Hornafjörður hefur risið um 15 sentímetra frá 1997 Svavar Hávarðsson skrifar 3. apríl 2014 10:26 Grímsvatnagos 2011. Grímsvötn undir Vatnajökli eru virkasta eldstöð landsins og hafa að öllum líkindum gosið oftar en hundrað sinnum frá landnámi og 13 sinnum frá aldamótum 1900. Fréttablaðið/Egill Höfn í Hornafirði stendur nú 15 sentímetrum hærra en bærinn gerði árið 1997, en ástæðan er minna farg af bráðnandi jökulþekju. Súrnun sjávar mun taka yfir sem helsta rannsóknar- og áhyggjuefni manna vegna hlýnunar jarðar af völdum loftslagsbreytinga. Þetta kom fram í máli Halldórs Björnssonar, verkefnisstjóra loftslagsrannsókna, á ársfundi Veðurstofu Íslands sem haldinn var á dögunum. Hann sagði að þegar væri súrnun sjávar tekin að hafa áhrif á efnahag í einstökum ríkjum og hún væri verulegt áhyggjuefni. Halldór reifaði helstu breytingar sem hér verða ef spár ganga eftir. Jöklar munu hopa enn frekar, og eftir öld eða tvær munu aðeins finnast hér fjallajöklar. Afrennsli jökuláa mun því breytast mikið og tækifæri til raforkuvinnslu aukast um 20% um tíma, ef raforkukerfi verða hönnuð til þess að nýta það vatn sem til fellur. Landið mun grænka með hlýnun; skógarmörk færast ofar og sjálfsprottnir skógar verða algengari. Afrakstur ræktarlands verður meiri. Samsetning flökkustofna fugla og fiska mun breytast hér á landi; fuglar leita til landsins á meðan aðrir víkja sem kjósa kaldara loftslag. Gengd síldar, loðnu og makríls eru þekkt dæmi og breytingar halda áfram. Aðrar breytingar eru hins vegar óvæntari og ekki eins vel kynntar. Höfn í Hornafirði stendur til dæmis 15 sentímetrum hærra en bærinn gerði árið 1997. „Það sem gerist þegar jöklar hopa og þynnast er að þá lyftist jarðskorpan þegar fargið minnkar. […] Suðausturströndin er að lyftast mjög mikið,“ sagði Halldór sem sýndi gögn þar sem sést að jörð rís á svæðinu um 0,8 til 1,4 sentímetra á ári vegna bráðnunarinnar og verður það rakið beint til Vatnajökuls. Halldór vék að því að losun koltvísýrings mun vera um tíu gígatonn á ári, en árið 1990, þegar hinn frægi Kyoto-sáttmáli var undirritaður, var losunin um sex gígatonn. Iðnríkin hafa að mestu staðið við það að auka ekki losun, en aukningin kemur mest öll frá þróunarríkjum og þá vegna kolabruna. Í Kína, ekki síst, eru byggð kolaraforkuver í stórum stíl, og losun frá kolabruna vex um 2,8% á ári um þessar mundir. Notkun og tækninýjungar við vinnslu jarðgass hafa haft þau áhrif að kolabruni iðnríkja dregst saman.Bráðnun jökla eykur eldvirkni Íslenskir jarðvísindamenn hafa um langt skeið rannsakað og birt niðurstöður sínar um bráðnun jökla – og þá ekki síst varðandi Vatnajökul. Niðurstöður þeirra sýna: Vatnajökull er 8.000 ferkílómetrar að flatarmáli og að meðaltali um 400 metra þykkur. Rúmmál hans er ríflega 3.000 rúmkílómetrar og þyngdin rúmlega 3.000 milljarðar tonna. Áætlað er að þegar jökullinn hefur hopað allur muni land undir honum miðjum rísa um rúma 100 metra, en allt að 20 metra við Höfn í Hornafirði. Fargléttirinn við bráðnun jökulsins mun stórauka eldvirkni enda á þá kvikan greiðari leið upp á yfirborðið. Loftslagsmál Mest lesið Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Innlent Benedikt Sveinsson er látinn Innlent Tuttugu konur saka Mohamed Al Fayed um kynferðisofbeldi Erlent 20 létust og 450 slösuðust þegar talstöðvarnar sprungu Erlent Höfuðstöðvar nýrrar ríkisstofnunar verða á Hvolsvelli Innlent „Afleitt“ að