Sniðganga heimsmeistaramótið í skák vegna kröfu um að klæðast hijab nína hjördís þorkelsdóttir skrifar 1. október 2016 16:30 Heimsmeistaramót í íþróttum kvenna hafa aldrei verið haldin áður í Íran. mynd/getty Nazi Paikidze-Barnes, Bandaríkjameistari kvenna í skák, hefur ákveðið að sniðganga heimsmeistaramótið í skák sem haldið verður í höfuðborg Írans, Tehran, í febrúar á næsta ári. Ástæðan er sú að mótshaldarar krefjast þess að kvenkyns þátttakendur klæðist höfuðslæðu að múslimskum sið, hijab, meðan á keppni stendur en konur í Íran þurfa að hylja hár sitt lögum samkvæmt. Paikidze-Barnes er ekki eina skákkonan sem hefur boðað forföll á mótið vegna þessa en nokkrar af bestu skákkonum heims hafa ákveðið að fylgja fordæmi hennar.„Trúarleg og kynferðisleg mismunun“Nazi Paikidze-Barnes sagði í samtali við fréttastofu CNN að hún myndi standa föst á sínu, og myndi ekki taka þátt nema mótið yrði haldið annars staðar. „Íran hefur haldið skákmót áður og konum hefur alltaf verið gert að klæðast hijab. Þetta er bæði trúarleg og kynferðisleg mismunun,“ fullyrti Paikidze-Barnes. Önnur skákkona, Carla Heredia, hefur jafnframt hvatt hina 64 kvenkeppendur sem taka þátt í mótinu til þess að sniðganga það. Hún bindur þó vonir við það að Íranir láti undan þrýstingnum og veiti konum leyfi til þess að tefla slæðulausum.Íranskar skákkonur fordæma sniðgöngunaMitra Hejazipour, íranskur stórmeistari í skák kvenna, lýsti því yfir í samtali við The Guardian að sniðgangan fæli í sér vanmat á því mikla átaki sem verið hefur að undanförnu í að vekja athygli á íþróttaiðkun kvenna í Íran. „Þessi viðburður verður stærsta íþróttamót sem íranskar konur hafa upplifað, við höfum aldrei verið í aðstöðu til þess að halda heimsmeistaramót kvenna í íþróttum áður. Það er ekki réttmætt að hvetja til sniðgöngu, þetta mót er mikilvægt fyrir konur í Íran. Þetta er tækifæri til þess að sýna styrk okkar,“ sagði Hejazipour. Aðrar íþróttakonur hafa tekið í sama streng, til að mynda hin íransk-breska Ghoncheh Ghavami, sem sat í fangelsi í fimm ár í Íran fyrir að hafa mótmælt því að íranskar konur fengju ekki að vera viðstaddar á íþróttaleikvöngum til þess að fylgjast með íþróttaleikjum karla.Skjáskot af Nazi Paikidze-Barnes tefla við Katerinu Nemcovu.Lög um hijab hafa breyst í gegnum tíðinaKonum í Íran er skylt að hylja hár sitt með slæðu á almannafæri. Þessi lög hafa þó ekki alltaf staðið óhögguð. Um miðjan fjórða áratug síðustu aldar var lögunum breytt á þann veg að hijab og aðrar höfuðslæður voru gerðar ólöglegar og ótal dæmi eru um það að lögreglan hafi þvingað konur til þess að fjarlægja af sér slæðurnar. Ástæðan fyrir því að lögunum var breytt á sínum tíma var sú að þáverandi þjóðarleiðtogi Írans, Reza Shah, var hlynntur vestrænum gildum og taldi að slæðunotkun íranskra kvenna væri hlægileg í augum vesturlandabúa. Íranskar konur tóku ekki vel í breytinguna og þótti mörgum þeirra óþægilegt að þurfa skyndilega að sýna hár sitt á almannafæri. Lagabreytingin varð til þess að hópur íranskra kvenna kaus að fara ekki út fyrir hússins dyr til þess að komast hjá niðurlægingunni. Árið 1941 var lögunum breytt og höfuðslæður gerðar valkvæðar Árið 1984, í kjölfar írönsku byltingarinnar, varð önnur lagabreyting sem gerði það ólöglegt fyrir konur að vera án höfuðslæðu á almannafæri.Réttindabarátta íranskra kvenna má ekki við sniðgönguHópar Írana, sem vilja lagabreytingu sem geri höfuðslæðurnar valfrjálsar, eru háværir. Ghoncheh Ghavami sagði í samtali við The Guardian að milljónir Írana teldu að konur ættu að fá að velja sjálfar hvort þær kjósa að ganga með hijab og stór hópur fólks berst fyrir því að konur fái að stunda íþróttir í ríkari mæli. Ghavami sagði að áform vestrænna skákkvenna um að sniðganga heimsmeistaramótið væri skaðlegt konum í Íran og taldi ekki réttmætt að nota reglur um hijab sem tæki til þess að beita þrýstingi á landið og einangra það. „Íranskar konur eflast með hverjum deginum og þær eru að ýta til hliðar lagalegri og pólítískri mismunun. Þeir sem hafa áhyggjur af mannréttindum í Íran þurfa að gera sér grein