Nálgumst þolmörk margra lífvera Sunna Sæmundsdóttir skrifar 9. maí 2019 20:30 Margar lífverur við Íslandsstrendur nálgast nú þolmörk vegna loftslagsbreytinga, að mati haffræðings. Breytingarnar á heimsvísu séu einna örastar við Ísland og neikvæðra áhrifa gæti nú þegar. Hann segir nauðsynlegt að ráðast í frekari rannsóknir þar sem mikilvægar tegundir í fæðukeðjunni gætu horfið án þess að tekið verði eftir því. Í kvöldfréttum Stöðvar 2 í gær sagði Þorleifur Eiríksson dýrafræðingur að búast megi við því að um níutíu prósent dýrategunda við Ísland hverfi innan fimmtíu ára vegna loftslagsbreytinga. Sumar færi sig sunnar eða norðar en aðrar deyi út. Áhrifa hnattrænna breytinga gætir einna fyrst hér nyrst í Atlantshafinu. Bæði súrnar sjórinn hér örar, þegar hafið tekur upp hluta þess koltíoxíðs sem losað er í andrúmsloftið, auk þess sem hitastigið er að breytast. „Við höfum fjarlægst upprunalegt ástand og við getum búist við því að þessar breytingar haldi áfram að vera hraðari hér en annars staðar, næstu ár og áratugi," segir Jón Ólafsson, haffræðingur. Breytingar á nytjastofnum blasi við. „Til dæmis loðnan, ég segi ekki að hún sé að hverfa, en hún hefur snarminnkað og það tengist sennilega breytingum hér í norðurhöfum; minnkandi hafísþekju og svoleiðis. Síðan sjáum við makrílinn sem hefur komið. Svo sjáum við líka að það eru breytingar sem við skýrum ekki og höfum engar skýringar á. Eins og til dæmis humarinn. Það hefur engin nýliðun verið í honum síðan 2005," segir Jón. Breytt sýrustig vegna súrnunar sjávar hefur mikil áhrif á kalkmyndandi lífríki, líkt og skeljar og skelfisk. Þolmörk lífvera eru misjöfn en við ákveðin mörk hætta þær að geta myndað skel og drepast þar með. Jón segir þessi áhrif geta komið mjög óvænt fram og því sé nauðsynlegt að leggja mun meira í rannsóknir. „Vegna þess hve breytingarnar eru hraðar hér og líka vegna þess að það er náttúrulega lágt kalkmettunarstig hér, bara vegna þess hve sjórinn er kaldur, að þá er ég býsna hræddur um að við séum nálægt hinum ýmsu mörkum," segir Jón. „Það er svo margt í lífríkinu, til dæmis kalkmyndandi lífverur, sem eru mikilvægar sem grunnur í lífkerfinu. Eru fæða fyrir eitthvað annað en við nýtum þær ekki. Þar geta orðið breytingar án þess að við tökum eftir því," segir Jón. Dýr Loftslagsmál Umhverfismál Tengdar fréttir Um 90 prósent dýrategunda við Ísland hverfi innan 50 ára Um níutíu prósent dýrategunda við Ísland munu hverfa innan fimmtíu ára vegna loftlagsbreytinga og ágangs manna að mati dýrafræðings. Einhverjar færi sig norðar eða sunnar en aðrar deyi út. 8. maí 2019 19:56 Mannkynið stenst varla fjöldaútdauða tegunda Ísland verður ekki ónæmt fyrir hnignun vistkerfa og líffræðilegs fjölbreytileika sem var lýst í svartri skýrslu Sameinuðu þjóðanna í vikunni. 8. maí 2019 16:45 Mest lesið Katrín og Halla Tómasdóttir hnífjafnar í nýrri könnun Maskínu Innlent Vaktin: Virknin á svipuðum nótum í alla nótt Innlent Svörtum vísað frá borði þegar kvartað var undan líkamslykt Erlent Magnaðar vendingar í kapphlaupinu á Bessastaði Innlent Sex frambjóðendur senda kröfubréf til Stöðvar 2 Innlent Enn bætir Miðflokkurinn við sig Innlent Segir enn svigrúm til að taka fram úr Katrínu Innlent Segir enga hættu á ferðum og yfirvöld komin í lið með íbúum Innlent Ríkisútvarpið hyggst ekki breyta fyrirkomulagi sínu Innlent Fráfarandi bæjarstjóri Árborgar sóttist eftir að halda áfram Innlent Fleiri fréttir Katrín með mikið forskot í nýrri könnun Ung móðir með tvö smábörn vann 8,5 milljónir króna Magnaðar vendingar í kapphlaupinu