„Fréttir af flóttafólki frá Sýrlandi vöktu sterka bylgju samúðar hér á landi. Birtar voru myndir og nöfn barna sem dóu og viðtöl við eftirlifandi foreldra þeirra og í raun er mjög áhugavert hversu lítil áhersla var á að þau væru múslimar. Það var eins og það skipti ekki máli,“ sagði Kristín. Engin gjá hefði þannig verið mynduð á milli þeirra og okkar vegna trúarbragða.
Hún tók síðan dæmi um mynd af föður sem hélt á drengnum sínum í fanginu og faðmaði hann að sér. Kristín sagði myndina gott dæmi um kunnugleikann; drengurinn á myndinni hefði verið í næstum sömu fötunum og 12 ára strákurinn hennar, sams konar strigaskóm, buxum og hettupeysu.
„Á sama tíma og þessi kunnugleiki er mikilvægur þá er spurning hversu mikil áhrif hann hefur á samúð okkar Íslendinga? [...] Hefði hún verið sú sama ef þetta hefðu verið dökkir menn frá Afríkuríkinu Níger?“
Kristín gerði svo nýlegar hryðjuverkaárásir í París að umtalsefni og umræðuna sem kviknað hefði hér á landi í kjölfar þeirra. Nefndi hún meðal annars orð ráðamanna sem hefðu haldið því á lofti að mikilvægt væri nú að standa vörð um vestrænar hugsjónir, mannúð og mennsku, en slík umræða væri samhljóma umræðunni annars staðar í Evrópu.
„Það er talað líkt og Evrópa sé upphaf og endir mennskunnar og mannúðarinnar,“ sagði Kristín en benti á að samsömun og kynþáttafordómar hefðu verið ríkur þáttur í heimsvalda-og nýlendufortíð Evrópu og væru enn til staðar.
„Í þessu er mikilvægt að muna að kynþáttafordómar eru hluti af okkar sögu og mannúð og mennska lýtur ekki eignarhaldi okkar í Vestur-Evrópu. [...] Kynþáttafordómar hafa aldrei bara snúist um húðlit fólks heldur kerfisbundna útskúfun og niðurlægingu ákveðinna hópa vegna þeiss að þeir eru í eðli sínu skilgreindir vanhæfir til þátttöku í okkar samfélagi,“ sagði Kristín.
Hún sagði staðalmyndir íslam í Evrópu meðal annars fela þetta í sér. Litið væri á múslima sem eina heild sem væri ósamrýmanleg evrópskum gildum þar sem þeir lifðu eftir fastari gildum úr fortíðinni. Kristín sagði hins vegar mikilvægt að hafa í huga að voðaverkin í París sem framkvæmd voru í nafni íslam eru afsprengi nútímans og pólitískra átaka í dag.
Kristín sagði að Íslendingar yrðu að vera vakandi fyrir því nú hvort að við hættum að sjá flóttafólk sem einstaklinga og færum að sjá það sem andlitslausa múslima og mögulega hryðjuverkamenn.
Erindi Kristínar var eitt af þremur á fundi í háskólanum í dag um fjölmenningu, stjórnmál og fjölmiðla en um var að ræða fyrsta fundinn í fundaröð HÍ undir yfirskriftinni Fræði og fjölmenning. Rætt verður við Kristínu og Ólaf Þ. Harðarson, prófessor í stjórnmálafræði, sem einnig tók til máls á fundinum í fréttum Stöðvar 2 í kvöld.
