Fá ekki að vera foreldrar drengs sem alinn var af staðgöngumóður Jóhann Óli Eiðsson skrifar 2. mars 2016 23:26 Héraðsdómari staðfesti synjanir Þjóðskrár og innanríkisráðuneytisins. vísir/pjetur Tvær konur, sem eignuðust barn með aðstoð erlendrar staðgöngumóður, verða ekki skráðar sem foreldrar barnsins í Þjóðskrá. Þetta var niðurstaða Héraðsdóms Reykjavíkur í dag. Málsatvik eru þau að konurnar, sem þá voru í hjúskap, leituðu til stofnunar í Kaliforníuríki í Bandaríkjunum sem hafði milligöngu um að finna staðgöngumóður fyrir þær. Undirrituðu þær samning þess efnis. Staðgöngumóðirin gekkst undir tæknifrjóvgun en til verksins var brúkað sæði og egg úr nafnlausum gjöfum. Í dómsúrskurði yfirréttar Riverside-sýslu í Kaliforníu frá því í janúar 2013 var samkomulag aðila, hjónanna og staðgöngumóðurinnar, þess efnis að þær yrðu foreldrar barnsins. Öll lagaleg réttindi og skyldur staðgöngumóðurinnar féllu niður með úrskurðinum. Drengurinn fæddist í febrúar 2013 og dvaldi í Bandaríkjunum, ásamt mæðrum sínum, í þrjár vikur meðan þess var beðið að hann fengi bandarískt vegabréf. Þegar hann hafði öðlast það flaug fjölskyldan heim til Íslands.Konurnar skráðar sem fósturforeldrar Eftir heimkomu til Íslands sendu foreldrarnir Þjóðskrá beiðni um skráningu barnsins. Í kjölfarið óskaði Þjóðskrá eftir gögnum þess efnis að önnur kvennanna hefði alið barnið en þær lögðu þá fram áðurgreindan dómsúrskurð. Beiðni um skráningu barnsins var hafnað af Þjóðskrá en sú niðurstaða var kærð til innanríkisráðuneytisins. Í úrskurði ráðuneytisins segir meðal annars að óumdeilt sé að drengurinn hafi fæðst í Bandaríkjunum og að bandarísk kona hafi alið hann. Því sé ljóst að samkvæmt íslenskum rétti telst sú kona vera móðir drengsins. Engin gögn hafi verið lögð fram sem benda til þess að kynfaðir þess sé íslenskur ríkisborgari. Á þessum grundvelli var því hafnað að veita barninu ríkisborgararétt. Sökum þeirra atvika sem hér hafa verið rakin þótti mál drengsins óljós. Honum var skipaður lögráðamaður en gerður var fósturforeldrasamningur við konurnar tvær. Þegar þær skildu, í maí á síðasta ári, skiptu þá umgengni við drenginn jafnt. Áður en þær skildu höfðu þær hafið ættleiðingarferli en umsóknin féll niður við skilnaðinn. Í dómnum segir „má ætla að ættleiðingarleyfi hefði fengist ef stefnendur hefðu ekki slitið samvistum.“Viðurkenning á foreldratengslum eykur líkur á fleiri tilvikum Ákvörðun Þjóðskrár, sem kærð var, fól í sér synjun á að skrá drenginn í þjóðskrá sem íslenskan ríkisborgara en honum var veittur ríkisborgararéttur með lögum undir lok síðasta árs. „Því vaknar sú spurning hvaða lögvörðu hagsmuni stefnendur kunni að hafa af því að fá niðurstöðu stefndu [Þjóðskrár og íslenska ríkisins] fellda úr gildi,” segir í niðurstöðu dómsins. Í dómnum segir enn fremur að synjunin hafi verið reist á þeim rökum að hvorug kvennanna gæti talist foreldri barnsins í skilningi íslenskra laga. Í barnalögum er kveðið á um að kona sem elur barn, sem getið er með tæknifrjóvgun, teljist ávallt móðir þess og að kona, sem samþykkt