Rannsóknirnar komnar heim og meðalbiðtíminn 12,5 dagar Hólmfríður Gísladóttir skrifar 1. september 2023 08:11 Ágúst segist telja leghálsskimanirnar komnar í góðan farveg. Öllum sýnasendingum til Danmerkur var hætt fyrir síðustu áramót og biðtími eftir niðurstöðum úr leghálsskimun er nú 12,5 dagar að meðaltali, ef miðað er við fyrstu sjö mánuði ársins. Þetta segir Ágúst Ingi Ágústsson, yfirlæknir Samhæfingarstöðvar krabbameinsskimana, um stöðu leghálsskimana á Íslandi. Eftir töluvert fjaðrafok og umdeildan flutning rannsóknarhluta verkefnisins til Danmerkur segir hann það tilfinningu sína að verkefnið sé komið í góðan farveg. „Mín tilfinning er að við séum hægt og bítandi að vinna upp það sem tapaðist,“ segir Ágúst um mætingu í skimun og traust kvenna til þjónustunnar. Síðustu staðfestu tölur um mætingu eru frá 2021, þegar hún var 65 prósent, en Ágúst segir sýnatökur hafa verið fleiri í fyrra og enn fleiri í ár þótt staðfestar tölur liggi ekki fyrir. Ráðist var í vitundarvakningarátak og skimanirnar meðal annars auglýstar reglulega á samfélagsmiðlum. Ágúst segir eitt verkefni til viðbótar í undirbúningi og þá séu miklar vonir bundnar við aukna þátttöku eftir að boðanir og niðurstöður fóru að berast konum í gegnum Heilsuveru.is. „Ég held að það sé töluverður ávinningur af þessu og að við náum miklu betur til kvenna, vegna þess að við vitum og vissum allan tímann að það eru miklu færri sem nýta sér Ísland.is. En Heilsuvera; 90 til 95 prósent þekkja þann vettvang,“ segir Ágúst. Margar fá svör í sömu viku Ágúst segir innleiðingu skimunarverkefnisins á heilsugæslunni hafa gengið vel. Það sem af er ári hafa um það bil 52 prósent kvenna mætt í skimun hjá heilsugæslunni en 48 prósent sýna koma frá kvensjúkdómalæknum. Spurður að því hvort þetta sé í samræmi við væntingar segir Ágúst aðkomu kvensjúkdómalækna að verkefninu jákvæða; þeir grípi þær konur sem leita til þeirra og séu vakandi yfir því að taka sýni. Hins vegar minnir hann á að ef konur þurfa eingöngu á skimun að halda sé hagkvæmara að mæta á heilsugæsluna, þar sem skimunin kostar aðeins 500 krónur. Ferlið er nú þannig að samhæfingastöðin safnar sýnum frá heilsugæslustöðvunum og kvensjúkdómalæknum, yfirfara að beiðnir og sýni fari saman og senda áfram á Landspítala. Landspítali skilar niðurstöðum til samhæfingastöðvarinnar, sem fer yfir þær. Þar eru næstu skref ákveðin og niðurstöður sendar til kvenna. „Við höfum enga stjórn á tímanum sem líður frá því að sýni er tekið og þar til það berst okkur, nema ef þau koma frá heilsugæslunni á höfuðborgarsvæðinu. Þar eru daglegar sendingar á milli. En hjá sérfræðilæknum og heilsugæslum úti á landi getur þetta tekið lengri tíma,“ segir Ágúst. Þrátt fyrir að meðalbiðtíminn sé þannig 12,5 dagar frá sýnatöku og þar til niðurstöður liggja fyrir, þá gerist oft að konur fá svar í sömu viku og þær fara í skimun, ekki síst ef aðeins er þörf á HPV rannsókn. Hvetur konur til að mæta og hafa samband ef þær hafa spurningar Nokkuð bið hefur verið eftir nýrri skimunarskrá, sem er enn í útboðsferli. Ágúst segir mikla forvinnu þó hafa verið unna vegna legháls- og brjóstaskimana en ákvörðun um að ráðast í skimanir eftir ristilkrabbameini hafi orðið til þess að stækka umfang verkefnisins og kallað á frekari undirbúningsvinnu. Vel hafi gengið að vinna með þá skimunarskrá sem nú er í notkun. Ágúst segist vilja hvetja konur til að mæta í skimun þegar þær fá boð. „Þær fá boð rafrænt og fá áminningar og ég bara hvet þær til að mæta, sjálfra sinna vegna. Og það er um að gera að nýta sér heilsugæsluna, því það kostar aðeins 500 krónur og þær fá mjög góða þjónustu. Og ef það eru einhverjar fyrirspurnir þá endilega hafið samband við okkur. Hér erum við sérfræðingar í þessu og getum svarað öllum spurningum sem koma upp.