Telur að kvikan sé grunnt undir yfirborði fjallsins Jón Hákon Halldórsson skrifar 25. nóvember 2017 07:00 Mælar Veðurstofunnar við Virkisá. Vísindamenn hafa tekið sýni úr ánni, sem og öðrum, í grennd við Öræfajökul, undanfarna daga. Vísir/Jói K. „Þótt merki um gosóróa hafi ekki sést á jarðskjálftamælum verður að telja yfirgnæfandi líkur á því að eldsumbrot séu farin af stað í Öræfajökli sem hafi þrýst súrri og seigfljótandi líparítkviku upp undir yfirborð bergsins undir öskjunni, svona svipað og þegar tannkrem er kreist úr túpu,“ segir Ólafur G. Flóvenz, forstjóri Íslenskra orkurannsókna. Ólafur telur kvikuhreyfingarnar vera mjög grunnt í fjallinu og þær geti brotist upp á yfirborðið hvenær sem er. Hann byggir þessa niðurstöðu sína á því að ekki hafi verið nein jarðhitavirkni þekkt í jöklinum. „Allar líkur benda til þess að kvikuuppsprettur í þessu stóra eldfjalli séu mjög djúpar og þess vegna verði ekki til venjuleg háhitakerfi þar. Þegar það svo gerist núna að það verður allt í einu til öflugt háhitakerfi að þá getur það ekki gerst nema að það sé kominn orkugjafi mjög grunnt. Þar af leiðandi dreg ég þá ályktun að það hafi kvika komist mjög nálægt yfirborði,“ segir Ólafur.Ármann Höskuldsson - stjórnarforðmaður - VatnajökulsþjóðgarðurHann segist þó ekkert fullyrða um það hvort eða hvenær kvikan nái upp á yfirborðið, en hún sé komin nálægt því. Ármann Höskuldsson, eldfjallafræðingur hjá Jarðvísindastofnun HÍ, segir alla fræðimenn vera sammála um að jarðhitinn á svæðinu geti ekki verið af neinum öðrum ástæðum en að kvika sé að hreyfa sig. Hins vegar sé ekki vitað enn hversu djúpt hún liggur. „Nú þarf bara að klára að koma upp mælum og fá nógu góðar gervihnattamyndir upp á þessa aflögun.“ Ármann segir rannsóknir á fjallinu vera mjög erfiðar í framkvæmd. „Það er sjór fyrir sunnan og jökull fyrir norðan og svo er þetta bara fjall sem nær 2.000 metra upp í loftið.“ Ármann segir menn ekki geta gert ráð fyrir nýjum tíðindum á hverjum degi. „Þetta er ekki þannig að hlutirnir séu að gerast frá degi til dags. Svo kannski eftir tíu daga erum við komin með meira af gögnum, sjáum eitthvað meira eða að það breytist eitthvað meir.“ Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Halla fremst með 29,7 prósent í nýrri könnun Prósents Innlent Lík þriggja brimbrettakappa fundust í brunni í Mexíkó Erlent Stærsti skjálftinn 3,5 að stærð Innlent Viðræður „á viðkvæmu stigi“ og fundi frestað til morguns Innlent Búnaður Al Jazeera gerður upptækur og miðillinn í bann Erlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Um 100.000 sagt að rýma svæði á Rafah vegna „afmarkaðra aðgerða“ Erlent Eldinum í bílnum fylgdi heljarinnar sprenging Innlent „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Innlent Viðurkennir að hafa gengið of hart fram Innlent Fleiri fréttir Fannst látinn í klefa sínum á Litla Hrauni Vinnubrögðin gátu leitt til dauða Halla fremst með 29,7 prósent í nýrri könnun Prósents Viðræður „á viðkvæmu stigi“ og fundi frestað til morguns Stærsti skjálftinn 3,5 að stærð Áslaug Arna mjólkar vel í fjósinu á Hvanneyri Líklega fundað fram eftir kvöldi Til vandræða á hóteli og réðst svo á mann við Hlemm Lífshættuleg meðhöndlun barna á vöggustofum og þrír eftir í bakgarðshlaupi Karlar líklegri að ljúga á kostnað annarra Hafi orðið fyrir þrýstingi úr ólíkum áttum „Ódýrt“ að gera samningana tortryggilega Leikskólar Árborgar verða lokaðir á milli jóla- og nýárs Völd óskast: Forseti allra kynslóða? Eldinum í bílnum fylgdi heljarinnar sprenging Orku- og samgöngumál efst á lista nýs sveitarfélags Viðurkennir að hafa gengið of hart fram Tíðindi í kjaradeilu flugvallarstarfsmanna og bein útsending úr Bakgarðshlaupinu Frestun verkfalla kemur til greina „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Sáttasemjari boðar til fundar: Fimm dagar til stefnu Orkuskipti, innflytjendalöggjöf og bensínstöðvalóðirnar „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Ný sýn fékk meirihluta Slagsmál enduðu með nefbroti Bíll logaði í Vesturbænum „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Öruggara Suðurland“ – nýtt og spennandi verkefni Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Sjá meira
