Búa sig undir hraungos í Svartsengi á margra kílómetra langri gossprungu Kristján Már Unnarsson skrifar 27. janúar 2020 15:27 Magnús Tumi Guðmundsson, prófessor í jarðeðlisfræði. Stöð 2/Baldur Hrafnkell Jónsson. Almannavarnir búa sig undir að hraungos geti opnast á sprungu í Svartsengiseldstöðinni milli Grindavíkur og Bláa lónsins. Hratt landris mælist nú á svæðinu en Magnús Tumi Guðmundsson jarðeðlisfræðingur segir þó algengast að svona atburður endi með kvikuinnskoti neðanjarðar og fjari út. Þetta kom fram í hádegisfréttum Bylgjunnar. Almannavarnir standa að íbúafundi í íþróttahúsinu í Grindavík klukkan fjögur í dag en þær lýstu síðdegis í gær yfir óvissustigi eftir að óvenju hratt landris hafði mælst á stóru svæði í kringum Svartsengi með fjallið Þorbjörn sem miðju. Magnús Tumi Guðmundsson sagði í Bítinu á Bylgjunni í morgun að landið rísi um 3-4 millimetra á dag og það virðist eiga upptök á nokkurra kílómetra dýpi. Sennilegt sé að kvika sé að safnast þar fyrir í jarðskorpunni. „En enn sem komið er er þetta orðið mjög lítið. Þessi kvika sem er farin þarna inn dugar nú ekki til að búa til eldgos, svona strax. En ef þetta heldur áfram lengi, þá breytist staðan,“ sagði Magnús. Hann benti hins vegar á að algengast væri að svona atburðarás fjaraði út án þess að til eldgoss kæmi. Mörg dæmi væru um slík kvikuinnskot, síðast í Öræfajökli. Horft frá byggðinni í Grindavík að fjallinu Þorbirni. Orkuverið í Svartsengi sést í krikanum efst til hægri.Vísir/Egill Það sem veldur sérstökum áhyggjum er að þetta er að gerast við Grindavík, þar sem búa um 3.500 manns, og jafnframt við einn fjölsóttasta ferðamannastað landsins, Bláa lónið, en þar áætla menn að allt að 1.500 manns gætu verið á hverjum tíma. Miðja atburðarins er Svartsengiseldstöðin en hún gaus síðast fyrir um 800 árum. „Það urðu þrjú eldgos á árunum 1210 til 1240. Þetta gæti endað með samskonar atburðarás. Það er svona versta tilfellið að þetta leiði með tímanum til þess að þarna verði eldgos á nokkurra kílómetra langri sprungu. Það er svona það sem viðbúnaðurinn, - við þurfum náttúrlega með allan viðbúnað, - þá er miðað við versta tilfelli og allir séu viðbúnir því að það versta gerist.“ Ef gos yrði á annaðborð er talið að það opnist í gossprungu sem lægi í stefnu norðaustur-suðvestur. „Það gæti þá verið gossprunga sem gæti verið nokkrir kílómetrar á lengd, alveg upp í tíu kílómetrar á lengd í upphafi. Og yfirleitt er þá svona gos býsna kröftugt í upphafi og kvikustrókar sem standa kannski hundrað metra í loft upp. En slíkt ástand varir yfirleitt ekki lengi, í nokkra klukkutíma eða sólarhringa eða eitthvað svoleiðis. Og síðan hægir yfirleitt mjög mikið á gosi af þessu tagi og það stendur í einhverja daga eða í mesta lagi vikur.“ Jarðvarmavirkjun HS Orku í Svartsengi. Fjallið Þorbjörn í baksýn.Vísir/Vilhelm Það er einnig áhyggjuefni að orkuverið í Svartsengi er í miðju svæðisins. „Þá er náttúrlega orkuverið í Svartsengi í mikilli hættu og Bláa lónið, ef gosið yrði þarna, en síður Grindavík sjálf.