Þykkt mengunarlag frá austurströnd Bandaríkjanna yfir landinu Sunna Kristín Hilmarsdóttir skrifar 30. janúar 2015 12:59 Á skýringarmyndinni til hægri sjást mælingar vísindamannanna í Holuhrauni. Mengunarlagið frá Bandaríkjunum er um kílómeter á þykkt. Vísir Eins kílómetra þykkt mengungarlag sem kemur frá austurströnd Bandaríkjanna fannst í 5 kílómetra hæð yfir Holuhrauni fyrir algjöra tilviljun þann 22. janúar síðastliðinn. Þetta sýna niðurstöður mælinga sem Haraldur Ólafsson, veðurfræðingur, gerði ásamt frönskum vísindamanni sem staddur er hér á landi en þeir ætluðu að mæla efnasamsetninguna í gosmekkinum sjálfum.Haraldur Ólafsson, veðurfræðingur, með belginn sem notaður er til mælinganna.Mynd/Háskóli ÍslandsFyrsta sinn sem mengun frá þessum slóðum mælist yfir Íslandi Haraldur segir að allar líkur séu á að mengunarlagið hafi legið yfir öllu landinu en þetta er í fyrsta skipti sem mengun frá þessum slóðum mælist á Íslandi. Hann segist þar af leiðandi ekki vita hversu oft slík mengun berist til landsins en þó sé líklegt að það sé nokkrum sinnum á ári. „Þetta er dálítið merkilegt því að menn hafa alltaf talið það að mengunin hér komi frá Evrópu, sem hún auðvitað gerir, og maður finnur stundum lyktina af þegar vindur blæs beint frá Bretlandseyjum og Evrópu. Menn hafa haldið að sú mengun sem er í andrúmsloftinu í Ameríku sé langt í burtu, og að þetta væri allt saman bara búið að rigna ofan í sjóinn áður en þetta kæmi hingað,“ segir Haraldur. Vísindamennirnir gera mælingar með belg sem þeir senda upp í loftið. Belgurinn er tæki sem dælir lofti í gegnum rör en í rörinu eru leysigeislar og nemar sem að taka mynd af öllum litlum ögnum sem fara þar í gegn. Haraldur segir að með tækinu sé hægt að taka skrilljón myndir á sekúndu og því er hægt að telja allar agnirnar sem fara í gegn og greina þær, til dæmis hversu stórar þær eru og hvaða tegundar. „Það kemur í ljós að það er mikið af ögnum í þessari hæð yfir Holuhrauni en þetta er ekki í neinum tengslum við gosið því það er hreint loft á milli.“Hér má sjá hvar belgurinn var sendur upp fyrir ofan Holuhraun á fimmtudaginn í seinustu viku.Mynd/Háskóli ÍslandsMengunin hefur áhrif á bráðnun jökla á heimskautasvæðum Haraldur segir að þeir hafi svo farið að reikna hvaðan lofitð kom. „Þá liggur leiðin nokkuð rakleitt að austurströnd Bandaríkjanna. Þar var stilla nokkrum dögum áður og þá safnast mengunin saman í andrúmsloftinu. Svo kemur vestanátt sem blæs öllu dótinu út á sjó og þessi sama vestanátt lyftir þessu svo upp í 5 kílómetra hæð. Þar flýtur þetta yfir Ísland og yfir heimskautin.“ Mengunin fór í gegnum eina lægð í leiðinni og oftast skolast mengunin þá burt. Þetta hafi hins vegar sloppið í gegn og það kemur nokkuð á óvart. Haraldur segir að mengunin skipti ekki miklu máli fyrir veðrið á Íslandi þá daga sem hún er. „En sótið sest svo á snjó og ís á heimskautasvæðunum og flýtir fyrir bráðnun á vorin og sumrin. Það skiptir svo máli fyrir veðurfar á okkar slóðum og um alla jörð þegar fram í sækir.