Bíða eftir ákvörðun dómsmálaráðherra um framtíð bálfara: „Það á ekki að þröngva fólki einhverja eina leið“ Fanndís Birna Logadóttir skrifar 21. maí 2022 22:38 Sigríður Bylgja fundaði með Jóni Gunnarssyni dómsmálaráðherra fyrir rúmri viku síðan. Hún á von á ákvörðun von bráðar. Mynd/Aðsend Tré lífsins vill byggja nýja bálstofu hér á landi sem er óháð öllum trúar- og lífsskoðunarfélögum en undanfarin 74 ár hafa Kirkjugarðar Reykjavíkurprófastsdæma (KGRP) rekið einu bálstofu landsins. Stofnandi Trés lífsins vonast eftir ákvörðun frá dómsmálaráðherra á næstunni en hún segir mikilvægt að bjóða upp á fleiri valmöguleika við lífslok. Sigríður Bylgja Sigurjónsdóttir er stofnandi Tré lífsins en um er að ræða frumkvöðlaverkefni sem hún byrjaði að vinna að fyrir um sjö árum og hefur frá þeim tíma barist fyrir því að verkefnið verði að raunveruleika. Um er að ræða samfélagslega nýsköpun sem lítur heildrænt á áskoranir í þessum málaflokki og býður lausn við þeim að sögn Sigríðar. Nú er kominn tími til að ræða hlutina af alvöru þar sem bálstofan í Fossvogi er úr sér gengin. „Það er bara mjög eðlilegt að þessi þjónusta færist frá trúar- og lífsskoðunarfélagi yfir til óháðs aðila því það er í takt við fjölbreytileika samfélagsins okkar í dag og hvernig það mun þróast til framtíðar,“ segir Sigríður en þau áttu sinn fyrsta fund með dómsmálaráðuneytinu árið 2020 og hafa flakkað um í kerfinu frá þeim tíma. „Það hefur engin beðið um leyfi til að byggja bálstofu undanfarin 74 ár þannig þessi beiðni okkar hefur komið kannski svolítið flatt upp á kerfið og þá er ekki skrýtið að það hafi tekið langan tíma að fá svör,“ segir Sigríður. Rætt var við Sigríði Bylgju og Áslaugu Örnu Sigurbjörnsdóttur, þáverandi dóms- og kirkjumálaráðherra, í kvöldfréttum Stöðvar 2 í desember 2019 um verkefnið en hægt er að horfa á innslagið hér fyrir neðan. Tímabært að taka ákvörðun til framtíðar Stjórnarmeðlimir Trés lífsins funduðu þó með dómsmálaráðherra fyrir rúmri viku til að ræða stöðu mála og á næstunni er von á niðurstöðum úr úttekt sem framkvæmd var af óháðum aðila á starfsemi Trés lífsins og Kirkjugarða Reykjavíkurprófastsdæma. Bálstofan í Fossvogi fékk í fyrra starfsleyfi til fjögurra ára en í leyfinu kemur fram að skila þurfi áætlun til heilbrigðiseftirlitsins í Reykjavík innan árs um hvernig eigi að innleiða mengunarvarnir. Sá tímafrestur rennur út eftir tæplega mánuð, þann 11. júní, en ljóst er að ekki er hægt að innleiða mengunarvarnir við ofnana sem notaðir eru á bálstofunni sem nú er starfrækt í Fossvogi. „Þetta er virkilega stór spurning sem þarf að svara, það er verið að taka ákvörðun til næstu áratuga og þetta er ákveðin stefnumótun í bálfaramálum, hvernig við sem samfélag viljum hafa þetta,“ segir hún enn fremur aðspurð um væntanlega ákvörðun dómsmálaráðherra. „Viljum við hafa þetta óháð, rekið af aðilum sem eru ekki trúar eða lífsskoðunarfélag, eða viljum við að kirkjugarðarnir reki þetta, þrátt fyrir að hafa ekki lögbundið hlutverk til þess,“ segir Sigríður. Hún bendir enn fremur á rekstrarvanda kirkjugarðanna og hvernig það væri góð lausn við þeim vanda að Tré lífsins myndi taka við þessari þjónustu. Þriðji valmöguleikin væri að fara með þjónustuna á opinn markað en Sigríður telur það ekki skynsamlegt. Um sé að ræða þjónustu sem eigi ekki að vera í samkeppnisrekstri heldur eigi að veita grunnþjónustu