“ Þá má búast við að loka þyrfti Keflavíkurflugvelli, að minnsta kosti í einhverjar klukkustundir eða jafnvel sólarhringa. Þetta er þó ekkert sem virðist vera að bresta á. „Nú er bara að bíða og sjá hvernig þetta þróast á næstu dögum og vikum, eða hvort þetta lognast út af eða heldur áfram,“ sagði Magnús Tumi Guðmundsson í Bítinu á Bylgjunni. Almannavarnir Eldgos og jarðhræringar Grindavík Jarðhræringar á Reykjanesi Tengdar fréttir Mæling gervitungls skýrir áhyggjur manna af Grindavík og Bláa lóninu Orkuverið í Svartsengi og Bláa lónið eru inni á rauða blettinum og byggðin í Grindavík í jaðrinum á mynd sem unnin er úr gögnum frá gervitungli. 26. janúar 2020 21:42 „Þetta heldur áfram með sama hraða að þenjast út“ Það er áframhaldandi landris rétt vestan við fjallið Þorbjörn á Reykjanesi. Þetta sýna nýjar mælingar úr GPS-mælum Veðurstofu Íslands. 27. janúar 2020 09:58 Óvissustigi lýst yfir vegna mögulegrar kvikusöfnunar við fjallið Þorbjörn Landris hefur mælst frá 21. janúar og virðist miðja þess vera á Reykjanessskaganum rétt vestan við fjallið Þorbjörn. 26. janúar 2020 17:18 Gul eldgosaviðvörun á flug aðeins tólf kílómetra frá Keflavíkurflugvelli Litakóði alþjóðaflugs fyrir eldfjöll á Reykjanesskaga hefur verið færður yfir á gult. Svæðið er aðeins í tólf kílómetra loftlínu frá flugbrautum Keflavíkurflugvallar, stærsta og mikilvægasta alþjóðaflugvallar landsins. 26. janúar 2020 18:13 Mest lesið Gámur á akrein hringtorgs í Hveragerði Innlent Hótar að svipta Rosie O'Donnell ríkisborgararétti Erlent Mörg hundruð börn hittist og drekki sig full í sumarpartýum Innlent Kallaði Kristrúnu „Trump okkar Íslendinga“ Innlent Tókust á um veiðigjöld og þinglok Innlent Flestir ánægðir með Kristrúnu en fæstir Ingu Innlent Ingi Garðar er Reykvíkingur ársins Innlent Kristrún og Guðrún mætast í Sprengisandi Innlent Hiti gæti náð 25 stigum í dag Veður Ursula von der Leyen kemur til Íslands Innlent Fleiri fréttir „Eini rasisminn sem ég hef upplifað á Íslandi er frá lögreglunni" Tókust á um veiðigjöld og þinglok Gámur á akrein hringtorgs í Hveragerði Þurfi að bæta skráningu ofbeldisbrota gegn fangavörðum Ursula von der Leyen kemur til Íslands Formenn takast á, fangelsismál og Trump á völlinn Ekki farið fram á gæsluvarðhald yfir fimmmenningunum Ingi Garðar er Reykvíkingur ársins Kallaði Kristrúnu „Trump okkar Íslendinga“ Kristrún og Guðrún mætast í Sprengisandi Flestir ánægðir með Kristrúnu en fæstir Ingu Fundu kannabisplöntur við húsleit Dettifoss komið til hafnar Mörg hundruð börn hittist og drekki sig full í sumarpartýum Ofbeldi í garð fangavarða eykst Hnífstungumaður úrskurðaður í gæsluvarðhald Fjögur mál kláruð fyrir þingslit: „Skynsamleg lúkning sem forseti leggur til“ Þinglokasamningur í höfn Þingfundi slitið eftir ítrekaðar frestanir og snörp orðaskipti Eldfimt ástand á þingi, árásir á fangaverði og full ungmenni á víðavangi Segir enga sérstaka ástæðu fyrir áhuga á 71. greininni Minnisblað Flokks fólksins: „Við þurfum að fá svar við þessu“ Þingfundur hafinn eftir ítrekaðar frestanir Dettifoss nálgast endamarkið Þurfi að taka á þeim sem telji sig geta keypt líkama annarra Hríðskotabyssa í poka kom Íslendingi á lista CIA Nafn mannsins sem lést í mótorhjólaslysinu Vonar að minnihlutinn sýni ábyrgð svo ekki þurfi að beita ákvæðinu aftur Telja jákvæðu skrefin of fá Sjálfvirk bílaþvottastöð opnuð á Selfossi Sjá meira
