Sagt auka líkur á hægristjórn 5. apríl 2005 00:01 Tilkynning Gudrun Schyman, fyrrverandi formanns sænska Vinstriflokksins, og samherja hennar á mánudag um stofnun nýs kvennaframboðs sem stefni á að koma fulltrúum á þing í næstu kosningum, hefur valdið talsverðum titringi í sænskum stjórnmálum. Stjórnmálaskýrendur sænsku blaðanna taka reyndar fram, að hótunin um stofnun femínistaflokks, sem legið hafði í loftinu um nokkurt skeið, hefði þegar leitt til áherzlubreytinga í stjórnmálum landsins. Þannig segir stjórnmálaskýrandi Dagens Nyheter að "dramatískar kosningar" séu framundan á næsta ári, þar sem hver flokkur sem ætli sér að fá sæti á þingi verði að koma því til skila til kjósenda með trúverðugum hætti að hann hyggist gera betur í jafnréttismálunum. Minnihlutastjórn jafnaðarmanna hefði gert sér vonir um að fá fulltrúa Vinstriflokksins og Umhverfisflokksins til að styðja nýjasta fjárlagafrumvarp stórnarinnar án mikils samningaþjarks og vinstriflokkarnir gætu í framhaldinu sýnt einingu gagnvart borgaraflokkunum í hinum komandi kosningum. Þessum vonum hafi Gudrun Schyman spillt. Orðrómurinn um kvennaframboðið varð til þess að fulltrúar beggja litlu vinstriflokkanna settu fram nýjar kröfur fyrir samþykki fjárlagafrumvarpsins, enda hafa kannanir sýnt að minnst helmingur kjósenda Umhverfisflokksins og um þriðjungur kjósenda Vinstriflokksins gætu hugsað sér að kjósa nýjan femínistaflokk. Áfall fyrir Vinstriflokkinn "Mér er annt um það, hvernig flokkssystkinum mínum í Vinstriflokknum reiðir af í þessu sambandi," segir Steingrímur J. Sigfússon formaður Vinstri-grænna, inntur eftir viðbrögðum við fréttunum frá Svíþjóð. "Þetta er auðvitað að mörgu leyti áfall fyrir þann flokk. Mörgum þar finnst nú Gudrun reynast sínum fyrri félögum anzi ótrygg, því að satt bezt að segja naut hún mikils stuðings til þess að breyta þeim flokki í hreinan femínískan flokk og á þeim bæ kannast menn ekki við annað en að menn hafi verið þeirri arfleifð mjög trúir, enda leggur sænski Vinstriflokkurinn geysilega mikla áherzlu á kvenfrelsi og jafnréttismál." segir Steingrímur. "Ég held þannig að áhrifin af flokksstofnun Gudrunar verði minni en ella, vegna þess að femínismi er mjög sterkur í sænskum stjórnmálum," segir Steingrímur. "Þess vegna er þetta eiginlega þeim mun merkilegra að árið 2005 skuli verið að stofna kvennaflokk í Svíþjóð." Flestir sænskir stjórnmálamenn, þar með talinn Göran Persson, skilgreini sig sem femínista að sögn Steingríms. Það sé einkennandi fyrir sænsk stjórnmál, miklu frekar en til dæmis í Danmörku, þar sem menn hafi verið feimnir við slíkar skilgreiningar. "Þannig að maður myndi fljótt á litið ætla að plássið eða jarðvegurinn fyrir svona hreinan kvennaflokk ætti nú að vera hvað minnstur í Svíþjóð, af öllum löndum," segir Steingrímur. Hlutföllin þar séu jú mjög jöfn, hátt hlutfall kvenna á þingi og jafnmargir karl- og kvenráðherrar, svo dæmi séu nefnd. Gudrun Schyman hrökklaðist úr forystu Vinstriflokksins vegna hneykslismála, því síðasta árið 2003 þegar hún varð uppvís að skattsvikum. Ætli geti verið að persónuleg metnaðargirnd reki hana til þess að stofna nýjan flokk? "Ég vil nú ekki ganga svo langt að segja það," svarar