um allt land. Skynsamlegast sé að sjálfseignarstofnun sem er ekki rekin í hagnaðarskyni taki við. Grunnurinn að fólk fái að velja „Fólk hefur í raun ekkert um þetta að segja í dag af því það eru engir aðrir valmöguleikar þegar bálför er valin. Þegar við höfum verið að segja frá Tré lífsins er fólk virkilega spennt fyrir því,“ segir Sigríður en líkt og nafnið gefur til kynna bjóða þau meðal annars upp á að gróðursetja tré ásamt ösku hins látna. „Áherslan hjá okkur er sú að einstaklingurinn og ástvinir eiga að fá að velja, það á ekki að þröngva fólki einhverja eina leið. Þannig að gróðursetning á tré í minningargarði er bara annar valmöguleiki til viðbótar við þá sem nú þegar eru í boði,“ segir Sigríður. Stefna Trés lífsins er að setja upp einn ofn í húsnæði þeirra sem byggt verður í Garðabæ og bæta síðan öðrum við. „Ofninn okkar mun anna þeirri eftirspurn sem er fyrirséð næstu áratugina og húsnæðið okkar verður líka byggt þannig að það verði auðvelt að skipta honum út fyrir stærri ofn,“ segir Sigríður. Þá er stefnt á að skipta húsinu í tvo hluta þannig að í einum hluta verði kveðjurými og bálstofa og í öðrum hluta verður athafnarými þar sem hver sem er getur haldið hvers kyns athöfn, óháð því hvaða trúar- eða lífsskoðunarfélagi þau tilheyra. „Tré lífsins vill taka við þjónustu við bálfarir á Íslandi en okkur þykir eðlilegt að slík þjónusta sé veitt af félagi sem er óháð trúarbrögðum, í óháðu rými og tekur tillit til fjölbreytileika samfélagsins,“ segir Sigríður. Kirkjugarðar Þjóðkirkjan Trúmál Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Grunaður um að hafa ráðið konu sinni bana Innlent Verkefnið skapi níutíu störf og meðallaunin verði um 1,4 milljón á mánuði Innlent Biðst afsökunar á að hafa kallað skemmdarvarginn „fífl“ Innlent „Það er ástæða fyrir því að farið er í að rannsaka þetta andlát“ Innlent Segja valdarán framið og kirkju aðventista klofna Innlent Réðst á barn sem gerði dyraat Innlent Svona var Pallborðið með Höllu, Katrínu og Steinunni Ólínu Innlent Halla Hrund bætir við sig tólf prósentum milli kannanna Innlent Vill geta vísað flóttafólki úr landi innan tveggja sólarhringa Innlent Berst gegn kvíaeldi á jörð sem hann telur sína Innlent Fleiri fréttir Fluttur á sjúkrahús eftir að ekið var á Útlendingastofnun Húsfélagið má ekki klippa á tengil rafvirkjameistara Sjálfstæðisflokkurinn kvelji barnafólk með vettlingagjörningi Enn kröftugt gos úr einum gíg Börn sofi ekki úti í gosmóðunni suðvestanlands Velkomin í Verbúðina II Halla Hrund bætir við sig tólf prósentum milli kannanna Ákærðir fyrir þaulskipulagða skotárás gegn feðginum á aðfangadag Sextán hundruð vettlingar fyrir börnin sem bíða Verkefnið skapi níutíu störf og meðallaunin verði um 1,4 milljón á mánuði Aðstoðarrektor í Bandaríkjunum verður rektor Háskólans á Akureyri Bjarni vill taka daginn snemma Svona var Pallborðið með Höllu, Katrínu og Steinunni Ólínu Freista þess að halda veitingamanninum bak við lás og slá Furðar sig á ávirðingum vegna kaupa á vínarbrauði Tvö manndráp á skömmum tíma „Það er ástæða fyrir því að farið er í að rannsaka þetta andlát“ Vill geta vísað flóttafólki úr landi innan tveggja sólarhringa Réðst á barn sem gerði dyraat Grunaður um að hafa ráðið konu sinni bana Myndaði annan mann í sturtuklefanum Tíðni manndrápa í takt við fjölgun mannfjölda Segja valdarán framið og kirkju aðventista klofna Pétur Guðfinnsson er látinn Biðst afsökunar á að hafa kallað skemmdarvarginn „fífl“ Rafmagnslaust á Blönduósi Segja baráttuna bara rétt að hefjast Berst gegn kvíaeldi á jörð sem hann telur sína Óttast mikinn skaða sem seint yrði fyrirgefinn Úrskurðaður í vikulangt gæsluvarðhald á Akureyri Sjá meira