fyrir þessu átaki og sjá hvers þær eru megnugar,“ sagði Ghavami. Mest lesið Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Innlent „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Innlent Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Innlent Tuga enn saknað og 55 látnir Erlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent „Skrímsladeildin“ hafi skorið upp herör gegn mótframbjóðendum Katrínar Innlent Sló til starfsmanns og beit viðskiptavin Innlent Verður borgarstjóri Lundúna þriðja kjörtímabilið í röð Erlent „Lífið heldur áfram eftir svona áfall“ Innlent Landsmenn ánægðir með frammistöðu Höllu Tómasdóttur í kappræðunum Innlent Fleiri fréttir Tuga enn saknað og 55 látnir Verður borgarstjóri Lundúna þriðja kjörtímabilið í röð Auka viðbúnað í aðdraganda Eurovision Forseti Argentínu skýtur föstum skotum á spænsku ríkisstjórnina Berlínarborg vill losna við glæsivillu Göbbels Flugvél Atlanta á tæpasta vaði í Ríad Varaforsetaefni í bobba vegna hundsdráps og meints fundar með Kim Kreml fordæmir ummæli Macrons og Camerons Reyna að sækja fyrsta sýnið frá fjærhlið tunglsins Hlustuðu á Trump og Cohen tala um þagnargreiðslu Danir rýmka reglur um þungunarrof Þrjátíu látnir og tuga saknað eftir flóð í Brasilíu Segja frumvarp um gyðingaandúð í andstöðu við Biblíuna Tyrkir stöðva öll viðskipti við Ísrael „Mun ekki halla mér aftur og leyfa deyjandi sjónvarpsstöð að ráðast á mig“ Segir fólk eiga rétt til mótmæla en ekki til óreiðu Umfangsmikil mótmæli vegna „rússneskra“ laga í Georgíu Enn í basli með skemmdir á hitaskildi Orion Vornanen kastað úr þingflokknum Hafa engin varnarvirki til að hörfa í Yfirstandandi kosningar á Englandi prófsteinn fyrir Íhaldsflokkinn Viðbrögð Hamas við vopnahléstillögunum „neikvæð“ Hundruð lögreglumanna í viðbragðsstöðu vegna mótmæla í UCLA Vilja endurupptöku í máli Weinstein Þrjú hundruð handtekin í Columbia-háskóla Stuðningur við dönsku ríkisstjórnina aldrei verið minni Mótmælendur og gagnmótmælendur tókust á Trump sektaður um meira en milljón króna Rússar sagðir nota skotflaugar frá Norður-Kóreu Þrettán ára drengur stunginn til bana með sverði Sjá meira
Nazi Paikidze-Barnes, Bandaríkjameistari kvenna í skák, hefur ákveðið að sniðganga heimsmeistaramótið í skák sem haldið verður í höfuðborg Írans, Tehran, í febrúar á næsta ári. Ástæðan er sú að mótshaldarar krefjast þess að kvenkyns þátttakendur klæðist höfuðslæðu að múslimskum sið, hijab, meðan á keppni stendur en konur í Íran þurfa að hylja hár sitt lögum samkvæmt. Paikidze-Barnes er ekki eina skákkonan sem hefur boðað forföll á mótið vegna þessa en nokkrar af bestu skákkonum heims hafa ákveðið að fylgja fordæmi hennar.„Trúarleg og kynferðisleg mismunun“Nazi Paikidze-Barnes sagði í samtali við fréttastofu CNN að hún myndi standa föst á sínu, og myndi ekki taka þátt nema mótið yrði haldið annars staðar. „Íran hefur haldið skákmót áður og konum hefur alltaf verið gert að klæðast hijab. Þetta er bæði trúarleg og kynferðisleg mismunun,“ fullyrti Paikidze-Barnes. Önnur skákkona, Carla Heredia, hefur jafnframt hvatt hina 64 kvenkeppendur sem taka þátt í mótinu til þess að sniðganga það. Hún bindur þó vonir við það að Íranir láti undan þrýstingnum og veiti konum leyfi til þess að tefla slæðulausum.Íranskar skákkonur fordæma sniðgöngunaMitra Hejazipour, íranskur stórmeistari í skák kvenna, lýsti því yfir í samtali við The Guardian að sniðgangan fæli í sér vanmat á því mikla átaki sem verið hefur að undanförnu í að vekja athygli á íþróttaiðkun kvenna í Íran. „Þessi viðburður verður stærsta íþróttamót sem íranskar konur hafa upplifað, við höfum aldrei verið í aðstöðu til þess að halda heimsmeistaramót kvenna í íþróttum áður. Það er ekki réttmætt að hvetja til sniðgöngu, þetta mót er mikilvægt fyrir konur í Íran. Þetta er tækifæri til þess að sýna styrk okkar,“ sagði Hejazipour. Aðrar íþróttakonur hafa tekið í sama streng, til að mynda hin íransk-breska Ghoncheh Ghavami, sem sat í fangelsi í fimm ár í Íran fyrir að hafa mótmælt því að íranskar konur fengju ekki að vera viðstaddar á íþróttaleikvöngum