“ Tengdar fréttir Hækkun sjávarborðs minna vegna Grænlandsjökuls Nálægð Íslands við Grænlandsjökul mun að hluta hlífa Íslandi við hækkun sjávarborðs í kjölfar loftslagsbreytinga. Súrnun sjávar norður af Íslandi er sérstakt áhyggjuefni sérfræðinga, segir í nýrri loftslagsskýrslu. 19. maí 2014 07:15 Telur olíuvinnslu á Drekasvæðinu ekki áhættunnar virði Stephen Macko, jarðefnafræðingur og prófessor við Virginíu-háskóla í Bandaríkjunum, spyr hvort Íslendingar séu tilbúnir að taka þá áhættu sem óhjákvæmilega felst í olíuvinnslu. 5. nóvember 2014 10:21 Líkur á eldgosum meiri eftir því sem jöklar bráðna Landið rís vegna minni þyngdar og berglög undir landinu missa þéttleika. 30. janúar 2015 07:23 Mest lesið Vaktin: Bandaríkin gera árásir á Íran Erlent Vara við því að ölvuðu fólki sé boðið að sitja að sumbli í Lystigarðinum Innlent Bíll við bíl frá Ártúnsbrekku upp í Mosfellsbæ Innlent Árás Bandaríkjanna á Íran: „Íran, yfirgangsseggur Miðausturlandanna, verður að boða til friðar“ Erlent Sagt að hann gæti ekki klárað námið en gerði það samt Innlent Trump hellir sér yfir flokksbróður sinn: „MAGA ætti að losa sig við þennan aumkunarverða aumingja“ Erlent Hvalfjarðargöng eru lokuð Innlent Bíll valt eftir aftanákeyrslu Innlent Maðurinn er fundinn Innlent Bandaríkjamenn gera loftárásir á Íran Erlent Fleiri fréttir Sjálfboðaliðar að bugast: Mikil örvænting meðal gæludýraeigenda Kjarnavopnvædd klerkastjórn sé ógn við Norðurlönd Álftapar með fjóra unga við Hótel Rangá vekur athygli Sagt að hann gæti ekki klárað námið en gerði það samt Bíll við bíl frá Ártúnsbrekku upp í Mosfellsbæ Enn annað innbrot í Laugardalnum Ráðherra um árásir, lögblindur sjúkraþjálfari og álftarungar á hóteli Hvalfjarðargöng eru lokuð Bíll valt eftir aftanákeyrslu Símasambands- og netlaust fyrir austan Metfjöldi með doktorspróf úr HR „Við lifum ekki á friðartímum“ Krísa í Kattholti: Fólk losar sig við ketti á sumrin Íranir án bandamanna, svimandi hátt verðlag og krísa í Kattholti Sögulega lítið fylgi Framsóknar, veiðigjöld og Íran Vara við því að ölvuðu fólki sé boðið að sitja að sumbli í Lystigarðinum Tveir handteknir grunaðir um eignaspjöll Tókst að leysa alla hvalina úr fjörunni Mikilvægt að fólk þurfi ekki að flýja húsnæði vegna ofnæmis Þriðjungur þjóðarinnar á Chess.com „Glæpsamlegar árásir,“ gæludýr í fjölbýli og gleði með Messi Fjörutíu grindhvalir fastir í Ólafsfirði Braust inn í íbúð í Laugardalnum og allir voru heima Lakasta þátttakan meðal kynsegin fólks Stunda njósnir og hafa athafnað sig á Íslandi Sigríður fannst heil á húfi Úrskurðaður í gæsluvarðhald vegna alvarlegrar stunguárásar Þyrlan send út vegna göngumanns í sjálfheldu Samningur í höfn: „Búið að skemma ansi mikið fyrir okkur“ Ógnarhópar með tengsl við Kína, Aþena og hinseginhátíð í Hrísey Sjá meira