Almannavarnir búa sig undir að hraungos geti opnast á sprungu í Svartsengiseldstöðinni milli Grindavíkur og Bláa lónsins. Hratt landris mælist nú á svæðinu en Magnús Tumi Guðmundsson jarðeðlisfræðingur segir þó algengast að svona atburður endi með kvikuinnskoti neðanjarðar og fjari út. Þetta kom fram í hádegisfréttum Bylgjunnar. Almannavarnir standa að íbúafundi í íþróttahúsinu í Grindavík klukkan fjögur í dag en þær lýstu síðdegis í gær yfir óvissustigi eftir að óvenju hratt landris hafði mælst á stóru svæði í kringum Svartsengi með fjallið Þorbjörn sem miðju. Magnús Tumi Guðmundsson sagði í Bítinu á Bylgjunni í morgun að landið rísi um 3-4 millimetra á dag og það virðist eiga upptök á nokkurra kílómetra dýpi. Sennilegt sé að kvika sé að safnast þar fyrir í jarðskorpunni. „En enn sem komið er er þetta orðið mjög lítið. Þessi kvika sem er farin þarna inn dugar nú ekki til að búa til eldgos, svona strax. En ef þetta heldur áfram lengi, þá breytist staðan,“ sagði Magnús. Hann benti hins vegar á að algengast væri að svona atburðarás fjaraði út án þess að til eldgoss kæmi. Mörg dæmi væru um slík kvikuinnskot, síðast í Öræfajökli. Horft frá byggðinni í Grindavík að fjallinu Þorbirni. Orkuverið í Svartsengi sést í krikanum efst til hægri.Vísir/Egill Það sem veldur sérstökum áhyggjum er að þetta er að gerast við Grindavík, þar sem búa um 3.500 manns, og jafnframt við einn fjölsóttasta ferðamannastað landsins, Bláa lónið, en þar áætla menn að allt að 1.500 manns gætu verið á hverjum tíma. Miðja atburðarins er Svartsengiseldstöðin en hún gaus síðast fyrir um 800 árum. „Það urðu þrjú eldgos á árunum 1210 til 1240. Þetta gæti endað með samskonar atburðarás. Það er svona versta tilfellið að þetta leiði með tímanum til þess að þarna verði eldgos á nokkurra kílómetra langri sprungu. Það er svona það sem viðbúnaðurinn, - við þurfum náttúrlega með allan viðbúnað, - þá er miðað við versta tilfelli og allir séu viðbúnir því að það versta gerist.“ Ef gos yrði á annaðborð er talið að það opnist í gossprungu sem lægi í stefnu norðaustur-suðvestur. „Það gæti þá verið gossprunga sem gæti verið nokkrir kílómetrar á lengd, alveg upp í tíu kílómetrar á lengd í upphafi. Og yfirleitt er þá svona gos býsna kröftugt í upphafi og kvikustrókar sem standa kannski hundrað metra í loft upp. En slíkt ástand varir yfirleitt ekki lengi, í nokkra klukkutíma eða sólarhringa eða eitthvað svoleiðis. Og síðan hægir yfirleitt mjög mikið á gosi af þessu tagi og það stendur í einhverja daga eða í mesta lagi vikur.“ Jarðvarmavirkjun HS Orku í Svartsengi. Fjallið Þorbjörn í baksýn.Vísir/Vilhelm Það er einnig áhyggjuefni að orkuverið í Svartsengi er í miðju svæðisins. „Þá er náttúrlega orkuverið í Svartsengi í mikilli hættu og Bláa lónið, ef gosið yrði þarna, en síður Grindavík sjálf.“ Þá má búast við að loka þyrfti Keflavíkurflugvelli, að minnsta kosti í einhverjar klukkustundir eða jafnvel sólarhringa. Þetta er þó ekkert sem virðist vera að bresta á. „Nú er bara að bíða og sjá hvernig þetta þróast á næstu dögum og vikum, eða hvort þetta lognast út af eða heldur áfram,“ sagði Magnús Tumi Guðmundsson í Bítinu á Bylgjunni.
