Seðlabankastjóri segir óheppilegt að launafólk fái hagvaxtarauka Heimir Már Pétursson skrifar 17. nóvember 2021 19:20 Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri segir það vera hlutverk peningamálastefnunefndar að bregðast við aðstæðum eins og þróun launa, hækkun húsnæðisverðs og annars sem drifi upp verðbólguna til að verja verðgildi krónunnar og þar með kaupmátt. Vísir/Vilhelm Seðlabankastjóri segir óheppilegt að laun hækki næsta vor með svo kölluðum hagvaxtarauka sem samið var um í lífskjarasamningunum. Miklar launahækkanir, hækkun á verði íbúðarhúsnæðis og hrávöru í útlöndum kyndi undir verðbólgunni. Verðbólguhorfur hafa versnað frá spá Seðlabankans í ágúst. Verðbólga fór úr 4,2 prósentum í október í 4,5 prósent í þessum mánuði og peningastefnunefnd reiknar með að hún verði kominn í 4,7 prósent undir lok þessa árs. Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri segir að af þessum sökum hafi Seðlabankinn hækkað meginvexti sína um 0,5 prósentur í morgun og eru þeir nú komnir í 2 prósent. „Við teljum okkur verða að bregðast við í ljósi þess sem er að gerast. Við viljum tryggja verðstöðugleika. Við viljum tryggja að krónan haldi verðgildi sínu. Að launin haldi verðgildi sínu. Þetta verðum við að gera. Samkvæmt tölum Þjóðskrár Íslands hefur íbúðaverð á landinu hækkað um 17,1 prósent á undanförnum tólf mánuðum. Eins og sést á þessari mynd eru um og yfir 30 prósent íbúða að seljast yfir auglýstu verði.seðlabankinn Íbúðaverð hefur hækkað um 17,1 prósent á síðustu tólf mánuðum samkvæmt samantekst Þjóðskrár Íslands. Á bláu línunni á meðfylgjandi mynd sést að um og yfir 30 prósent íbúða eru að seljast á yfir auglýstu verði. Á appelsínugulu línunni sést að meðalsölutími er skemmri en tveir mánuðir. Ljóslitaða línan sýnir þróun atvinnuleysis samkvæmt skráningum Vinnumálastofnunar en dökka línan samkvæmt vinnumarkaðskönnun Hagstofu Íslands. Brotalínan sýnir spá peningamálastefnunefndar á þriðja ársfjórðungi þessa árs.seðlabankinn Góðu fréttirnar eru að atvinnuleysi er á hraðri niðurleið bæði samkvæmt vinnumarkaðskönnun Hagstofunnar og skráðu atvinnuleysi Vinnumálastofnunar. Mörg fyrirtæki eiga í erfiðleikum með að ráða fólk og því hefur innflutningur vinnuafls aukist mikið á þessu ári. Þórarinn G. Pétursson aðalhagfræðingur Seðlabankans segir það nýja stöðu að önnur ríki glími við vaxandi verðbólgu á sama tíma og Íslendingar. Vextir væru á uppleið í öðrum löndum og því væri vaxtamunur milli Íslands og annarra landa ekki að aukast mikið með vaxtahækkunum hér á landi.Vísir/Vilhelm Þórarinn G. Pétursson aðalhagfræðingur Seðlabankans segir að á sama tíma fari verðbólga í öðrum löndumvaxandi. Væri komin yfir 6 prósent í Bandaríkjunum og hafi ekki verið meiri í þrjátíu ár. „Það þýðir að verð á innflutningi til okkar hækkar og það smitast inn í verðbólguna hér. Því við kaupum mikið af þeim vörum sem við neytum frá útlöndum,“ segir Þórarinn. Verðbólga í helstu viðskiptalöndum Íslands hefur farið vaxandi frá lokum síðasta árs og er komin í þrjátíu ára hámark í Bandaríkjunum þar sem hún er komin yfir 6 prósent.seðlabankinn Samkvæmt lífskjarasamningunum á launafólk að fá hækkun á taxta eða mánaðrlaun sín með svo kölluðum hagvaxtarauka allt frá 2.250 krónum upp í 13 þúsund næsta vor með auknum hagvexti frá síðasta ári til þessa árs. Seðlabankastjóri telur þetta óheppilegt fyrir verðbólguþróunina miðað við aðstæður. „Það er í sjálfu sér mjög jákvætt að láta laun ráðast af hagvexti, því sem er til skiptanna. En við fengum mikinn samdrátt á þessum tíma. Síðan kemur hagkerfið að einhverju leyti til baka og þá detta þessar launahækkanir inn. En framleiðslan er samt minni heldur en hún var fyrir faraldurinn og verðmætasköpunin minni. Þannig að þetta er að einhverju leyti að