“ Skimun fyrir krabbameini Mistök við greiningu hjá Krabbameinsfélaginu Heilbrigðismál Heilsa Kvenheilsa Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Arnar Þór vantaði sex meðmæli upp á Innlent Svakalegt að sjá fylgisaukningu Höllu Hrundar Innlent Karlremba sé komin í tísku Innlent Mennirnir tóku annan starfsmannanna hálstaki Innlent Voru með stæla og neituðu að fara upp úr fyrr en löggan mætti Innlent Lögregla kölluð út vegna ungmenna til leiðinda í sundlaug Innlent Gefur lítið fyrir útskýringar fréttastjórans Innlent Helga lenti einnig í vandræðum Innlent Mögulega að hægjast á landrisi í Svartsengi Innlent Líklegt að það styttist í brotmörk Innlent Fleiri fréttir Sigurvin dró smábát í land Vill að fréttastofa RÚV biðji Maríu Sigrúnu afsökunar Lögreglan lofar góðu vegaeftirliti á Suðurlandi í sumar Landskjörsstjórn tilkynnir á morgun hvaða listar eru gildir Mögulega að hægjast á landrisi í Svartsengi Karlremba sé komin í tísku Voru með stæla og neituðu að fara upp úr fyrr en löggan mætti Arnar Þór vantaði sex meðmæli upp á Sprengisandur: Peningastefna, ESB og lagareldi Lögregla kölluð út vegna ungmenna til leiðinda í sundlaug Svakalegt að sjá fylgisaukningu Höllu Hrundar Minni lyfjanotkun og meiri vellíðan í sérstöku heilabilunarþorpi Mennirnir tóku annan starfsmannanna hálstaki Líklegt að það styttist í brotmörk Helga lenti einnig í vandræðum Eiríkur og Ástþór fá frest til að bæta við undirskriftum Hættuástand í Grindavík og æsispennandi forsetakosningar Gefur lítið fyrir útskýringar fréttastjórans Handteknir á hlaupum eftir vopnað rán í Reykjavíkurapóteki Björk varar við frumvarpi um sjókvíeldi Uppgangur Höllu Hrundar fari fyrir brjóstið á „valdastéttinni“ Mikil gleði þegar Bergur komst í mark Segir engin annarleg sjónarmið að baki ákvörðun RÚV Hraun mjakast yfir varnargarð Ný gossprunga geti opnast fyrirvaralaust á næstunni Allt að gerast í Vík í Mýrdal um helgina Stór gossprunga gæti opnast fyrirvaralaust Fylgi Höllu Hrundar ekki fast í hendi Tíu kílómetrar eftir af hundrað: Gangan miklu erfiðari en hann óraði fyrir 800 milljóna króna hreinsistöð byggð á Selfossi Sjá meira
Þetta segir Ágúst Ingi Ágústsson, yfirlæknir Samhæfingarstöðvar krabbameinsskimana, um stöðu leghálsskimana á Íslandi. Eftir töluvert fjaðrafok og umdeildan flutning rannsóknarhluta verkefnisins til Danmerkur segir hann það tilfinningu sína að verkefnið sé komið í góðan farveg. „Mín tilfinning er að við séum hægt og bítandi að vinna upp það sem tapaðist,“ segir Ágúst um mætingu í skimun og traust kvenna til þjónustunnar. Síðustu staðfestu tölur um mætingu eru frá 2021, þegar hún var 65 prósent, en Ágúst segir sýnatökur hafa verið fleiri í fyrra og enn fleiri í ár þótt staðfestar tölur liggi ekki fyrir. Ráðist var í vitundarvakningarátak og skimanirnar meðal annars auglýstar reglulega á samfélagsmiðlum. Ágúst segir eitt verkefni til viðbótar í undirbúningi og þá séu miklar vonir bundnar við aukna þátttöku eftir að boðanir og niðurstöður fóru að berast konum í gegnum Heilsuveru.is. „Ég held að það sé töluverður ávinningur af þessu og að við náum miklu betur til kvenna, vegna þess að við vitum og vissum allan tímann að það eru miklu færri sem nýta sér Ísland.is. En Heilsuvera; 90 til 95 prósent þekkja þann vettvang,“ segir Ágúst. Margar fá svör í sömu viku Ágúst segir innleiðingu skimunarverkefnisins á heilsugæslunni hafa gengið vel. Það sem af er ári hafa um það bil 52 prósent kvenna mætt í skimun hjá heilsugæslunni en 48 prósent sýna koma frá kvensjúkdómalæknum. Spurður að því hvort þetta sé í samræmi við væntingar segir Ágúst aðkomu kvensjúkdómalækna að verkefninu jákvæða; þeir grípi þær konur sem leita til þeirra og séu vakandi yfir því að taka sýni. Hins vegar minnir hann á að ef konur þurfa eingöngu á skimun að halda sé hagkvæmara að mæta á heilsugæsluna, þar sem skimunin kostar aðeins 