Langvarandi þurrkar lögðu menningu Mayana að velli 12. nóvember 2012 07:41 Vísindamenn hafa komist að því að það var veðurfarið sem lagði hina voldugu menningu Mayanna í Suður Ameríku að velli. Þetta eru niðurstöður rannsókna í Belize á dropasteinum þar í landi. Þær rannsóknir leiða í ljós að rétt áður en menning Mayanna heyrði sögunni til glímdi samfélag þeirra við gífurlega þurrka sem stóðu yfir í ein 80 ár með tilheyrandi uppskerubresti og hörmungum fyrir íbúanna. Dropasteinar myndast einkum með regnvatni sem drýpur niður í þá hella þar sem steinana er að finna. Með því að mæla vöxt steinana milli tímabila er hægt að ráða í hvernig veðurfar var á viðkomandi svæði í fortíðinni. Rannsóknir þessar sýna að árin um og eftir 300 voru rök og úrkomurík og að á þeim tíma var Mayamenningin í mikilli sókn og náði hápunkti sínum. Þetta snérist í andhverfu sína eftir árið þúsund og þá kom hið gífurlega þurrkatímabil sem á endanum lagði Mayana að velli sem menningarsamfélag. Þegar vestrænir menn komu til Suður Ameríku (á fimmtándu öld) var mayamenningin alveg horfin og ekkert eftir til minja um hana annað en nokkur fjöldi af stórum og yfirgefnum borgum og mannvirkjum. Mest lesið Grunsamlegt ferðalag og fjarstæðukenndar skýringar Innlent Þrettán konur höfðu samband svo að nauðgarinn færi í fangelsi Innlent „Það er betlmenning og allir eiga að fá allt frítt“ Innlent „Ég hata andstæðing minn, fyrirgefðu Erika“ Erlent Kvartmilljón fyrir bólusetningu eftir alvarleg veikindi dóttur Innlent Kastrup lokað vegna drónaflugs Erlent „Ég horfði á son minn brotna meira og meira, ár eftir ár“ Innlent Lýsir villu og svima en segist hafa séð ljósið Innlent Jimmy Kimmel snýr aftur á skjáinn Erlent „Dýrlingurinn“ aftur með leigubílaleyfi Innlent Fleiri fréttir Hertogaynjan fær reisupassann vegna tölvupósts til Epstein Kastrup lokað vegna drónaflugs Jimmy Kimmel snýr aftur á skjáinn Ætla að tengja paracetamol við einhverfu Segir Pólverja ekki muna hika við að skjóta „hluti“ niður Byrjaðir að kenna hvor öðrum um stöðvun ríkisreksturs Til í viðræður en mun aldrei láta kjarnorkuvopnin af hendi „Ég hata andstæðing minn, fyrirgefðu Erika“ Í fyrsta sinn fleiri börn með offitu en í undirþyngd Ofurfellibylurinn Ragasa nálgast Filippseyjar Bilun hjá fjarskiptafyrirtæki sögð hafa valdið fjórum dauðsföllum Herþotur sendar á loft vegna rússneskrar eftirlitsflugvélar Fyrirgefur morðingjanum Bein útsending: Minningarathöfn Charlie Kirk Kanada, Bretland og Ástralía viðurkenna Palestínu Trump og Vance ávarpa minningarathöfn Charlie Kirk Búast við því að Bretar viðurkenni sjálfstæði Palestínu í dag Þrjátíu handteknir í óeirðum í Hollandi Vill mikilvæga herstöð aftur og hótar Afgönum öllu illu Austurríki hvetur ríki til að draga sig ekki úr Eurovison Grænlendingar ná ekki að klára hvalveiðikvóta Sænskur sjúkraflutningamaður myrtur í útkalli Trump og Selenskí funda á ný Miklar tafir á fjölda flugvalla vegna netárásar Cruz sagði hótanir Carr líkt og frá mafíósa í Goodfellas Eistar óska eftir samráði NATO eftir að Rússar rufu lofthelgi þeirra Gary Busey dæmdur fyrir kynferðisbrot Íslendingur grunaður um morð í Svíþjóð Rússneskum herþotum flogið inn í lofthelgi Eistlands Sagður neita að samþykkja hergagnasendingu til Taívan Sjá meira
