Segir ásakanir SFS um blekkingu og afvegaleiðingu alvarlegar Silja Rún Sigurbjörnsdóttir skrifar 16. júní 2025 14:09 Hanna Katrín Friðriksson segir það sorglegt að fylgjast með „árásum SFS á starfsfólk stjórnsýslunnar.“ Vísir/Vilhelm Atvinnuvegaráðherra segir Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi ráðast á stofnanir ríkisins til að „þvinga fram aðra niðurstöðu“ vegna fyrirhugaðra breytinga á veiðigjöldum. Hún kærir sig lítið um ásakanir um blekkingar. Eftir þrjár breytingartillögur frá atvinnuveganefnd sé frumvarpið nú tilbúið í aðra umræðu. „Það hefur sennilega ekki farið fram hjá mörgum að Alþingi hefur nú til meðferðar frumvarp mitt um breytingu á lögum um veiðigjöld þar sem markmiðið er að tryggja þjóðinni sanngjarnari hlutdeild í ágóðanum af nýtingu á fiskveiðiauðlind sinni,“ skrifar Hanna Katrín Friðriksson atvinnuvegaráðherra, í aðsendri grein á Vísi. „Yfirgnæfandi meirihluti þjóðarinnar er hlynntur þessum breytingum en kunnugleg varðstaða hefur sést frá Samtökum fyrirtækja í sjávarútvegi (SFS) og þeim flokkum sem nú skipa minnihluta á þingi.“ Hanna Katrín og Daði Már Kristófersson, fjármála- og efnahagsráðherra, kynntu frumvarp til breytinga á lögum um veiðigjöld í lok mars og var það lagt fyrir Alþingi 1. maí. Nokkrum klukkustundum áður en frumvarpið var kynnt höfðu Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi sent út tilkynningu þar sem fyrirhugaðar breytingar voru gagnrýndar. Á kynningarfundinum sagði Hanna Katrín breytingarnar á lögunum snúast „eingöngu um uppfært mat á aflaverðmæti.“ Þjóðin fengi einn þriðja af hagnaði útgerðanna en útgerðin tvo þriðju. Veiðigjöldin hefðu átt að vera mun hærri á árum áður og sé verið að leiðrétta þau. Reiknað er með því að allt að tvöfalt hærri upphæð verði innheimt á ári miðað við eldra fyrirkomulag. „Frumvarpið byggir á einföldum og réttlátum grunni: Að þeir sem nýta sameiginlega auðlind þjóðarinnar greiði sanngjarnt gjald fyrir það. Í áraraðir hefur veiðigjaldið byggst á undirverðlagningu úr innri viðskiptum fyrirtækja sem hafa þannig sjálf ráðið þeim grunni sem gjaldið er reiknað út frá. Sú nálgun verður nú leiðrétt,“ segir Hanna Katrín. Hækka frítekjumark til að vernda minni aðila Þegar tillagan fór í fyrstu umræðu fyrir Alþingi var slegið met en ekkert frumvarp hefur verið lengur rætt í fyrstu umræðu. Fór svo þannig að hún var samþykkt og fór málið til atvinnuveganefndar þingsins. Frumvarpið er nú tilbúið í aðra umræðu. „Á grundvelli þessarar vinnu hefur meirihluti nefndarinnar nú afgreitt málið út til annarrar umræðu í þingsal með tillögum um mikilvægar breytingar sem styrkja málið enn frekar,“ segir Hanna Katrín. Hanna Katrín segir atvinnuveganefnd hafi lagt fram þrjár breytingartillögur á frumvarpinu. Fyrst hafi aðferðafræði útreikninganna verið gerð skýrari og frítekjumark hækkað til að vernda minni fyrirtæki. Miðað verði við áttatíu prósent af norsku markaðsverði við útreikninga veiðigjalds á makríl. „Tekið var undir þau rök að íslenskar makrílafurðir væru ekki að öllu leyti af sömu gæðum og þær sem eru unnar í Noregi þótt fjárfestingar í vinnslu og tæknibúnaði hér á landi hafi aukið verðmæti íslensks makríls til muna,“ segir