Almannavarnir Eldgos og jarðhræringar Grindavík Jarðhræringar á Reykjanesi Tengdar fréttir Mæling gervitungls skýrir áhyggjur manna af Grindavík og Bláa lóninu Orkuverið í Svartsengi og Bláa lónið eru inni á rauða blettinum og byggðin í Grindavík í jaðrinum á mynd sem unnin er úr gögnum frá gervitungli. 26. janúar 2020 21:42 „Þetta heldur áfram með sama hraða að þenjast út“ Það er áframhaldandi landris rétt vestan við fjallið Þorbjörn á Reykjanesi. Þetta sýna nýjar mælingar úr GPS-mælum Veðurstofu Íslands. 27. janúar 2020 09:58 Óvissustigi lýst yfir vegna mögulegrar kvikusöfnunar við fjallið Þorbjörn Landris hefur mælst frá 21. janúar og virðist miðja þess vera á Reykjanessskaganum rétt vestan við fjallið Þorbjörn. 26. janúar 2020 17:18 Gul eldgosaviðvörun á flug aðeins tólf kílómetra frá Keflavíkurflugvelli Litakóði alþjóðaflugs fyrir eldfjöll á Reykjanesskaga hefur verið færður yfir á gult. Svæðið er aðeins í tólf kílómetra loftlínu frá flugbrautum Keflavíkurflugvallar, stærsta og mikilvægasta alþjóðaflugvallar landsins. 26. janúar 2020 18:13 Mest lesið Gámur á akrein hringtorgs í Hveragerði Innlent Hótar að svipta Rosie O'Donnell ríkisborgararétti Erlent Mörg hundruð börn hittist og drekki sig full í sumarpartýum Innlent Kallaði Kristrúnu „Trump okkar Íslendinga“ Innlent Tókust á um veiðigjöld og þinglok Innlent Flestir ánægðir með Kristrúnu en fæstir Ingu Innlent Ingi Garðar er Reykvíkingur ársins Innlent Kristrún og Guðrún mætast í Sprengisandi Innlent Hiti gæti náð 25 stigum í dag Veður Ursula von der Leyen kemur til Íslands Innlent Fleiri fréttir „Eini rasisminn sem ég hef upplifað á Íslandi er frá lögreglunni" Tókust á um veiðigjöld og þinglok Gámur á akrein hringtorgs í Hveragerði Þurfi að bæta skráningu ofbeldisbrota gegn fangavörðum Ursula von der Leyen kemur til Íslands Formenn takast á, fangelsismál og Trump á völlinn Ekki farið fram á gæsluvarðhald yfir fimmmenningunum Ingi Garðar er Reykvíkingur ársins Kallaði Kristrúnu „Trump okkar Íslendinga“ Kristrún og Guðrún mætast í Sprengisandi Flestir ánægðir með Kristrúnu en fæstir Ingu Fundu kannabisplöntur við húsleit Dettifoss komið til hafnar Mörg hundruð börn hittist og drekki sig full í sumarpartýum Ofbeldi í garð fangavarða eykst Hnífstungumaður úrskurðaður í gæsluvarðhald Fjögur mál kláruð fyrir þingslit: „Skynsamleg lúkning sem forseti leggur til“ Þinglokasamningur í höfn Þingfundi slitið eftir ítrekaðar frestanir og snörp orðaskipti Eldfimt ástand á þingi, árásir á fangaverði og full ungmenni á víðavangi Segir enga sérstaka ástæðu fyrir áhuga á 71. greininni Minnisblað Flokks fólksins: „Við þurfum að fá svar við þessu“ Þingfundur hafinn eftir ítrekaðar frestanir Dettifoss nálgast endamarkið Þurfi að taka á þeim sem telji sig geta keypt líkama annarra Hríðskotabyssa í poka kom Íslendingi á lista CIA Nafn mannsins sem lést í mótorhjólaslysinu Vonar að minnihlutinn sýni ábyrgð svo ekki þurfi að beita ákvæðinu aftur Telja jákvæðu skrefin of fá Sjálfvirk bílaþvottastöð opnuð á Selfossi Sjá meira
Mæling gervitungls skýrir áhyggjur manna af Grindavík og Bláa lóninu Orkuverið í Svartsengi og Bláa lónið eru inni á rauða blettinum og byggðin í Grindavík í jaðrinum á mynd sem unnin er úr gögnum frá gervitungli. 26. janúar 2020 21:42
„Þetta heldur áfram með sama hraða að þenjast út“ Það er áframhaldandi landris rétt vestan við fjallið Þorbjörn á Reykjanesi. Þetta sýna nýjar mælingar úr GPS-mælum Veðurstofu Íslands. 27. janúar 2020 09:58
Óvissustigi lýst yfir vegna mögulegrar kvikusöfnunar við fjallið Þorbjörn Landris hefur mælst frá 21. janúar og virðist miðja þess vera á Reykjanessskaganum rétt vestan við fjallið Þorbjörn. 26. janúar 2020 17:18
Gul eldgosaviðvörun á flug aðeins tólf kílómetra frá Keflavíkurflugvelli Litakóði alþjóðaflugs fyrir eldfjöll á Reykjanesskaga hefur verið færður yfir á gult. Svæðið er aðeins í tólf kílómetra loftlínu frá flugbrautum Keflavíkurflugvallar, stærsta og mikilvægasta alþjóðaflugvallar landsins. 26. janúar 2020 18:13