Núlltímasamningar afturför í kjarabaráttu launafólks Kristín Ýr Gunnarsdóttir skrifar 11. júlí 2018 20:49 Drífa Snædal, framkvæmdastjóri Starfsgreinasamband Íslands, hefur áhyggjur af svokölluðum núlltímasamningum. Vísir/GVA Atvinnurekendur hér á landi eru byrjaðir að bjóða starfsfólki upp á svokallaða núlltímasamninga sem þykja draga úr réttindum ungs fólks á vinnumarkaði. Framkvæmdastjóri Starfsgreinasambandsins lýsir yfir áhyggjum af þessari þróun og segir þetta vera afturför um hundrað ár í kjarabaráttu launafólks. Ungt fólk er í miklu mæli ráðið inn í hlutastörf þar sem að vinnutíminn byggist á að hringt er í þau með skömmum fyrirvara í stað að þeim sé boðið fastar vaktir. Þetta er skref aftur á bak í kjarabaráttu launafólks. „Í rauninni er þetta afturhvarf um 100 ár til dagvinnufólks sem fór niður á eyrina til að athuga hvort það væri vinnu að fá í dag. Þetta er gríðarlega hættuleg þróun. Við höfum séð í öðrum löndum, þar sem þetta er kallað núlltímasamningar, að þú ert ekki með skilgreint starfshlutfall heldur færð bara að vita að morgni til hvort þú ert að vinna þann daginn. Það þýðir það að fólk getur ekki skipulagt framtíðina, það getur ekki fengið leigusamning ef það er með óreglulegar tekjur, getur ekki keypt sér íbúð eða skuldbundið sig,“ segir Drífa Snædal, framkvæmdastjóri SGS. Samkvæmt vinnumarkaðsskýrslu ASÍ sem kom út fyrr á árinu er ungt fólk hópurinn sem hvað mest er brotið á og það reynist þeim erfiðara að sækja grundvallarréttindi sín. Hluti af vandanum er þekkingarleysi atvinnurekenda. „Bæði nýta atvinnurekendur sér þekkingarleysi ungs fólks og svo er oft mikið þekkingarleysi hjá atvinnurekendum líka. Stéttarfélögin hafa svolítið verið að taka það upp á sína arma að fræða atvinnurekendur en auðvitað á það að vera skilyrði fyrir því að geta hafið atvinnurekstur að þú veist hvaða laun þú átt að greiða fyrir hvaða vinnuframlag. Það eiga samtök atvinnurekenda að sjá til þess að það sé gert. Jafnvel mætti hugsa sér að þú fengir ekki atvinnurekstur nema vera með svona grundvallaratriði á hreinu,“ segir Drífa einnig. Brot af þessu tagi rata ekki inn á borð til Samtaka atvinnulífsins. „Hér á landi eru þá almennt ekki einhverjir samningar við viðkomandi einstaklinga. Heldur fyrst og fremst að þarna eru þá starfsmenn sem að gefa kost á sér í störf t.d vegna afleysinga, veikinda eða fría. Þá er fyrst haft samband við þau þegar vantar afleysingu. Við leggjum mjög mikið upp úr því við okkar fyrirtæki að þau virði gerða kjarasamninga,“ segir Ragnar Árnason, forstöðumaður vinnumarkaðssviðs hjá Samtökum atvinnulífsins. Mest lesið Steinunn Ólína skýtur föstum skotum á Katrínu Innlent Tveir létust í banaslysi í Eyjafirði Innlent Skipulögðu árásir í Þýskalandi og víðar í nafni ISKP Erlent Segir borgarstjóra óttalegan vettling Innlent Ætlaði að koma upp um barnaníðing en lenti í klóm hans Innlent „Dapurlegt“ að andstæðingar bólusetninga hafi svo mikil áhrif Innlent Segir lág laun leikskólakennara mýtu Innlent Eigendur sjókvíaeldis þurfa ekki að greiða auðlindagjald Innlent Vilja taka upp auðlindagjald að hætti Norðmanna Innlent Steinunn Ólína segir landráðamál í uppsiglingu Innlent Fleiri fréttir Segir borgarstjóra óttalegan vettling Vilja taka upp auðlindagjald að hætti Norðmanna „Dapurlegt“ að andstæðingar bólusetninga hafi svo mikil áhrif Stefnir í sólríkan og hlýjan sumardag fyrsta víða um land Eigendur sjókvíaeldis þurfa ekki að greiða auðlindagjald Tveir létust í banaslysi í Eyjafirði Veturinn sá kaldasti síðan 1999 Vill rjúfa framkvæmdastopp í orkumálum Kári Stefánsson, ákall um vaxtalækkun og hinsegin list Skemmtiferðaskip um tíu metrum frá strandi við Viðey Kínversk ferðaskrifstofa mátti sín lítils gegn TM Komu litlum fiskibáti til bjargar Þyrlan í loftið vegna slasaðs vélsleðamanns Ætlaði að koma upp um barnaníðing en lenti í klóm hans Alvarlegt umferðarslys í Eyjafirði Segir lág laun leikskólakennara mýtu Alltof mörg börn misstu af bólusetningu við mislingum Leyfisveitingin ekki brot á EES-samningnum Með 19 þúsund MDMA-töflur í ferðatöskunni Hafi líka reynt að bana eldri syni sínum Steinunn Ólína segir landráðamál í uppsiglingu Stofnaði lífi átta manna í hættu „í ábataskyni og á ófyrirleitinn hátt“ Fleiri löggur á leiðinni Seðlabankinn geti ekki annað en lækkað vexti Krefja Seðlabankann um vaxtalækkun Eldur í gámi við Sundabakka Alls konar fabúleringar um vinskapinn við Bjarna Ben Lætur staðar numið í pólitíkinni Mikill reykur þegar kviknaði í einangrunarplasti Leikskólakennarar ósáttir við vettlingagjörning Sjá meira