Hanna Katrín. Haldið fram að ráðuneytið hafi reynt að afvegaleiða þingið SFS hefur verið fremst í flokki hvað varðar gagnrýni á frumvarpinu. Til að mynda létu fulltrúar SFS útbúa auglýsingu þar sem norskir athafnamenn furða sig á fyriráætlunum. Ráðmenn gagnrýndu auglýsinguna harðlega og sagði Jón Gnarr, þingmaður Viðreisnar, hana lýsa firringu. „Hvert sem sjónarhornið er, er með miklum ólíkindum að fylgjast með framgöngu Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi sem ráðast að sérfræðingum atvinnuvegaráðuneytisins með dylgjum um vankunnáttu og ásökunum um blekkingar,“ segir Hanna Katrín. „Síðasta sendingin er sú versta en þar er því bókstaflega haldið fram að ráðuneytið hafi reynt að afvegaleiða Alþingi. Þær gerast varla alvarlegri ásakanirnar og þeim verður svarað á öðrum vettvangi.“ Hún segir það sorglegt að fylgjast með „árásum SFS á starfsfólk stjórnsýslunnar.“ Þar sé einungis fólk sem vinni störf sín af fagmennsku og heilindum. „Það er hins vegar grafalvarlegt mál þegar viðbragð þessara sömu hagsmunaafla er að ráðast að stofnunum ríkisins að því er virðist í þeim tilgangi að þvinga fram aðra niðurstöðu. Við því verður brugðist af fullum þunga.“ Breytingar á veiðigjöldum Sjávarútvegur Mest lesið Keyptu ónýtt hús og fá ekki áheyrn Innlent Lögreglumaður á sjúkrahúsi eftir alvarlega árás á Goslokahátíð Innlent Gufunesmálið: Hringdu um miðja nótt og sögðu hinn látna vera kynferðisafbrotamann Innlent „Við ætlum að upplifa stóra drauminn hans Kristians Helga” Innlent „Þetta virðast vera einu gjöldin sem ekki má snerta“ Innlent Skipstjóri handtekinn í Reykjavíkurhöfn Innlent Piltur reyndi að stöðva árás föður sem ógnaði móðurinni með hníf Innlent Nýjasta útspil Ísraela á Gasa minni á „lokalausn“ nasistanna Innlent Kolfelldu tillögu minnihlutans: „Það er meirihlutinn sem stýrir dagskránni“ Innlent Menn á sextugs- og sjötugsaldri grunaðir um stórfellt fíkniefnabrot Innlent Fleiri fréttir „Kannski var þetta prakkarastrik“ „Íslandsmet í óvandaðri lagasetningu“ Skýrt að fleiri hafi brotið af sér í máli fötluðu konunnar Engar skýringar frá saksóknara, Íslandsmet í umræðum og óvæntur hvalur Íslandsmet slegið í málþófi Ekið á sjö ára barn í Borgartúni Gufunesmálið: Hringdu um miðja nótt og sögðu hinn látna vera kynferðisafbrotamann Skorið á bönd palestínska og úkraínska fánans Konan er komin í leitirnar Keyptu ónýtt hús og fá ekki áheyrn Alls 246 ökumenn sektaðir og átta sviptir vegna hraðaksturs Eldri borgarar skemmtu sér í múmínkastalanum Menn á sextugs- og sjötugsaldri grunaðir um stórfellt fíkniefnabrot Nýjasta útspil Ísraela á Gasa minni á „lokalausn“ nasistanna Handviss um að Sjálfstæðisflokkurinn fái yfir þrjátíu prósent Kolfelldu tillögu minnihlutans: „Það er meirihlutinn sem stýrir dagskránni“ „Þetta virðast vera einu gjöldin sem ekki má snerta“ Skráningargjöld, fylgistap og gettó á Gasa Bæjarráð Voga vill gera ráð fyrir flugvelli í Hvassahrauni Leggur til þjóðaratkvæðagreiðslu um bókun 35 Piltur reyndi að stöðva árás föður sem ógnaði móðurinni með hníf Flugvél Play lenti í hagléli og þurfti að snúa við Lögreglumaður á sjúkrahúsi eftir alvarlega árás á Goslokahátíð Óskar viðbragða ráðherra við löngum afgreiðslutíma Lögregla lýsir eftir heilabilaðri konu á Akureyri „Við ætlum að upplifa stóra drauminn hans Kristians Helga” Vilja taka fjármálaáætlun til umræðu Einu verslun Þingeyringa lokað Aðsóknarmet slegið í lögreglunám Skipstjóri handtekinn í Reykjavíkurhöfn Sjá meira