Eins kílómetra þykkt mengungarlag sem kemur frá austurströnd Bandaríkjanna fannst í 5 kílómetra hæð yfir Holuhrauni fyrir algjöra tilviljun þann 22. janúar síðastliðinn. Þetta sýna niðurstöður mælinga sem Haraldur Ólafsson, veðurfræðingur, gerði ásamt frönskum vísindamanni sem staddur er hér á landi en þeir ætluðu að mæla efnasamsetninguna í gosmekkinum sjálfum.Haraldur Ólafsson, veðurfræðingur, með belginn sem notaður er til mælinganna.Mynd/Háskóli ÍslandsFyrsta sinn sem mengun frá þessum slóðum mælist yfir Íslandi Haraldur segir að allar líkur séu á að mengunarlagið hafi legið yfir öllu landinu en þetta er í fyrsta skipti sem mengun frá þessum slóðum mælist á Íslandi. Hann segist þar af leiðandi ekki vita hversu oft slík mengun berist til landsins en þó sé líklegt að það sé nokkrum sinnum á ári. „Þetta er dálítið merkilegt því að menn hafa alltaf talið það að mengunin hér komi frá Evrópu, sem hún auðvitað gerir, og maður finnur stundum lyktina af þegar vindur blæs beint frá Bretlandseyjum og Evrópu. Menn hafa haldið að sú mengun sem er í andrúmsloftinu í Ameríku sé langt í burtu, og að þetta væri allt saman bara búið að rigna ofan í sjóinn áður en þetta kæmi hingað,“ segir Haraldur. Vísindamennirnir gera mælingar með belg sem þeir senda upp í loftið. Belgurinn er tæki sem dælir lofti í gegnum rör en í rörinu eru leysigeislar og nemar sem að taka mynd af öllum litlum ögnum sem fara þar í gegn. Haraldur segir að með tækinu sé hægt að taka skrilljón myndir á sekúndu og því er hægt að telja allar agnirnar sem fara í gegn og greina þær, til dæmis hversu stórar þær eru og hvaða tegundar. „Það kemur í ljós að það er mikið af ögnum í þessari hæð yfir Holuhrauni en þetta er ekki í neinum tengslum við gosið því það er hreint loft á milli.“Hér má sjá hvar belgurinn var sendur upp fyrir ofan Holuhraun á fimmtudaginn í seinustu viku.Mynd/Háskóli ÍslandsMengunin hefur áhrif á bráðnun jökla á heimskautasvæðum Haraldur segir að þeir hafi svo farið að reikna hvaðan lofitð kom. „Þá liggur leiðin nokkuð rakleitt að austurströnd Bandaríkjanna. Þar var stilla nokkrum dögum áður og þá safnast mengunin saman í andrúmsloftinu. Svo kemur vestanátt sem blæs öllu dótinu út á sjó og þessi sama vestanátt lyftir þessu svo upp í 5 kílómetra hæð. Þar flýtur þetta yfir Ísland og yfir heimskautin.“ Mengunin fór í gegnum eina lægð í leiðinni og oftast skolast mengunin þá burt. Þetta hafi hins vegar sloppið í gegn og það kemur nokkuð á óvart. Haraldur segir að mengunin skipti ekki miklu máli fyrir veðrið á Íslandi þá daga sem hún er. „En sótið sest svo á snjó og ís á heimskautasvæðunum og flýtir fyrir bráðnun á vorin og sumrin. Það skiptir svo máli fyrir veðurfar á okkar slóðum og um alla jörð þegar fram í sækir.“
Tengdar fréttir Hækkun sjávarborðs minna vegna Grænlandsjökuls Nálægð Íslands við Grænlandsjökul mun að hluta hlífa Íslandi við hækkun sjávarborðs í kjölfar loftslagsbreytinga. Súrnun sjávar norður af Íslandi er sérstakt áhyggjuefni sérfræðinga, segir í nýrri loftslagsskýrslu. 19. maí 2014 07:15 Telur olíuvinnslu á Drekasvæðinu ekki áhættunnar virði Stephen Macko, jarðefnafræðingur og prófessor við Virginíu-háskóla í Bandaríkjunum, spyr hvort Íslendingar séu tilbúnir að taka þá áhættu sem óhjákvæmilega felst í olíuvinnslu. 5. nóvember 2014 10:21 Líkur á eldgosum meiri eftir því sem jöklar bráðna Landið rís vegna minni þyngdar og berglög undir landinu missa þéttleika. 