Tíu ár frá fellibylnum Katrína Samúel Karl Ólason skrifar 28. ágúst 2015 17:00 New Orleans var nánast á kafi um nokkurra daga skeið. Vísir/AFP Þessa dagana minnast margir þess að tíu ár eru liðin frá því að fellibylurinn Katrina lenti á New Orleans í Bandaríkjunum. Fellibylurinn sjálfur olli gífurlegum skemmdum þegar hann kom á land þann 29. ágúst 2005, en ástandið versnaði snögglega þegar varnarveggir gáfu sig undan ágangi sjávar. Borgin fór á kaf undir vatn og fjöldi manna létu lífið. Þúsundir íbúa sátu fastir á heimilum sínum og hafa viðbrögð stjórnvalda Bandaríkjanna verið harðlega gagnrýnd fyrir skort á viðbrögðum vegna hamfaranna. Um 80 prósent borgarinnar lenti undir vatni sem náði í allt að sex metra hæð. Alls létu 1.883 lífið vegna fellibylsins, þar af lang flestir í New Orleans. Næstu mánuði fundust rúmlega 700 lík í borginni. Talið er að tjón vegna Katrina hafi verið um 150 milljarðar dala, sem samsvarar um 19.500 milljörðum króna(miðað við núverandi gengi).Þrátt fyrir að gífurleg uppbygging hafi átt sér stað í borginni og varnarveggir hafi verið betrumbættir, eiga fátækri íbúar New Orleans enn um sárt að binda. Þeldökkum íbúum hefur fækkað gífurlega frá því að fellibylurinn skall á. Um ein og hálf milljón manna flúðu borgina árið 2005 og margir þeirra hafa ekki getað snúið heim aftur. Á vef AP fréttastofunnar segir að árið 2000 hafi um 67 prósent íbúa New Orleans verið þeldökkir. Í dag eru þeir 59 prósent íbúa. „Fólkið sem hefur ekki snúið aftur eru að mestu Bandaríkjamenn að afrískum uppruna, fólk sem var í leigu, með lágar tekjur, einstæðar mæður og öryrkjar,“ segir Lori Peek, prófessor í félagsfræði. Leiga í borginni hefur hækkað um allt að 40 prósent á tíu árum.Barack Obama, forseti Bandaríkjanna, heimsótti New Orleans í gær. Þar sagði hann að fellibylurinn hefði farið frá því að vera náttúruhamfarir yfir í hamfarir af mannavöldum. Neyðarhjálp barst seint og illa til nauðstaddra og fljótlega eftir að vatn flæddi yfir borgina urðu yfirvöld vör við gripdeildir og ofbeldi. Lögreglumönnum var skipað að hætta björgunarstörfum og snúa sér þess í stað aftur að löggæslu. Fjölmargir lögreglumenn borgarinnar höfðu þó yfirgefið störf sín til að sjá um fjölskyldur sínar. Þúsundir íbúa borgarinnar sátu fastir á íþróttavelli í borginni og voru birgðir þeirra að klárast. Annarsstaðar í borginni blossuðu upp óeirðir vegna ástandsins sem versnaði með hverri klukkustundinni. SKoða má tímalínu um ástandið á vef USA Today. Hér fyrir neðan má sjá fréttamann rifja upp ástandið þá daga.Varnarveggir voru þó á endanum lagaðir og vatni pumpað af svæðinu. Endurbyggingin var eins og áður hefur komið fram mjög kostnaðarsöm og finnst mörgum íbúum New Orleans að hún hafi gengið of hægt. Þá hefur verið gagnrýnt að uppbyggingin hafi frekar hjálpað ríkari íbúum borgarinnar.Umfjöllun New York Times um þær breytingar sem hafa orðið á menningu New Orleans Útvarpsstöðin sem var áfram í loftinu Gamlar fréttamyndir frá New Orleans Myndband frá Almannavörnum Bandaríkjanna um Katrina og viðbrögð þeirra View in FEMA Multimedia Library Mest lesið Inga ætlar ekki að biðjast afsökunar Innlent Fjöldi ökumanna sektaður fyrir að leggja ólöglega Innlent „Kemur af sama lager og það sem er selt í partýinu í næsta bæ“ Innlent Spændi upp mosann á krossara Innlent „Það þarf enginn að vera með vopn nema sérsveitin“ Innlent Rússar virðast hafa litlar áhyggjur af hótunum Trump Erlent Akureyri skelfur vegna jarðhræringa við Grímsey Innlent Hitinn 14 til 28 stig í dag: Vara við því að skilja