Verðbólga er enn innan markmiða Seðlabanka Íslands þar sem lækkun á verði olíu vegur þyngst á móti hækkun á verði innfluttrar vöru. Þá virðist fasteignamarkaðurinn enn sem komið er hafa orðið fyrir litlum áhrifum af kórónuveirunni.
Í Greiningu Íslandsbanka kemur fram að krónan hefur gefið mikið eftir gagnvart erlendnum gjaldmiðlum sem hafi að jafnaði hækkað í verði um tæp 16% frá áramótum. „Verðmæling aprílmánaðar ber þess merki að áhrif þessa séu að farin að koma fram í verði á innfluttum vörum. Þar má helst nefna matar og drykkjarvörur sem hækkuðu í verði um 1,5% milli mánaða . Innan liðarins hækkaði grænmeti og kartöflur langmest eða um 9% og má áætla að það sé einnig vegna mikillar eftirspurnar á þeim vörum upp á síðkastið. Verð á bílum hækkaði enn fremur um 2,3% auk verðs á húsgögnum og heimilisbúnaði,“ segir í Greiningu Íslandsbanka.
Það komi á óvart að verð á flugi hafi einnig hækkað um 2,1 prósent en hafa beri í huga að aprílmælingin byggi að hluta á gögnum sem safnað var í febrúar. Það helsta sem vegi upp á móti hækkun á verði á innfluttri vöru vegna mikillar veikingar krónunnar sé að verð á eldsneyti hafi lækkað um 4,6 prósent milli mánaða en það hafi lækkað um 9 prósent síðustu þrjá mánuði. Þá hafi verð á fatnaði og skóm einnig lækkað.
Húsnæðismarkaðurinn enn sprækur
„Ágætur gangur var á íslenskum íbúðamarkaði á fyrsta fjórðungi ársins ef marka má þróun markaðsverðs húsnæðis í neysluvísitölunni (VNV). Aprílmæling Hagstofunnar á þessum lið, sem byggir á kaupsamningum í janúar-mars, hljóðaði upp á 0,8% hækkun á milli mánaða,“ segir í Greiningu. Verð á íbúðum í fjölbýli á höfuðborgarsvæði sem og verð á landsbyggðinni hafi hækkað milli mánaða en verð á sérbýli á höfuðborgarsvæðinu hins vegar lækkað.
Undanfarna 12 mánuði nemi hækkun markaðsverðs miðað við framangreinda vísitölu 6,3 prósentum sem jafngildi rétt rúmlega fjögurra prósenta raunhækkun. Mikill munur sé hins vegar á þróun á verði íbúða eftir gerð og staðsetningu.
„Verð á landsbyggðinni hefur þannig hækkað að jafnaði um 10,4% á þessu tímabili á meðan fjölbýli á höfuðborgarsvæði hækkaði í verði um 6,0% og sérbýli á höfuðborgarsvæðinu hækkaði aðeins um 2,8% á þennan mælikvarða. Athyglisvert er að sjá verð fyrrnefndu eignaflokkanna tveggja sækja í sig veðrið að nýju síðustu mánuðina en á haustmánuðum var hækkunartaktur raunverðs almennt mjög hægur á markaðinum í heild,“ segir í Greiningu.
Hafa beri í huga að áhrif COVID-19 faraldursins séu þó enn ekki komin fram að umtalsverðu leyti í þessum gögnum og verði áhugavert að fylgjast með þróun þeirra næstu mánuðina.
Í Greiningu segir að verðbólguhorfur næstu mánaða séu nokkuð góðar. Gangi spá Greiningar eftir muni verðbólga enn mælast undir markmiði og vera 2,1% í júlí. Ekki sé gert ráð fyrir að verðbólga fari á skrið á næstu mánuðum þrátt fyrir veikingu krónunnar meðal annars vegna olíuverðs og hægari hækkunar á húsnæðisverði. „Samkvæmt spá okkar mun verðbólga mælast í grennd við markmið Seðlabankans í lok ársins og mælast að meðaltali um 2,5% árið 2021 og 2,4% árið 2022. Mikil óvissa er til staðar þessa dagana hvað verðbólguhorfur varðar og er krónan helsti óvissuþátturinn,“ segir í Greiningu Íslandsbanka.