„Það hefur sennilega ekki farið fram hjá mörgum að Alþingi hefur nú til meðferðar frumvarp mitt um breytingu á lögum um veiðigjöld þar sem markmiðið er að tryggja þjóðinni sanngjarnari hlutdeild í ágóðanum af nýtingu á fiskveiðiauðlind sinni,“ skrifar Hanna Katrín Friðriksson atvinnuvegaráðherra, í aðsendri grein á Vísi. „Yfirgnæfandi meirihluti þjóðarinnar er hlynntur þessum breytingum en kunnugleg varðstaða hefur sést frá Samtökum fyrirtækja í sjávarútvegi (SFS) og þeim flokkum sem nú skipa minnihluta á þingi.“ Hanna Katrín og Daði Már Kristófersson, fjármála- og efnahagsráðherra, kynntu frumvarp til breytinga á lögum um veiðigjöld í lok mars og var það lagt fyrir Alþingi 1. maí. Nokkrum klukkustundum áður en frumvarpið var kynnt höfðu Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi sent út tilkynningu þar sem fyrirhugaðar breytingar voru gagnrýndar. Á kynningarfundinum sagði Hanna Katrín breytingarnar á lögunum snúast „eingöngu um uppfært mat á aflaverðmæti.“ Þjóðin fengi einn þriðja af hagnaði útgerðanna en útgerðin tvo þriðju. Veiðigjöldin hefðu átt að vera mun hærri á árum áður og sé verið að leiðrétta þau. Reiknað er með því að allt að tvöfalt hærri upphæð verði innheimt á ári miðað við eldra fyrirkomulag. „Frumvarpið byggir á einföldum og réttlátum grunni: Að þeir sem nýta sameiginlega auðlind þjóðarinnar greiði sanngjarnt gjald fyrir það. Í áraraðir hefur veiðigjaldið byggst á undirverðlagningu úr innri viðskiptum fyrirtækja sem hafa þannig sjálf ráðið þeim grunni sem gjaldið er reiknað út frá. Sú nálgun verður nú leiðrétt,“ segir Hanna Katrín. Hækka frítekjumark til að vernda minni aðila Þegar tillagan fór í fyrstu umræðu fyrir Alþingi var slegið met en ekkert frumvarp hefur verið lengur rætt í fyrstu umræðu. Fór svo þannig að hún var samþykkt og fór málið til atvinnuveganefndar þingsins. Frumvarpið er nú tilbúið í aðra umræðu. „Á grundvelli þessarar vinnu hefur meirihluti nefndarinnar nú afgreitt málið út til annarrar umræðu í þingsal með tillögum um mikilvægar breytingar sem styrkja málið enn frekar,“ segir Hanna Katrín. Hanna Katrín segir atvinnuveganefnd hafi lagt fram þrjár breytingartillögur á frumvarpinu. Fyrst hafi aðferðafræði útreikninganna verið gerð skýrari og frítekjumark hækkað til að vernda minni fyrirtæki. Miðað verði við áttatíu prósent af norsku markaðsverði við útreikninga veiðigjalds á makríl. „Tekið var undir þau rök að íslenskar makrílafurðir væru ekki að öllu leyti af sömu gæðum og þær sem eru unnar í Noregi þótt fjárfestingar í vinnslu og tæknibúnaði hér á landi hafi aukið verðmæti íslensks makríls til muna,“ segir Hanna Katrín. Haldið fram að ráðuneytið hafi reynt að afvegaleiða þingið SFS hefur verið fremst í flokki hvað varðar gagnrýni á frumvarpinu. Til að mynda létu fulltrúar SFS útbúa auglýsingu þar sem norskir athafnamenn furða sig á fyriráætlunum. Ráðmenn gagnrýndu auglýsinguna