Vald ráðherra mikið við dómaraval 28. september 2004 00:01 Deilt hefur verið um það undanfarið hvernig skipa skuli dómara við Hæstarétt hér á landi. Eins og kunnugt er skipar forseti Íslands í réttinn að tillögu dómsmálaráðherra, en dómsmálaráðherra byggir tillögu sína á umsögn Hæstaréttar. Hæstarétti er falið að skera úr um hvaða umsækjendur séu hæfir og hverjir ekki. Það er fróðlegt að skoða til samanburðar fyrirkomulag á skipan dómara í nágrannalöndunum. Það er margvíslegt, en þó virðist vald ráðherra vera einna mest hér á landi, ef eitthvað er. Danskir hæstaréttadómarar eru skipaðir af drottningunni eftir tillögu frá dómsmálaráðherra. Dómsmálaráðherra byggir tillögu sína á útnefningu sérstaks skipunarráðs, sem í eru sex meðlimir skipaðir til fimm ára -- einn hæstaréttardómari, tveir dómarar undirrétta, einn lögmaður og tveir fulltrúar almannavaldsins. Ráðið gerir rökstudda tillögu um aðeins einn aðila hverju sinni. Ráðherra getur, lagalega, gengið gegn vilja ráðsins í tillögu sinni til drottningar, en slíkt hefur ákveðnar stjórnskipulegar afleiðingar í för með sér. Forsetinn skipar hæstaréttardómara í Finnlandi að tillögu dómsmálaráðherra, ekki ósvipað og hér. Tillaga dómsmálaráðherra er hins vegar gerð á grunni tillögu frá hæstarétti sjálfum. Hæstiréttur hefur þannig mikið vald um skipan dómara í réttinn og virðist vald ráðherrans við skipan dómara vera nánast eingöngu formlegt. Í Þýskalandi skipar forsetinn í hæstaréttinn eftir útnefningu frá dómsmálaráðherra, en sérstök valnefnd hefur áður gert tillögu að dómara. Ráðherrann situr í nefndinni og hefur þar atkvæðisrétt ásamt öðrum meðlimum. Í Frakklandi er svipað uppi á teningnum, en þar skipar forsetinn formlega í réttinn eftir útnefningu frá ráðherra. Ráðherra fer þó sjaldan gegn niðurstöðu sérstaks dómstólaráðs sem hefur áður gert tillögu um dómara. Ofangreindar upplýsingar eru fengnar úr nefndaráliti um breytingar á norska dómskerfinu frá 1999. Fréttir Hæstiréttur Innlent Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Hillur að verða tómar í Færeyjum og ekkert samkomulag í augsýn Erlent Margir eiga inni vaxtastuðning frá skattinum Innlent Metfjöldi nemenda þreytir sveinspróf í múrverki Innlent „Mér fannst skömmin vera svo mikil“ Innlent Líkfundur í Þórsmörk Innlent „Það er ekkert að óttast við þennan mann“ Innlent Hraunrennsli frá gígnum virðist vera orðið meinlítið Innlent Kínaforseti óskar Höllu til hamingju með sigurinn Innlent Icelandair biðst afsökunar á bögubósahættinum Innlent Lilja Magnúsdóttir kjörin formaður Jarðhitafélags Íslands Innlent Fleiri fréttir Metfjöldi nemenda þreytir sveinspróf í múrverki Hraunrennsli frá gígnum virðist vera orðið meinlítið Lilja Magnúsdóttir kjörin formaður Jarðhitafélags Íslands Margir eiga inni vaxtastuðning frá skattinum Kínaforseti óskar Höllu til hamingju með sigurinn „Mér fannst skömmin vera svo mikil“ Halla hefði unnið án taktískra atkvæða Kakkalakkar á göngum Landspítalans Fossvogi Málið eigi ekki að rýra traust til lögreglu Biluð rúta í Hvalfjarðargöngum og lokað næstu tvær nætur Líkfundur í Þórsmörk Hefur áhyggjur af skipulagðri brotastarfsemi á Akureyri Aðild Péturs Jökuls óskýr að sögn dómara Kynferðisbrot á vistheimili og síðbúin refsing Rolex-ræningja Icelandia kolefnisjafnar akstur flugrútunnar „Það er ekkert að óttast við þennan mann“ Stærðar snjóskaflar og nagladekkin sett aftur á Einn gígur virkur og kvikusöfnun heldur áfram Segir lögregluna varla ráða við núverandi valdheimildir Bíl ekið á verslun Piknik í Kópavogi 568 tilkynningar um heimilisofbeldi á þremur mánuðum Opna í hádeginu vegna skorts á sumarstarfsfólki Tré rifnaði upp með rótum á Selfossi Vinna í sex sólarhringa til að koma rafmagni á Baðst vægðar áður en lögreglunemi beitti piparúða og kylfu Handtóku mann í Hafnarfirði en málið enn óupplýst Segir VG leita að tilefni til að slíta samstarfinu Sendlar Wolt á „skammarlega lélegum launum“ Dæmdur þrettán árum eftir eitt stærsta rán Íslandssögunnar 150 skjálftar mælst norðaustan við Öskju Sjá meira
