Ánægður með að teljast flugeldaóvinur númer eitt Jakob Bjarnar skrifar 30. desember 2021 14:03 Sævar Þór segir það vonbrigði, þrátt fyrir allt sem fyrir liggur um skaðsemi flugeldaskothríðar um áramót, að ekkert lát sé á sölu þeirra. vísir/egill/baldur Sævar Helgi Bragason vísindamiðlari, sem stundum er kallaður Stjörnu-Sævar, segir það vonbrigði að flugeldar seljist nú sem aldrei fyrr. Hann veltir fyrir sér því hvort vert sé að setja kvóta við flugeldakaupum. Fjölmargir hafa lýst sig andsnúna flugeldum og hafa þá einkum tvennt fyrir sér í því. Annars vegar mikil loftmengun sem því fylgir að kveðja gamla árið og fanga því nýja með bombum og flugeldum og hins vegar það að hinn ógurlegi hávaði fari afar illa í blessaða málleysingjana. Sá sem leitt hefur baráttuna fyrir þessari hugarfarsbreytingu á umliðnum árum er Sævar Helgi. Hann nýtur þá þess heiðurs að teljast flugeldaóvinur númer eitt á Íslandi. Sú barátta hans hefur kostað holskeflu ókvæðisorða sem yfir hann hafa hvolfst en miðað við ýmsar athugasemdir sem hafa fallið á samfélagsmiðlum hefur honum orðið vel ágengt í þeirri baráttu. Eins og viðhorfsbreytingar gæti. „Það er ákveðinn heiður að vera óvinur flugelda númer eitt. En ég held svo sem að ég sé bara einn af mjög mörgum sem eru sama sinnis.“ Yfirgengilegur sóðaskapur fylgir skothríðinni En það sem hins vegar setur strik í reikninginn er að björgunarsveitarmenn bera sig vel og segja að aldrei hafi selst eins mikið af flugeldum. Í fyrra varð merkjanleg aukning í flugeldasölunni. Sævar er þó ekki á því að það sé endilega til marks um að barátta hans sé marklaus. „Ég held að ástæða þess að flugeldar seljist sem aldrei fyrr sé hið góða hjartalag Íslendinga, að vilja styrkja frábært starf björgunarsveitanna. En fólk virðist samt haldið þeirri ranghugmynd að til þess þurfi maður að sprengja óhóflegt magn flugelda. Það er algert rugl auðvitað,“ segir Sævar. Hann bendir á, og það viti svo sem allir, að vel má styðja við bakið á björgunarsveitum með ýmsum öðrum hætti. Best sé auðvitað að gefa þeim peninga án þess að fá nokkuð í staðinn. Sævar trúr sinni sannfæringu lætur stöku ókvæðisorð ekki trufla sig. Hann telur bráðnauðsynlegt að stemma stigu við flugeldaskotæði landsmanna um áramót. vísir/baldur „Út á það ganga góðgerðarmál, ekki satt? Svo væri gaman ef fólk styddi Unicef, barnahjálp Sameinuðu þjóðanna, í staðinn fyrir að menga óhóflega viljandi. Það sem fer mest í taugarnar á fólki eru þessar endalausu sprengingar marga daga í kringum áramótin sem hræða ekki bara dýr heldur halda vöku fyrir litlum börnum sem þurfa á svefni að halda. Sóðaskapurinn í kringum þetta auðvitað líka sem varir langt fram eftir.“ Vill setja kvóta á flugeldakaup En það að flugeldar seljist sem aldrei fyrr þrátt fyrir allt er umhugsunarefni. „Þrátt fyrir það sem við vitum um skaðleg áhrif þeirra á lungu, umhverfi, dýr og fólk, eru mikil vonbrigði. Þess vegna þarf að herða reglur. Setja til dæmis kvóta á leyfilegt magn flugelda sem hver má kaupa. Er ekki eitthvað galið við það að hver sem er geti keypt eins mikið magn flugelda og viðkomandi lystir? Og sprengt þá síðan undir áhrifum áfengis í miðju íbúðahverfi innan um börn?