Skoða áhrif árstíða á Íslandi á kvenhormón og tengsl við krabbamein hjá konum Erna Agnes Sigurgeirsdóttir skrifar 27. júní 2017 23:30 Einnig verður skoðað áhrif hormóna á hjarta og æðakerfi kvenna. Vísir/Vilhelm Háskóli Íslands og Landspítalinn hafa farið á stað með rannsókn þar sem mishár hormónastyrkur tengdur tíðahring kvenna verður skoðaður með tilliti til árstíðabreytinga og breytinga á dagsbirtu. Virginia Vitzthum, prófessor í mannfræði við Háskólann í Indíana í Bandaríkjunum og starfandi vísindamaður við Kinsey Institute, segir þetta fyrstu rannsókn sinnar tegundar. Hún segir að kvenhormónin hafi mikil áhrif á heilsu kvenna, andlega sem og líkamlega.Á Íslandi eru sumardagarnir langir og vetrardagarnir stuttir. Þetta er talið hafa áhrif á framleiðslu melatóníns, sem hjálpar til við að byggja upp ónæmiskerfið og koma reglu á svefn fólks. Melatónín hefur einnig áhrif á æxlunarfæri dýra. Þetta hefur ekki enn verið skoðað hjá mannfólki og við höfum því hingað til ekki getað staðfest að þetta hafi svipuð áhrif á mannfólkið, en við teljum svo vera,“ segir Virginia í samtali við Vísi. Virginia er ein af þeim sem sér um rannsóknina og segir hana geta breytt miklu varðandi heilsu kvenna.VirginiaEykur líkur á krabbameini í brjóstum, legi og eggjastokkumAlla daga eru hormónin skoðuð og spurt er um andlega og líkamlega líðan hverrar konu, þreytan mæld og farið er yfir svefnmynstur. Mæling á svefnmynstri norrænna þjóða hefur aldrei verið skoðuð, fyrr en nú. Verið er að skoða hvort að langir dagar bæli niður virkni melatóníns og hækki þar með hormónastarfsemi kvenna og sömuleiðis hvort að vetrardagar hækki virkni melatónins og minnki hormónastarfsemina. Þeir hormónar sem sérstaklega verða skoðaðir eru hormónar sem koma frá eggjastokkum kvenna, prógesterón og estrógen. Hækkun þessara hormóna hækkar líkur á brjóstakrabbameini, krabbameini í legi og eggjastokkum. Lífstíll kvennanna er einnig skoðaður. Virginia segir að þess konar hormónahækkun megi til að mynda sjá hjá fólki sem sé í vinnu þar sem svefn sé óreglulegur og nefnir þar til að mynda flugmenn og flugþjóna.Skoða áhrif hormóna getnaðarvarna Rannsóknin hefur fengið mjög góðar viðtökur og nú þegar hafa yfir hundrað konur lýst yfir áhuga sínum á rannsókninni og margar hafa skráð sig. „Íslenskar konur hafa mikinn áhuga á að vita meira um sinn tíðahring og hormónastarfsemi, sem er annars konar en hjá öðrum konum í heiminum. Mikill munur er á hormónastarfsemi milli kvenna og þetta getur haft áhrif á það hvernig konur bregðast við hormóna getnaðarvörnum. Sumar konur fá miklar aukaverkanir á meðan aðrar fá engar aukaverkanir. Þetta er vegna þess að við gefum öllum konum hormóna getnaðarvarnir, sem eru byggðar á samskonar formúlum, líkt og allar konur séu með sömu hormónastarfsemina. Það skiptir máli að muna að mikill munur er á milli kvenna og því þurfa konur mismunandi hormóna getnaðarvarnir eftir því hvað hentar þeim,“ segir Virginia og leggur áherslu á að persónulegri lyfjagjöf gæti bætt líðan kvenna hvað varða getnaðarvarnir. Virginia segir að það ríki líka ákveðin goðsögn um tíðahring kvenna sem lítur að því að hann sé ávallt 28 dagar. Það sé hins vegar mismunandi á milli kvenna. Líkamar kvenna virki ekki eins og klukkur. „Samfélagið horfir á líkama kvenna í læknisfræðilegu ljósi. Við gerum þá að vélum sem þarf að laga þegar í rauninni þeir eru eðlilegir og náttúrulegir. Við þurfum því að fylgjast betur með einstaka líkama konunnar heldur en að láta konuna falla inn í fyrirfram mótað mót,“ segir Virginia.Rannsóknin er styrkt af Fulbright stofnuninni.Rannsóknin mun standa yfir í allt sumar.HÍ Heilbrigðismál Mest lesið Segir andúð meiri í garð Miðflokksmanna en trans fólks Innlent Svikahrappurinn gripinn glóðvolgur og grunaður um fleiri svik Innlent Kína sendir skilaboð til Bandaríkjanna og Trump svarar um hæl Erlent Drekinn beraði vígtennurnar Erlent Rannsaka stórfellda líkamsárás í Seljahverfi