hefur tæknifrjóvgun á eiginkonu sinni, sé foreldri barnsins. Þar sem hvorug kvennanna getur talist líffræðilegt foreldri drengsins var synjunin staðfest að því leyti. Konurnar byggðu málatilbúnað sinn meðal annars á því að á bandarískum skjölum séu þær skráðar foreldrar barnsins. Í dómnum segir að ekki sé í íslenskum lögum vikið með beinum hætti að því hvaða réttaráhrif erlendar úrlausnir í tengslum við staðgöngumæðrun skuli hafa hér á landi. „Hins vegar gildir hér á landi afdráttarlaust bann við staðgöngumæðrun. […] Foreldratengslum sem er komið á erlendis með háttsemi sem er bönnuð hér á landi að viðlagðri refsingu gengur […] í berhögg við grunnreglur íslensks réttar. Með því að viðurkenna slík foreldratengsl, þó að til þeirra sé stofnað á löglegan hátt erlendis, er opnað á möguleika þeirra sem hér eru búsettir til að sniðganga framangreint bann.” Af þeim sökum var áðurgreindri málsástæðu hafnað. Dóm héraðsdóms í heild sinni má lesa hér. Tengdar fréttir Vill umræðu um staðgöngumæðrun: „Kraftaverk ef ég get sjálf gengið með barn“ Þingmaðurinn og bóndinn Jóhanna María Sigmundsdóttir fékk að vita tvítug að hún geti aldrei gengið með barn. 15. ágúst 2015 09:00 Landlæknir telur staðgöngumæðrun ranga forgangsröðun í heilbrigðisþjónustu Birgir Jakobsson, landlæknir, telur að sú þjónusta sem frumvarp heilbrigðisráðherra um staðgöngumæðrun í velgjörðarskyni felur í sér muni auka flækjustig og kostnað innan heilbrigðisþjónustunnar. 11. nóvember 2015 10:13 Staðgöngumæðrun í velgjörðarskyni gæti orðið að veruleika innan tíðar Frumvarp þess efnis kynnt á ríkisstjórnarfundi í dag. 6. október 2015 20:00 Setur staðgöngumæðrun undir sama hatt og kynferðisbrot Innanríkisráðherra Ítalíu er ekki hrifinn af því að fólk geti nýtt sér staðgöngumæðrun. 6. janúar 2016 21:55 Eignuðust son með hjálp staðgöngumóður: Grunaðir um lögbrot Í nóvember síðastliðnum kom lítill drengur í heiminn með óhefðbundnari og flóknari leið en gengur og gerist. 30. apríl 2015 20:00 Mest lesið „Allt uppselt“ af símum eftir rigninguna Innlent Reiður Trump segir Schumer að fara til helvítis Erlent Segir „erfiðara“ að náða Diddy eftir „hræðilegar yfirlýsingar“ Erlent „Við erum auðvitað mjög slegin yfir þessu slysi“ Innlent Rússneskt eldfjall gýs í fyrsta sinn í sex hundruð ár Erlent Níu ára stúlka frá Þýskalandi sem lést Innlent Slysið á sama stað og við sömu aðstæður og fyrri banaslys í fjörunni Innlent Vestmanneyingar „slógu velferðarskjaldborg“ yfir gesti Innlent Hvalur skaut upp höfði upp við bryggjuna: „Þetta var alveg magnað“ Innlent Þurfum ekki að loka landamærum en þurfum að opna augun Innlent Fleiri fréttir Netþrjótar herja á „mömmur“ landsins Spennandi traktorstorfæra á Flúðum Hvalur skaut upp höfði upp við bryggjuna: „Þetta var alveg magnað“ Slysið á sama stað og við sömu aðstæður og fyrri banaslys í fjörunni Þorgerður styður stofnun leyniþjónustu Síðustu þrjú banaslys orðið á sama stað við sömu aðstæður „Allt uppselt“ af símum eftir rigninguna Þurfum ekki að loka landamærum en þurfum að opna augun Leggjast yfir hvað megi bæta í Reynisfjöru „Við erum auðvitað mjög slegin yfir þessu slysi“ Fullt af furðubátum keppa á Flúðum í dag Níu ára stúlka frá Þýskalandi sem lést Tilkynnt um þrjár líkamsárásir en flestir gestir „vel búnir, kurteisir og til fyrirmyndar“ Vinnsla stöðvuð í Vatnsfellsvirkjun vegna leka Ekki hlynntur lokun Reynisfjöru og líkamsárásir um helgina Meistaraverkefni sem endaði í The Lancet: „Af hverju ekki að miða hátt?