Íslendingar eiga Norðurlandamet í neyslu transfitusýru 1. júlí 2008 17:06 Siv Friðleifsdóttir Í grein í 24 stundum í dag var fjallað um bann við neyslu hertra fita, sem eru betur þekktar sem transfitusýrur, í New York fylki í Bandaríkjunum. Íslendingar eiga Norðurlandamet í neyslu hertra fita og neyta svipað magn af þeim og Austur-Evrópubúar og Bandaríkjamenn. Samkvæmt Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni er mælt með að neyslu transfitusýra fari ekki yfir 2 grömm á dag en hún er 3,6 grömm á dag að meðaltali á Íslandi. Tillaga um slíkt bann var lögð fyrir á síðasta þingi og var Siv Friðleifsdóttir fyrsti flutningsmaður tillögunnar. Í samtali við Vísi í dag sagði Siv að ekki hafi náðst að leggja málið fram á síðasta þingi en hún ætlaði að endurflytja það í haust. ,,Ég tel ráðlegt að farið yrði dönsku leiðina í takmörkun á transfitusýrumagni en hún gengur út á að ekki sé meira en 2% hert fita af fitumagni tiltekinnar vöru," sagði Siv. Samkvæmt upplýsingum frá Siv getur það hlutfall farið allt upp í 60% hér á landi. Hún benti á að ef neytt væri 5 grömm af hertri fitu á dag þá væri 25% meiri líkur á hjarta-og æðasjúkdómum og því myndu slíkar reglur þýða sparnað í heilbrigðisgeiranum. Ástæða þess að svo óhollar fitur eru notaðar er að sögn Sivjar sú að geymsluþol vörunnar eykst verulega þegar fitan er hert. Fitur þessar eru helst að finna í vörum sem börn og unglingar sækjast mikið í eins og snakk, sælgæti, kökum og kexi. Einnig eru þær að finna í vörum eins og smjörlíki og steikingarfeiti en Siv benti á í því samhengi að töluvert væri búið að ná meðaltalsneyslunni niður á Íslandi meðal annars vegna þess að búið væri að breyta innihaldi smjörlíkis. Þegar Danir settu sín lög var reynt að kæra þá til Evrópudómstóls þar sem talið væri um viðskiptahindrun að ræða en dómstóllinn þótti nægar vísindalegar sannanir liggja fyrir skaðsemi fitanna þannig að málið var dregið tilbaka. ,,Sumir vilja fara þá leið að setja merkingar á vörur en þær eru ekki til staðar á Íslandi í dag, en ég held að það væri auðveldara fyrir fólk að hafa skýrar reglur um þetta en þurfa alltaf að stauta sig fram úr merkingum," sagði Siv að lokum. Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið „Lífið heldur áfram eftir svona áfall“ Innlent „Skrímsladeildin“ hafi skorið upp herör gegn mótframbjóðendum Katrínar Innlent Sló til starfsmanns og beit viðskiptavin Innlent Halla Hrund eigi langt í land með að tryggja sér embættið Innlent Hvernig ætlar ríkið að sækja milljónirnar 360 sem Haraldur gaf? Innlent Hefur ekki áhuga á slúðurfréttum af öðrum frambjóðendum Innlent Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Innlent Ríflega fjörutíu prósent líst illa á Katrínu Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Varaforsetaefni í bobba vegna hundsdráps og meints fundar með Kim Erlent Fleiri fréttir Öruggara Suðurland“ – nýtt og spennandi verkefni Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Landsmenn ánægðir með frammistöðu Höllu Tómasdóttur í kappræðunum Sló til starfsmanns og beit viðskiptavin „Skrímsladeildin“ hafi skorið upp herör gegn mótframbjóðendum Katrínar Hefur ekki áhuga á slúðurfréttum af öðrum frambjóðendum Tólf tíma tökudagar og svo forsetaframboð Hvernig ætlar ríkið að sækja milljónirnar 360 sem Haraldur gaf? Flottustu Mustang bílarnir landsins til sýnis í dag Halla Hrund eigi langt í land með að tryggja sér embættið Rýnt í forsetakappræður og fylgst með Bakgarðshlaupi „Ég get ekki annað en sagt satt“ Ríflega fjörutíu prósent líst illa á Katrínu „Lífið heldur áfram eftir svona áfall“ Sigu niður í Gretti sterka og dældu úr honum sjó Ók á tvö hundruð með lögguna á hælunum Sólríkasta byrjun árs í Reykjavík í 77 ár Hafa rukkað þá sem valda sinubruna um kostnað við útkall Ótrúlegustu aðskotahlutir gera óskunda í dósatalningarvélum Fjöldi verkfallsboðana á Keflavíkurflugvelli áhyggjuefni Kosið um sameiningu Húna- og Skagabyggðar í júní Nýjustu skoðanakannanir, verkfallsaðgerðir á flugvellinum og týndur gaffall Halla Hrund líka vinsæll annar kostur Kolbeinn hafi strokið kynfæri stúlkunnar ítrekað Segja lýðræðis- og mannréttindabakslag staðreynd Ný sendiskrifstofa opnuð í Síerra Leóne Baldur segir niðurstöður nýjustu kannana vonbrigði Halla Hrund mælist með mest fylgi í nýrri könnun Maskínu Tilvísunum vegna skekkju á höfuðkúpu ungbarna fjölgað mikið Fréttaskýring Maríu Sigrúnar kemur út á mánudag Sjá meira