Innlent Segja tilraunir með „fljúgandi Chernobyl“ hafnar Erlent Keyrðu hratt á hjólreiðastíg og tóku fram úr reiðhjólamönnum á háannatíma Innlent Tók dóttur sína og erfingja með til Kína Erlent Vegaframkvæmdir við Höfðabakka valdi bæði umferðaröngþveiti og töfum Innlent Svikahrappur bankaði upp á og hafði peninga af eldri borgurum Innlent Fleiri fréttir SHÍ gagnrýnir fækkun heilbrigðiseftirlita Samstaða hinsegin samfélagsins, skiptar skoðanir Grindvíkinga og Labubu-æði Reyndust hafa þýfi úr fleiri innbrotum í fórum sínum „Það skiptir máli að vera í réttu bandalagi“ Svikahrappurinn gripinn glóðvolgur og grunaður um fleiri svik Eitt kynferðisbrot tilkynnt til lögreglu eftir Þjóðhátíð Stuðningurinn við Úkraínu beintengdur öryggi Íslands Dregið hefur úr skriðuhættu Gervigreindin taki undir ranghugmyndir og skorti næmni Svikahrappur bankaði upp á og hafði peninga af eldri borgurum Afsala hollvinasamtökum félagsheimilinu á Flateyri Leita enn manna eftir að hnífur var dreginn upp í Breiðholti Skýra mætti lög um útfarir til að koma í veg fyrir óvissu Vill skylda þá sem sæta nálgunarbanni til að bera ökklabönd Segir andúð meiri í garð Miðflokksmanna en trans fólks Kristrún í Kaupmannahöfn með Selenskí og fleirum Hundruð sprengjusérfræðinga koma saman á Íslandi Húðin gleymi engu og ekki hægt að taka til baka skaðann sem er skeður Kristrún fundar með Selenskí og öðrum leiðtogum í dag Heimilisofbeldi og umsátur varði samfélagið allt Rannsaka stórfellda líkamsárás í Seljahverfi Vegaframkvæmdir við Höfðabakka valdi bæði umferðaröngþveiti og töfum Enn eigi margir eftir að gera upp hug sinn um aðildarviðræður Vonast til að uppsagnir leiði ekki til flutnings fólks af svæðinu Laugarnestangi skrefi nær friðlýsingu Bjarnhólastígur gata ársins í Kópavogi Keyrðu hratt á hjólreiðastíg og tóku fram úr reiðhjólamönnum á háannatíma Vonbrigði að tillögu um símabann og samræmd próf hafi verið vísað frá Regnbogafánar víða við hún: Umræðan „grátbrosleg en samt grafalvarleg“ Þriggja mánaða bið eftir greftrun: „Þetta var óbærilegur yfirgangur“ Sjá meira
Háskóli Íslands og Landspítalinn hafa farið á stað með rannsókn þar sem mishár hormónastyrkur tengdur tíðahring kvenna verður skoðaður með tilliti til árstíðabreytinga og breytinga á dagsbirtu. Virginia Vitzthum, prófessor í mannfræði við Háskólann í Indíana í Bandaríkjunum og starfandi vísindamaður við Kinsey Institute, segir þetta fyrstu rannsókn sinnar tegundar. Hún segir að kvenhormónin hafi mikil áhrif á heilsu kvenna, andlega sem og líkamlega.Á Íslandi eru sumardagarnir langir og vetrardagarnir stuttir. Þetta er talið hafa áhrif á framleiðslu melatóníns, sem hjálpar til við að byggja upp ónæmiskerfið og koma reglu á svefn fólks. Melatónín hefur einnig áhrif á æxlunarfæri dýra. Þetta hefur ekki enn verið skoðað hjá mannfólki og við höfum því hingað til ekki getað staðfest að þetta hafi svipuð áhrif á mannfólkið, en við teljum svo vera,“ segir Virginia í samtali við Vísi. Virginia er ein af þeim sem sér um rannsóknina og segir hana geta breytt miklu varðandi heilsu kvenna.VirginiaEykur líkur á krabbameini í brjóstum, legi og eggjastokkumAlla daga eru hormónin skoðuð og spurt er um andlega og líkamlega líðan hverrar konu, þreytan mæld og farið er yfir svefnmynstur. Mæling á svefnmynstri norrænna þjóða hefur aldrei verið skoðuð, fyrr en nú. Verið er að skoða hvort að langir dagar bæli niður virkni melatóníns og hækki þar með hormónastarfsemi kvenna og sömuleiðis hvort að vetrardagar hækki virkni melatónins og minnki hormónastarfsemina. Þeir hormónar sem sérstaklega verða skoðaðir eru hormónar sem koma frá eggjastokkum kvenna, prógesterón og estrógen. Hækkun þessara hormóna hækkar líkur á brjóstakrabbameini, krabbameini í legi og eggjastokkum. Lífstíll kvennanna er einnig skoðaður. Virginia segir að þess konar hormónahækkun megi til að mynda sjá hjá fólki sem sé í vinnu þar sem svefn sé óreglulegur og nefnir þar til