ríkisstjórnarinnar að selja allan hlut ríkisins í Íslandsbanka en óttaðist að því yrði klúðrað eins og fyrri sölu á hlut í bankanum. Þá væri ekki hægt að tala um samkeppni á íslenskum bankamarkaði.

„Með fullri virðingu þá er ekki samkeppni eins og við tölum um samkeppni í Evrópu eða bara vestanhafs á bankamarkaði, vátryggingamarkaði. Meðan við höfum íslensku krónuna er tómt mál að tala um alvöru samkeppni á fjármálamarkaði, ekki síst þegar íslensk heimili borga miklu hærri vexti en heimili í Evrópu. Það er ekki hægt að bera þetta saman,“ sagði Þorgerður Katrín.

Eyjólfur Ármannsson þingmaður Flokks fólksins sakaði ríkisstjórnina um að gleyma þeim verst settu í samfélaginu.

„Hvernig stendur á því að útgjöld til velferðarmála halda ekki í við verðbólgu? Það var spurningin. Það er nefnilega stóra málið í velferðarsamfélagi, jafn litlu samfélagi og við búum í. Það er grundvallaratriði að við sjáum um þá sem lægst eru settir til að halda sátt í samfélaginu. Það er grundvallaratriði í þessu,“ sagði Eyjólfur Ármannsson.