Minnast hruns múrsins Jón Hákon Halldórsson skrifar 7. nóvember 2009 11:58 Austur-Þjóðverjar bíða þess að opnað verði milli Austur- og Vestur-Þýskalands árið 1989. Mynd/ AFP. Sumarið 1989 varð fyrir margra hluta sakir sögulegt. Nærri lá að atburðirnir á Torgi hins himneska friðar í júní næðu að skyggja á óróleikann í Austur-Þýskalandi eftir sveitarstjórnarkosningarnar í byrjun maí. Seinni hluta sumars og fram á haust jókst þungi flóttafólks frá Austur-Þýskalandi og í byrjun nóvember hótuðu tékknesk yfirvöld að hleypa ekki fleirum Austur-Þjóðverjum inn í landið. Þrátt fyrir kröftug mótmæli í stærstu borgum landsins átti líklega enginn von á að Berlínarmúrinn hryndi svo að segja yfir nótt þann 9. nóvember 1989. Múrinn var rifinn og erfitt að sjá hvar hann var jafnvel fyrir fólk sem gekk daglega meðfram honum í fleiri ár eins og Ágúst Þór Árnason kennari við Háskólann á Akureyri gerði á níunda áratugnum. Ágúst heldur fyrirlestur á vegum Varðbergs í Norræna húsinu í hádeginu á mánudaginn. Í erindi sínu sem nefnist Múrbrot horfinnar hugmyndafræði - 20 ár frá falli Berlínarmúrsins mun Ágúst velta því fyrir sér hvaða hugmyndir hafi legið að baki því að reisa múr til að halda ríkisborgurum heils ríkis frá því að yfirgefa eigið land. Hverskonar fyrirbæri Austur-Þýskaland var og hvort einhver ástæða sé til að velta grundvelli þess þjóðskipulags fyrir sér sem hvarf í elf sögunnar með hruni múrsins. Fundurinn hefst kl. 12 í Norræna húsinu á mánudaginn. Þá mun Björn Bjarnason fyrrverandi ráðherra jafnframt flytja erindi. Mest lesið Tveir leigubílstjórar sviptir ökuréttindum við Keflavíkurflugvöll Innlent Fjórir karlmenn stálu Labubu í tugatali Erlent Bláa lónið varar ferðamenn við óprúttnum leigubílstjórum Innlent Lögreglan tekur leigubílamálin fastari tökum Innlent Íhugar að bjóða Selenskí eftir allt saman Erlent Eiganda Trump Burger verður sparkað úr landi Erlent Sjaldan fleiri mótmælt ríkisstjórninni Erlent Sendiherra á Íslandi á grundvelli misskilnings Innlent Furðar sig á viðvaningshætti í Washington og segir fundinn óþarfan Erlent Mikill eldur í gömlu timburhúsi á Skaganum Innlent Fleiri fréttir Einn handtekinn vegna gruns um íkveikju Ný Miðgarðakirkja vígð í Grímsey Dvalarleyfiskerfið „handónýtt“: Erlent verkafólk leiti í vændi til að ná endum saman Átta utanríkisráðherrar fordæma hernámið á Gasa Mikill eldur í gömlu timburhúsi á Skaganum Tveir leigubílstjórar sviptir ökuréttindum við Keflavíkurflugvöll Viðvaningsháttur Trump-liða, próflausir leigubílstjórar og vel heppnuð ganga Bláa lónið varar ferðamenn við óprúttnum leigubílstjórum Deilt um ESB og Sólveig Anna ræðir útlendingafrumvarp Níu gistu fangageymslur í nótt Sendiherra á Íslandi á grundvelli misskilnings Pallaball fram á rauðanótt: „Farðu og finndu fólkið þitt!“ Lögreglan tekur leigubílamálin fastari tökum Vond staða Úkraínu, furðukenning um geimverur og Gleðigangan Taka þurfi ráðgjöf Hafró til endurskoðunar Alelda bíll á Emstruleið Vond niðurstaða Úkraínu, ásakanir á hendur sáttasemjara og síðasta hlaupið Mikill meirihluti hefur áhyggjur af stríðsátökum Rannsaka ásakanir á hendur ríkissáttasemjara Samdráttur og vítahringur í boði stjórnvalda Ekki stafi lengur tilvistarógn af Hamasliðum Lést eftir skyndileg veikindi við klettastökk Segjast ekkert hafa vitað um hætturnar í Reynisfjöru Féll fjóra metra í vinnuslysi í Kópavogi Ómeðvitaðir ferðamenn í Reynisfjöru, síbökuð hjón og tölvuspil fram á nótt Enginn árangur af „veiða og sleppa“ aðferðinni Flokkarnir dæla milljónum í áróður á Meta Hræðast að fleiri en einn fari í sjóinn Átökin „hvorki vegna né þrátt fyrir“ áfengissöluna Heitavatnslaust í Laugardal Sjá meira
