Nýir kaflar skrifaðir í mannkynssöguna þegar leynd verður aflétt af skjölum um stríðsglæpi nasista Sunna Kristín Hilmarsdóttir skrifar 18. apríl 2017 14:36 Ungverskir gyðingar koma í útrýmingarbúðir nasista í Auschwitz í seinni heimsstyrjöldinni. vísir/getty Skjöl um stríðsglæpi nasista í útrýmingarbúðum í seinni heimsstyrjöldinni munu koma fyrir sjónir almennings í fyrsta skipti í þessari viku þegar leynd verður aflétt af þeim af Wiener-bókasafninu í London. Um er að ræða tug þúsundir skjala sem safnað var saman skömmu eftir stofnun Sameinuðu þjóðanna árið 1942, að því er fram kemur í frétt Guardian um málið. Gögnunum var safnað af stríðsglæpanefnd Sameinuðu þjóðanna en í þeim er að finna sönnunargögn sem varpa nýju ljósi á pyntingar nasista í útrýmingarbúðum þeirra, meðal annars í Treblinka og Auschwitz. Gögnin verða aðgengileg almenningi á netinu síðar í vikunni. „Við búumst við miklum áhuga en sum af PDF-skjölunum eru yfir 2000 blaðsíður. Þetta er í fyrsta skipti sem þau verða aðgengileg hér í Bretlandi og það getur vel verið að einhverjir geti ritað nýja kafla í mannkynssöguna með þessum nýju sönnunargögnum,“ segir Howard Falksohn hjá Wiener-bókasafninu.Skjölin gerð leynileg seint á fimmta áratugnum Pólska ríkisstjórnin, sem þá var útlæg, veitti stríðsglæpanefndinni ítarlegar upplýsingar um glæpi nasista í útrýmingarbúðunum en skjölunum var smyglað út úr Austur-Evrópu á sínum tíma. Í einu skjalinu sem er frá því í apríl 1944 er því meðal annars lýst hvernig fangar í búðunum voru neyddir til að afklæðast og hversu hál gólfin í klefunum urðu þegar þau blotnuðu. Þá er jafnframt að finna upplýsingar í skjölunum um það að fyrstu löndin sem kröfðust réttlætis vegna stríðsglæpa nasista voru lönd sem þeir höfðu ráðist inn í, til að mynda Pólland, en ekki Bretland, Rússland eða Bandaríkin sem stóðu að Nuremberg-réttarhöldunum eftir heimsstyrjöldina. Seint á fimmta áratugnum var þessu skjalasafni Sameinuðu þjóðanna svo lokað þar sem Vestur-Þýskaland var orðinn mikilvægur bandamaður Vesturveldanna í Kalda stríðinu. Á svipuðum tíma var mörgum dæmdum nasistum veitt reynslulausn eftir að bandaríski öldungadeildarþingmaðurinn Joseph McCarthy, sem þekktur var fyrir andúð sína á kommúnistum, hóf að berjast fyrir því að réttarhöldum vegna stríðsglæpa yrði hætt.Sönnunargögn um þátttöku Hitler í fjöldamorðunum í Tékkóslóvakíu Wiener-bókasafnið var stofnað í Amsterdam árið 1934 af Alfred Wiener en markmið hans var að skrásetja gyðingahatur nasista. Hann flutti safnið til London skömmu áður en seinni heimsstyrjöldin skall á og vann síðan að því ásamt breskum stjórnvöldum að veita embættismönnum upplýsingar um Hitler og stjórnunarhætti hans. Þá veitti Wiener einnig sönnunargögn í aðdraganda Nuremberg-réttarhaldanna. Leynd er aflétt af skjölunun nú samhliða útgáfu bókar eftir fræðimanninn Dan Plesch sem hefur rannsakað gögnin í um áratug. „Þetta eru gríðarleg mikilvæg skjöl í baráttunni gegn þeim sem eru í afneitun varðandi það að helförin hafi átt sér stað. Þýskum yfirvöldum var aldrei veittur aðgangur að þessum gögnum eftir stríðið og ekkert af þessu hefur áður séð dagsins ljós,“ segir Plesch. Sumum af elstu skjölunum var safnað saman til þess að höfða mál gegn Hitler sjálfum fyrir hlutverk hans í að skipuleggja og stjórna fjöldamorðum nasista í Tékkóslóvakíu. Mikið af þeim skjölum var safnað saman af tékknesku ríkisstjórninni sem var útlæg líkt og pólska stjórnin. Að því er fram segir í frétt Guardian eru meira en 300 blaðsíður af gögnum þar sem skipunum og ábyrgð Hitler er lýst. Mest lesið