Atvinnurekendur hér á landi eru byrjaðir að bjóða starfsfólki upp á svokallaða núlltímasamninga sem þykja draga úr réttindum ungs fólks á vinnumarkaði. Framkvæmdastjóri Starfsgreinasambandsins lýsir yfir áhyggjum af þessari þróun og segir þetta vera afturför um hundrað ár í kjarabaráttu launafólks. Ungt fólk er í miklu mæli ráðið inn í hlutastörf þar sem að vinnutíminn byggist á að hringt er í þau með skömmum fyrirvara í stað að þeim sé boðið fastar vaktir. Þetta er skref aftur á bak í kjarabaráttu launafólks. „Í rauninni er þetta afturhvarf um 100 ár til dagvinnufólks sem fór niður á eyrina til að athuga hvort það væri vinnu að fá í dag. Þetta er gríðarlega hættuleg þróun. Við höfum séð í öðrum löndum, þar sem þetta er kallað núlltímasamningar, að þú ert ekki með skilgreint starfshlutfall heldur færð bara að vita að morgni til hvort þú ert að vinna þann daginn. Það þýðir það að fólk getur ekki skipulagt framtíðina, það getur ekki fengið leigusamning ef það er með óreglulegar tekjur, getur ekki keypt sér íbúð eða skuldbundið sig,“ segir Drífa Snædal, framkvæmdastjóri SGS. Samkvæmt vinnumarkaðsskýrslu ASÍ sem kom út fyrr á árinu er ungt fólk hópurinn sem hvað mest er brotið á og það reynist þeim erfiðara að sækja grundvallarréttindi sín. Hluti af vandanum er þekkingarleysi atvinnurekenda. „Bæði nýta atvinnurekendur sér þekkingarleysi ungs fólks og svo er oft mikið þekkingarleysi hjá atvinnurekendum líka. Stéttarfélögin hafa svolítið verið að taka það upp á sína arma að fræða atvinnurekendur en auðvitað á það að vera skilyrði fyrir því að geta hafið atvinnurekstur að þú veist hvaða laun þú átt að greiða fyrir hvaða vinnuframlag. Það eiga samtök atvinnurekenda að sjá til þess að það sé gert. Jafnvel mætti hugsa sér að þú fengir ekki atvinnurekstur nema vera með svona grundvallaratriði á hreinu,“ segir Drífa einnig. Brot af þessu tagi rata ekki inn á borð til Samtaka atvinnulífsins. „Hér á landi eru þá almennt ekki einhverjir samningar við viðkomandi einstaklinga. Heldur fyrst og fremst að þarna eru þá starfsmenn sem að gefa kost á sér í störf t.d vegna afleysinga, veikinda eða fría. Þá er fyrst haft samband við þau þegar vantar afleysingu. Við leggjum mjög mikið upp úr því við okkar fyrirtæki að þau virði gerða kjarasamninga,“ segir Ragnar Árnason, forstöðumaður vinnumarkaðssviðs hjá Samtökum atvinnulífsins.
Mest lesið Steinunn Ólína skýtur föstum skotum á Katrínu Innlent Tveir létust í banaslysi í Eyjafirði Innlent Skipulögðu árásir í Þýskalandi og víðar í nafni ISKP Erlent Segir borgarstjóra óttalegan vettling Innlent Ætlaði að koma upp um barnaníðing en lenti í klóm hans Innlent „Dapurlegt“ að andstæðingar bólusetninga hafi svo mikil áhrif Innlent Segir lág laun leikskólakennara mýtu Innlent Eigendur sjókvíaeldis þurfa ekki að greiða auðlindagjald Innlent Vilja taka upp auðlindagjald að hætti Norðmanna Innlent Steinunn Ólína segir landráðamál í uppsiglingu Innlent Fleiri fréttir Segir borgarstjóra óttalegan vettling Vilja taka upp auðlindagjald að hætti Norðmanna „Dapurlegt“ að andstæðingar bólusetninga hafi svo mikil áhrif Stefnir í sólríkan og hlýjan sumardag fyrsta víða um land Eigendur sjókvíaeldis þurfa ekki að greiða auðlindagjald Tveir létust í banaslysi í Eyjafirði Veturinn sá kaldasti síðan 1999 Vill rjúfa framkvæmdastopp í orkumálum Kári Stefánsson, ákall um vaxtalækkun og hinsegin list Skemmtiferðaskip um tíu metrum frá strandi við Viðey Kínversk ferðaskrifstofa mátti sín lítils gegn TM Komu litlum fiskibáti til bjargar Þyrlan í loftið vegna slasaðs vélsleðamanns Ætlaði að koma upp um barnaníðing en lenti í klóm hans Alvarlegt umferðarslys í Eyjafirði Segir lág laun leikskólakennara mýtu Alltof mörg börn misstu af bólusetningu við mislingum Leyfisveitingin ekki brot á EES-samningnum Með 19 þúsund MDMA-töflur í ferðatöskunni Hafi líka reynt að bana eldri syni sínum Steinunn Ólína segir landráðamál í uppsiglingu Stofnaði lífi átta manna í hættu „í ábataskyni og á ófyrirleitinn hátt“ Fleiri löggur á leiðinni Seðlabankinn geti ekki annað en lækkað vexti Krefja Seðlabankann um vaxtalækkun Eldur í gámi við Sundabakka Alls konar fabúleringar um vinskapinn við Bjarna Ben Lætur staðar numið í pólitíkinni Mikill reykur þegar kviknaði í einangrunarplasti Leikskólakennarar ósáttir við vettlingagjörning Sjá meira