til þess að fylgjast með íþróttaleikjum karla.Skjáskot af Nazi Paikidze-Barnes tefla við Katerinu Nemcovu.Lög um hijab hafa breyst í gegnum tíðinaKonum í Íran er skylt að hylja hár sitt með slæðu á almannafæri. Þessi lög hafa þó ekki alltaf staðið óhögguð. Um miðjan fjórða áratug síðustu aldar var lögunum breytt á þann veg að hijab og aðrar höfuðslæður voru gerðar ólöglegar og ótal dæmi eru um það að lögreglan hafi þvingað konur til þess að fjarlægja af sér slæðurnar. Ástæðan fyrir því að lögunum var breytt á sínum tíma var sú að þáverandi þjóðarleiðtogi Írans, Reza Shah, var hlynntur vestrænum gildum og taldi að slæðunotkun íranskra kvenna væri hlægileg í augum vesturlandabúa. Íranskar konur tóku ekki vel í breytinguna og þótti mörgum þeirra óþægilegt að þurfa skyndilega að sýna hár sitt á almannafæri. Lagabreytingin varð til þess að hópur íranskra kvenna kaus að fara ekki út fyrir hússins dyr til þess að komast hjá niðurlægingunni. Árið 1941 var lögunum breytt og höfuðslæður gerðar valkvæðar Árið 1984, í kjölfar írönsku byltingarinnar, varð önnur lagabreyting sem gerði það ólöglegt fyrir konur að vera án höfuðslæðu á almannafæri.Réttindabarátta íranskra kvenna má ekki við sniðgönguHópar Írana, sem vilja lagabreytingu sem geri höfuðslæðurnar valfrjálsar, eru háværir. Ghoncheh Ghavami sagði í samtali við The Guardian að milljónir Írana teldu að konur ættu að fá að velja sjálfar hvort þær kjósa að ganga með hijab og stór hópur fólks berst fyrir því að konur fái að stunda íþróttir í ríkari mæli. Ghavami sagði að áform vestrænna skákkvenna um að sniðganga heimsmeistaramótið væri skaðlegt konum í Íran og taldi ekki réttmætt að nota reglur um hijab sem tæki til þess að beita þrýstingi á landið og einangra það. „Íranskar konur eflast með hverjum deginum og þær eru að ýta til hliðar lagalegri og pólítískri mismunun. Þeir sem hafa áhyggjur af mannréttindum í Íran þurfa að gera sér grein fyrir þessu átaki og sjá hvers þær eru megnugar,“ sagði Ghavami.
Mest lesið Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Innlent „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Innlent Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Innlent Tuga enn saknað og 55 látnir Erlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent „Skrímsladeildin“ hafi skorið upp herör gegn mótframbjóðendum Katrínar Innlent Sló til starfsmanns og beit viðskiptavin Innlent Verður borgarstjóri Lundúna þriðja kjörtímabilið í röð Erlent „Lífið heldur áfram eftir svona áfall“ Innlent Landsmenn ánægðir með frammistöðu Höllu Tómasdóttur í kappræðunum Innlent Fleiri fréttir Tuga enn saknað og 55 látnir Verður borgarstjóri Lundúna þriðja kjörtímabilið í röð Auka viðbúnað í aðdraganda Eurovision Forseti Argentínu skýtur föstum skotum á spænsku ríkisstjórnina Berlínarborg vill losna við glæsivillu Göbbels Flugvél Atlanta á tæpasta vaði í Ríad Varaforsetaefni í bobba vegna hundsdráps og meints fundar með Kim Kreml fordæmir ummæli Macrons og Camerons Reyna að sækja fyrsta sýnið frá fjærhlið tunglsins Hlustuðu á Trump og Cohen tala um þagnargreiðslu Danir rýmka reglur um þungunarrof Þrjátíu látnir og tuga saknað eftir flóð í Brasilíu Segja frumvarp um gyðingaandúð í andstöðu við Biblíuna Tyrkir stöðva öll viðskipti við Ísrael „Mun ekki halla mér aftur og leyfa deyjandi sjónvarpsstöð að ráðast á mig“ Segir fólk eiga rétt til mótmæla en ekki til óreiðu Umfangsmikil mótmæli vegna „rússneskra“ laga í Georgíu Enn í basli með skemmdir á hitaskildi Orion Vornanen kastað úr þingflokknum Hafa engin varnarvirki til að hörfa í Yfirstandandi kosningar á Englandi prófsteinn fyrir Íhaldsflokkinn Viðbrögð Hamas við vopnahléstillögunum „neikvæð“ Hundruð lögreglumanna í viðbragðsstöðu vegna mótmæla í UCLA Vilja endurupptöku í máli Weinstein Þrjú hundruð handtekin í Columbia-háskóla Stuðningur við dönsku ríkisstjórnina aldrei verið minni Mótmælendur og gagnmótmælendur tókust á Trump sektaður um meira en milljón króna Rússar sagðir nota skotflaugar frá Norður-Kóreu Þrettán ára drengur stunginn til bana með sverði Sjá meira