Klúðursleg rannsókn lögreglu leiddi til sýknu skipstjóra Sólrún Dögg Jósefsdóttir og Vésteinn Örn Pétursson skrifa 30. maí 2025 11:24 Hér má sjá innan úr bátnum. Rannsóknarnefnd samgönguslysa Héraðsdómur Vestfjarða hefur sýknað karlmann af ákæru fyrir brot á siglingalögum með því að hafa sýnt af sér gáleysi í starfi sínu sem skipstjóri þegar hann sigldi bát upp í grjótgarð nærri höfninni í Hólmavík. Dómari taldi mikla ágalla á rannsókn lögreglu á málinu. Dómur í málinu var kveðinn upp í vikunni, en samkvæmt skýrslu Rannsóknarnefndar samgönguslysa um málið var bátnum siglt á hafnargarðinn klukkan um klukkan fimm að morgni þriðjudagsins 19. desember 2023. Veður hafi versnað rétt fyrir innsiglinguna Í dóminum er málsatvikum lýst þannig að lögreglu hafi borist tilkynning um bát sem strandað hafði við innsiglinguna í Hólmavíkurhöfn. Veður hafi verið gott nær allan tólf tíma túrinn en á landleiðinni hafi skyndilega gert blindasnjókomu og skyggni verið mjög lítið. Vísir/Vilhelm Þrír hafi verið um borð en skipstjórinn sá eini sem var ekki sofandi í koju þegar slysið varð. Skipstjórinn hafi sagst finna fyrir verkjum í rifbeini en ætlað að vera um borð þar til báturinn væri kominn á land. Eftir að báturinn strandaði og mönnunum verið komið frá borði hafi kör verið fjarlægð frá borði og bráðabirgðaviðgerð framkvæmd á gati á bátnum. Síðar hafi báturinn verið togaður í land. Villandi ljósmerki Fyrir dómi sagði skipstjórinn að fyrirkomulag innsiglingarljósanna í Hólmavíkurhöfn hafi ekki eðlilegt og gefið villandi ljósmerki. Fram kemur að frá slysinu hafi innsiglingarbauja verið fjarlægð. Villandi ljósmerkin hafi þó verið ástæða þess að skipstjórinn talsi sig kominn fram hjá innsiglingarmerki og snúið við í átt að stæðinu. Eftir að hann tók beygjuna hafi hann áttað sig á því að hann væri ekki á réttum stað og hemlað, en þó ekki í tæka tíð. Samkvæmt framburði skipstjórans á vettvangi leit hann af stefnu bátsins um stundarsakir. Ákæruvaldið byggði á að yfirsjónir og vanræksla skipstjórans í slysinu felist í því að hann hafi litið af stefnunni. Sér til varnar sagði skipstjórinn fyrir dómi að þegar siglt er úti á sjó í myrkri sé siglingartölva bátsins notuð en þegar siglt er til hafnar sé það gert handvirkt. „Annað hvort vitni eða sakborningar“ Ákæruvaldið hreyfði því við að skipstjórinn hafi ekki hægt á sér í tæka tíð og hann hafi siglt bátnum of hratt miðað við aðstæður. Þar sem sú hegðun var ekki tilgreind í ákæru kom hún ekki til álita í málinu. Í dóminum kemur einnig fram að skipstjórinn hafi á vettvangi fengið stöðu sakbornings í málinu, líkt og lögreglumenn hafi kynnt honum. Það hafi þeir gert og sagt honum að fólk væri „annaðhvort vitni eða sakborningar“. Skipstjórinn hafi fengið réttarstöðu sakbornings, en lögreglumennirnir tekið fram að þeir væru ekki að ásaka hann um neitt. Hér má sjá loftmynd af höfninni, úr skýrslu rannsóknarnefndar samgönguslysa.Rannsóknarnefnd samgönguslysa Skipstjórinn hafi þá ekki fengið neinar upplýsingar um sakarefnið, og skýrslutaka yfir honum á vettvangi verið um fjórar og hálf mínúta að lengd. Hann hafi sagt frá atvikum málsins í frjálsri frásögn áður en hann fékk nokkrar spurningar. Lögreglumenn hafi ekki spurt réttra spurninga Þar hafi komið fram að hann hafi „litið af“ og það hafi verið „mistök“ að beygja „örlítið of snemma“. Lögreglumönnum hafi hins vegar láðst að spyrja spurninga sem hefðu getað varpað nánara ljósi á saknæmisstig skipstjórans, tildrög slyssins eða ástæðu þess að hann beygði of snemma. Þar að auki taldi dómari að lögreglumennirnir hafi látið undir höfuð leggjast að skrá upplýsingar um skýrslutökuna á eyðublað og undirrita það. „Af framangreindu leiðir að skýrslan sem tekin var af ákærða á þessu stigi málsins hefur takmarkað gildi,“ segir í dóminum. Þar er framburður skipstjórans rakinn, og tiltekið að hann reki skipstrandið til óhagstæðra veðurskilyrða, þar sem skyndilega hafi gert þunga snjóhríð þegar hann sigldi inn að höfninni. Þá er rakið að skýrsla sem tekin var af honum á vettvangi hafi eðlilega borið þess merki að hann hafi verið í nokkru uppnámi, auk þess sem framburður hans kunni að hafa litast af viðleitni hans til að taka fulla ábyrgð á atvikinu sem skipstjóri bátsins, þrátt fyrir að sakarefnið hafi ekki verið honum ljóst á því stigi málsins. Hafi viljað taka ábyrgð Dómari tekur sérstaklega fram að staðhæfingar skipstjórans um tildrög strandsins hefðu hugsanlega getað komið fram undir rannsókn málsins ef hann hefði verið boðaður í skýrslutöku á grundvelli ákvæða laga um meðferð sakamála, og fyrirmæla þeirra ákvæða gætt. Þá er tiltekið að meðal gagna málsins séu fjórar ljósmyndir. Tvær hafi verið teknar í dagsbirtu en tvær í myrkri. Þar að auki liggi fyrir gögn frá Landhelgisgæslunni um siglingaferil bátsins, sem sýni hraða hans á tveggja mínútna fresti. Þau gögn beri með sér að bátnum hafi verið siglt á 9,5 sjómílna hraða, en hann verið kyrrstæður tveimur mínútum síðar. Loks liggi fyrir skjáskot úr siglingatækjum bátsins, sem starfsmaður rannsóknarnefndar samgönguslysa bar við fyrir dómi að hann hefði afhent lögreglu. Víða pottur brotinn Dómari taldi hins vegar að gögn málsins bæru ekki með sér að lögregla hafi framkvæmt sjálfstæða rannsókn á siglingatækjum, heldur hafi lögreglumaður sem kom að málinu borið að lögregla hafi „elt“ starfsmann rannsóknarnefndarinnar í rannsókn sinni á málinu. Samkvæmt dóminum liggur einnig fyrir að að lögregla hafi ekki aflað gagna um veðurfar á vettvangi í aðdraganda strandsins, og ekki tekið skýrslur af vitnum. Eins hafi skoðunar- eða matsgerðar um skemmdir á bátnum ekki verið aflað, en dómari taldi slíkt hafa getað varpað nánara ljósi á ferðina sem báturinn var á fyrir árekstur við grjótagarðinn. „Af framansögðu er ljóst að hnökrar voru á rannsókn málsins hjá lögreglu. Þeir valda því ásamt þeim gögnum sem þó liggja fyrir í málinu, þ. á m. framburði ákærða og vitna fyrir dómi, að dómurinn telur ekki unnt að slá því föstu með nægilegri vissu að ástæður skipstrandsins megi rekja til yfirsjóna og vanrækslu ákærða í starfi hans sem skipstjóri. Ber því að sýkna hann af kröfum ákæruvaldsins í máli þessu,“ segir í dóminum. Sakarkostnaður málsins greiddist allur úr ríkissjóði, alls 1.072.210 krónur, þar með talin málsvarnarlaun verjanda skipstjórans, 1.021.140 krónur og ferðakostnaður upp á 51.070 krónur. Dómsmál Strandabyggð Lögreglumál Mest lesið Ísraelar gera loftárásir á Katar Erlent Gera loftárásir á háhýsi og vara við yfirvofandi innrás Erlent Gefa grænt ljós á handtökur á grundvelli kynþáttar og málnotkunar Erlent Opinbera bréf