hundinn eftir í bílnum Innlent Varnarviðbragð húðarinnar að verða brún í sól Innlent Notaði fjóra hnífa til að verða móður sinni að bana: „Gakktu í bæinn, hún er dauð“ Innlent Fleiri fréttir Fyrirætlanir um búðir í Rafah vekja ágreining Rússar virðast hafa litlar áhyggjur af hótunum Trump Hótar Pútín með tollum ef friður næst ekki á fimmtíu dögum Uppgröftur að hefjast þar sem allt að 800 börn voru jarðsett Trump segir Pútín hafa komið sér á óvart „Tæknivilla“ hafi valdið árás á fólk sem var að sækja sér vatn Segjast hafa „útrýmt“ banamönnum ofurstans Gisèle Pelicot sæmd æðstu heiðursorðu Frakka Hvetja foreldra til að bólusetja börnin sín eftir andlát vegna mislinga Reyna aftur að sigla til Gasa Veita yfirráðasvæði Frakklands meira sjálfstæði Kim lofar Rússum „skilyrðislausum stuðningi“ Hótar að svipta Rosie O'Donnell ríkisborgararétti Fjórir látnir eftir gríðarstóra loftárás Slökkt á eldsneytisflæði rétt eftir flugtak og ruglingur milli flugmanna Indversk tenniskona skotin til bana af föður sínum við morgunverðarborðið Frakkar og Bretar ná saman um að skiptast á hælisleitendum Þriðjungur endurreisnarinnar gæti fallið á Rússa Liðsmenn Verkalýðsflokks Kúrda leggja niður vopn Fyrsta rafknúna flugvélin í dönsku innanlandsflugi Sex vikið úr starfi vegna banatilræðis gegn Trump Fannst lifandi inni í kistu tveimur dögum eftir að leit hófst Stúlkur látnar afklæðast til að athuga með blæðingar Kvarta yfir því að reykur frá Kanada sé að skemma sumarið Bandaríkjamenn refsa sendifulltrúa SÞ í málefnum Palestínumanna Tveir létust í loftárásum Rússa á Kænugarð í nótt Trump hrósaði forsetanum fyrir færni í eigin móðurmáli Bindur vonir við „einn inn, einn út“ áætlun í innflytjendamálum Vill hefna vinar síns Bolsonaro með 50 prósenta tollum á Brasilíu Þrír látnir og sextán saknað eftir árás á fraktskip Sjá meira
Þessa dagana minnast margir þess að tíu ár eru liðin frá því að fellibylurinn Katrina lenti á New Orleans í Bandaríkjunum. Fellibylurinn sjálfur olli gífurlegum skemmdum þegar hann kom á land þann 29. ágúst 2005, en ástandið versnaði snögglega þegar varnarveggir gáfu sig undan ágangi sjávar. Borgin fór á kaf undir vatn og fjöldi manna létu lífið. Þúsundir íbúa sátu fastir á heimilum sínum og hafa viðbrögð stjórnvalda Bandaríkjanna verið harðlega gagnrýnd fyrir skort á viðbrögðum vegna hamfaranna. Um 80 prósent borgarinnar lenti undir vatni sem náði í allt að sex metra hæð. Alls létu 1.883 lífið vegna fellibylsins, þar af lang flestir í New Orleans. Næstu mánuði fundust rúmlega 700 lík í borginni. Talið er að tjón vegna Katrina hafi verið um 150 milljarðar dala, sem samsvarar um 19.500 milljörðum króna(miðað við núverandi gengi).Þrátt fyrir að gífurleg uppbygging hafi átt sér stað í borginni og varnarveggir hafi verið betrumbættir, eiga fátækri íbúar New Orleans enn um sárt að binda. Þeldökkum íbúum hefur fækkað gífurlega frá því að fellibylurinn skall á. Um ein og hálf milljón manna flúðu borgina árið 2005 og margir þeirra hafa ekki getað snúið heim aftur. Á vef AP fréttastofunnar segir að árið 2000 hafi um 67 prósent íbúa New Orleans verið þeldökkir. Í dag eru þeir 59 prósent íbúa. „Fólkið sem hefur ekki snúið aftur eru að mestu Bandaríkjamenn að afrískum uppruna, fólk sem var í leigu, með lágar tekjur, einstæðar mæður og öryrkjar,“ segir Lori Peek, prófessor í félagsfræði. Leiga í borginni hefur hækkað um allt að 40 prósent á tíu árum.Barack Obama, forseti Bandaríkjanna, heimsótti New Orleans í gær. Þar sagði hann að fellibylurinn hefði farið frá því að