“ Oft er mökkurinn um áramót slíkur að þeir flugeldar sem skotið er á loft sjást ekki.Vísir/Egill Sævar segir að þessi kvóti gæti svo minnkað ár frá ári uns við erum komin með magn sem veldur ekki jafn gífurlegri mengun. „Það er jafnvel bara skemmtilegra en að sjá fallegu ljósin þeirra hverfa í mengunarský. Það kvartaði enginn yfir of fáum flugeldum árið 2000 þegar þeir voru umtalsvert færri en í dag. Það mundi hjálpa til að minnka magnið verulega. Það yrði samt áfram sama gleði,“ fullyrðir Sævar. Hann leggur einnig til að þrengja megi tímarammann þegar má sprengja, til dæmis að það mætti eingöngu milli 22 og 01 á gamlárskvöld, svipað og er til að mynda í Osló. Augnabliksánægja yfirtrompar skynsemina „Hvað fjáröflun björgunarsveita varðar mætti gera ýmislegt í staðinn. Til dæmis gæti olíufélög látið einhverjar krónur renna af hverjum seldum lítra til björgunarsveitanna í kringum áramót. Fólk stutt þær í ríkulegri mæli með beinum hætti. Og eflaust eitthvað miklu meira.“ En þrátt fyrir allt þetta sem þú nefnir og liggur í raun fyrir þá hlýtur það að vera rannsóknarefni að almennt vilji fólk ekki taka á því mark? „Já, en það kemur ekki mjög á óvart. Augnabliksánægja er sterkari en skynsemi og þekking á afleiðingum hegðunarinnar. Við teljum þetta ekki skaða okkur því við tökum ekki endilega eftir afleiðingunum strax, ekki nema þegar fólk stórslasar sig í flugeldaslysum. Þetta er dálítið svipað og myndin „Don't look up“. Við neitum bara að horfast í augu við vandann. Þótt fólk hafi ánægju af flugeldum er meirihluti hlynntur því að hefta þurfi sölu flugelda, samkvæmt könnunum,“ segir Sævar sem vill nota tækifærið og óska öllum árs og friðar. Áramót Loftslagsmál Dýraheilbrigði Flugeldar Tengdar fréttir Vara við mikilli svifryksmengun um áramótin Reykjavíkurborg varar við hættu á mikilli svifryksmengun fyrstu klukkustundir ársins 2022 vegna mengunar frá flugeldum. Búast megi við því að styrkurinn verði yfir heilsuvrndarmörkum. 28. desember 2021 15:10 Hvetur landsmenn til að styðja við bakið á björgunarsveitum eftir annasamt ár Flugeldasala björgunarsveitanna hófst í dag og stendur yfir fram á gamlársdag. Framkvæmdastjóri Landsbjargar segir alla flugelda hafa skilað sér til landsins fyrir jól og gera björgunarsveitirnar ráð fyrir mikilli sölu í ár. 28. desember 2021 14:31 Mest lesið „Það er erfitt að setja sig í hermannagalla í litlu sveitarfélagi” Innlent Gekk fram á dauða seli: „Svona á enginn að gera“ Innlent Svona gæti Sundabraut litið út: Brú eða göng meðal valkosta Innlent Segir Fallon og Meyers næsta: „Gerið þetta NBC!!!