Trumps til Epsteins Erlent Kínversk ferðaskrifstofa fær ekki áheyrn hjá Hæstarétti Innlent Ruddust inn til manns og mölbrutu í honum tennurnar Innlent Boða 157 mál á 157. löggjafaþingi og hér er það helsta Innlent Ekki útgangspunktur að beita ákvæðinu Innlent Verið ættleiddur af Íslendingum Innlent Svona var kynning ríkisstjórnar á þingmálum vetrarins Innlent Fleiri fréttir Skipar nefnd um jafnrétti karla Hvatti þingmenn til að halda ekki áfram að setja met í málþófi Bein útsending: Guðsþjónusta og setning Alþingis „Við munum reyna að bæta öll mál“ „Er þetta allt sem Ísland getur gert?“ Bókun 35 verði keyrð í gegnum þingið Ríkisstjórnin sýnir á spilin og Alþingi sett í dag Ekki útgangspunktur að beita ákvæðinu Mikill meirihluti hlynntur Hvammsvirkjun Ruddust inn til manns og mölbrutu í honum tennurnar Boða 157 mál á 157. löggjafaþingi og hér er það helsta Kínversk ferðaskrifstofa fær ekki áheyrn hjá Hæstarétti Gagnrýnir hæstu ríkisútgjöld sögunnar í fjárlagafrumvarpi Svona var kynning ríkisstjórnar á þingmálum vetrarins Reyksprengju kastað inn á pall í Hafnarfirði Verið ættleiddur af Íslendingum Fyrsti dagur Kvikmyndaskólans: „Það besta sem hefur gerst fyrir skólann síðan í apríl“ Hækka hámarksgreiðslur um hundrað þúsund krónur Uppfæra ekki fríverslunarsamning og banna tvo ráðherra Tveir fluttir til aðhlynningar eftir árekstur á Suðurlandsvegi Tekist á um fjárlög, lykkjumálið og aleigan í rafmynt Einn bílstjóri án leyfis og skráningar „Sultaról rithöfunda enn hert“ í fjárlögum Óásættanlegt að almennir starfsmenn séu beittir óeðlilegum þrýstingi Vill hækka skráningargjöldin í 100 þúsund krónur Skjálfti upp á 3,3 í Vatnafjöllum Afnemur æviskipanir varasaksóknara eftir mál Helga Magnúsar Gul úrkomuviðvörun á Austfjörðum og á Suðausturlandi Gestur Guðmundsson er látinn Breski sundkappinn kominn í land og lofsyngur Íslendinga Sjá meira
Dómur í málinu var kveðinn upp í vikunni, en samkvæmt skýrslu Rannsóknarnefndar samgönguslysa um málið var bátnum siglt á hafnargarðinn klukkan um klukkan fimm að morgni þriðjudagsins 19. desember 2023. Veður hafi versnað rétt fyrir innsiglinguna Í dóminum er málsatvikum lýst þannig að lögreglu hafi borist tilkynning um bát sem strandað hafði við innsiglinguna í Hólmavíkurhöfn. Veður hafi verið gott nær allan tólf tíma túrinn en á landleiðinni hafi skyndilega gert blindasnjókomu og skyggni verið mjög lítið. Vísir/Vilhelm Þrír hafi verið um borð en skipstjórinn sá eini sem var ekki sofandi í koju þegar slysið varð. Skipstjórinn hafi sagst finna fyrir verkjum í rifbeini en ætlað að vera um borð þar til báturinn væri kominn á land. Eftir að báturinn strandaði og mönnunum verið komið frá borði hafi kör verið fjarlægð frá borði og bráðabirgðaviðgerð framkvæmd á gati á bátnum. Síðar hafi báturinn verið togaður í land. Villandi ljósmerki Fyrir dómi sagði skipstjórinn að fyrirkomulag innsiglingarljósanna í Hólmavíkurhöfn hafi ekki eðlilegt og gefið villandi ljósmerki. Fram kemur að frá slysinu hafi innsiglingarbauja verið fjarlægð. Villandi ljósmerkin hafi þó verið ástæða þess að skipstjórinn talsi sig kominn fram hjá innsiglingarmerki og snúið við í átt að stæðinu. Eftir að hann tók beygjuna hafi hann áttað sig á því að hann væri ekki á réttum stað og hemlað, en þó ekki í tæka tíð. Samkvæmt