Steingrímur. "En Gudrun Schyman er mikil baráttumanneskja og hefur geysilegan sjarma og mikinn kjörþokka eins og sagt er, hún kann lagið á að halda athygli fjölmiðla. Þannig að það er erfitt að meta hvaða árangri hún kann að ná, að minnsta kosti svona í fyrstu umferð." Það muni mikið til fara eftir því hvaða fólk velst til að manna framboðið með henni. Dreifir kröftum vinstriafla Aðspurður segir Steingrímur það vissulega geta verið að þetta nýja framboð muni dreifa kröftum vinstriaflanna í Svíþjóð þannig að það auki líkurnar á að borgaraflokkarnir komist í ríkisstjórn. Þessari skoðun hafa einnig málsmetandi talsmenn sænska Jafnaðarmannaflokksins lýst, þar á meðal Marita Ulvskog, sem er ritari flokksins en hún er meðal annars þekkt fyrir að hafa startað femínistasamráðsnetinu Feministas. "Vandamálið er að stofni þær [Schyman og fylgiskonur hennar] í alvöru stjórnmálaflokk munu þær óhjákvæmilega taka kjósendur frá Umhverfis- og Vinstriflokknum, kannski jafnaðarmönnum líka. Það myndi ýta undir að við fengjum hægristjórn eftir næstu kosningar," hefur Dagens Nyheter eftir Ulvskog. Litríkur foringi femínista Gudrun Schyman er fædd árið 1948. Hún varð fyrst þingmaður fyrir Vinstriflokkinn (sem hét þá Vinstriflokkurinn-Kommúnistarnir) árið 1988. Formaður hans varð hún árið 1993 og fór fyrir honum í tíu ár. Hún stýrði flokknum í átt að róttækum femínisma. Schyman aflaði sér mikils persónufylgis meðal annars með óvenjulegri framgöngu í kosningabaráttu. Sum uppátæki hennar urðu strax umdeild, svo sem er hún líkti sænskum karlmönnum við talibana í Afganistan. Drykkjusýki háði henni, en á meðan hneykslismálin héldust í skefjum jók sá veikleiki hennar jafnvel bara vinsældir hennar. Þegar uppvíst varð í ársbyrjun 2003 að hún hefði talið fram sem kostnað til frádráttar frá skatti ýmislegt sem flokkurinn og þingið hefðu greitt var henni ekki lengur sætt í formannsstóli Vinstriflokksins. Þetta hneyksli þótti slá allt annað út - fylliríin á almannafæri, leigubílaferðalögin eða húshjálpin sem vann svart hjá henni. Í desember 2004 gekk hún úr Vinstriflokknum og lýsti því yfir að hún hygðist há áfram femíníska baráttu utan flokka. Erlent Fréttir Stj.mál Mest lesið Miðflokkurinn rýkur upp Innlent Vinnuvélar, rútur, húsbílar og tjaldvagnar fari burt af bílastæðinu Innlent Ungt fólk í bílnum og annað alvarlega slasað Innlent Sakar Krabbameinsfélagið um að vera í raun fjármálafyrirtæki Innlent Máttu neita karlmanni um leyfi í kvennaverkfalli Innlent Láta ekki lengur flokka drykkjarfernur frá pappírsúrgangi Innlent Maðurinn í lífshættu og til rannsóknar hver veitti áverkana Innlent Kynfræðsla í fermingarfræðslu: „Þarna er rödd sem upplifir að hún hafi ekki fengið hlustun“ Innlent Rífa hluta Hvíta hússins fyrir veislusal Trumps Erlent Réðst á opinberan starfsmann Innlent Fleiri fréttir Óttast að senda hermenn til Gasa Rífa hluta Hvíta hússins fyrir veislusal Trumps Ólíklegt að Trump og Pútín muni funda í bráð Serbneskur stríðsglæpamaður farinn yfir móðuna miklu 21 árs fangelsi fyrir banatilræðið gegn Fico Gagnrýndur fyrir ummæli um ógn af hálfu innflytjenda Refsidómi Diddy verði áfrýjað Fyrsta konan til að verða forsætisráðherra