sjá Yazan gerðan að leiksoppi í deilum ráðherra Innlent Átta ára tók fjölskyldubílinn, ók í Target og fékk sér frappó Erlent Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Innlent Vitorðsmaður viðurkennir að hafa gert það sama og Pelicot Erlent Blöskrar markaðssetning á réttum: „Þetta eru eins og jólin fyrir okkur“ Innlent Fleiri fréttir Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Höfuðstöðvar nýrrar ríkisstofnunar verða á Hvolsvelli „Afleitt“ að sjá Yazan gerðan að leiksoppi í deilum ráðherra Flugvélarnar sem gerðu Loftleiðir að stórveldi „Engar líkur á öðru en að þau endi á að fá alþjóðlega vernd“ Sjálfstæðismenn í borginni vilja samræmd próf aftur Yazan fær efnismeðferð og talstöðvar sprengdar Ekki séð ástæðu til að leggjast gegn framgangi samgöngusáttmálans „Vottunin verið kölluð láglaunavottun af gárungunum“ Yazan ekki fluttur úr landi og fær efnismeðferð Fólk hafi samband við lögreglu í stað þess að deila sögum á netinu Segja ummæli Quang Le tilhæfulaus og ósönn Grænt ljós á Ekkó en ekki Baldr Sjúklingurinn þurfi að vera með í allri ákvörðunartöku Skipuð forstjóri Náttúrufræðistofnunar Tileinkuðu söng við heilbrigðisráðuneytið Yazan Eigin sannfæring útskýri sögulegan klofning Sjálfstæðismanna Lykilatriði að ræða við börnin og halda sig við staðreyndir Telur íslenska stjórnsýslu hafa brotið lög í máli Yazan Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Hafa auglýst stöðu sveitarstjóra lausa til umsóknar Lögmaður Yazans sakar yfirvöld um lögbrot „Þetta er bara rétt að byrja“ Um sjö milljónir söfnuðust í minningarsjóð með kertasölu Arnar með stöðu sakbornings og boðaður í skýrslutöku Forstjóri nýrrar Umhverfis- og orkustofnunar úr stóriðjunni Ráðist í aðgerðir gegn samskiptaþjónustu sem glæpamenn notuðu Blöskrar markaðssetning á réttum: „Þetta eru eins og jólin fyrir okkur“ Sjá meira
Höfn í Hornafirði stendur nú 15 sentímetrum hærra en bærinn gerði árið 1997, en ástæðan er minna farg af bráðnandi jökulþekju. Súrnun sjávar mun taka yfir sem helsta rannsóknar- og áhyggjuefni manna vegna hlýnunar jarðar af völdum loftslagsbreytinga. Þetta kom fram í máli Halldórs Björnssonar, verkefnisstjóra loftslagsrannsókna, á ársfundi Veðurstofu Íslands sem haldinn var á dögunum. Hann sagði að þegar væri súrnun sjávar tekin að hafa áhrif á efnahag í einstökum ríkjum og hún væri verulegt áhyggjuefni. Halldór reifaði helstu breytingar sem hér verða ef spár ganga eftir. Jöklar munu hopa enn frekar, og eftir öld eða tvær munu aðeins finnast hér fjallajöklar. Afrennsli jökuláa mun því breytast mikið og tækifæri til raforkuvinnslu aukast um 20% um tíma, ef raforkukerfi verða hönnuð til þess að nýta það vatn sem til fellur. Landið mun grænka með hlýnun; skógarmörk færast ofar og sjálfsprottnir skógar verða algengari. Afrakstur ræktarlands verður meiri. Samsetning flökkustofna fugla og fiska mun breytast hér á landi; fuglar leita til landsins á meðan aðrir víkja sem kjósa kaldara loftslag. Gengd síldar, loðnu og makríls eru þekkt dæmi og breytingar halda áfram. Aðrar breytingar eru hins vegar óvæntari og ekki eins vel kynntar. Höfn í Hornafirði stendur til dæmis 15 sentímetrum hærra en bærinn gerði árið 1997. „Það sem gerist þegar jöklar hopa og þynnast er að þá lyftist jarðskorpan þegar fargið minnkar. […] Suðausturströndin er að lyftast mjög mikið,“ sagði Halldór sem sýndi gögn þar sem sést að jörð rís á svæðinu um 