framburði skipstjórans á vettvangi leit hann af stefnu bátsins um stundarsakir. Ákæruvaldið byggði á að yfirsjónir og vanræksla skipstjórans í slysinu felist í því að hann hafi litið af stefnunni. Sér til varnar sagði skipstjórinn fyrir dómi að þegar siglt er úti á sjó í myrkri sé siglingartölva bátsins notuð en þegar siglt er til hafnar sé það gert handvirkt. „Annað hvort vitni eða sakborningar“ Ákæruvaldið hreyfði því við að skipstjórinn hafi ekki hægt á sér í tæka tíð og hann hafi siglt bátnum of hratt miðað við aðstæður. Þar sem sú hegðun var ekki tilgreind í ákæru kom hún ekki til álita í málinu. Í dóminum kemur einnig fram að skipstjórinn hafi á vettvangi fengið stöðu sakbornings í málinu, líkt og lögreglumenn hafi kynnt honum. Það hafi þeir gert og sagt honum að fólk væri „annaðhvort vitni eða sakborningar“. Skipstjórinn hafi fengið réttarstöðu sakbornings, en lögreglumennirnir tekið fram að þeir væru ekki að ásaka hann um neitt. Hér má sjá loftmynd af höfninni, úr skýrslu rannsóknarnefndar samgönguslysa.Rannsóknarnefnd samgönguslysa Skipstjórinn hafi þá ekki fengið neinar upplýsingar um sakarefnið, og skýrslutaka yfir honum á vettvangi verið um fjórar og hálf mínúta að lengd. Hann hafi sagt frá atvikum málsins í frjálsri frásögn áður en hann fékk nokkrar spurningar. Lögreglumenn hafi ekki spurt réttra spurninga Þar hafi komið fram að hann hafi „litið af“ og það hafi verið „mistök“ að beygja „örlítið of snemma“. Lögreglumönnum hafi hins vegar láðst að spyrja spurninga sem hefðu getað varpað nánara ljósi á saknæmisstig skipstjórans, tildrög slyssins eða ástæðu þess að hann beygði of snemma. Þar að auki taldi dómari að lögreglumennirnir hafi látið undir höfuð leggjast að skrá upplýsingar um skýrslutökuna á eyðublað og undirrita það. „Af framangreindu leiðir að skýrslan sem tekin var af ákærða á þessu stigi málsins hefur takmarkað gildi,“ segir í dóminum. Þar er framburður skipstjórans rakinn, og tiltekið að hann reki skipstrandið til óhagstæðra veðurskilyrða, þar sem skyndilega hafi gert þunga snjóhríð þegar hann sigldi inn að höfninni. Þá er rakið að skýrsla sem tekin var af honum á vettvangi hafi eðlilega borið þess merki að hann hafi verið í nokkru uppnámi, auk þess sem framburður hans kunni að hafa litast af viðleitni hans til að taka fulla ábyrgð á atvikinu sem skipstjóri bátsins, þrátt fyrir að sakarefnið hafi ekki verið honum ljóst á því stigi málsins. Hafi viljað taka ábyrgð Dómari tekur sérstaklega fram að staðhæfingar skipstjórans um tildrög strandsins hefðu hugsanlega getað komið fram undir rannsókn málsins ef hann hefði verið boðaður í skýrslutöku á grundvelli ákvæða laga um meðferð sakamála, og fyrirmæla þeirra ákvæða gætt. Þá er tiltekið að meðal gagna málsins séu fjórar ljósmyndir. Tvær hafi verið teknar í dagsbirtu en tvær í myrkri. Þar að auki liggi fyrir gögn frá Landhelgisgæslunni um siglingaferil bátsins, sem sýni hraða hans á tveggja mínútna fresti. Þau gögn beri með sér að bátnum hafi verið siglt á 9,5 sjómílna hraða, en hann verið kyrrstæður tveimur mínútum síðar. Loks liggi fyrir skjáskot úr siglingatækjum bátsins, sem starfsmaður rannsóknarnefndar samgönguslysa bar við fyrir dómi að hann hefði afhent lögreglu. Víða pottur brotinn Dómari taldi hins vegar að gögn málsins bæru