Japans Selja neyðargetnaðarvörn sem lausasölulyf í fyrsta skipti Opnar á að útvista loftslagsmarkmiðum Evrópu enn frekar Neitar enn að hleypa nýrri þingkonu að Enginn arftaki í augsýn hjá Xi Hafna aftur tillögu Trumps Frekari uppljóstranir vekja reiði og áköll um viðbrögð Fá heimild til að skjóta niður dróna yfir herstöðvum Tuttugu ára stjórn sósíalista í Bólivíu á enda Trump sagður hafa þrýst á Selenskí að gefa eftir land Segir vopnahlé enn í gildi á Gasa Komust á brott með átta ómetanlega skartgripi Trump birti gervigreindarmyndband: Með krúnu á höfði að henda hægðum á mótmælendur Tveggja barna foreldrar verða undanþegnir tekjuskatti Louvre-safni lokað vegna ráns Sagður bjóða frið í skiptum fyrir Donetsk Segja Hamas skipuleggja árás gegn almenningi á Gasa Gríðarlegur fjöldi á No Kings mótmælunum Segir Selenskí og Pútín að „hætta þar sem þeir eru“ Andrés prins afsalar sér öllum titlum í kjölfar ásakana Tugi heimila sópaði út á haf í Alaska Stöðvuðu ætlað tilræði við rússneskan andófsmann í Frakklandi Segir herinn tilbúinn að verjast innrás Sjá meira
Tilkynning Gudrun Schyman, fyrrverandi formanns sænska Vinstriflokksins, og samherja hennar á mánudag um stofnun nýs kvennaframboðs sem stefni á að koma fulltrúum á þing í næstu kosningum, hefur valdið talsverðum titringi í sænskum stjórnmálum. Stjórnmálaskýrendur sænsku blaðanna taka reyndar fram, að hótunin um stofnun femínistaflokks, sem legið hafði í loftinu um nokkurt skeið, hefði þegar leitt til áherzlubreytinga í stjórnmálum landsins. Þannig segir stjórnmálaskýrandi Dagens Nyheter að "dramatískar kosningar" séu framundan á næsta ári, þar sem hver flokkur sem ætli sér að fá sæti á þingi verði að koma því til skila til kjósenda með trúverðugum hætti að hann hyggist gera betur í jafnréttismálunum. Minnihlutastjórn jafnaðarmanna hefði gert sér vonir um að fá fulltrúa Vinstriflokksins og Umhverfisflokksins til að styðja nýjasta fjárlagafrumvarp stórnarinnar án mikils samningaþjarks og vinstriflokkarnir gætu í framhaldinu sýnt einingu gagnvart borgaraflokkunum í hinum komandi kosningum. Þessum vonum hafi Gudrun Schyman spillt. Orðrómurinn um kvennaframboðið varð til þess að fulltrúar beggja litlu vinstriflokkanna settu fram nýjar kröfur fyrir samþykki fjárlagafrumvarpsins, enda hafa kannanir sýnt að minnst helmingur kjósenda Umhverfisflokksins og um þriðjungur kjósenda Vinstriflokksins gætu hugsað sér að kjósa nýjan femínistaflokk. Áfall fyrir Vinstriflokkinn "Mér er annt um það, hvernig flokkssystkinum mínum í Vinstriflokknum reiðir af í þessu sambandi," segir Steingrímur J. Sigfússon formaður Vinstri-grænna, inntur eftir viðbrögðum við fréttunum frá Svíþjóð. "Þetta er auðvitað að mörgu leyti áfall fyrir þann flokk. Mörgum þar finnst nú Gudrun reynast sínum fyrri félögum anzi ótrygg, því að satt bezt að segja naut hún mikils stuðings til þess að breyta þeim flokki í hreinan femínískan flokk og á þeim bæ kannast menn ekki við annað en að menn hafi verið þeirri arfleifð mjög trúir, enda leggur sænski Vinstriflokkurinn geysilega mikla áherzlu á kvenfrelsi og jafnréttismál." segir Steingrímur. "Ég held þannig að áhrifin af flokksstofnun Gudrunar verði minni en ella, vegna