0,8 til 1,4 sentímetra á ári vegna bráðnunarinnar og verður það rakið beint til Vatnajökuls. Halldór vék að því að losun koltvísýrings mun vera um tíu gígatonn á ári, en árið 1990, þegar hinn frægi Kyoto-sáttmáli var undirritaður, var losunin um sex gígatonn. Iðnríkin hafa að mestu staðið við það að auka ekki losun, en aukningin kemur mest öll frá þróunarríkjum og þá vegna kolabruna. Í Kína, ekki síst, eru byggð kolaraforkuver í stórum stíl, og losun frá kolabruna vex um 2,8% á ári um þessar mundir. Notkun og tækninýjungar við vinnslu jarðgass hafa haft þau áhrif að kolabruni iðnríkja dregst saman.Bráðnun jökla eykur eldvirkni Íslenskir jarðvísindamenn hafa um langt skeið rannsakað og birt niðurstöður sínar um bráðnun jökla – og þá ekki síst varðandi Vatnajökul. Niðurstöður þeirra sýna: Vatnajökull er 8.000 ferkílómetrar að flatarmáli og að meðaltali um 400 metra þykkur. Rúmmál hans er ríflega 3.000 rúmkílómetrar og þyngdin rúmlega 3.000 milljarðar tonna. Áætlað er að þegar jökullinn hefur hopað allur muni land undir honum miðjum rísa um rúma 100 metra, en allt að 20 metra við Höfn í Hornafirði. Fargléttirinn við bráðnun jökulsins mun stórauka eldvirkni enda á þá kvikan greiðari leið upp á yfirborðið.
Loftslagsmál Mest lesið Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Innlent Benedikt Sveinsson er látinn Innlent Tuttugu konur saka Mohamed Al Fayed um kynferðisofbeldi Erlent 20 létust og 450 slösuðust þegar talstöðvarnar sprungu Erlent Höfuðstöðvar nýrrar ríkisstofnunar verða á Hvolsvelli Innlent „Afleitt“ að sjá Yazan gerðan að leiksoppi í deilum ráðherra Innlent Átta ára tók fjölskyldubílinn, ók í Target og fékk sér frappó Erlent Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Innlent Vitorðsmaður viðurkennir að hafa gert það sama og Pelicot Erlent Blöskrar markaðssetning á réttum: „Þetta eru eins og jólin fyrir okkur“ Innlent Fleiri fréttir Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Höfuðstöðvar nýrrar ríkisstofnunar verða á Hvolsvelli „Afleitt“ að sjá Yazan gerðan að leiksoppi í deilum ráðherra Flugvélarnar sem gerðu Loftleiðir að stórveldi „Engar líkur á öðru en að þau endi á að fá alþjóðlega vernd“ Sjálfstæðismenn í borginni vilja samræmd próf aftur Yazan fær efnismeðferð og talstöðvar sprengdar Ekki séð ástæðu til að leggjast gegn framgangi samgöngusáttmálans „Vottunin verið kölluð láglaunavottun af gárungunum“ Yazan ekki fluttur úr landi og fær efnismeðferð Fólk hafi samband við lögreglu í stað þess að deila sögum á netinu Segja ummæli Quang Le tilhæfulaus og ósönn Grænt ljós á Ekkó en ekki Baldr Sjúklingurinn þurfi að vera með í allri ákvörðunartöku Skipuð forstjóri Náttúrufræðistofnunar Tileinkuðu söng við heilbrigðisráðuneytið Yazan Eigin sannfæring útskýri sögulegan klofning Sjálfstæðismanna Lykilatriði að ræða við börnin og halda sig við staðreyndir Telur íslenska stjórnsýslu hafa brotið lög í máli Yazan Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Hafa auglýst stöðu sveitarstjóra lausa til umsóknar Lögmaður Yazans sakar yfirvöld um lögbrot „Þetta er bara rétt að byrja“ Um sjö milljónir söfnuðust í minningarsjóð með kertasölu Arnar með stöðu sakbornings og boðaður í skýrslutöku Forstjóri nýrrar Umhverfis- og orkustofnunar úr stóriðjunni Ráðist í aðgerðir gegn samskiptaþjónustu sem glæpamenn notuðu Blöskrar markaðssetning á réttum: „Þetta eru eins og jólin fyrir okkur“ Sjá meira