“ Erlent Munu leggja fram vísindalegar sannanir fyrir því að Brigitte sé líffræðilega kona Erlent Ráðast á fangaverði og skvetta á þá ýmsum líkamsvessum Innlent „Ævintýralegur ávinningur“ og ráðherra segir auðvelt að sækja um Innlent Eltihrellir sat fyrir lögregluþjónum og skaut þrjá til bana Erlent Vilja að átján ára fái að kaupa áfengi Innlent Hafnar kröfu um ógildingu ákvörðunar Skipulagsstofnunar Innlent Fleiri fréttir Harma áform stjórnvalda sem heimila hækkun gjalda Innan við helmingur segist trúaður Guðjón Ragnar skipaður skólameistari „Ég er bara eins og ég er og tala bara eins og ég tala“ Inga á móti neitunarvaldi sveitarfélaga „Ævintýralegur ávinningur“ og ráðherra segir auðvelt að sækja um Kjósa um sameiningu sveitarfélaganna í lok nóvember og desember Gísli Marteinn „alls ekki“ á leið í framboð Vilja að átján ára fái að kaupa áfengi Ráðherra boðar stórtækar breytingar og Viðskiptaráð vill finna olíu Hafnar kröfu um ógildingu ákvörðunar Skipulagsstofnunar Svona gæti Sundabraut litið út: Brú eða göng meðal valkosta Stefnir í að forystan verði óbreytt Gekk fram á dauða seli: „Svona á enginn að gera“ Vilja byggja nýtt geðsvið við hlið Landspítalans í Fossvogi Íbúar þurfa ekki lengur að sjóða neysluvatn Ráðast á fangaverði og skvetta á þá ýmsum líkamsvessum „Það er erfitt að setja sig í hermannagalla í litlu sveitarfélagi” Helmingur nýrra íbúða óseldur í yfir 200 daga Ógnaði öðrum með skærum 3,6 stiga skjálfti mældist í Vatnajökli Sumarfríið allt of langt fyrir þau börn sem einangra sig félagslega Segja áform ráðherra grafa undan þjónustu Óttast að áætlanir ráðherra muni fækka leigubílstjórum Ekki eigi að stjórna borginni út frá „pólitískri kreddu“ Eiga eftir að ráða tólf starfsmenn svo hægt sé að opna allar deildir Skorast ekki undan ábyrgð vilji flokksmenn nýjan oddvita Nýburar fæðast í nikótínfráhvörfum Skipulagsbreytingar á framhaldsskólastigi í vændum Mæður sem taka í vörina á meðgöngu og missáttir leigubílstjórar Sjá meira
Fjölmargir hafa lýst sig andsnúna flugeldum og hafa þá einkum tvennt fyrir sér í því. Annars vegar mikil loftmengun sem því fylgir að kveðja gamla árið og fanga því nýja með bombum og flugeldum og hins vegar það að hinn ógurlegi hávaði fari afar illa í blessaða málleysingjana. Sá sem leitt hefur baráttuna fyrir þessari hugarfarsbreytingu á umliðnum árum er Sævar Helgi. Hann nýtur þá þess heiðurs að teljast flugeldaóvinur númer eitt á Íslandi. Sú barátta hans hefur kostað holskeflu ókvæðisorða sem yfir hann hafa hvolfst en miðað við ýmsar athugasemdir sem hafa fallið á samfélagsmiðlum hefur honum orðið vel ágengt í þeirri baráttu. Eins og viðhorfsbreytingar gæti. „Það er ákveðinn heiður að vera óvinur flugelda númer eitt. En ég held svo sem að ég sé bara einn af mjög mörgum sem eru sama sinnis.“ Yfirgengilegur sóðaskapur fylgir skothríðinni En það sem hins vegar setur strik í reikninginn er að björgunarsveitarmenn bera sig vel og segja að aldrei hafi selst eins mikið af flugeldum. Í fyrra varð merkjanleg aukning í flugeldasölunni. Sævar er þó ekki á því að það sé endilega til marks um að barátta hans sé marklaus. „Ég held að ástæða þess að flugeldar seljist sem aldrei fyrr sé hið góða hjartalag Íslendinga, að vilja styrkja frábært starf björgunarsveitanna. En fólk virðist samt haldið þeirri ranghugmynd að til þess þurfi maður