vera náttúruhamfarir yfir í hamfarir af mannavöldum. Neyðarhjálp barst seint og illa til nauðstaddra og fljótlega eftir að vatn flæddi yfir borgina urðu yfirvöld vör við gripdeildir og ofbeldi. Lögreglumönnum var skipað að hætta björgunarstörfum og snúa sér þess í stað aftur að löggæslu. Fjölmargir lögreglumenn borgarinnar höfðu þó yfirgefið störf sín til að sjá um fjölskyldur sínar. Þúsundir íbúa borgarinnar sátu fastir á íþróttavelli í borginni og voru birgðir þeirra að klárast. Annarsstaðar í borginni blossuðu upp óeirðir vegna ástandsins sem versnaði með hverri klukkustundinni. SKoða má tímalínu um ástandið á vef USA Today. Hér fyrir neðan má sjá fréttamann rifja upp ástandið þá daga.Varnarveggir voru þó á endanum lagaðir og vatni pumpað af svæðinu. Endurbyggingin var eins og áður hefur komið fram mjög kostnaðarsöm og finnst mörgum íbúum New Orleans að hún hafi gengið of hægt. Þá hefur verið gagnrýnt að uppbyggingin hafi frekar hjálpað ríkari íbúum borgarinnar.Umfjöllun New York Times um þær breytingar sem hafa orðið á menningu New Orleans Útvarpsstöðin sem var áfram í loftinu Gamlar fréttamyndir frá New Orleans Myndband frá Almannavörnum Bandaríkjanna um Katrina og viðbrögð þeirra View in FEMA Multimedia Library
Mest lesið Inga ætlar ekki að biðjast afsökunar Innlent Fjöldi ökumanna sektaður fyrir að leggja ólöglega Innlent „Kemur af sama lager og það sem er selt í partýinu í næsta bæ“ Innlent Spændi upp mosann á krossara Innlent „Það þarf enginn að vera með vopn nema sérsveitin“ Innlent Rússar virðast hafa litlar áhyggjur af hótunum Trump Erlent Akureyri skelfur vegna jarðhræringa við Grímsey Innlent Hitinn 14 til 28 stig í dag: Vara við því að skilja hundinn eftir í bílnum Innlent Varnarviðbragð húðarinnar að verða brún í sól Innlent Notaði fjóra hnífa til að verða móður sinni að bana: „Gakktu í bæinn, hún er dauð“ Innlent Fleiri fréttir Fyrirætlanir um búðir í Rafah vekja ágreining Rússar virðast hafa litlar áhyggjur af hótunum Trump Hótar Pútín með tollum ef friður næst ekki á fimmtíu dögum Uppgröftur að hefjast þar sem allt að 800 börn voru jarðsett Trump segir Pútín hafa komið sér á óvart „Tæknivilla“ hafi valdið árás á fólk sem var að sækja sér vatn Segjast hafa „útrýmt“ banamönnum ofurstans Gisèle Pelicot sæmd æðstu heiðursorðu Frakka Hvetja foreldra til að bólusetja börnin sín eftir andlát vegna mislinga Reyna aftur að sigla til Gasa Veita yfirráðasvæði Frakklands meira sjálfstæði Kim lofar Rússum „skilyrðislausum stuðningi“ Hótar að svipta Rosie O'Donnell ríkisborgararétti Fjórir látnir eftir gríðarstóra loftárás Slökkt á eldsneytisflæði rétt eftir flugtak og ruglingur milli flugmanna Indversk tenniskona skotin til bana af föður sínum við morgunverðarborðið Frakkar og Bretar ná saman um að skiptast á hælisleitendum Þriðjungur endurreisnarinnar gæti fallið á Rússa Liðsmenn Verkalýðsflokks Kúrda leggja niður vopn Fyrsta rafknúna flugvélin í dönsku innanlandsflugi Sex vikið úr starfi vegna banatilræðis gegn Trump Fannst lifandi inni í kistu tveimur dögum eftir að leit hófst Stúlkur látnar afklæðast til að athuga með blæðingar Kvarta yfir því að reykur frá Kanada sé að skemma sumarið Bandaríkjamenn refsa sendifulltrúa SÞ í málefnum Palestínumanna Tveir létust í loftárásum Rússa á Kænugarð í nótt Trump hrósaði forsetanum fyrir færni í eigin móðurmáli Bindur vonir við „einn inn, einn út“ áætlun í innflytjendamálum Vill hefna vinar síns Bolsonaro með 50 prósenta tollum á Brasilíu Þrír látnir og sextán saknað eftir árás á fraktskip Sjá meira