þess að femínismi er mjög sterkur í sænskum stjórnmálum," segir Steingrímur. "Þess vegna er þetta eiginlega þeim mun merkilegra að árið 2005 skuli verið að stofna kvennaflokk í Svíþjóð." Flestir sænskir stjórnmálamenn, þar með talinn Göran Persson, skilgreini sig sem femínista að sögn Steingríms. Það sé einkennandi fyrir sænsk stjórnmál, miklu frekar en til dæmis í Danmörku, þar sem menn hafi verið feimnir við slíkar skilgreiningar. "Þannig að maður myndi fljótt á litið ætla að plássið eða jarðvegurinn fyrir svona hreinan kvennaflokk ætti nú að vera hvað minnstur í Svíþjóð, af öllum löndum," segir Steingrímur. Hlutföllin þar séu jú mjög jöfn, hátt hlutfall kvenna á þingi og jafnmargir karl- og kvenráðherrar, svo dæmi séu nefnd. Gudrun Schyman hrökklaðist úr forystu Vinstriflokksins vegna hneykslismála, því síðasta árið 2003 þegar hún varð uppvís að skattsvikum. Ætli geti verið að persónuleg metnaðargirnd reki hana til þess að stofna nýjan flokk? "Ég vil nú ekki ganga svo langt að segja það," svarar Steingrímur. "En Gudrun Schyman er mikil baráttumanneskja og hefur geysilegan sjarma og mikinn kjörþokka eins og sagt er, hún kann lagið á að halda athygli fjölmiðla. Þannig að það er erfitt að meta hvaða árangri hún kann að ná, að minnsta kosti svona í fyrstu umferð." Það muni mikið til fara eftir því hvaða fólk velst til að manna framboðið með henni. Dreifir kröftum vinstriafla Aðspurður segir Steingrímur það vissulega geta verið að þetta nýja framboð muni dreifa kröftum vinstriaflanna í Svíþjóð þannig að það auki líkurnar á að borgaraflokkarnir komist í ríkisstjórn. Þessari skoðun hafa einnig málsmetandi talsmenn sænska Jafnaðarmannaflokksins lýst, þar á meðal Marita Ulvskog, sem er ritari flokksins en hún er meðal annars þekkt fyrir að hafa startað femínistasamráðsnetinu Feministas. "Vandamálið er að stofni þær [Schyman og fylgiskonur hennar] í alvöru stjórnmálaflokk munu þær óhjákvæmilega taka kjósendur frá Umhverfis- og Vinstriflokknum, kannski jafnaðarmönnum líka. Það myndi ýta undir að við fengjum hægristjórn eftir næstu kosningar," hefur Dagens Nyheter eftir Ulvskog. Litríkur foringi femínista Gudrun Schyman er fædd árið 1948. Hún varð fyrst þingmaður fyrir Vinstriflokkinn (sem hét þá Vinstriflokkurinn-Kommúnistarnir) árið 1988. Formaður hans varð hún árið 1993 og fór fyrir honum í tíu ár. Hún stýrði flokknum í átt að róttækum femínisma. Schyman aflaði sér mikils persónufylgis meðal annars með óvenjulegri framgöngu í kosningabaráttu. Sum uppátæki hennar urðu strax umdeild, svo sem er hún líkti sænskum karlmönnum við talibana í Afganistan. Drykkjusýki háði henni, en á meðan hneykslismálin héldust í skefjum jók sá veikleiki hennar jafnvel bara vinsældir hennar. Þegar uppvíst varð í ársbyrjun 2003 að hún hefði talið fram sem kostnað til frádráttar frá skatti ýmislegt sem flokkurinn og þingið hefðu greitt var henni ekki lengur sætt í formannsstóli Vinstriflokksins. Þetta hneyksli þótti slá allt annað út - fylliríin á almannafæri, leigubílaferðalögin eða húshjálpin sem vann svart hjá henni. Í desember 2004 gekk hún úr Vinstriflokknum og lýsti því yfir að hún hygðist há áfram femíníska baráttu utan flokka.