að sprengja óhóflegt magn flugelda. Það er algert rugl auðvitað,“ segir Sævar. Hann bendir á, og það viti svo sem allir, að vel má styðja við bakið á björgunarsveitum með ýmsum öðrum hætti. Best sé auðvitað að gefa þeim peninga án þess að fá nokkuð í staðinn. Sævar trúr sinni sannfæringu lætur stöku ókvæðisorð ekki trufla sig. Hann telur bráðnauðsynlegt að stemma stigu við flugeldaskotæði landsmanna um áramót. vísir/baldur „Út á það ganga góðgerðarmál, ekki satt? Svo væri gaman ef fólk styddi Unicef, barnahjálp Sameinuðu þjóðanna, í staðinn fyrir að menga óhóflega viljandi. Það sem fer mest í taugarnar á fólki eru þessar endalausu sprengingar marga daga í kringum áramótin sem hræða ekki bara dýr heldur halda vöku fyrir litlum börnum sem þurfa á svefni að halda. Sóðaskapurinn í kringum þetta auðvitað líka sem varir langt fram eftir.“ Vill setja kvóta á flugeldakaup En það að flugeldar seljist sem aldrei fyrr þrátt fyrir allt er umhugsunarefni. „Þrátt fyrir það sem við vitum um skaðleg áhrif þeirra á lungu, umhverfi, dýr og fólk, eru mikil vonbrigði. Þess vegna þarf að herða reglur. Setja til dæmis kvóta á leyfilegt magn flugelda sem hver má kaupa. Er ekki eitthvað galið við það að hver sem er geti keypt eins mikið magn flugelda og viðkomandi lystir? Og sprengt þá síðan undir áhrifum áfengis í miðju íbúðahverfi innan um börn?“ Oft er mökkurinn um áramót slíkur að þeir flugeldar sem skotið er á loft sjást ekki.Vísir/Egill Sævar segir að þessi kvóti gæti svo minnkað ár frá ári uns við erum komin með magn sem veldur ekki jafn gífurlegri mengun. „Það er jafnvel bara skemmtilegra en að sjá fallegu ljósin þeirra hverfa í mengunarský. Það kvartaði enginn yfir of fáum flugeldum árið 2000 þegar þeir voru umtalsvert færri en í dag. Það mundi hjálpa til að minnka magnið verulega. Það yrði samt áfram sama gleði,“ fullyrðir Sævar. Hann leggur einnig til að þrengja megi tímarammann þegar má sprengja, til dæmis að það mætti eingöngu milli 22 og 01 á gamlárskvöld, svipað og er til að mynda í Osló. Augnabliksánægja yfirtrompar skynsemina „Hvað fjáröflun björgunarsveita varðar mætti gera ýmislegt í staðinn. Til dæmis gæti olíufélög látið einhverjar krónur renna af hverjum seldum lítra til björgunarsveitanna í kringum áramót. Fólk stutt þær í ríkulegri mæli með beinum hætti. Og eflaust eitthvað miklu meira.“ En þrátt fyrir allt þetta sem þú nefnir og liggur í raun fyrir þá hlýtur það að vera rannsóknarefni að almennt vilji fólk ekki taka á því mark? „Já, en það kemur ekki mjög á óvart. Augnabliksánægja er sterkari en skynsemi og þekking á afleiðingum hegðunarinnar. Við teljum þetta ekki skaða okkur því við tökum ekki endilega eftir afleiðingunum strax, ekki nema þegar fólk stórslasar sig í flugeldaslysum. Þetta er dálítið svipað og myndin „Don't look up“. Við neitum bara að horfast í augu við vandann. Þótt fólk hafi ánægju af flugeldum er meirihluti hlynntur því að hefta þurfi sölu flugelda, samkvæmt könnunum,“ segir Sævar sem vill nota tækifærið og óska öllum árs og friðar.
