„Hann hefur horast, honum hefur hrakað. Ég þekki hann ekki fyrir sama mann. Þetta er maður sem hægt var að ræða við um öll heimsmál, eitilskarpur hugsuður sem á stundum erfitt með að klára setningar á verstu stundum í dag.“
Með þessum hætti lýsir Kristinn Hrafnsson, ritstjóri WikiLeaks, vini sínum Julian Assange, stofnanda WikiLeaks sem situr á bakvið lás og slá í Belmarsh-öryggisfangelsinu í Lundúnum.
Sér hvernig lífið fjarar úr augum hans
Yfir sextíu læknar, frá hinum ýmsu löndum, hafa skrifað undir opið bréf þar sem lýst er yfir alvarlegum áhyggjum af heilsufari Assange. Læknarnir óttast að með þessu áframhaldi muni hann láta lífið í fangelsinu. Breska dagblaðið The Guardian birti bréf læknanna sem er jafnframt áskorun á innanríkisráðherra Bretlands um að færa Assange úr fangelsinu og á háskólasjúkrahús í borginni.
Læknarnir byggja mat sitt á átakanlegum vitnisburði þeirra sem sáu Assange þegar hann var leiddur fyrir dómara í október síðastliðnum en einnig á skýrslu um pyntingar sem Nils Melzer gerði fyrir Sameinuðu þjóðirnar. Í skýrslunni er fullyrt að skeytingarleysið og ofbeldið sem Assange sé beittur í fangelsinu gæti kostað hann lífið, fyrr en síðar.
„Þessi yfirlýsing er tímabær og ekki úr lausu lofti gripin. Það hefur legið fyrir lengi að heilsu Julians Assange hefur hrakað mikið. Það hefur verið deginum ljósara fyrir okkur sem höfum setið í réttarsal og aðra sem hafa séð honum bregða fyrir þar, hvernig heilsu hans hefur hrakað.“
Kristinn hefur sjálfur heimsótt Assange í öryggisfangelsið.
„Ég líð fyrir það að sjá hvernig lífið er að fjara út í augum þessa manns. Þetta er ekkert annað en skandall. Hann er í varðhaldi en honum er haldið í mesta öryggisfangelsi Bretlands og undir kringumstæðum sem eru ómannúðlegar og allt gert af fangelsisyfirvöldum til að gera honum lífið hvað óbærilegast,“ segir Kristinn.
Hann segir framsalskröfu Bandaríkjanna vera pólitíska ofsókn af verstu sort. Hún sé ekki bara árás á Assange persónulega heldur árás á blaðamennsku.
„Það sem þessir læknar eru að gera er að gera kröfu um mannúð sem við teljum okkur standa fyrir hér á Vesturlöndum en gagnrýnum oft önnur ríki fyrir að sinna ekki nægilega. Bretar hafa sett af stað átak til að berjast fyrir frjálsri blaðamennsku í heiminum en á sama tíma situr einn afkastamesti og áhrifamesti blaðamaður heimsins í þeirra eigin fangelsi. Þetta er hræsni og þessu hefur verið mótmælt af alþjóðasamtökum, mörgum hverjum, og þarna eru þessir læknar að draga fram þá staðreynd að það er einfaldlega verið að murka lífið úr þessum manni á meðan við aðhöfumst ekkert.“
Taglhnýtingsháttur gagnvart Trump-stjórninni
Aðspurður hvort hann teldi ekki að áskorun lækanna hefði þýðingu og hvort yfirlýsingin myndi ekki höfða til samvisku stjórnvalda í Bretlandi svarar Kristinn því til að hann myndi ætla það.
„En maður myndi líka ætla það að bresk yfirvöld myndu til að mynda hlýða og taka mark á stofnunum Sameinuðu þjóðanna sem hafa ályktað núna í mörg ár að ástandið á Assange sé fullkomlega á ábyrgð breskra stjórnvalda og eigi þar að bregðast við, leysa úr og borga honum bætur fyrir,“ segir Kristinn sem hélt áfram.
„Maður myndi ætla það að þegar fulltrúi Sameinuðu þjóðanna í málefnum pyntinga tekur svo afdráttarlaust af skarið um að hann hafi aldrei á sínum 20 ára ferli séð aðra eins meðferð á einstaklingi í vestrænu lýðræðisríki að þá myndu stjórnvöld bregðast við. Þetta hefur allt saman verið hundsað.“
Kristinn tók mið af orðum bresks dómara sem sagði að úrskurðir Sameinuðu þjóðanna hefðu ekkert gildi í sínum réttarsal. Kristinn sagði að þetta væri enn eitt dæmið þar sem verið sé að þenja út mörkin.
„Verið er að brjóta niður norm alþjóðalaga og samstöðu um gildi. Það virðist öllu mega fórna fyrir þessa ofstækisfullu aðför að Julian Assange og WikiLeaks.“Spilar það inn í hversu valdamikil bandaríska þjóðin er og hversu mikil ítök hún hefur í Evrópu?
„Vitaskuld spilar það inn í. Það er náttúrulega ástæðan fyrir því að svo hefur fram farið í Bretlandi. Þar er taglhnýtingshátturinn gagnvart Trump-stjórninni slíkur að manni sundlar. Þetta er einungis gert til að þjónkast við þessa hagsmuni bandarískra stjórnvalda í þessu ofstæki sem ég hef lýst,“ segir Kristinn.