Sumarið 1989 varð fyrir margra hluta sakir sögulegt. Nærri lá að atburðirnir á Torgi hins himneska friðar í júní næðu að skyggja á óróleikann í Austur-Þýskalandi eftir sveitarstjórnarkosningarnar í byrjun maí. Seinni hluta sumars og fram á haust jókst þungi flóttafólks frá Austur-Þýskalandi og í byrjun nóvember hótuðu tékknesk yfirvöld að hleypa ekki fleirum Austur-Þjóðverjum inn í landið. Þrátt fyrir kröftug mótmæli í stærstu borgum landsins átti líklega enginn von á að Berlínarmúrinn hryndi svo að segja yfir nótt þann 9. nóvember 1989. Múrinn var rifinn og erfitt að sjá hvar hann var jafnvel fyrir fólk sem gekk daglega meðfram honum í fleiri ár eins og Ágúst Þór Árnason kennari við Háskólann á Akureyri gerði á níunda áratugnum. Ágúst heldur fyrirlestur á vegum Varðbergs í Norræna húsinu í hádeginu á mánudaginn. Í erindi sínu sem nefnist Múrbrot horfinnar hugmyndafræði - 20 ár frá falli Berlínarmúrsins mun Ágúst velta því fyrir sér hvaða hugmyndir hafi legið að baki því að reisa múr til að halda ríkisborgurum heils ríkis frá því að yfirgefa eigið land. Hverskonar fyrirbæri Austur-Þýskaland var og hvort einhver ástæða sé til að velta grundvelli þess þjóðskipulags fyrir sér sem hvarf í elf sögunnar með hruni múrsins. Fundurinn hefst kl. 12 í Norræna húsinu á mánudaginn. Þá mun Björn Bjarnason fyrrverandi ráðherra jafnframt flytja erindi.
Mest lesið Tveir leigubílstjórar sviptir ökuréttindum við Keflavíkurflugvöll Innlent Fjórir karlmenn stálu Labubu í tugatali Erlent Bláa lónið varar ferðamenn við óprúttnum leigubílstjórum Innlent Lögreglan tekur leigubílamálin fastari tökum Innlent Íhugar að bjóða Selenskí eftir allt saman Erlent Eiganda Trump Burger verður sparkað úr landi Erlent Sjaldan fleiri mótmælt ríkisstjórninni Erlent Sendiherra á Íslandi á grundvelli misskilnings Innlent Furðar sig á viðvaningshætti í Washington og segir fundinn óþarfan Erlent Mikill eldur í gömlu timburhúsi á Skaganum Innlent Fleiri fréttir Einn handtekinn vegna gruns um íkveikju Ný Miðgarðakirkja vígð í Grímsey Dvalarleyfiskerfið „handónýtt“: Erlent verkafólk leiti í vændi til að ná endum saman Átta utanríkisráðherrar fordæma hernámið á Gasa Mikill eldur í gömlu timburhúsi á Skaganum Tveir leigubílstjórar sviptir ökuréttindum við Keflavíkurflugvöll Viðvaningsháttur Trump-liða, próflausir leigubílstjórar og vel heppnuð ganga Bláa lónið varar ferðamenn við óprúttnum leigubílstjórum Deilt um ESB og Sólveig Anna ræðir útlendingafrumvarp Níu gistu fangageymslur í nótt Sendiherra á Íslandi á grundvelli misskilnings Pallaball fram á rauðanótt: „Farðu og finndu fólkið þitt!“ Lögreglan tekur leigubílamálin fastari tökum Vond staða Úkraínu, furðukenning um geimverur og Gleðigangan Taka þurfi ráðgjöf Hafró til endurskoðunar Alelda bíll á Emstruleið Vond niðurstaða Úkraínu, ásakanir á hendur sáttasemjara og síðasta hlaupið Mikill meirihluti hefur áhyggjur af stríðsátökum Rannsaka ásakanir á hendur ríkissáttasemjara Samdráttur og vítahringur í boði stjórnvalda Ekki stafi lengur tilvistarógn af Hamasliðum Lést eftir skyndileg veikindi við klettastökk Segjast ekkert hafa vitað um hætturnar í Reynisfjöru Féll fjóra metra í vinnuslysi í Kópavogi Ómeðvitaðir ferðamenn í Reynisfjöru, síbökuð hjón og tölvuspil fram á nótt Enginn árangur af „veiða og sleppa“ aðferðinni Flokkarnir dæla milljónum í áróður á Meta Hræðast að fleiri en einn fari í sjóinn Átökin „hvorki vegna né þrátt fyrir“ áfengissöluna Heitavatnslaust í Laugardal Sjá meira