að mynda flugmenn og flugþjóna.Skoða áhrif hormóna getnaðarvarna Rannsóknin hefur fengið mjög góðar viðtökur og nú þegar hafa yfir hundrað konur lýst yfir áhuga sínum á rannsókninni og margar hafa skráð sig. „Íslenskar konur hafa mikinn áhuga á að vita meira um sinn tíðahring og hormónastarfsemi, sem er annars konar en hjá öðrum konum í heiminum. Mikill munur er á hormónastarfsemi milli kvenna og þetta getur haft áhrif á það hvernig konur bregðast við hormóna getnaðarvörnum. Sumar konur fá miklar aukaverkanir á meðan aðrar fá engar aukaverkanir. Þetta er vegna þess að við gefum öllum konum hormóna getnaðarvarnir, sem eru byggðar á samskonar formúlum, líkt og allar konur séu með sömu hormónastarfsemina. Það skiptir máli að muna að mikill munur er á milli kvenna og því þurfa konur mismunandi hormóna getnaðarvarnir eftir því hvað hentar þeim,“ segir Virginia og leggur áherslu á að persónulegri lyfjagjöf gæti bætt líðan kvenna hvað varða getnaðarvarnir. Virginia segir að það ríki líka ákveðin goðsögn um tíðahring kvenna sem lítur að því að hann sé ávallt 28 dagar. Það sé hins vegar mismunandi á milli kvenna. Líkamar kvenna virki ekki eins og klukkur. „Samfélagið horfir á líkama kvenna í læknisfræðilegu ljósi. Við gerum þá að vélum sem þarf að laga þegar í rauninni þeir eru eðlilegir og náttúrulegir. Við þurfum því að fylgjast betur með einstaka líkama konunnar heldur en að láta konuna falla inn í fyrirfram mótað mót,“ segir Virginia.Rannsóknin er styrkt af Fulbright stofnuninni.Rannsóknin mun standa yfir í allt sumar.HÍ
Heilbrigðismál Mest lesið Segir andúð meiri í garð Miðflokksmanna en trans fólks Innlent Svikahrappurinn gripinn glóðvolgur og grunaður um fleiri svik Innlent Kína sendir skilaboð til Bandaríkjanna og Trump svarar um hæl Erlent Drekinn beraði vígtennurnar Erlent Rannsaka stórfellda líkamsárás í Seljahverfi Innlent Segja tilraunir með „fljúgandi Chernobyl“ hafnar Erlent Keyrðu hratt á hjólreiðastíg og tóku fram úr reiðhjólamönnum á háannatíma Innlent Tók dóttur sína og erfingja með til Kína Erlent Vegaframkvæmdir við Höfðabakka valdi bæði umferðaröngþveiti og töfum Innlent Svikahrappur bankaði upp á og hafði peninga af eldri borgurum Innlent Fleiri fréttir SHÍ gagnrýnir fækkun heilbrigðiseftirlita Samstaða hinsegin samfélagsins, skiptar skoðanir Grindvíkinga og Labubu-æði Reyndust hafa þýfi úr fleiri innbrotum í fórum sínum „Það skiptir máli að vera í réttu bandalagi“ Svikahrappurinn gripinn glóðvolgur og grunaður um fleiri svik Eitt kynferðisbrot tilkynnt til lögreglu eftir Þjóðhátíð Stuðningurinn við Úkraínu beintengdur öryggi Íslands Dregið hefur úr skriðuhættu Gervigreindin taki undir ranghugmyndir og skorti næmni Svikahrappur bankaði upp á og hafði peninga af eldri borgurum Afsala hollvinasamtökum félagsheimilinu á Flateyri Leita enn manna eftir að hnífur var dreginn upp í Breiðholti Skýra mætti lög um útfarir til að koma í veg fyrir óvissu Vill skylda þá sem sæta nálgunarbanni til að bera ökklabönd Segir andúð meiri í garð Miðflokksmanna en trans fólks Kristrún í Kaupmannahöfn með Selenskí og fleirum Hundruð sprengjusérfræðinga koma saman á Íslandi Húðin gleymi engu og ekki hægt að taka til baka skaðann sem er skeður Kristrún fundar með Selenskí og öðrum leiðtogum í dag Heimilisofbeldi og umsátur varði samfélagið allt Rannsaka stórfellda líkamsárás í Seljahverfi Vegaframkvæmdir við Höfðabakka valdi bæði umferðaröngþveiti og töfum Enn eigi margir eftir að gera upp hug sinn um aðildarviðræður Vonast til að uppsagnir leiði ekki til flutnings fólks af svæðinu Laugarnestangi skrefi nær friðlýsingu Bjarnhólastígur gata ársins í Kópavogi Keyrðu hratt á hjólreiðastíg og tóku fram úr reiðhjólamönnum á háannatíma Vonbrigði að tillögu um símabann og samræmd próf hafi verið vísað frá Regnbogafánar víða við hún: Umræðan „grátbrosleg en samt grafalvarleg“ Þriggja mánaða bið eftir greftrun: „Þetta var óbærilegur yfirgangur“ Sjá meira