30. janúar 2015 07:23 Mest lesið Vaktin: Bandaríkin gera árásir á Íran Erlent Vara við því að ölvuðu fólki sé boðið að sitja að sumbli í Lystigarðinum Innlent Bíll við bíl frá Ártúnsbrekku upp í Mosfellsbæ Innlent Árás Bandaríkjanna á Íran: „Íran, yfirgangsseggur Miðausturlandanna, verður að boða til friðar“ Erlent Sagt að hann gæti ekki klárað námið en gerði það samt Innlent Trump hellir sér yfir flokksbróður sinn: „MAGA ætti að losa sig við þennan aumkunarverða aumingja“ Erlent Hvalfjarðargöng eru lokuð Innlent Bíll valt eftir aftanákeyrslu Innlent Maðurinn er fundinn Innlent Bandaríkjamenn gera loftárásir á Íran Erlent Fleiri fréttir Sjálfboðaliðar að bugast: Mikil örvænting meðal gæludýraeigenda Kjarnavopnvædd klerkastjórn sé ógn við Norðurlönd Álftapar með fjóra unga við Hótel Rangá vekur athygli Sagt að hann gæti ekki klárað námið en gerði það samt Bíll við bíl frá Ártúnsbrekku upp í Mosfellsbæ Enn annað innbrot í Laugardalnum Ráðherra um árásir, lögblindur sjúkraþjálfari og álftarungar á hóteli Hvalfjarðargöng eru lokuð Bíll valt eftir aftanákeyrslu Símasambands- og netlaust fyrir austan Metfjöldi með doktorspróf úr HR „Við lifum ekki á friðartímum“ Krísa í Kattholti: Fólk losar sig við ketti á sumrin Íranir án bandamanna, svimandi hátt verðlag og krísa í Kattholti Sögulega lítið fylgi Framsóknar, veiðigjöld og Íran Vara við því að ölvuðu fólki sé boðið að sitja að sumbli í Lystigarðinum Tveir handteknir grunaðir um eignaspjöll Tókst að leysa alla hvalina úr fjörunni Mikilvægt að fólk þurfi ekki að flýja húsnæði vegna ofnæmis Þriðjungur þjóðarinnar á Chess.com „Glæpsamlegar árásir,“ gæludýr í fjölbýli og gleði með Messi Fjörutíu grindhvalir fastir í Ólafsfirði Braust inn í íbúð í Laugardalnum og allir voru heima Lakasta þátttakan meðal kynsegin fólks Stunda njósnir og hafa athafnað sig á Íslandi Sigríður fannst heil á húfi Úrskurðaður í gæsluvarðhald vegna alvarlegrar stunguárásar Þyrlan send út vegna göngumanns í sjálfheldu Samningur í höfn: „Búið að skemma ansi mikið fyrir okkur“ Ógnarhópar með tengsl við Kína, Aþena og hinseginhátíð í Hrísey Sjá meira
Hækkun sjávarborðs minna vegna Grænlandsjökuls Nálægð Íslands við Grænlandsjökul mun að hluta hlífa Íslandi við hækkun sjávarborðs í kjölfar loftslagsbreytinga. Súrnun sjávar norður af Íslandi er sérstakt áhyggjuefni sérfræðinga, segir í nýrri loftslagsskýrslu. 19. maí 2014 07:15
Telur olíuvinnslu á Drekasvæðinu ekki áhættunnar virði Stephen Macko, jarðefnafræðingur og prófessor við Virginíu-háskóla í Bandaríkjunum, spyr hvort Íslendingar séu tilbúnir að taka þá áhættu sem óhjákvæmilega felst í olíuvinnslu. 5. nóvember 2014 10:21
Líkur á eldgosum meiri eftir því sem jöklar bráðna Landið rís vegna minni þyngdar og berglög undir landinu missa þéttleika. 30. janúar 2015 07:23
Árás Bandaríkjanna á Íran: „Íran, yfirgangsseggur Miðausturlandanna, verður að boða til friðar“ Erlent
Trump hellir sér yfir flokksbróður sinn: „MAGA ætti að losa sig við þennan aumkunarverða aumingja“ Erlent
Árás Bandaríkjanna á Íran: „Íran, yfirgangsseggur Miðausturlandanna, verður að boða til friðar“ Erlent
Trump hellir sér yfir flokksbróður sinn: „MAGA ætti að losa sig við þennan aumkunarverða aumingja“ Erlent