„Þótt merki um gosóróa hafi ekki sést á jarðskjálftamælum verður að telja yfirgnæfandi líkur á því að eldsumbrot séu farin af stað í Öræfajökli sem hafi þrýst súrri og seigfljótandi líparítkviku upp undir yfirborð bergsins undir öskjunni, svona svipað og þegar tannkrem er kreist úr túpu,“ segir Ólafur G. Flóvenz,­ forstjóri Íslenskra orkurannsókna.

Ólafur telur kvikuhreyfingarnar vera mjög grunnt í fjallinu og þær geti brotist upp á yfirborðið hvenær sem er. Hann byggir þessa niðurstöðu sína á því að ekki hafi verið nein jarðhitavirkni þekkt í jöklinum.

„Allar líkur benda til þess að kvikuuppsprettur í þessu stóra eldfjalli séu mjög djúpar og þess vegna verði ekki til venjuleg háhitakerfi þar. Þegar það svo gerist núna að það verður allt í einu til öflugt háhitakerfi að þá getur það ekki gerst nema að það sé kominn orkugjafi mjög grunnt. Þar af leiðandi dreg ég þá ályktun að það hafi kvika komist mjög nálægt yfirborði,“ segir Ólafur.

Hann segist þó ekkert fullyrða um það hvort eða hvenær kvikan nái upp á yfirborðið, en hún sé komin nálægt því.

Ármann Höskuldsson, eldfjallafræðingur hjá Jarðvísindastofnun HÍ, segir alla fræðimenn vera sammála um að jarðhitinn á svæðinu geti ekki verið af neinum öðrum ástæðum en að kvika sé að hreyfa sig. Hins vegar sé ekki vitað enn hversu djúpt hún liggur. „Nú þarf bara að klára að koma upp mælum og fá nógu góðar gervihnattamyndir upp á þessa aflögun.“

Ármann segir rannsóknir á fjallinu vera mjög erfiðar í framkvæmd. „Það er sjór fyrir sunnan og jökull fyrir norðan og svo er þetta bara fjall sem nær 2.000 metra upp í loftið.“

Ármann segir menn ekki geta gert ráð fyrir nýjum tíðindum á hverjum degi. „Þetta er ekki þannig að hlutirnir séu að gerast frá degi til dags. Svo kannski eftir tíu daga erum við komin með meira af gögnum, sjáum eitthvað meira eða að það breytist eitthvað meir.“