Sigríður Bylgja Sigurjónsdóttir er stofnandi Tré lífsins en um er að ræða frumkvöðlaverkefni sem hún byrjaði að vinna að fyrir um sjö árum og hefur frá þeim tíma barist fyrir því að verkefnið verði að raunveruleika. Um er að ræða samfélagslega nýsköpun sem lítur heildrænt á áskoranir í þessum málaflokki og býður lausn við þeim að sögn Sigríðar. Nú er kominn tími til að ræða hlutina af alvöru þar sem bálstofan í Fossvogi er úr sér gengin. „Það er bara mjög eðlilegt að þessi þjónusta færist frá trúar- og lífsskoðunarfélagi yfir til óháðs aðila því það er í takt við fjölbreytileika samfélagsins okkar í dag og hvernig það mun þróast til framtíðar,“ segir Sigríður en þau áttu sinn fyrsta fund með dómsmálaráðuneytinu árið 2020 og hafa flakkað um í kerfinu frá þeim tíma. „Það hefur engin beðið um leyfi til að byggja bálstofu undanfarin 74 ár þannig þessi beiðni okkar hefur komið kannski svolítið flatt upp á kerfið og þá er ekki skrýtið að það hafi tekið langan tíma að fá svör,“ segir Sigríður. Rætt var við Sigríði Bylgju og Áslaugu Örnu Sigurbjörnsdóttur, þáverandi dóms- og kirkjumálaráðherra, í kvöldfréttum Stöðvar 2 í desember 2019 um verkefnið en hægt er að horfa á innslagið hér fyrir neðan. Tímabært að taka ákvörðun til framtíðar Stjórnarmeðlimir Trés lífsins funduðu þó með dómsmálaráðherra fyrir rúmri viku til að ræða stöðu mála og á næstunni er von á niðurstöðum úr úttekt sem framkvæmd var af óháðum aðila á starfsemi Trés lífsins og Kirkjugarða Reykjavíkurprófastsdæma. Bálstofan í Fossvogi fékk í fyrra starfsleyfi til fjögurra ára en í leyfinu kemur fram að skila þurfi áætlun til heilbrigðiseftirlitsins í Reykjavík innan árs um hvernig eigi að innleiða mengunarvarnir. Sá tímafrestur rennur út eftir tæplega mánuð, þann 11. júní, en ljóst er að ekki er hægt að innleiða mengunarvarnir við ofnana sem notaðir eru á bálstofunni sem nú er starfrækt í Fossvogi. „Þetta er virkilega stór spurning sem þarf að svara, það er verið að taka ákvörðun til næstu áratuga og þetta er ákveðin stefnumótun í bálfaramálum, hvernig við sem samfélag viljum hafa þetta,“ segir hún enn fremur aðspurð um væntanlega ákvörðun dómsmálaráðherra. „Viljum við hafa þetta óháð, rekið af aðilum sem eru ekki trúar eða lífsskoðunarfélag, eða viljum við að kirkjugarðarnir reki þetta, þrátt fyrir að hafa ekki lögbundið hlutverk til þess,“ segir Sigríður. Hún bendir enn fremur á rekstrarvanda kirkjugarðanna og hvernig það væri góð lausn við þeim vanda að Tré lífsins myndi taka við þessari þjónustu. Þriðji valmöguleikin væri að fara með þjónustuna á opinn markað en Sigríður telur það ekki skynsamlegt. Um sé að ræða þjónustu sem eigi ekki að vera í samkeppnisrekstri heldur eigi að veita grunnþjónustu um allt land. Skynsamlegast sé að sjálfseignarstofnun sem er ekki rekin í hagnaðarskyni taki við. Grunnurinn að fólk fái að velja „Fólk hefur í raun ekkert um þetta að segja í dag af því það eru engir aðrir valmöguleikar þegar bálför er valin. Þegar við höfum verið að segja frá Tré lífsins er fólk virkilega spennt