Engin tölfræði um byrlanir er til hjá lögreglu en dæmin virðast mýmörg ef marka má upplýsingar frá Stígamótum og neyðarmóttökunni. Þá komu til að mynda fjögur slík mál á borð lögreglu um síðustu helgi. Eygló Harðardóttir, verkefnastjóri aðgerða gegn ofbeldi hjá Ríkislögreglustjóra, segir ljóst að bregðast þurfi við.
„Við sjáum að fólk er að stíga fram, það er að segja sögur, það er að tilkynna til lögreglu. Við erum líka að heyra frá heilbrigðiskerfinu að það eru að aukast tilkynningar þar, og ég held að við verðum einfaldlega að taka þessu mjög alvarlega,“ segir Eygló.
Hún bendir á að mörg önnur lönd séu um þessar mundir að taka umræðuna og hvernig sé hægt að ná betur utan um málin. Í nýlegri skýrslu breska þingsins hafi til að mynda komið fram að byrlanir væru útbreiddur vandi sem hefði í för með sér alvarlegar afleiðingar og því þyrftu yfirvöld að bregðast við.
Ýmis lyf væru notuð í verknaðinn, bæði lögleg og ólögleg, auk þess sem dæmi voru um að áfengi hafi verið misnotað til að byrla fólki. Þá hafi efnum jafnvel verið sprautað beint í einstaklinga.
„Ekkert af þessu er í lagi. Við þurfum bara sem samfélag, lögreglan í samstarfi við heilbrigðiskerfið og aðra þá sem koma að ofbeldismálum, að vinna að því að tryggja það að við getum brugðist hratt og vel við og að það sé aðstoð til staðar þegar fólk þarf á því að halda,“ segir Eygló.
Byrlun ein og sér er ekki brot á hegningarlögum en mögulega þurfi það að breytast.
„Ég held að það sé mikilvægt að fara yfir lagaumhverfið og reglurnar hjá okkur. Maður sér það, eins og ég nefndi sem dæmi í Bretlandi, að þeir eru að skoða möguleikann hvort þess þurfi og önnur lönd hafa jafnvel þegar tekið skrefið í þá átt. Þannig að ég held að já, við eigum að skoða það líka,“ segir Eygló.
Ríkislögreglustjóri hefur þegar tekið skref til að vekja athygli á málinu með uppfærðum upplýsingum á vef Neyðarlínunnar en þau hafa sömuleiðis óskað eftir fundi með nýjum samtökum reykvískra skemmtistaða í næstu viku til að fara yfir málin.
Þá sé verklag lögreglu til skoðunar og hvernig hægt sé að skrá málin betur en Eygló hvetur alla til að tilkynna það ef grunur er um byrlun. Allir geti gert betur.
„Við þurfum að halda áfram að leggja áherslu á það að við sem samfélag getum dregið úr svigrúmi til þess að þeir sem beita ofbeldi beiti ofbeldi. Á endanum er hins vegar alltaf ábyrgðin hjá gerendanum, þeim sem eru að beita ofbeldinu eða að einhverju leyti að brjóta á öðrum. Ábyrgðin er aldrei hins vegar þolendans,“ segir Eygló.