„Þótt merki um gosóróa hafi ekki sést á jarðskjálftamælum verður að telja yfirgnæfandi líkur á því að eldsumbrot séu farin af stað í Öræfajökli sem hafi þrýst súrri og seigfljótandi líparítkviku upp undir yfirborð bergsins undir öskjunni, svona svipað og þegar tannkrem er kreist úr túpu,“ segir Ólafur G. Flóvenz, forstjóri Íslenskra orkurannsókna. Ólafur telur kvikuhreyfingarnar vera mjög grunnt í fjallinu og þær geti brotist upp á yfirborðið hvenær sem er. Hann byggir þessa niðurstöðu sína á því að ekki hafi verið nein jarðhitavirkni þekkt í jöklinum. „Allar líkur benda til þess að kvikuuppsprettur í þessu stóra eldfjalli séu mjög djúpar og þess vegna verði ekki til venjuleg háhitakerfi þar. Þegar það svo gerist núna að það verður allt í einu til öflugt háhitakerfi að þá getur það ekki gerst nema að það sé kominn orkugjafi mjög grunnt. Þar af leiðandi dreg ég þá ályktun að það hafi kvika komist mjög nálægt yfirborði,“ segir Ólafur.Ármann Höskuldsson - stjórnarforðmaður - VatnajökulsþjóðgarðurHann segist þó ekkert fullyrða um það hvort eða hvenær kvikan nái upp á yfirborðið, en hún sé komin nálægt því. Ármann Höskuldsson, eldfjallafræðingur hjá Jarðvísindastofnun HÍ, segir alla fræðimenn vera sammála um að jarðhitinn á svæðinu geti ekki verið af neinum öðrum ástæðum en að kvika sé að hreyfa sig. Hins vegar sé ekki vitað enn hversu djúpt hún liggur. „Nú þarf bara að klára að koma upp mælum og fá nógu góðar gervihnattamyndir upp á þessa aflögun.“ Ármann segir rannsóknir á fjallinu vera mjög erfiðar í framkvæmd. „Það er sjór fyrir sunnan og jökull fyrir norðan og svo er þetta bara fjall sem nær 2.000 metra upp í loftið.“ Ármann segir menn ekki geta gert ráð fyrir nýjum tíðindum á hverjum degi. „Þetta er ekki þannig að hlutirnir séu að gerast frá degi til dags. Svo kannski eftir tíu daga erum við komin með meira af gögnum, sjáum eitthvað meira eða að það breytist eitthvað meir.“
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Halla fremst með 29,7 prósent í nýrri könnun Prósents Innlent Lík þriggja brimbrettakappa fundust í brunni í Mexíkó Erlent Stærsti skjálftinn 3,5 að stærð Innlent Viðræður „á viðkvæmu stigi“ og fundi frestað til morguns Innlent Búnaður Al Jazeera gerður upptækur og miðillinn í bann Erlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Um 100.000 sagt að rýma svæði á Rafah vegna „afmarkaðra aðgerða“ Erlent Eldinum í bílnum fylgdi heljarinnar sprenging Innlent „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Innlent Viðurkennir að hafa gengið of hart fram Innlent Fleiri fréttir Fannst látinn í klefa sínum á Litla Hrauni Vinnubrögðin gátu leitt til dauða Halla fremst með 29,7 prósent í nýrri könnun Prósents Viðræður „á viðkvæmu stigi“ og fundi frestað til morguns Stærsti skjálftinn 3,5 að stærð Áslaug Arna mjólkar vel í fjósinu á Hvanneyri Líklega fundað fram eftir kvöldi Til vandræða á hóteli og réðst svo á mann við Hlemm Lífshættuleg meðhöndlun barna á vöggustofum og þrír eftir í bakgarðshlaupi Karlar líklegri að ljúga á kostnað annarra Hafi orðið fyrir þrýstingi úr ólíkum áttum „Ódýrt“ að gera samningana tortryggilega Leikskólar Árborgar verða lokaðir á milli jóla- og nýárs Völd óskast: Forseti allra kynslóða? Eldinum í bílnum fylgdi heljarinnar sprenging Orku- og samgöngumál efst á lista nýs sveitarfélags Viðurkennir að hafa gengið of hart fram Tíðindi í kjaradeilu flugvallarstarfsmanna og bein útsending úr Bakgarðshlaupinu Frestun verkfalla kemur til greina „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Sáttasemjari boðar til fundar: Fimm dagar til stefnu Orkuskipti, innflytjendalöggjöf og bensínstöðvalóðirnar „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Ný sýn fékk meirihluta Slagsmál enduðu með nefbroti Bíll logaði í Vesturbænum „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Öruggara Suðurland“ – nýtt og spennandi verkefni Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Sjá meira