„Albanir hafa sömu möguleika á að sækja um og fá dvalarleyfi hér á landi og aðrar ríkisborgarar ríkja utan Evrópska efnahagssvæðisins. Um slíkar umsóknir gilda, hér á landi eins og víðast hvar annars staðar, lög og reglur sem verður að fylgja og hvað þetta varðar verður Útlendingastofnun að gæta jafnræðis. Ekki er hægt að komast í kringum þessar reglur með því að sækja um hæli sem flóttamaður.“ Þetta segir Útlendingastofnun í frétt á vefsíðu sinni sem birt var i dag.

Þar gerir stofnunin hælisumsóknir Albana að umtalsefni sínu. Mál albanskrar fjölskyldu hefur verið áberandi að undanförnu en rúmlega tíu þúsund manns hafa skrifað undir undirskriftarsöfnun þar sem þess er krafist að fjölskyldunni verði veitt hæli hér á landi. Útlendingastofnun synjaði beiðni þeirra um hæli á föstudag.

Sjá einnig: Afhendir tíu þúsund undirskriftir: „Það er alveg nóg svigrúm til að breyta þessari ákvörðun“

„Til þess að eiga rétt á alþjóðlegri vernd, því að teljast flóttafólk og eiga rétt á hæli að lögum og samkvæmt alþjóðasáttmálum þarf fólk að vera í einhvers konar hættu og eiga ekki möguleika á viðunandi vernd og úrræðum í heimalandi sínu. Þetta leiðir bæði af flóttamannasáttmála Sameinuðu þjóðanna og íslenskum lögum sem sett eru á grundvelli hans.“

Hælisleitendur frá Albaníu áberandi á Íslandi

Stofnunin segir efnahagslegar aðstæður ekki fela í sér aðsteðjandi hættu og að bæði alþjóðasáttmálar og lög séu skýr um það efni. „Flóttamanna- og hæliskerfið er neyðarkerfi, ætlað fólki sem óttast um líf sitt og frelsi.“

„Á undanförnum árum hafa hælisleitendur frá Albaníu verið afar áberandi á Íslandi en fyrirliggjandi upplýsingar og mannréttindaskýrslur eru samhljóða um að Albanía sé friðsælt lýðræðisríki þar sem hvorki er stríðsástand né ógnarstjórn. Mannréttindi eru almennt virt og eftirfylgni við glæpi og afbrot er góð þrátt fyrir að enn sé umbóta þörf á sumum sviðum. Albönsk yfirvöld eru fær um að vernda borgara sína og veita þeim aðstoð.“

Stofnunin segir það algengt að fólk segist ekki vera í neinni hættu og sæki um hæli sem flóttafólk vegna þess að það vantar atvinnu eða býr við slök lífskjör. „Telji fólk sig í hættu eru lögregla og yfirvöld í Albaníu í langflestum tilfellum fullfær um að veita viðeigandi aðstoð.“ Því eigi stór hluti umsókna albanskra ríkisborgara ekki rétt á sér.

Hins vegar horfi öðruvísi við séu þær aðstæður uppi að albanskur ríkisborgari sé í hættu í heimalandi sínu og eigi ekki möguleika á vernd. Þá sé honum eða henni veitt alþjóðleg vernd hér á landi eins og lög og alþjóðasáttmálar mæla fyrir um. „Rétt er að taka fram að hvert mál er rannsakaða sérstaklega, bæði varðandi persónulegar aðstæður viðkomandi heima fyrir og almennar aðstæður þar.“

Illugi Jökulsson setti af stað fyrrnefnda undirskriftarsöfnun. Hann hyggst afhenda undirskriftirnar tíu þúsund á morgun klukkan tíu.

Hér má lesa umfjöllun Útlendingastofnunar í heild sinni.