“ Herjólfur siglir í dag Bandaríkin, innflytjendur og Gasa á Sprengisandi Olli slysi undir áhrifum fíkniefna Vestmanneyingar „slógu velferðarskjaldborg“ yfir gesti Búast við gasi á höfuðborgarsvæðinu og Akranesi Landsvirkjun sé ekki „löngu búin að semja“ við alla landeigendur Fagna afmæli virkjunar sem sökkti sveitajörðum en rafvæddi síldarbæ Kvenfólkið í Eyjum bjargaði deginum Skinkur og Sykurpabbar skemmta sér á Egilsstöðum Blússandi stemning á harmonikkuhátíð á Borg Stúlkan sem fór í sjóinn er látin Aldrei upplifað annað eins: „Það eru öll stígvél á þessari eyju uppseld“ Stígvélaskortur í Eyjum og brekkusöngur í Kópavogi Þjóðhátíðarbrennunni frestað til sunnudags Sjá meira
Tvær konur, sem eignuðust barn með aðstoð erlendrar staðgöngumóður, verða ekki skráðar sem foreldrar barnsins í Þjóðskrá. Þetta var niðurstaða Héraðsdóms Reykjavíkur í dag. Málsatvik eru þau að konurnar, sem þá voru í hjúskap, leituðu til stofnunar í Kaliforníuríki í Bandaríkjunum sem hafði milligöngu um að finna staðgöngumóður fyrir þær. Undirrituðu þær samning þess efnis. Staðgöngumóðirin gekkst undir tæknifrjóvgun en til verksins var brúkað sæði og egg úr nafnlausum gjöfum. Í dómsúrskurði yfirréttar Riverside-sýslu í Kaliforníu frá því í janúar 2013 var samkomulag aðila, hjónanna og staðgöngumóðurinnar, þess efnis að þær yrðu foreldrar barnsins. Öll lagaleg réttindi og skyldur staðgöngumóðurinnar féllu niður með úrskurðinum. Drengurinn fæddist í febrúar 2013 og dvaldi í Bandaríkjunum, ásamt mæðrum sínum, í þrjár vikur meðan þess var beðið að hann fengi bandarískt vegabréf. Þegar hann hafði öðlast það flaug fjölskyldan heim til Íslands.Konurnar skráðar sem fósturforeldrar Eftir heimkomu til Íslands sendu foreldrarnir Þjóðskrá beiðni um skráningu barnsins. Í kjölfarið óskaði Þjóðskrá eftir gögnum þess efnis að önnur kvennanna hefði alið barnið en þær lögðu þá fram áðurgreindan dómsúrskurð. Beiðni um skráningu barnsins var hafnað af Þjóðskrá en sú niðurstaða var kærð til innanríkisráðuneytisins. Í úrskurði ráðuneytisins segir meðal annars að óumdeilt sé að drengurinn hafi fæðst í Bandaríkjunum og að bandarísk kona hafi alið hann. Því sé ljóst að samkvæmt íslenskum rétti telst sú kona vera móðir drengsins. Engin gögn hafi verið lögð fram sem benda til þess að kynfaðir þess sé íslenskur ríkisborgari. Á þessum grundvelli var því hafnað að veita barninu ríkisborgararétt. Sökum þeirra atvika sem hér hafa verið rakin þótti mál drengsins óljós. Honum var skipaður lögráðamaður en gerður var fósturforeldrasamningur við konurnar tvær. Þegar þær skildu, í maí á síðasta ári, skiptu þá umgengni við drenginn jafnt. Áður en þær skildu höfðu þær hafið ættleiðingarferli en umsóknin féll niður við skilnaðinn. Í dómnum segir „má ætla að ættleiðingarleyfi hefði fengist ef stefnendur hefðu ekki slitið samvistum.