Deilt hefur verið um það undanfarið hvernig skipa skuli dómara við Hæstarétt hér á landi. Eins og kunnugt er skipar forseti Íslands í réttinn að tillögu dómsmálaráðherra, en dómsmálaráðherra byggir tillögu sína á umsögn Hæstaréttar. Hæstarétti er falið að skera úr um hvaða umsækjendur séu hæfir og hverjir ekki. Það er fróðlegt að skoða til samanburðar fyrirkomulag á skipan dómara í nágrannalöndunum. Það er margvíslegt, en þó virðist vald ráðherra vera einna mest hér á landi, ef eitthvað er. Danskir hæstaréttadómarar eru skipaðir af drottningunni eftir tillögu frá dómsmálaráðherra. Dómsmálaráðherra byggir tillögu sína á útnefningu sérstaks skipunarráðs, sem í eru sex meðlimir skipaðir til fimm ára -- einn hæstaréttardómari, tveir dómarar undirrétta, einn lögmaður og tveir fulltrúar almannavaldsins. Ráðið gerir rökstudda tillögu um aðeins einn aðila hverju sinni. Ráðherra getur, lagalega, gengið gegn vilja ráðsins í tillögu sinni til drottningar, en slíkt hefur ákveðnar stjórnskipulegar afleiðingar í för með sér. Forsetinn skipar hæstaréttardómara í Finnlandi að tillögu dómsmálaráðherra, ekki ósvipað og hér. Tillaga dómsmálaráðherra er hins vegar gerð á grunni tillögu frá hæstarétti sjálfum. Hæstiréttur hefur þannig mikið vald um skipan dómara í réttinn og virðist vald ráðherrans við skipan dómara vera nánast eingöngu formlegt. Í Þýskalandi skipar forsetinn í hæstaréttinn eftir útnefningu frá dómsmálaráðherra, en sérstök valnefnd hefur áður gert tillögu að dómara. Ráðherrann situr í nefndinni og hefur þar atkvæðisrétt ásamt öðrum meðlimum. Í Frakklandi er svipað uppi á teningnum, en þar skipar forsetinn formlega í réttinn eftir útnefningu frá ráðherra. Ráðherra fer þó sjaldan gegn niðurstöðu sérstaks dómstólaráðs sem hefur áður gert tillögu um dómara. Ofangreindar upplýsingar eru fengnar úr nefndaráliti um breytingar á norska dómskerfinu frá 1999.
Fréttir Hæstiréttur Innlent Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Hillur að verða tómar í Færeyjum og ekkert samkomulag í augsýn Erlent Margir eiga inni vaxtastuðning frá skattinum Innlent Metfjöldi nemenda þreytir sveinspróf í múrverki Innlent „Mér fannst skömmin vera svo mikil“ Innlent Líkfundur í Þórsmörk Innlent „Það er ekkert að óttast við þennan mann“ Innlent Hraunrennsli frá gígnum virðist vera orðið meinlítið Innlent Kínaforseti óskar Höllu til hamingju með sigurinn Innlent Icelandair biðst afsökunar á bögubósahættinum Innlent Lilja Magnúsdóttir kjörin formaður Jarðhitafélags Íslands Innlent Fleiri fréttir Metfjöldi nemenda þreytir sveinspróf í múrverki Hraunrennsli frá gígnum virðist vera orðið meinlítið Lilja Magnúsdóttir kjörin formaður Jarðhitafélags Íslands Margir eiga inni vaxtastuðning frá skattinum Kínaforseti óskar Höllu til hamingju með sigurinn „Mér fannst skömmin vera svo mikil“ Halla hefði unnið án taktískra atkvæða Kakkalakkar á göngum Landspítalans Fossvogi Málið eigi ekki að rýra traust til lögreglu Biluð rúta í Hvalfjarðargöngum og lokað næstu tvær nætur Líkfundur í Þórsmörk Hefur áhyggjur af skipulagðri brotastarfsemi á Akureyri Aðild Péturs Jökuls óskýr að sögn dómara Kynferðisbrot á vistheimili og síðbúin refsing Rolex-ræningja Icelandia kolefnisjafnar akstur flugrútunnar „Það er ekkert að óttast við þennan mann“ Stærðar snjóskaflar og nagladekkin sett aftur á Einn gígur virkur og kvikusöfnun heldur áfram Segir lögregluna varla ráða við núverandi valdheimildir Bíl ekið á verslun Piknik í Kópavogi 568 tilkynningar um heimilisofbeldi á þremur mánuðum Opna í hádeginu vegna skorts á sumarstarfsfólki Tré rifnaði upp með rótum á Selfossi Vinna í sex sólarhringa til að koma rafmagni á Baðst vægðar áður en lögreglunemi beitti piparúða og kylfu Handtóku mann í Hafnarfirði en málið enn óupplýst Segir VG leita að tilefni til að slíta samstarfinu Sendlar Wolt á „skammarlega lélegum launum“ Dæmdur þrettán árum eftir eitt stærsta rán Íslandssögunnar 150 skjálftar mælst norðaustan við Öskju Sjá meira