Í grein í 24 stundum í dag var fjallað um bann við neyslu hertra fita, sem eru betur þekktar sem transfitusýrur, í New York fylki í Bandaríkjunum. Íslendingar eiga Norðurlandamet í neyslu hertra fita og neyta svipað magn af þeim og Austur-Evrópubúar og Bandaríkjamenn. Samkvæmt Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni er mælt með að neyslu transfitusýra fari ekki yfir 2 grömm á dag en hún er 3,6 grömm á dag að meðaltali á Íslandi. Tillaga um slíkt bann var lögð fyrir á síðasta þingi og var Siv Friðleifsdóttir fyrsti flutningsmaður tillögunnar. Í samtali við Vísi í dag sagði Siv að ekki hafi náðst að leggja málið fram á síðasta þingi en hún ætlaði að endurflytja það í haust. ,,Ég tel ráðlegt að farið yrði dönsku leiðina í takmörkun á transfitusýrumagni en hún gengur út á að ekki sé meira en 2% hert fita af fitumagni tiltekinnar vöru," sagði Siv. Samkvæmt upplýsingum frá Siv getur það hlutfall farið allt upp í 60% hér á landi. Hún benti á að ef neytt væri 5 grömm af hertri fitu á dag þá væri 25% meiri líkur á hjarta-og æðasjúkdómum og því myndu slíkar reglur þýða sparnað í heilbrigðisgeiranum. Ástæða þess að svo óhollar fitur eru notaðar er að sögn Sivjar sú að geymsluþol vörunnar eykst verulega þegar fitan er hert. Fitur þessar eru helst að finna í vörum sem börn og unglingar sækjast mikið í eins og snakk, sælgæti, kökum og kexi. Einnig eru þær að finna í vörum eins og smjörlíki og steikingarfeiti en Siv benti á í því samhengi að töluvert væri búið að ná meðaltalsneyslunni niður á Íslandi meðal annars vegna þess að búið væri að breyta innihaldi smjörlíkis. Þegar Danir settu sín lög var reynt að kæra þá til Evrópudómstóls þar sem talið væri um viðskiptahindrun að ræða en dómstóllinn þótti nægar vísindalegar sannanir liggja fyrir skaðsemi fitanna þannig að málið var dregið tilbaka. ,,Sumir vilja fara þá leið að setja merkingar á vörur en þær eru ekki til staðar á Íslandi í dag, en ég held að það væri auðveldara fyrir fólk að hafa skýrar reglur um þetta en þurfa alltaf að stauta sig fram úr merkingum," sagði Siv að lokum.
Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið „Lífið heldur áfram eftir svona áfall“ Innlent „Skrímsladeildin“ hafi skorið upp herör gegn mótframbjóðendum Katrínar Innlent Sló til starfsmanns og beit viðskiptavin Innlent Halla Hrund eigi langt í land með að tryggja sér embættið Innlent Hvernig ætlar ríkið að sækja milljónirnar 360 sem Haraldur gaf? Innlent Hefur ekki áhuga á slúðurfréttum af öðrum frambjóðendum Innlent Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Innlent Ríflega fjörutíu prósent líst illa á Katrínu Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Varaforsetaefni í bobba vegna hundsdráps og meints fundar með Kim Erlent Fleiri fréttir Öruggara Suðurland“ – nýtt og spennandi verkefni Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Landsmenn ánægðir með frammistöðu Höllu Tómasdóttur í kappræðunum Sló til starfsmanns og beit viðskiptavin „Skrímsladeildin“ hafi skorið upp herör gegn mótframbjóðendum Katrínar Hefur ekki áhuga á slúðurfréttum af öðrum frambjóðendum Tólf tíma tökudagar og svo forsetaframboð Hvernig ætlar ríkið að sækja milljónirnar 360 sem Haraldur gaf? Flottustu Mustang bílarnir landsins til sýnis í dag Halla Hrund eigi langt í land með að tryggja sér embættið Rýnt í forsetakappræður og fylgst með Bakgarðshlaupi „Ég get ekki annað en sagt satt“ Ríflega fjörutíu prósent líst illa á Katrínu „Lífið heldur áfram eftir svona áfall“ Sigu niður í Gretti sterka og dældu úr honum sjó Ók á tvö hundruð með lögguna á hælunum Sólríkasta byrjun árs í Reykjavík í 77 ár Hafa rukkað þá sem valda sinubruna um kostnað við útkall Ótrúlegustu aðskotahlutir gera óskunda í dósatalningarvélum Fjöldi verkfallsboðana á Keflavíkurflugvelli áhyggjuefni Kosið um sameiningu Húna- og Skagabyggðar í júní Nýjustu skoðanakannanir, verkfallsaðgerðir á flugvellinum og týndur gaffall Halla Hrund líka vinsæll annar kostur Kolbeinn hafi strokið kynfæri stúlkunnar ítrekað Segja lýðræðis- og mannréttindabakslag staðreynd Ný sendiskrifstofa opnuð í Síerra Leóne Baldur segir niðurstöður nýjustu kannana vonbrigði Halla Hrund mælist með mest fylgi í nýrri könnun Maskínu Tilvísunum vegna skekkju á höfuðkúpu ungbarna fjölgað mikið Fréttaskýring Maríu Sigrúnar kemur út á mánudag Sjá meira