“Viðurkenning á foreldratengslum eykur líkur á fleiri tilvikum Ákvörðun Þjóðskrár, sem kærð var, fól í sér synjun á að skrá drenginn í þjóðskrá sem íslenskan ríkisborgara en honum var veittur ríkisborgararéttur með lögum undir lok síðasta árs. „Því vaknar sú spurning hvaða lögvörðu hagsmuni stefnendur kunni að hafa af því að fá niðurstöðu stefndu [Þjóðskrár og íslenska ríkisins] fellda úr gildi,” segir í niðurstöðu dómsins. Í dómnum segir enn fremur að synjunin hafi verið reist á þeim rökum að hvorug kvennanna gæti talist foreldri barnsins í skilningi íslenskra laga. Í barnalögum er kveðið á um að kona sem elur barn, sem getið er með tæknifrjóvgun, teljist ávallt móðir þess og að kona, sem samþykkt hefur tæknifrjóvgun á eiginkonu sinni, sé foreldri barnsins. Þar sem hvorug kvennanna getur talist líffræðilegt foreldri drengsins var synjunin staðfest að því leyti. Konurnar byggðu málatilbúnað sinn meðal annars á því að á bandarískum skjölum séu þær skráðar foreldrar barnsins. Í dómnum segir að ekki sé í íslenskum lögum vikið með beinum hætti að því hvaða réttaráhrif erlendar úrlausnir í tengslum við staðgöngumæðrun skuli hafa hér á landi. „Hins vegar gildir hér á landi afdráttarlaust bann við staðgöngumæðrun. […] Foreldratengslum sem er komið á erlendis með háttsemi sem er bönnuð hér á landi að viðlagðri refsingu gengur […] í berhögg við grunnreglur íslensks réttar. Með því að viðurkenna slík foreldratengsl, þó að til þeirra sé stofnað á löglegan hátt erlendis, er opnað á möguleika þeirra sem hér eru búsettir til að sniðganga framangreint bann.” Af þeim sökum var áðurgreindri málsástæðu hafnað. Dóm héraðsdóms í heild sinni má lesa hér.
Tengdar fréttir Vill umræðu um staðgöngumæðrun: „Kraftaverk ef ég get sjálf gengið með barn“ Þingmaðurinn og bóndinn Jóhanna María Sigmundsdóttir fékk að vita tvítug að hún geti aldrei gengið með barn. 15. ágúst 2015 09:00 Landlæknir telur staðgöngumæðrun ranga forgangsröðun í heilbrigðisþjónustu Birgir Jakobsson, landlæknir, telur að sú þjónusta sem frumvarp heilbrigðisráðherra um staðgöngumæðrun í velgjörðarskyni felur í sér muni auka flækjustig og kostnað innan heilbrigðisþjónustunnar. 11. nóvember 2015 10:13 Staðgöngumæðrun í velgjörðarskyni gæti orðið að veruleika innan tíðar Frumvarp þess efnis kynnt á ríkisstjórnarfundi í dag. 6. október 2015 20:00 Setur staðgöngumæðrun undir sama hatt og kynferðisbrot Innanríkisráðherra Ítalíu er ekki hrifinn af því að fólk geti nýtt sér staðgöngumæðrun. 6. janúar 2016 21:55 Eignuðust son með hjálp staðgöngumóður: Grunaðir um lögbrot Í nóvember síðastliðnum kom lítill drengur í heiminn með óhefðbundnari og flóknari leið en gengur og gerist. 