virka öfugt,“ segir Ásgeir. Á kynningarfundi í Seðlabankanum í morgun sagði hann þessar hækkanir leggjast ofan á miklar launahækkanir samkvæmt samningum um áramótin. Hagkerfið hafi dregist mikið saman í fyrra á sóttvarnaárinu mikla. Samkvæmt lögum eigi peningastefnunefnd að halda verðbólgu undir 2,5 prósentum og tryggja þar með kaupmátt. „Í því samhengi eru allar upphrópanir um að það eigi að bregðast við gerðum okkar með hækkun launa eins og verstu öfugmælavísur. Að vatnið renni upp í móti og ég veit ekki hvað fleira. Við erum að reyna að tryggja að það sem samið er um á vinnumarkaði haldist að verðgildi. Ef ytri aðstæður versna þá kemur það náttúrlega fram í launum þjóðarinnar,“ sagði Ásgeir Jónsson. Seðlabankinn væri sjálfstæð stofnun sem gæti ekki farið í eitthvað samtal við vinnumarkaðinn til að hliðra til vaxtastefnunni. Hlutverk hans væri að bregðast við ríkisfjármálastefnunni og kjarasamningum á vinnumarkaði. Allt væri þetta gert til að halda kaupmætti stöðugum. Seðlabankinn Verðlag Efnahagsmál Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið „Það er erfitt að setja sig í hermannagalla í litlu sveitarfélagi” Innlent Munu leggja fram vísindalegar sannanir fyrir því að Brigitte sé líffræðilega kona Erlent Ráðast á fangaverði og skvetta á þá ýmsum líkamsvessum Innlent Segir Fallon og Meyers næsta: „Gerið þetta NBC!!!“ Erlent Gekk fram á dauða seli: „Svona á enginn að gera“ Innlent 80.000 lögreglumenn í viðbragðsstöðu vegna boðaðra mótmæla í dag Erlent Sumarfríið allt of langt fyrir þau börn sem einangra sig félagslega Innlent Óttast að áætlanir ráðherra muni fækka leigubílstjórum Innlent Menningarmálaráðherrann ósáttur og vill skrúfa fyrir fjármagn til ísraelsku kvikmyndaverðlaunanna Erlent Fundu Guð í App store Erlent Fleiri fréttir Hafnar kröfu um ógildingu ákvörðun Skipulagsstofnunar Svona gæti Sundabraut litið út: Brú eða göng meðal valkosta Stefnir í að forystan verði óbreytt Gekk fram á dauða seli: „Svona á enginn að gera“ Vilja byggja nýtt geðsvið við hlið Landspítalans í Fossvogi Íbúar þurfa ekki lengur að sjóða neysluvatn Ráðast á fangaverði og skvetta á þá ýmsum líkamsvessum „Það er erfitt að setja sig í hermannagalla í litlu sveitarfélagi” Helmingur nýrra íbúða óseldur í yfir 200 daga Ógnaði öðrum með skærum 3,6 stiga skjálfti mældist í Vatnajökli Sumarfríið allt of langt fyrir þau börn sem einangra sig félagslega Segja áform ráðherra grafa undan þjónustu Óttast að áætlanir ráðherra muni fækka leigubílstjórum Ekki eigi að stjórna borginni út frá „pólitískri kreddu“ Eiga eftir að ráða tólf starfsmenn svo hægt sé að opna allar deildir Skorast ekki undan ábyrgð vilji flokksmenn nýjan oddvita Nýburar fæðast í nikótínfráhvörfum Skipulagsbreytingar á framhaldsskólastigi í vændum Mæður sem taka í vörina á meðgöngu og missáttir leigubílstjórar Björn strax hættur í íþróttaráði: „Þetta var bara prinsippmál“ SUS gefur fundarmönnum bol í anda Charlies Kirk Eins og löglærður forstjóri spítala væri að skera upp sjúklinga Aðalsteinn volgur og Björg orðuð við oddvitann Eldur í ruslageymslu á Selfossi Segist hafa flækst í umfangsmikið fíkniefnamál fyrir hreina tilviljun Annar oddviti L-listans á Akureyri hættir í bæjarstjórn Ók á fimm til sex kyrrstæða bíla Næsta skref að tryggja að próf leigubílstjóra verði alfarið á íslensku „Fólk hefur hætt eða nánast verið bolað úr starfi síðan hún tók við“ Sjá meira
