Kindur staðnar að verki við spóaeggjaát

Þótt margir eigi eflaust bágt með að trúa því upp á íslensku sauðkindina bendir flest til að hún bæti upp hina hefðbundnu grastuggu með því að sækja nokkuð í að éta egg úr hreiðrum fugla. Líffræðingur segir heildstæðar rannsóknir skorta en margt bendi til þess að slíkt gæti verið nokkuð algengt.

Sauðkindin hefur um árabil verið talin meðal áhrifavalda í gróðureyðingu á hálendinu og ágangi stofnsins verið kennt um skemmdir á trjáplöntum, en afrán úr hreiðrum hefur ekki verið rannsakað til hlítar hér á landi þó að skrásettar heimildir séu til um slíkt, í það minnsta rúma tvo áratugi aftur í tímann.

Borgný Katrínardóttir líffræðingur skrifaði meistaraverkefni á síðasta ári þar sem umfjöllunarefnið var vistfræði spóa, en á meðan á rannsókninni stóð voru settar upp hreyfinæmar myndavélar við spóahreiður. Náðust þar á mynd þrettán afránstilfelli, þar sem einu eða fleiri eggjum var rænt, og reyndust kindur að verki í sjö af þessum þrettán tilfellum. Tófan var sek í einu tilviki, kjói í þremur og hestar í tveimur.

Spurð hvort af þessu megi ráða að kindur séu skæðar í afráni á hreiðrum segir Borgný að lítið sé vitað um málið en áhugavert væri að rannsaka það nánar.

„Það kom mér á óvart að kindur hefðu verið að verki í svo mörgum tilfellum og þetta gæti verið algengara en maður hefði haldið. Það væri fróðlegt að skoða þetta í stærra samhengi,“ segir Borgný.

„Það var reyndar nokkuð mikið af kindum á rannsóknarsvæðunum mínum og því ef til vill meiri líkur á að þær rækjust á hreiður. En ef svo ber undir virðast þær stundum leggja sér egg til munns. Egg eru auðvitað fyrirtaksfæða!“

Hún bætir því við að afrán kinda úr fuglahreiðrum sé einnig þekkt erlendis, þar sem meðal annars hafi komið í ljós að kindur á Hjaltlandseyjum stunda umfangsmikið afrán í kríuhreiðrum og éta þaðan unga. Er það talið tengjast steinefnaskorti.

Þrátt fyrir að fyrir liggi að kindur sæki í að éta egg úr hreiðrum er alls óljóst hvort þær hafi mælanleg áhrif á fuglastofna. Borgný segir erfitt að fullyrða nokkuð í þeim efnum án frekari rannsókna.

„En miðað við mínar niðurstöður gætu áhrif á varp verið umtalsverð á svæðum þar sem mikið er um sauðfé.“thorgils@frettabladid.is