Leitin enn ekki borið árangur Erlent Tveir látnir og fimm saknað eftir slys í Dóná Erlent Diddy biðst afsökunar á „ófyrirgefanlegri hegðun“ Erlent Frambjóðendur geti nýtt sér skoðanakannanir Innlent Áfall þegar samskipti Katrínar og Kára voru birt Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Varasamt að ferðast á sumardekkjum í kvöld Innlent Stuðningur Katrínar við sóttvarnarlækni sjálfsagður Innlent Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Innlent Bæjarstjóri sakaður um að vera njósnari: „Enginn veit hver hún er“ Erlent Fleiri fréttir Leitin enn ekki borið árangur Tveir látnir og fimm saknað eftir slys í Dóná Diddy biðst afsökunar á „ófyrirgefanlegri hegðun“ Óljóst hvort þyrlan sé fundin Íranski forsetinn í óljósu þyrluslysi Færeyingar draga í land með ferðamannaskatt Bæjarstjóri sakaður um að vera njósnari: „Enginn veit hver hún er“ Gantz hótar að segja af sér vegna ósættis við Netanjahú Ástand Fico enn alvarlegt Býst við aukinni sókn Rússa Beitti neitunarvaldi gagnvart umdeildum fjölmiðlalögum Myndband sýnir árás Diddy Færeyingar felldu frumvarp um fóstureyðingar Þrjátíu ár fyrir árásina á mann þingforsetans Segir Rússa ekki hafa í hyggju að taka Kharkív Viðtal á Stöð 2 kveikir upp í færeyskum stjórnmálum Reyndi að kveikja í bænahúsi gyðinga og var skotinn til bana Spánverjar neita skipi með vopn innanborðs um að leggja að bryggju „Einfari“ ákærður fyrir tilræðið við Fico Hver er Robert Fico? Neyðarástandi lýst yfir á Nýju-Kaledóníu eftir miklar óeirðir Ágreiningur innan stjórnarinnar brýst upp á yfirborðið Hægriflokkar ná saman um myndun ríkisstjórnar Samið um kappræður í júní og september Fico ekki talinn í lífshættu Þróun ES-30 flugvélarinnar flutt frá Svíþjóð til Kaliforníu Þetta er vitað um árásarmanninn Biden skorar á Trump Forsætisráðherra Slóvakíu í lífshættu eftir skotárás Þverpólitískar tillögur um viðbrögð vegna gervigreindar Sjá meira
Skjöl um stríðsglæpi nasista í útrýmingarbúðum í seinni heimsstyrjöldinni munu koma fyrir sjónir almennings í fyrsta skipti í þessari viku þegar leynd verður aflétt af þeim af Wiener-bókasafninu í London. Um er að ræða tug þúsundir skjala sem safnað var saman skömmu eftir stofnun Sameinuðu þjóðanna árið 1942, að því er fram kemur í frétt Guardian um málið. Gögnunum var safnað af stríðsglæpanefnd Sameinuðu þjóðanna en í þeim er að finna sönnunargögn sem varpa nýju ljósi á pyntingar nasista í útrýmingarbúðum þeirra, meðal annars í Treblinka og Auschwitz. Gögnin verða aðgengileg almenningi á netinu síðar í vikunni. „Við búumst við miklum áhuga en sum af PDF-skjölunum eru yfir 2000 blaðsíður. Þetta er í fyrsta skipti sem þau verða aðgengileg hér í Bretlandi og það getur vel verið að einhverjir geti ritað nýja kafla í mannkynssöguna með þessum nýju sönnunargögnum,“ segir Howard Falksohn hjá Wiener-bókasafninu.Skjölin gerð leynileg seint á fimmta áratugnum Pólska ríkisstjórnin, sem þá var útlæg, veitti stríðsglæpanefndinni ítarlegar upplýsingar um glæpi nasista í útrýmingarbúðunum en skjölunum var smyglað út úr Austur-Evrópu á sínum tíma. Í einu skjalinu sem er frá því í apríl 1944 er því meðal annars lýst hvernig fangar í búðunum voru neyddir til að afklæðast og hversu hál gólfin í klefunum urðu þegar þau blotnuðu. Þá er jafnframt að finna upplýsingar í skjölunum um það að fyrstu löndin sem kröfðust réttlætis vegna stríðsglæpa nasista voru lönd sem þeir höfðu ráðist inn í, til að mynda Pólland, en ekki Bretland, Rússland eða Bandaríkin sem stóðu að Nuremberg-réttarhöldunum eftir heimsstyrjöldina. Seint á fimmta áratugnum