Verðbólguhorfur hafa versnað frá spá Seðlabankans í ágúst. Verðbólga fór úr 4,2 prósentum í október í 4,5 prósent í þessum mánuði og peningastefnunefnd reiknar með að hún verði kominn í 4,7 prósent undir lok þessa árs. Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri segir að af þessum sökum hafi Seðlabankinn hækkað meginvexti sína um 0,5 prósentur í morgun og eru þeir nú komnir í 2 prósent. „Við teljum okkur verða að bregðast við í ljósi þess sem er að gerast. Við viljum tryggja verðstöðugleika. Við viljum tryggja að krónan haldi verðgildi sínu. Að launin haldi verðgildi sínu. Þetta verðum við að gera. Samkvæmt tölum Þjóðskrár Íslands hefur íbúðaverð á landinu hækkað um 17,1 prósent á undanförnum tólf mánuðum. Eins og sést á þessari mynd eru um og yfir 30 prósent íbúða að seljast yfir auglýstu verði.seðlabankinn Íbúðaverð hefur hækkað um 17,1 prósent á síðustu tólf mánuðum samkvæmt samantekst Þjóðskrár Íslands. Á bláu línunni á meðfylgjandi mynd sést að um og yfir 30 prósent íbúða eru að seljast á yfir auglýstu verði. Á appelsínugulu línunni sést að meðalsölutími er skemmri en tveir mánuðir. Ljóslitaða línan sýnir þróun atvinnuleysis samkvæmt skráningum Vinnumálastofnunar en dökka línan samkvæmt vinnumarkaðskönnun Hagstofu Íslands. Brotalínan sýnir spá peningamálastefnunefndar á þriðja ársfjórðungi þessa árs.seðlabankinn Góðu fréttirnar eru að atvinnuleysi er á hraðri niðurleið bæði samkvæmt vinnumarkaðskönnun Hagstofunnar og skráðu atvinnuleysi Vinnumálastofnunar. Mörg fyrirtæki eiga í erfiðleikum með að ráða fólk og því hefur innflutningur vinnuafls aukist mikið á þessu ári. Þórarinn G. Pétursson aðalhagfræðingur Seðlabankans segir það nýja stöðu að önnur ríki glími við vaxandi verðbólgu á sama tíma og Íslendingar. Vextir væru á uppleið í öðrum löndum og því væri vaxtamunur milli Íslands og annarra landa ekki að aukast mikið með vaxtahækkunum hér á landi.Vísir/Vilhelm Þórarinn G. Pétursson aðalhagfræðingur Seðlabankans segir að á sama tíma fari verðbólga í öðrum löndumvaxandi. Væri komin yfir 6 prósent í Bandaríkjunum og hafi ekki verið meiri í þrjátíu ár. „Það þýðir að verð á innflutningi til okkar hækkar og það smitast inn í verðbólguna hér. Því við kaupum mikið af þeim vörum sem við neytum frá útlöndum,“ segir Þórarinn. Verðbólga í helstu viðskiptalöndum Íslands hefur farið vaxandi frá lokum síðasta árs og er komin í þrjátíu ára hámark í Bandaríkjunum þar sem hún er komin yfir 6 prósent.seðlabankinn Samkvæmt lífskjarasamningunum á launafólk að fá hækkun á taxta eða mánaðrlaun sín með svo kölluðum hagvaxtarauka allt frá 2.250 krónum upp í 13 þúsund næsta vor með auknum hagvexti frá síðasta ári til þessa árs. Seðlabankastjóri telur þetta óheppilegt fyrir verðbólguþróunina miðað við aðstæður. „Það er í sjálfu sér mjög jákvætt að láta laun ráðast af hagvexti, því sem er til skiptanna. En við fengum mikinn samdrátt á þessum tíma. Síðan kemur hagkerfið að einhverju leyti til baka og þá detta þessar launahækkanir inn. En framleiðslan er samt minni heldur en hún var fyrir faraldurinn og verðmætasköpunin minni. Þannig að þetta er að einhverju leyti að virka öfugt,“ segir Ásgeir. Á kynningarfundi í Seðlabankanum í morgun sagði hann þessar hækkanir leggjast ofan á miklar launahækkanir samkvæmt samningum um áramótin. Hagkerfið hafi dregist mikið saman í fyrra á sóttvarnaárinu mikla. Samkvæmt lögum eigi peningastefnunefnd að halda verðbólgu undir 2,5 prósentum og tryggja þar með kaupmátt. „Í því samhengi eru allar upphrópanir um að það eigi að bregðast við gerðum okkar með hækkun launa eins og verstu öfugmælavísur. Að vatnið renni upp í móti og ég veit ekki hvað fleira. Við erum að reyna að tryggja að það sem samið er um á vinnumarkaði haldist að verðgildi. Ef ytri aðstæður versna þá kemur það náttúrlega fram í launum þjóðarinnar,“ sagði Ásgeir Jónsson. Seðlabankinn væri sjálfstæð stofnun sem gæti ekki farið í eitthvað samtal við vinnumarkaðinn til að hliðra til vaxtastefnunni. Hlutverk hans væri að bregðast við ríkisfjármálastefnunni og kjarasamningum á vinnumarkaði. Allt væri þetta gert til að halda kaupmætti stöðugum.