30. apríl 2015 20:00 Mest lesið „Allt uppselt“ af símum eftir rigninguna Innlent Reiður Trump segir Schumer að fara til helvítis Erlent Segir „erfiðara“ að náða Diddy eftir „hræðilegar yfirlýsingar“ Erlent „Við erum auðvitað mjög slegin yfir þessu slysi“ Innlent Rússneskt eldfjall gýs í fyrsta sinn í sex hundruð ár Erlent Níu ára stúlka frá Þýskalandi sem lést Innlent Slysið á sama stað og við sömu aðstæður og fyrri banaslys í fjörunni Innlent Vestmanneyingar „slógu velferðarskjaldborg“ yfir gesti Innlent Hvalur skaut upp höfði upp við bryggjuna: „Þetta var alveg magnað“ Innlent Þurfum ekki að loka landamærum en þurfum að opna augun Innlent Fleiri fréttir Netþrjótar herja á „mömmur“ landsins Spennandi traktorstorfæra á Flúðum Hvalur skaut upp höfði upp við bryggjuna: „Þetta var alveg magnað“ Slysið á sama stað og við sömu aðstæður og fyrri banaslys í fjörunni Þorgerður styður stofnun leyniþjónustu Síðustu þrjú banaslys orðið á sama stað við sömu aðstæður „Allt uppselt“ af símum eftir rigninguna Þurfum ekki að loka landamærum en þurfum að opna augun Leggjast yfir hvað megi bæta í Reynisfjöru „Við erum auðvitað mjög slegin yfir þessu slysi“ Fullt af furðubátum keppa á Flúðum í dag Níu ára stúlka frá Þýskalandi sem lést Tilkynnt um þrjár líkamsárásir en flestir gestir „vel búnir, kurteisir og til fyrirmyndar“ Vinnsla stöðvuð í Vatnsfellsvirkjun vegna leka Ekki hlynntur lokun Reynisfjöru og líkamsárásir um helgina Meistaraverkefni sem endaði í The Lancet: „Af hverju ekki að miða hátt?“ Herjólfur siglir í dag Bandaríkin, innflytjendur og Gasa á Sprengisandi Olli slysi undir áhrifum fíkniefna Vestmanneyingar „slógu velferðarskjaldborg“ yfir gesti Búast við gasi á höfuðborgarsvæðinu og Akranesi Landsvirkjun sé ekki „löngu búin að semja“ við alla landeigendur Fagna afmæli virkjunar sem sökkti sveitajörðum en rafvæddi síldarbæ Kvenfólkið í Eyjum bjargaði deginum Skinkur og Sykurpabbar skemmta sér á Egilsstöðum Blússandi stemning á harmonikkuhátíð á Borg Stúlkan sem fór í sjóinn er látin Aldrei upplifað annað eins: „Það eru öll stígvél á þessari eyju uppseld“ Stígvélaskortur í Eyjum og brekkusöngur í Kópavogi Þjóðhátíðarbrennunni frestað til sunnudags Sjá meira
Vill umræðu um staðgöngumæðrun: „Kraftaverk ef ég get sjálf gengið með barn“ Þingmaðurinn og bóndinn Jóhanna María Sigmundsdóttir fékk að vita tvítug að hún geti aldrei gengið með barn. 15. ágúst 2015 09:00
Landlæknir telur staðgöngumæðrun ranga forgangsröðun í heilbrigðisþjónustu Birgir Jakobsson, landlæknir, telur að sú þjónusta sem frumvarp heilbrigðisráðherra um staðgöngumæðrun í velgjörðarskyni felur í sér muni auka flækjustig og kostnað innan heilbrigðisþjónustunnar. 11. nóvember 2015 10:13
Staðgöngumæðrun í velgjörðarskyni gæti orðið að veruleika innan tíðar Frumvarp þess efnis kynnt á ríkisstjórnarfundi í dag. 6. október 2015 20:00
Setur staðgöngumæðrun undir sama hatt og kynferðisbrot Innanríkisráðherra Ítalíu er ekki hrifinn af því að fólk geti nýtt sér staðgöngumæðrun. 6. janúar 2016 21:55
Eignuðust son með hjálp staðgöngumóður: Grunaðir um lögbrot Í nóvember síðastliðnum kom lítill drengur í heiminn með óhefðbundnari og flóknari leið en gengur og gerist. 30. apríl 2015 20:00