á Bessastaði Forsetaefni tekin í krefjandi atvinnuviðtal í kappræðum kvöldsins Ríkisútvarpið hyggst ekki breyta fyrirkomulagi sínu Ísland leiði Norðurlöndin saman og innleiði viðskiptaþvinganir Enn bætir Miðflokkurinn við sig Fréttir af meintri skaðsemi lýsis sagðar æsifréttir Eldislax slapp úr landi og út í sjó Eldsumbrotum á Reykjanesskaga ljúki líklega í sumar Segir enga hættu á ferðum og yfirvöld komin í lið með íbúum Sex frambjóðendur senda kröfubréf til Stöðvar 2 Katrín og Halla Tómasdóttir hnífjafnar í nýrri könnun Maskínu Bæjarráð Fjarðabyggðar einnig á móti gjaldtöku á Egilsstaðavelli Glóðvolg og glæný könnun um fylgi frambjóðenda í hádegisfréttum Segir enn svigrúm til að taka fram úr Katrínu Setuverkfall í utanríkisráðuneytinu Baldur harðneitar að segja hver lagði að honum að hætta Lentu í Minneapolis vegna bilunar Heildarmat fasteigna hækkar um 4,3 prósent árið 2025 Kynna uppfært fasteignamat Fylgjast sérstaklega með hrauntjörnum sem gætu brostið fram Fráfarandi bæjarstjóri Árborgar sóttist eftir að halda áfram Virknin mjög svipuð í alla nótt Vaktin: Virknin á svipuðum nótum í alla nótt Sóttu mann sem slasaðist í mótorhjólaslysi „Varnargarðarnir stóðu sig mjög vel“ „Þetta hefur ekkert að gera með mína pólitísku hugsjón“ Hraun flæðir yfir Nesveg Fyrstu atkvæðakassarnir opnaðir í Ráðhúsinu Sjá meira
Margar lífverur við Íslandsstrendur nálgast nú þolmörk vegna loftslagsbreytinga, að mati haffræðings. Breytingarnar á heimsvísu séu einna örastar við Ísland og neikvæðra áhrifa gæti nú þegar. Hann segir nauðsynlegt að ráðast í frekari rannsóknir þar sem mikilvægar tegundir í fæðukeðjunni gætu horfið án þess að tekið verði eftir því. Í kvöldfréttum Stöðvar 2 í gær sagði Þorleifur Eiríksson dýrafræðingur að búast megi við því að um níutíu prósent dýrategunda við Ísland hverfi innan fimmtíu ára vegna loftslagsbreytinga. Sumar færi sig sunnar eða norðar en aðrar deyi út. Áhrifa hnattrænna breytinga gætir einna fyrst hér nyrst í Atlantshafinu. Bæði súrnar sjórinn hér örar, þegar hafið tekur upp hluta þess koltíoxíðs sem losað er í andrúmsloftið, auk þess sem hitastigið er að breytast. „Við höfum fjarlægst upprunalegt ástand og við getum búist við því að þessar breytingar haldi áfram að vera hraðari hér en annars staðar, næstu ár og áratugi," segir Jón Ólafsson, haffræðingur. Breytingar á nytjastofnum blasi við. „Til dæmis loðnan, ég segi ekki að hún sé að hverfa, en hún hefur snarminnkað og það tengist sennilega breytingum hér í norðurhöfum; minnkandi hafísþekju og svoleiðis. Síðan sjáum við makrílinn sem hefur komið. Svo sjáum við líka að það eru breytingar sem við skýrum ekki og höfum engar skýringar á. Eins og til dæmis humarinn. Það hefur engin nýliðun verið í honum síðan 2005," segir Jón. Breytt sýrustig vegna súrnunar sjávar hefur mikil áhrif á kalkmyndandi lífríki, líkt og skeljar og skelfisk. Þolmörk lífvera eru misjöfn en við ákveðin mörk hætta þær að geta myndað skel og drepast þar með. Jón segir þessi áhrif geta komið mjög óvænt fram og því sé nauðsynlegt að leggja mun meira í rannsóknir. „Vegna þess hve breytingarnar eru hraðar hér og líka vegna þess að það er náttúrulega lágt kalkmettunarstig hér, bara vegna þess hve sjórinn er kaldur, að þá er ég býsna hræddur um að við séum nálægt hinum ýmsu mörkum," segir Jón. „Það er svo margt í lífríkinu, til dæmis kalkmyndandi lífverur, sem eru mikilvægar sem grunnur í lífkerfinu. Eru fæða fyrir eitthvað annað en við nýtum þær ekki. Þar geta orðið breytingar án þess að við tökum eftir því," segir Jón.