Seðlabankinn Verðlag Efnahagsmál Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið „Það er erfitt að setja sig í hermannagalla í litlu sveitarfélagi” Innlent Munu leggja fram vísindalegar sannanir fyrir því að Brigitte sé líffræðilega kona Erlent Ráðast á fangaverði og skvetta á þá ýmsum líkamsvessum Innlent Segir Fallon og Meyers næsta: „Gerið þetta NBC!!!“ Erlent Gekk fram á dauða seli: „Svona á enginn að gera“ Innlent 80.000 lögreglumenn í viðbragðsstöðu vegna boðaðra mótmæla í dag Erlent Sumarfríið allt of langt fyrir þau börn sem einangra sig félagslega Innlent Óttast að áætlanir ráðherra muni fækka leigubílstjórum Innlent Menningarmálaráðherrann ósáttur og vill skrúfa fyrir fjármagn til ísraelsku kvikmyndaverðlaunanna Erlent Fundu Guð í App store Erlent Fleiri fréttir Hafnar kröfu um ógildingu ákvörðun Skipulagsstofnunar Svona gæti Sundabraut litið út: Brú eða göng meðal valkosta Stefnir í að forystan verði óbreytt Gekk fram á dauða seli: „Svona á enginn að gera“ Vilja byggja nýtt geðsvið við hlið Landspítalans í Fossvogi Íbúar þurfa ekki lengur að sjóða neysluvatn Ráðast á fangaverði og skvetta á þá ýmsum líkamsvessum „Það er erfitt að setja sig í hermannagalla í litlu sveitarfélagi” Helmingur nýrra íbúða óseldur í yfir 200 daga Ógnaði öðrum með skærum 3,6 stiga skjálfti mældist í Vatnajökli Sumarfríið allt of langt fyrir þau börn sem einangra sig félagslega Segja áform ráðherra grafa undan þjónustu Óttast að áætlanir ráðherra muni fækka leigubílstjórum Ekki eigi að stjórna borginni út frá „pólitískri kreddu“ Eiga eftir að ráða tólf starfsmenn svo hægt sé að opna allar deildir Skorast ekki undan ábyrgð vilji flokksmenn nýjan oddvita Nýburar fæðast í nikótínfráhvörfum Skipulagsbreytingar á framhaldsskólastigi í vændum Mæður sem taka í vörina á meðgöngu og missáttir leigubílstjórar Björn strax hættur í íþróttaráði: „Þetta var bara prinsippmál“ SUS gefur fundarmönnum bol í anda Charlies Kirk Eins og löglærður forstjóri spítala væri að skera upp sjúklinga Aðalsteinn volgur og Björg orðuð við oddvitann Eldur í ruslageymslu á Selfossi Segist hafa flækst í umfangsmikið fíkniefnamál fyrir hreina tilviljun Annar oddviti L-listans á Akureyri hættir í bæjarstjórn Ók á fimm til sex kyrrstæða bíla Næsta skref að tryggja að próf leigubílstjóra verði alfarið á íslensku „Fólk hefur hætt eða nánast verið bolað úr starfi síðan hún tók við“ Sjá meira
Menningarmálaráðherrann ósáttur og vill skrúfa fyrir fjármagn til ísraelsku kvikmyndaverðlaunanna Erlent
Menningarmálaráðherrann ósáttur og vill skrúfa fyrir fjármagn til ísraelsku kvikmyndaverðlaunanna Erlent