500 krónur. Ferlið er nú þannig að samhæfingastöðin safnar sýnum frá heilsugæslustöðvunum og kvensjúkdómalæknum, yfirfara að beiðnir og sýni fari saman og senda áfram á Landspítala. Landspítali skilar niðurstöðum til samhæfingastöðvarinnar, sem fer yfir þær. Þar eru næstu skref ákveðin og niðurstöður sendar til kvenna. „Við höfum enga stjórn á tímanum sem líður frá því að sýni er tekið og þar til það berst okkur, nema ef þau koma frá heilsugæslunni á höfuðborgarsvæðinu. Þar eru daglegar sendingar á milli. En hjá sérfræðilæknum og heilsugæslum úti á landi getur þetta tekið lengri tíma,“ segir Ágúst. Þrátt fyrir að meðalbiðtíminn sé þannig 12,5 dagar frá sýnatöku og þar til niðurstöður liggja fyrir, þá gerist oft að konur fá svar í sömu viku og þær fara í skimun, ekki síst ef aðeins er þörf á HPV rannsókn. Hvetur konur til að mæta og hafa samband ef þær hafa spurningar Nokkuð bið hefur verið eftir nýrri skimunarskrá, sem er enn í útboðsferli. Ágúst segir mikla forvinnu þó hafa verið unna vegna legháls- og brjóstaskimana en ákvörðun um að ráðast í skimanir eftir ristilkrabbameini hafi orðið til þess að stækka umfang verkefnisins og kallað á frekari undirbúningsvinnu. Vel hafi gengið að vinna með þá skimunarskrá sem nú er í notkun. Ágúst segist vilja hvetja konur til að mæta í skimun þegar þær fá boð. „Þær fá boð rafrænt og fá áminningar og ég bara hvet þær til að mæta, sjálfra sinna vegna. Og það er um að gera að nýta sér heilsugæsluna, því það kostar aðeins 500 krónur og þær fá mjög góða þjónustu. Og ef það eru einhverjar fyrirspurnir þá endilega hafið samband við okkur. Hér erum við sérfræðingar í þessu og getum svarað öllum spurningum sem koma upp.“
Skimun fyrir krabbameini Mistök við greiningu hjá Krabbameinsfélaginu Heilbrigðismál Heilsa Kvenheilsa Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Arnar Þór vantaði sex meðmæli upp á Innlent Svakalegt að sjá fylgisaukningu Höllu Hrundar Innlent Karlremba sé komin í tísku Innlent Mennirnir tóku annan starfsmannanna hálstaki Innlent Voru með stæla og neituðu að fara upp úr fyrr en löggan mætti Innlent Lögregla kölluð út vegna ungmenna til leiðinda í sundlaug Innlent Gefur lítið fyrir útskýringar fréttastjórans Innlent Helga lenti einnig í vandræðum Innlent Mögulega að hægjast á landrisi í Svartsengi Innlent Líklegt að það styttist í brotmörk Innlent Fleiri fréttir Sigurvin dró smábát í land Vill að fréttastofa RÚV biðji Maríu Sigrúnu afsökunar Lögreglan lofar góðu vegaeftirliti á Suðurlandi í sumar Landskjörsstjórn tilkynnir á morgun hvaða listar eru gildir Mögulega að hægjast á landrisi í Svartsengi Karlremba sé komin í tísku Voru með stæla og neituðu að fara upp úr fyrr en löggan mætti Arnar Þór vantaði sex meðmæli upp á Sprengisandur: Peningastefna, ESB og lagareldi Lögregla kölluð út vegna ungmenna til leiðinda í sundlaug Svakalegt að sjá fylgisaukningu Höllu Hrundar Minni lyfjanotkun og meiri vellíðan í sérstöku heilabilunarþorpi Mennirnir tóku annan starfsmannanna hálstaki Líklegt að það styttist í brotmörk Helga lenti einnig í vandræðum Eiríkur og Ástþór fá frest til að bæta við undirskriftum Hættuástand í Grindavík og æsispennandi forsetakosningar Gefur lítið fyrir útskýringar fréttastjórans Handteknir á hlaupum eftir vopnað rán í Reykjavíkurapóteki Björk varar við frumvarpi um sjókvíeldi Uppgangur Höllu Hrundar fari fyrir brjóstið á „valdastéttinni“ Mikil gleði þegar Bergur komst í mark Segir engin annarleg sjónarmið að baki ákvörðun RÚV Hraun mjakast yfir varnargarð Ný gossprunga geti opnast fyrirvaralaust á næstunni Allt að gerast í Vík í Mýrdal um helgina Stór gossprunga gæti opnast fyrirvaralaust Fylgi Höllu Hrundar ekki fast í hendi Tíu kílómetrar eftir af hundrað: Gangan miklu erfiðari en hann óraði fyrir 800 milljóna króna hreinsistöð byggð á Selfossi Sjá meira