Síður af þessu tagi, sem birta myndir af íslenskum stúlkum, hafa skotið upp kollinum síðan árið 2008 og hefur lögreglan lokað nokkrum þeirra í samstarfi við lögreglu erlendis. Dæmi eru um að lögreglan hafi jafnvel haft upp á þeim mönnum sem birtu myndirnar en þeir hafa ekki verið ákærðir, því þeir gerðust ekki brotlegir í íslenskri lögsögu; síðurnar eru hýstar erlendis.
Mál af þessu tagi vekja upp spurningar um hvort rétt sé að uppfæra löggjöf sem snýr að þeim sem birta það sem flokkast sem barnaklám á netinu.
Biðja um myndir af tilteknum stúlkum
Í gær greindu Fréttablaðið og Vísir frá því að birtar eru nektarmyndir af íslenskum stúlkum á erlendri vefsíðu. Yngstu stúlkurnar sem birtast þar eru fjórtan ára gamlar.
Á síðunni skiptast notendur á myndum af íslenskum stúlkum og ræða saman um þær. Stúlkurnar eru í flestum tilfellum nafngreindar og sagt frá hvaða bæjarfélagi þær koma frá svo ekki fari á milli mála hverjar um ræðir.
Sumir notendur síðunnar biðja einnig sérstaklega um myndir af tilteknum stúlkum, bæði nektarmyndir og myndir þar sem þær eru á sundfötum. Svo virðist sem þeir sjónum sínum að tilteknum stúlkum og reyni að safna eins mörgum myndum af þeim fáklæddum og kostur gefst. Virðast þeir sitja um þær á samfélagsmiðlum á borð við Instagram, Twitter og Facebook.
Brotavilji þeirra virðist vera einbeittur en í umræðum á síðunni eru þeir oft minntir á að um lögbrot sé að ræða. Sumir notendur segjast nota svokallaða TOR-vafra sem gerir lögreglunni erfiðara að rekja slóð þeirra og hafa upp á þeim.
Óhugnanlegt mál
Hrefna Sigurjónsdóttir, framkvæmdastjóri Heimilis og skóla segir málið óhugnanlegt og brýnir fyrir öllum að passa sig hvað þeir setja á netið.
„Það er mikilvægt að það komi fram að skömmin er ekki þeirra sem eru á þessum myndum. Skömmin liggur hjá þeim sem dreifa þessum myndum. En við viljum samt brýna fyrir öllum að passa hvað þeir setja á netið,“ segir Hrefna.
„Það eru ákveðin heilræði sem mikilvægt er að hafa i huga í sambandi við þessi mál. Til dæmis að setja ekki hvað sem er á netið. Hugsa sig alltaf tvisvar um áður en maður setur eitthvað inn,“ segir hún. Hún segir samræðu foreldra og barna vera mikilvæga þegar komi að netöryggi.
„Í niðurstöðum kannanna sem við höfum verið að gera kemur í ljós að börn og unglingar eru að verða meðvitaðri um netöryggi. Við hvetjum foreldra til að fylgjast með og ræða þessi mál reglulega við börn sín. Við viljum líka að það komi fram að ef unglingar eru komnir í klípu á netinu, og eru hræddir við að ræða við að segja foreldrum sínum frá, geta þeir haft samband við Hjálparsíma Rauða krossins í síma 1717 og fengið aðstoð.“
Gamlar myndir skjóta upp kollinum
Hluti myndanna sem er í dreifingu á síðunni eru gamlar. Heimildir Vísis herma að einhverjar séu að verða áratugs gamlar. Þetta eru myndir sem hafa áður birst í sambærilegum málum.
„Já, það eru dæmi um að ein lítil mistök elti stúlkur alla ævi,“ segir Hrefna. Hún segir því mikilvægt að passa hvað maður setur á netið – svona geti elt mann lengi.
Hrefna minnir á netheilræði Heimilis og skóla og leggur áherslu á að boð og bönn séu ekki endilega svarið þegar komi að netöryggi, heldur að brýna rétt gildi fyrir börnum og hvetja þau til þess að hugsa sig tvisvar um áður en þau setja hluti á netið.