fyrir því,“ segir Sigríður en líkt og nafnið gefur til kynna bjóða þau meðal annars upp á að gróðursetja tré ásamt ösku hins látna. „Áherslan hjá okkur er sú að einstaklingurinn og ástvinir eiga að fá að velja, það á ekki að þröngva fólki einhverja eina leið. Þannig að gróðursetning á tré í minningargarði er bara annar valmöguleiki til viðbótar við þá sem nú þegar eru í boði,“ segir Sigríður. Stefna Trés lífsins er að setja upp einn ofn í húsnæði þeirra sem byggt verður í Garðabæ og bæta síðan öðrum við. „Ofninn okkar mun anna þeirri eftirspurn sem er fyrirséð næstu áratugina og húsnæðið okkar verður líka byggt þannig að það verði auðvelt að skipta honum út fyrir stærri ofn,“ segir Sigríður. Þá er stefnt á að skipta húsinu í tvo hluta þannig að í einum hluta verði kveðjurými og bálstofa og í öðrum hluta verður athafnarými þar sem hver sem er getur haldið hvers kyns athöfn, óháð því hvaða trúar- eða lífsskoðunarfélagi þau tilheyra. „Tré lífsins vill taka við þjónustu við bálfarir á Íslandi en okkur þykir eðlilegt að slík þjónusta sé veitt af félagi sem er óháð trúarbrögðum, í óháðu rými og tekur tillit til fjölbreytileika samfélagsins,“ segir Sigríður.
Kirkjugarðar Þjóðkirkjan Trúmál Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Grunaður um að hafa ráðið konu sinni bana Innlent Verkefnið skapi níutíu störf og meðallaunin verði um 1,4 milljón á mánuði Innlent Biðst afsökunar á að hafa kallað skemmdarvarginn „fífl“ Innlent „Það er ástæða fyrir því að farið er í að rannsaka þetta andlát“ Innlent Segja valdarán framið og kirkju aðventista klofna Innlent Réðst á barn sem gerði dyraat Innlent Svona var Pallborðið með Höllu, Katrínu og Steinunni Ólínu Innlent Halla Hrund bætir við sig tólf prósentum milli kannanna Innlent Vill geta vísað flóttafólki úr landi innan tveggja sólarhringa Innlent Berst gegn kvíaeldi á jörð sem hann telur sína Innlent Fleiri fréttir Fluttur á sjúkrahús eftir að ekið var á Útlendingastofnun Húsfélagið má ekki klippa á tengil rafvirkjameistara Sjálfstæðisflokkurinn kvelji barnafólk með vettlingagjörningi Enn kröftugt gos úr einum gíg Börn sofi ekki úti í gosmóðunni suðvestanlands Velkomin í Verbúðina II Halla Hrund bætir við sig tólf prósentum milli kannanna Ákærðir fyrir þaulskipulagða skotárás gegn feðginum á aðfangadag Sextán hundruð vettlingar fyrir börnin sem bíða Verkefnið skapi níutíu störf og meðallaunin verði um 1,4 milljón á mánuði Aðstoðarrektor í Bandaríkjunum verður rektor Háskólans á Akureyri Bjarni vill taka daginn snemma Svona var Pallborðið með Höllu, Katrínu og Steinunni Ólínu Freista þess að halda veitingamanninum bak við lás og slá Furðar sig á ávirðingum vegna kaupa á vínarbrauði Tvö manndráp á skömmum tíma „Það er ástæða fyrir því að farið er í að rannsaka þetta andlát“ Vill geta vísað flóttafólki úr landi innan tveggja sólarhringa Réðst á barn sem gerði dyraat Grunaður um að hafa ráðið konu sinni bana Myndaði annan mann í sturtuklefanum Tíðni manndrápa í takt við fjölgun mannfjölda Segja valdarán framið og kirkju aðventista klofna Pétur Guðfinnsson er látinn Biðst afsökunar á að hafa kallað skemmdarvarginn „fífl“ Rafmagnslaust á Blönduósi Segja baráttuna bara rétt að hefjast Berst gegn kvíaeldi á jörð sem hann telur sína Óttast mikinn skaða sem seint yrði fyrirgefinn Úrskurðaður í vikulangt gæsluvarðhald á Akureyri Sjá meira