Dýr Loftslagsmál Umhverfismál Tengdar fréttir Um 90 prósent dýrategunda við Ísland hverfi innan 50 ára Um níutíu prósent dýrategunda við Ísland munu hverfa innan fimmtíu ára vegna loftlagsbreytinga og ágangs manna að mati dýrafræðings. Einhverjar færi sig norðar eða sunnar en aðrar deyi út. 8. maí 2019 19:56 Mannkynið stenst varla fjöldaútdauða tegunda Ísland verður ekki ónæmt fyrir hnignun vistkerfa og líffræðilegs fjölbreytileika sem var lýst í svartri skýrslu Sameinuðu þjóðanna í vikunni. 8. maí 2019 16:45 Mest lesið Katrín og Halla Tómasdóttir hnífjafnar í nýrri könnun Maskínu Innlent Vaktin: Virknin á svipuðum nótum í alla nótt Innlent Svörtum vísað frá borði þegar kvartað var undan líkamslykt Erlent Magnaðar vendingar í kapphlaupinu á Bessastaði Innlent Sex frambjóðendur senda kröfubréf til Stöðvar 2 Innlent Enn bætir Miðflokkurinn við sig Innlent Segir enn svigrúm til að taka fram úr Katrínu Innlent Segir enga hættu á ferðum og yfirvöld komin í lið með íbúum Innlent Ríkisútvarpið hyggst ekki breyta fyrirkomulagi sínu Innlent Fráfarandi bæjarstjóri Árborgar sóttist eftir að halda áfram Innlent Fleiri fréttir Katrín með mikið forskot í nýrri könnun Ung móðir með tvö smábörn vann 8,5 milljónir króna Magnaðar vendingar í kapphlaupinu á Bessastaði Forsetaefni tekin í krefjandi atvinnuviðtal í kappræðum kvöldsins Ríkisútvarpið hyggst ekki breyta fyrirkomulagi sínu Ísland leiði Norðurlöndin saman og innleiði viðskiptaþvinganir Enn bætir Miðflokkurinn við sig Fréttir af meintri skaðsemi lýsis sagðar æsifréttir Eldislax slapp úr landi og út í sjó Eldsumbrotum á Reykjanesskaga ljúki líklega í sumar Segir enga hættu á ferðum og yfirvöld komin í lið með íbúum Sex frambjóðendur senda kröfubréf til Stöðvar 2 Katrín og Halla Tómasdóttir hnífjafnar í nýrri könnun Maskínu Bæjarráð Fjarðabyggðar einnig á móti gjaldtöku á Egilsstaðavelli Glóðvolg og glæný könnun um fylgi frambjóðenda í hádegisfréttum Segir enn svigrúm til að taka fram úr Katrínu Setuverkfall í utanríkisráðuneytinu Baldur harðneitar að segja hver lagði að honum að hætta Lentu í Minneapolis vegna bilunar Heildarmat fasteigna hækkar um 4,3 prósent árið 2025 Kynna uppfært fasteignamat Fylgjast sérstaklega með hrauntjörnum sem gætu brostið fram Fráfarandi bæjarstjóri Árborgar sóttist eftir að halda áfram Virknin mjög svipuð í alla nótt Vaktin: Virknin á svipuðum nótum í alla nótt Sóttu mann sem slasaðist í mótorhjólaslysi „Varnargarðarnir stóðu sig mjög vel“ „Þetta hefur ekkert að gera með mína pólitísku hugsjón“ Hraun flæðir yfir Nesveg Fyrstu atkvæðakassarnir opnaðir í Ráðhúsinu Sjá meira
Um 90 prósent dýrategunda við Ísland hverfi innan 50 ára Um níutíu prósent dýrategunda við Ísland munu hverfa innan fimmtíu ára vegna loftlagsbreytinga og ágangs manna að mati dýrafræðings. Einhverjar færi sig norðar eða sunnar en aðrar deyi út. 8. maí 2019 19:56
Mannkynið stenst varla fjöldaútdauða tegunda Ísland verður ekki ónæmt fyrir hnignun vistkerfa og líffræðilegs fjölbreytileika sem var lýst í svartri skýrslu Sameinuðu þjóðanna í vikunni. 8. maí 2019 16:45