ekki með sér að lögregla hafi framkvæmt sjálfstæða rannsókn á siglingatækjum, heldur hafi lögreglumaður sem kom að málinu borið að lögregla hafi „elt“ starfsmann rannsóknarnefndarinnar í rannsókn sinni á málinu. Samkvæmt dóminum liggur einnig fyrir að að lögregla hafi ekki aflað gagna um veðurfar á vettvangi í aðdraganda strandsins, og ekki tekið skýrslur af vitnum. Eins hafi skoðunar- eða matsgerðar um skemmdir á bátnum ekki verið aflað, en dómari taldi slíkt hafa getað varpað nánara ljósi á ferðina sem báturinn var á fyrir árekstur við grjótagarðinn. „Af framansögðu er ljóst að hnökrar voru á rannsókn málsins hjá lögreglu. Þeir valda því ásamt þeim gögnum sem þó liggja fyrir í málinu, þ. á m. framburði ákærða og vitna fyrir dómi, að dómurinn telur ekki unnt að slá því föstu með nægilegri vissu að ástæður skipstrandsins megi rekja til yfirsjóna og vanrækslu ákærða í starfi hans sem skipstjóri. Ber því að sýkna hann af kröfum ákæruvaldsins í máli þessu,“ segir í dóminum. Sakarkostnaður málsins greiddist allur úr ríkissjóði, alls 1.072.210 krónur, þar með talin málsvarnarlaun verjanda skipstjórans, 1.021.140 krónur og ferðakostnaður upp á 51.070 krónur.
Dómsmál Strandabyggð Lögreglumál Mest lesið Ísraelar gera loftárásir á Katar Erlent Gera loftárásir á háhýsi og vara við yfirvofandi innrás Erlent Gefa grænt ljós á handtökur á grundvelli kynþáttar og málnotkunar Erlent Opinbera bréf Trumps til Epsteins Erlent Kínversk ferðaskrifstofa fær ekki áheyrn hjá Hæstarétti Innlent Ruddust inn til manns og mölbrutu í honum tennurnar Innlent Boða 157 mál á 157. löggjafaþingi og hér er það helsta Innlent Ekki útgangspunktur að beita ákvæðinu Innlent Verið ættleiddur af Íslendingum Innlent Svona var kynning ríkisstjórnar á þingmálum vetrarins Innlent Fleiri fréttir Skipar nefnd um jafnrétti karla Hvatti þingmenn til að halda ekki áfram að setja met í málþófi Bein útsending: Guðsþjónusta og setning Alþingis „Við munum reyna að bæta öll mál“ „Er þetta allt sem Ísland getur gert?“ Bókun 35 verði keyrð í gegnum þingið Ríkisstjórnin sýnir á spilin og Alþingi sett í dag Ekki útgangspunktur að beita ákvæðinu Mikill meirihluti hlynntur Hvammsvirkjun Ruddust inn til manns og mölbrutu í honum tennurnar Boða 157 mál á 157. löggjafaþingi og hér er það helsta Kínversk ferðaskrifstofa fær ekki áheyrn hjá Hæstarétti Gagnrýnir hæstu ríkisútgjöld sögunnar í fjárlagafrumvarpi Svona var kynning ríkisstjórnar á þingmálum vetrarins Reyksprengju kastað inn á pall í Hafnarfirði Verið ættleiddur af Íslendingum Fyrsti dagur Kvikmyndaskólans: „Það besta sem hefur gerst fyrir skólann síðan í apríl“ Hækka hámarksgreiðslur um hundrað þúsund krónur Uppfæra ekki fríverslunarsamning og banna tvo ráðherra Tveir fluttir til aðhlynningar eftir árekstur á Suðurlandsvegi Tekist á um fjárlög, lykkjumálið og aleigan í rafmynt Einn bílstjóri án leyfis og skráningar „Sultaról rithöfunda enn hert“ í fjárlögum Óásættanlegt að almennir starfsmenn séu beittir óeðlilegum þrýstingi Vill hækka skráningargjöldin í 100 þúsund krónur Skjálfti upp á 3,3 í Vatnafjöllum Afnemur æviskipanir varasaksóknara eftir mál Helga Magnúsar Gul úrkomuviðvörun á Austfjörðum og á Suðausturlandi Gestur Guðmundsson er látinn Breski sundkappinn kominn í land og lofsyngur Íslendinga Sjá meira