Vísindamenn hafa komist að því að það var veðurfarið sem lagði hina voldugu menningu Mayanna í Suður Ameríku að velli. Þetta eru niðurstöður rannsókna í Belize á dropasteinum þar í landi. Þær rannsóknir leiða í ljós að rétt áður en menning Mayanna heyrði sögunni til glímdi samfélag þeirra við gífurlega þurrka sem stóðu yfir í ein 80 ár með tilheyrandi uppskerubresti og hörmungum fyrir íbúanna. Dropasteinar myndast einkum með regnvatni sem drýpur niður í þá hella þar sem steinana er að finna. Með því að mæla vöxt steinana milli tímabila er hægt að ráða í hvernig veðurfar var á viðkomandi svæði í fortíðinni. Rannsóknir þessar sýna að árin um og eftir 300 voru rök og úrkomurík og að á þeim tíma var Mayamenningin í mikilli sókn og náði hápunkti sínum. Þetta snérist í andhverfu sína eftir árið þúsund og þá kom hið gífurlega þurrkatímabil sem á endanum lagði Mayana að velli sem menningarsamfélag. Þegar vestrænir menn komu til Suður Ameríku (á fimmtándu öld) var mayamenningin alveg horfin og ekkert eftir til minja um hana annað en nokkur fjöldi af stórum og yfirgefnum borgum og mannvirkjum.
Mest lesið Grunsamlegt ferðalag og fjarstæðukenndar skýringar Innlent Þrettán konur höfðu samband svo að nauðgarinn færi í fangelsi Innlent „Það er betlmenning og allir eiga að fá allt frítt“ Innlent „Ég hata andstæðing minn, fyrirgefðu Erika“ Erlent Kvartmilljón fyrir bólusetningu eftir alvarleg veikindi dóttur Innlent Kastrup lokað vegna drónaflugs Erlent „Ég horfði á son minn brotna meira og meira, ár eftir ár“ Innlent Lýsir villu og svima en segist hafa séð ljósið Innlent Jimmy Kimmel snýr aftur á skjáinn Erlent „Dýrlingurinn“ aftur með leigubílaleyfi Innlent Fleiri fréttir Hertogaynjan fær reisupassann vegna tölvupósts til Epstein Kastrup lokað vegna drónaflugs Jimmy Kimmel snýr aftur á skjáinn Ætla að tengja paracetamol við einhverfu Segir Pólverja ekki muna hika við að skjóta „hluti“ niður Byrjaðir að kenna hvor öðrum um stöðvun ríkisreksturs Til í viðræður en mun aldrei láta kjarnorkuvopnin af hendi „Ég hata andstæðing minn, fyrirgefðu Erika“ Í fyrsta sinn fleiri börn með offitu en í undirþyngd Ofurfellibylurinn Ragasa nálgast Filippseyjar Bilun hjá fjarskiptafyrirtæki sögð hafa valdið fjórum dauðsföllum Herþotur sendar á loft vegna rússneskrar eftirlitsflugvélar Fyrirgefur morðingjanum Bein útsending: Minningarathöfn Charlie Kirk Kanada, Bretland og Ástralía viðurkenna Palestínu Trump og Vance ávarpa minningarathöfn Charlie Kirk Búast við því að Bretar viðurkenni sjálfstæði Palestínu í dag Þrjátíu handteknir í óeirðum í Hollandi Vill mikilvæga herstöð aftur og hótar Afgönum öllu illu Austurríki hvetur ríki til að draga sig ekki úr Eurovison Grænlendingar ná ekki að klára hvalveiðikvóta Sænskur sjúkraflutningamaður myrtur í útkalli Trump og Selenskí funda á ný Miklar tafir á fjölda flugvalla vegna netárásar Cruz sagði hótanir Carr líkt og frá mafíósa í Goodfellas Eistar óska eftir samráði NATO eftir að Rússar rufu lofthelgi þeirra Gary Busey dæmdur fyrir kynferðisbrot Íslendingur grunaður um morð í Svíþjóð Rússneskum herþotum flogið inn í lofthelgi Eistlands Sagður neita að samþykkja hergagnasendingu til Taívan Sjá meira