Áramót Loftslagsmál Dýraheilbrigði Flugeldar Tengdar fréttir Vara við mikilli svifryksmengun um áramótin Reykjavíkurborg varar við hættu á mikilli svifryksmengun fyrstu klukkustundir ársins 2022 vegna mengunar frá flugeldum. Búast megi við því að styrkurinn verði yfir heilsuvrndarmörkum. 28. desember 2021 15:10 Hvetur landsmenn til að styðja við bakið á björgunarsveitum eftir annasamt ár Flugeldasala björgunarsveitanna hófst í dag og stendur yfir fram á gamlársdag. Framkvæmdastjóri Landsbjargar segir alla flugelda hafa skilað sér til landsins fyrir jól og gera björgunarsveitirnar ráð fyrir mikilli sölu í ár. 28. desember 2021 14:31 Mest lesið „Það er erfitt að setja sig í hermannagalla í litlu sveitarfélagi” Innlent Gekk fram á dauða seli: „Svona á enginn að gera“ Innlent Svona gæti Sundabraut litið út: Brú eða göng meðal valkosta Innlent Segir Fallon og Meyers næsta: „Gerið þetta NBC!!!“ Erlent Munu leggja fram vísindalegar sannanir fyrir því að Brigitte sé líffræðilega kona Erlent Ráðast á fangaverði og skvetta á þá ýmsum líkamsvessum Innlent „Ævintýralegur ávinningur“ og ráðherra segir auðvelt að sækja um Innlent Eltihrellir sat fyrir lögregluþjónum og skaut þrjá til bana Erlent Vilja að átján ára fái að kaupa áfengi Innlent Hafnar kröfu um ógildingu ákvörðunar Skipulagsstofnunar Innlent Fleiri fréttir Harma áform stjórnvalda sem heimila hækkun gjalda Innan við helmingur segist trúaður Guðjón Ragnar skipaður skólameistari „Ég er bara eins og ég er og tala bara eins og ég tala“ Inga á móti neitunarvaldi sveitarfélaga „Ævintýralegur ávinningur“ og ráðherra segir auðvelt að sækja um Kjósa um sameiningu sveitarfélaganna í lok nóvember og desember Gísli Marteinn „alls ekki“ á leið í framboð Vilja að átján ára fái að kaupa áfengi Ráðherra boðar stórtækar breytingar og Viðskiptaráð vill finna olíu Hafnar kröfu um ógildingu ákvörðunar Skipulagsstofnunar Svona gæti Sundabraut litið út: Brú eða göng meðal valkosta Stefnir í að forystan verði óbreytt Gekk fram á dauða seli: „Svona á enginn að gera“ Vilja byggja nýtt geðsvið við hlið Landspítalans í Fossvogi Íbúar þurfa ekki lengur að sjóða neysluvatn Ráðast á fangaverði og skvetta á þá ýmsum líkamsvessum „Það er erfitt að setja sig í hermannagalla í litlu sveitarfélagi” Helmingur nýrra íbúða óseldur í yfir 200 daga Ógnaði öðrum með skærum 3,6 stiga skjálfti mældist í Vatnajökli Sumarfríið allt of langt fyrir þau börn sem einangra sig félagslega Segja áform ráðherra grafa undan þjónustu Óttast að áætlanir ráðherra muni fækka leigubílstjórum Ekki eigi að stjórna borginni út frá „pólitískri kreddu“ Eiga eftir að ráða tólf starfsmenn svo hægt sé að opna allar deildir Skorast ekki undan ábyrgð vilji flokksmenn nýjan oddvita Nýburar fæðast í nikótínfráhvörfum Skipulagsbreytingar á framhaldsskólastigi í vændum Mæður sem taka í vörina á meðgöngu og missáttir leigubílstjórar Sjá meira
Vara við mikilli svifryksmengun um áramótin Reykjavíkurborg varar við hættu á mikilli svifryksmengun fyrstu klukkustundir ársins 2022 vegna mengunar frá flugeldum. Búast megi við því að styrkurinn verði yfir heilsuvrndarmörkum. 28. desember 2021 15:10
Hvetur landsmenn til að styðja við bakið á björgunarsveitum eftir annasamt ár Flugeldasala björgunarsveitanna hófst í dag og stendur yfir fram á gamlársdag. Framkvæmdastjóri Landsbjargar segir alla flugelda hafa skilað sér til landsins fyrir jól og gera björgunarsveitirnar ráð fyrir mikilli sölu í ár. 28. desember 2021 14:31