var þessu skjalasafni Sameinuðu þjóðanna svo lokað þar sem Vestur-Þýskaland var orðinn mikilvægur bandamaður Vesturveldanna í Kalda stríðinu. Á svipuðum tíma var mörgum dæmdum nasistum veitt reynslulausn eftir að bandaríski öldungadeildarþingmaðurinn Joseph McCarthy, sem þekktur var fyrir andúð sína á kommúnistum, hóf að berjast fyrir því að réttarhöldum vegna stríðsglæpa yrði hætt.Sönnunargögn um þátttöku Hitler í fjöldamorðunum í Tékkóslóvakíu Wiener-bókasafnið var stofnað í Amsterdam árið 1934 af Alfred Wiener en markmið hans var að skrásetja gyðingahatur nasista. Hann flutti safnið til London skömmu áður en seinni heimsstyrjöldin skall á og vann síðan að því ásamt breskum stjórnvöldum að veita embættismönnum upplýsingar um Hitler og stjórnunarhætti hans. Þá veitti Wiener einnig sönnunargögn í aðdraganda Nuremberg-réttarhaldanna. Leynd er aflétt af skjölunun nú samhliða útgáfu bókar eftir fræðimanninn Dan Plesch sem hefur rannsakað gögnin í um áratug. „Þetta eru gríðarleg mikilvæg skjöl í baráttunni gegn þeim sem eru í afneitun varðandi það að helförin hafi átt sér stað. Þýskum yfirvöldum var aldrei veittur aðgangur að þessum gögnum eftir stríðið og ekkert af þessu hefur áður séð dagsins ljós,“ segir Plesch. Sumum af elstu skjölunum var safnað saman til þess að höfða mál gegn Hitler sjálfum fyrir hlutverk hans í að skipuleggja og stjórna fjöldamorðum nasista í Tékkóslóvakíu. Mikið af þeim skjölum var safnað saman af tékknesku ríkisstjórninni sem var útlæg líkt og pólska stjórnin. Að því er fram segir í frétt Guardian eru meira en 300 blaðsíður af gögnum þar sem skipunum og ábyrgð Hitler er lýst.
Mest lesið Leitin enn ekki borið árangur Erlent Tveir látnir og fimm saknað eftir slys í Dóná Erlent Diddy biðst afsökunar á „ófyrirgefanlegri hegðun“ Erlent Frambjóðendur geti nýtt sér skoðanakannanir Innlent Áfall þegar samskipti Katrínar og Kára voru birt Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Varasamt að ferðast á sumardekkjum í kvöld Innlent Stuðningur Katrínar við sóttvarnarlækni sjálfsagður Innlent Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Innlent Bæjarstjóri sakaður um að vera njósnari: „Enginn veit hver hún er“ Erlent Fleiri fréttir Leitin enn ekki borið árangur Tveir látnir og fimm saknað eftir slys í Dóná Diddy biðst afsökunar á „ófyrirgefanlegri hegðun“ Óljóst hvort þyrlan sé fundin Íranski forsetinn í óljósu þyrluslysi Færeyingar draga í land með ferðamannaskatt Bæjarstjóri sakaður um að vera njósnari: „Enginn veit hver hún er“ Gantz hótar að segja af sér vegna ósættis við Netanjahú Ástand Fico enn alvarlegt Býst við aukinni sókn Rússa Beitti neitunarvaldi gagnvart umdeildum fjölmiðlalögum Myndband sýnir árás Diddy Færeyingar felldu frumvarp um fóstureyðingar Þrjátíu ár fyrir árásina á mann þingforsetans Segir Rússa ekki hafa í hyggju að taka Kharkív Viðtal á Stöð 2 kveikir upp í færeyskum stjórnmálum Reyndi að kveikja í bænahúsi gyðinga og var skotinn til bana Spánverjar neita skipi með vopn innanborðs um að leggja að bryggju „Einfari“ ákærður fyrir tilræðið við Fico Hver er Robert Fico? Neyðarástandi lýst yfir á Nýju-Kaledóníu eftir miklar óeirðir Ágreiningur innan stjórnarinnar brýst upp á yfirborðið Hægriflokkar ná saman um myndun ríkisstjórnar Samið um kappræður í júní og september Fico ekki talinn í lífshættu Þróun ES-30 flugvélarinnar flutt frá Svíþjóð til Kaliforníu Þetta er vitað um árásarmanninn Biden skorar á Trump Forsætisráðherra Slóvakíu í lífshættu eftir skotárás Þverpólitískar tillögur um viðbrögð vegna gervigreindar Sjá meira