harðlega og sagði Jón Gnarr, þingmaður Viðreisnar, hana lýsa firringu. „Hvert sem sjónarhornið er, er með miklum ólíkindum að fylgjast með framgöngu Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi sem ráðast að sérfræðingum atvinnuvegaráðuneytisins með dylgjum um vankunnáttu og ásökunum um blekkingar,“ segir Hanna Katrín. „Síðasta sendingin er sú versta en þar er því bókstaflega haldið fram að ráðuneytið hafi reynt að afvegaleiða Alþingi. Þær gerast varla alvarlegri ásakanirnar og þeim verður svarað á öðrum vettvangi.“ Hún segir það sorglegt að fylgjast með „árásum SFS á starfsfólk stjórnsýslunnar.“ Þar sé einungis fólk sem vinni störf sín af fagmennsku og heilindum. „Það er hins vegar grafalvarlegt mál þegar viðbragð þessara sömu hagsmunaafla er að ráðast að stofnunum ríkisins að því er virðist í þeim tilgangi að þvinga fram aðra niðurstöðu. Við því verður brugðist af fullum þunga.“
Breytingar á veiðigjöldum Sjávarútvegur Mest lesið Keyptu ónýtt hús og fá ekki áheyrn Innlent Lögreglumaður á sjúkrahúsi eftir alvarlega árás á Goslokahátíð Innlent Gufunesmálið: Hringdu um miðja nótt og sögðu hinn látna vera kynferðisafbrotamann Innlent „Við ætlum að upplifa stóra drauminn hans Kristians Helga” Innlent „Þetta virðast vera einu gjöldin sem ekki má snerta“ Innlent Skipstjóri handtekinn í Reykjavíkurhöfn Innlent Piltur reyndi að stöðva árás föður sem ógnaði móðurinni með hníf Innlent Nýjasta útspil Ísraela á Gasa minni á „lokalausn“ nasistanna Innlent Kolfelldu tillögu minnihlutans: „Það er meirihlutinn sem stýrir dagskránni“ Innlent Menn á sextugs- og sjötugsaldri grunaðir um stórfellt fíkniefnabrot Innlent Fleiri fréttir „Kannski var þetta prakkarastrik“ „Íslandsmet í óvandaðri lagasetningu“ Skýrt að fleiri hafi brotið af sér í máli fötluðu konunnar Engar skýringar frá saksóknara, Íslandsmet í umræðum og óvæntur hvalur Íslandsmet slegið í málþófi Ekið á sjö ára barn í Borgartúni Gufunesmálið: Hringdu um miðja nótt og sögðu hinn látna vera kynferðisafbrotamann Skorið á bönd palestínska og úkraínska fánans Konan er komin í leitirnar Keyptu ónýtt hús og fá ekki áheyrn Alls 246 ökumenn sektaðir og átta sviptir vegna hraðaksturs Eldri borgarar skemmtu sér í múmínkastalanum Menn á sextugs- og sjötugsaldri grunaðir um stórfellt fíkniefnabrot Nýjasta útspil Ísraela á Gasa minni á „lokalausn“ nasistanna Handviss um að Sjálfstæðisflokkurinn fái yfir þrjátíu prósent Kolfelldu tillögu minnihlutans: „Það er meirihlutinn sem stýrir dagskránni“ „Þetta virðast vera einu gjöldin sem ekki má snerta“ Skráningargjöld, fylgistap og gettó á Gasa Bæjarráð Voga vill gera ráð fyrir flugvelli í Hvassahrauni Leggur til þjóðaratkvæðagreiðslu um bókun 35 Piltur reyndi að stöðva árás föður sem ógnaði móðurinni með hníf Flugvél Play lenti í hagléli og þurfti að snúa við Lögreglumaður á sjúkrahúsi eftir alvarlega árás á Goslokahátíð Óskar viðbragða ráðherra við löngum afgreiðslutíma Lögregla lýsir eftir heilabilaðri konu á Akureyri „Við ætlum að upplifa stóra drauminn hans Kristians Helga” Vilja taka fjármálaáætlun til umræðu Einu verslun Þingeyringa lokað Aðsóknarmet slegið í lögreglunám Skipstjóri handtekinn í Reykjavíkurhöfn Sjá meira