Erlent

Vilja herma eftir björnum og leggja geimfara í dvala

Samúel Karl Ólason skrifar
Geimfarar sofandi um borð í Alþjóðlegu geimstöðinni.
Geimfarar sofandi um borð í Alþjóðlegu geimstöðinni. NASA

Vísindamenn Geimvísindastofnunar Evrópu (ESA) leita nú leiða til að setja geimfara framtíðarinnar í dvala, ekki ósvipað því sem bjarndýr gera á veturna. Þannig væri hægt að spara gífurlega mikið magn matar, vatns og annarra birgða sem eru mönnum nauðsynlegar.

Í vísindaskáldskap hafa geimfarar lengi lagst í dvala eða fryst sig til að gera geimferðir auðveldari en nú er útlit fyrir að vísindaskáldskapur sé enn einu sinni að teygja anga sína til raunveruleikans.

Þegar menn verða sendir til Mars á komandi árum gera sérfræðingar ráð fyrir því að þeir þurfi að taka með sér vatn og mat fyrir tveggja ára ferðalag.

Vísindamenn ESA áætla að þegar tekið sé saman hvað fylgi hverjum geimfara á degi hverjum sé það um 30 kíló. Þar er um að ræða mat sem þeir borða, vatn sem þeir drekka, loft sem þeira anda úrgang, umbúðir sem fylgja öllum birgðum og annað.

Hér má sjá hvernig vísindamenn áætla þá þyngd sem fylgir sex geimförum til Mars á degi hverjum. Þarna er borið saman hvað þyrfti í geimferð ef geimfarar eru í dvala annars vegar og ekki hins vegar. Til dæmis þyrfti 703 kíló af mat ef þeir væru í dvala og tæp sex tonn án dvala.

Þó yrði eflaust hægt að draga úr því að einhverju leyti með því að rækta mat um borð í geimfarinu og endurvinna drykkjarvatn úr þvagi og saur. Allur sá búnaður sem til þyrfti myndi þó einnig vega mikið og taka mikið pláss.

Burtséð frá þyngd og plássi þarf einnig að taka tillit til þess andlega álags sem langar geimferðir í takmörkuðu rými og miklu návígi valda.

Birnir sambærilegastir mönnum

Í nýrri grein á vef ESA segir að mörg dýr í náttúrunni hafi sýnt fram á getu til að draga verulega úr líkamsstarfsemi og leggjast í dvala til lengri tíma. Það geri þau vegna til að lifa af kulda, skort á fæðu og vatni. Vísindamenn ESA líta þó til bjarndýra.

Þeir hafi margir sambærilegan massa og menn og menn ættu að þola sambærilega lækkun líkamshita og birnir upplifa í dvala. Þá eru bjarnategundir sem leggjast í dvala í sex mánuði, án þess að missa mikinn vöðvamassa. Þeir eru einungis um tuttugu daga að komast aftur í hefðbundið form.

Ef maður myndi leggjast niður í sex mánuði myndi hann tapa miklum vöðvamassa og beinastyrk, auk þess sem líkurnar á hjartaáfalli myndu aukast til muna.

Hér má sjá frægt atriði úr Alien þar sem áhöfn geimskipsins Nostromo vaknar úr dvala.

Eins og birnir þyrftu mennskir geimfarar að safna upp fitubirgðum áður en þeir myndu leggjast í dvala.

Takist vísindamönnum að leggja geimfara í dvala yrðu langar geimferðir mun auðveldari í framkvæmd en dvalinn gæti þar að auki varið geimfara gegn skaðlegri geislun sem segulsvið jarðarinnar ver okkur gegn.

ESA

Vísindamenn ESA, sem birtu rannsóknargrein um dvala í geimferðum í desember, segja lítið magn testósteróns virðast skipta sköpum í dvala spendýra og estrógen hafi mikla stjórn á efnaskiptum í líkamanum. Þá segja þeir vísbendingar um að auðveldara sé að setja konur í dvala en menn og því séu þær mögulega betri geimfarar í löngum geimferðum.

Þeir leggja til að byggja nokkurs konar skeljar fyrir geimfara þar sem aðstæður yrðu kjörnar fyrir dvala. Birta væri lítil, hitastig undir tíu gráðum og raki mikill. Gervigreind gæti svo fylgst með heilsu geimfaranna í gegnum skynjara og sömuleiðis fylgst með ástandi geimfarsins.

Hver skel ætti að vera umkringd vatni sem myndi verja geimfaranna gegn hættulegri geislun.


Tengdar fréttir

Kínverjar spýta í lófana í geimnum

„Að kanna alheiminn, þróa geimiðnaðinn og gera Kína að geimveldi er eilífur draumur okkar.“ Á þessari tilvitnun í Xi Jinping, forseta Kína, ný hvítbók Geimvísindastofnunar Kína um helstu áætlanir hennar á næstu árum.

Fresta fyrsta geimskoti Artemis-áætluninnar enn og aftur

Geimvísindastofnun Bandaríkjanna (NASA) hefur frestað fyrsta geimskoti Artemis-áætlunarinnar enn einu sinni. Nú stendur til að skjóta fyrstu Space Launch System (SLS) eldflauginni út í geim með Orion-geimfar, sem á að fara hring um tunglið, í mars eða apríl.

Annað hvort dreifum við okkur um Vetrarbrautina eða deyjum út

Mannkynið er dauðadæmt, dreifi það sér ekki um sólkerfið og jafnvel lengra en það. Án þess að mannkynið verði tegund margra reikistjarna er tölfræðilega óhjákvæmilegt að það muni þurrkast út. Hvort sem það gerist á næstu áratugum eða jafnvel milljörðum ára, þá munum við deyja og jörðin þurrkast út.

Hefja árslangt ferðalag sem endar á brotlendingu

Starfsmenn Geimvísindastofnunar Bandaríkjanna (NASA) hafa ákveðið skjóta DART-geimfarinu á loft á fimmtudagsmorgun (24. nóv). Geimfarið á að brotlenda á smástirni í um ellefu milljóna kílómetra fjarlægð eftir tæpt ár. Markmiðið er að kanna getu jarðarbúa til að breyta stefnu smástirnis ef ske skyldi að slíkt stefndi að jörðinni.



Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur.

Fleiri fréttir

Sjá meira


×