Erlent Fréttir Stj.mál Mest lesið Miðflokkurinn rýkur upp Innlent Vinnuvélar, rútur, húsbílar og tjaldvagnar fari burt af bílastæðinu Innlent Ungt fólk í bílnum og annað alvarlega slasað Innlent Sakar Krabbameinsfélagið um að vera í raun fjármálafyrirtæki Innlent Máttu neita karlmanni um leyfi í kvennaverkfalli Innlent Láta ekki lengur flokka drykkjarfernur frá pappírsúrgangi Innlent Maðurinn í lífshættu og til rannsóknar hver veitti áverkana Innlent Kynfræðsla í fermingarfræðslu: „Þarna er rödd sem upplifir að hún hafi ekki fengið hlustun“ Innlent Rífa hluta Hvíta hússins fyrir veislusal Trumps Erlent Réðst á opinberan starfsmann Innlent Fleiri fréttir Óttast að senda hermenn til Gasa Rífa hluta Hvíta hússins fyrir veislusal Trumps Ólíklegt að Trump og Pútín muni funda í bráð Serbneskur stríðsglæpamaður farinn yfir móðuna miklu 21 árs fangelsi fyrir banatilræðið gegn Fico Gagnrýndur fyrir ummæli um ógn af hálfu innflytjenda Refsidómi Diddy verði áfrýjað Fyrsta konan til að verða forsætisráðherra Japans Selja neyðargetnaðarvörn sem lausasölulyf í fyrsta skipti Opnar á að útvista loftslagsmarkmiðum Evrópu enn frekar Neitar enn að hleypa nýrri þingkonu að Enginn arftaki í augsýn hjá Xi Hafna aftur tillögu Trumps Frekari uppljóstranir vekja reiði og áköll um viðbrögð Fá heimild til að skjóta niður dróna yfir herstöðvum Tuttugu ára stjórn sósíalista í Bólivíu á enda Trump sagður hafa þrýst á Selenskí að gefa eftir land Segir vopnahlé enn í gildi á Gasa Komust á brott með átta ómetanlega skartgripi Trump birti gervigreindarmyndband: Með krúnu á höfði að henda hægðum á mótmælendur Tveggja barna foreldrar verða undanþegnir tekjuskatti Louvre-safni lokað vegna ráns Sagður bjóða frið í skiptum fyrir Donetsk Segja Hamas skipuleggja árás gegn almenningi á Gasa Gríðarlegur fjöldi á No Kings mótmælunum Segir Selenskí og Pútín að „hætta þar sem þeir eru“ Andrés prins afsalar sér öllum titlum í kjölfar ásakana Tugi heimila sópaði út á haf í Alaska Stöðvuðu ætlað tilræði við rússneskan andófsmann í Frakklandi Segir herinn tilbúinn að verjast innrás Sjá meira
Kynfræðsla í fermingarfræðslu: „Þarna er rödd sem upplifir að hún hafi ekki fengið hlustun“ Innlent
Kynfræðsla í fermingarfræðslu: „Þarna er rödd sem upplifir að hún hafi ekki fengið hlustun“ Innlent