Innlent

Fjarri sanni að fjárskortur í rekstri Landspítalans sé „innanhúss stjórnunarvandi“

Tryggvi Páll Tryggvason skrifar
Páll Matthíasson segir að þrátt fyrir vanda Landspítalans sé hann vel rekinn og mun betur en sambærilegar heilbrigðisstofnanir á Norðurlöndum.
Páll Matthíasson segir að þrátt fyrir vanda Landspítalans sé hann vel rekinn og mun betur en sambærilegar heilbrigðisstofnanir á Norðurlöndum. Stöð2/Egill
Páll Matthíasson, forstjóri Landspítalans, segir að það fjarri sanni að rekja megi fjárskort í rekstri Landspítalans og hnökra á flæði til og frá spítalanum sé „einhvers konar innanhúss stjórnunarvandi“.

Þetta kemur fram í vikulegum forstjórapistli Páls sem birtist í gær á vef Landspítalans. Töluverð umræða hefur skapast um Landspítalann að undanförnu eftir að greint var frá því að halli á rekstri spítalans á síðasta ári hafi verið 1,4 milljarðar króna.

Margir hafa stigið fram og gagnrýnt stjórnendur Landspítalans vegna þess. Þar á meðal formaður Læknafélags Íslands sem og þingmennirnir Þorsteinn Sæmundsson og Unnur Brá Konráðsdóttir. Þorsteinn sagði ljóst að vandi spítalans væri stjórnunarvandi, Unnur lagði áherslu á að skoða þyrfti með hvaða hætti stjórnun spítalans færi fram.

Línudans að reka spítala

Við þetta gerir Páll margvíslegar athugasemdur og í pistlinum reynir hann að varpa ljósi á ástæður þess að spítalinn hafi verið rekinn með hallarekstri, þrátt fyrir viðbótarframlög til rekstur spítalans undanfarin ár.

Mikið álag er á starfsfólki spítalans.Fréttablaðið/Eyþór
Nefnir hann að hluti viðbótarframlaganna hafi farið í að vinna til baka það sem tapaðist í aðhaldsaðgerðum eftir hrun árip 2008. Þá hafi Íslendingum fjölgað um 80 þúsund frá áramótum og ferðamönnum fjölgað gríðarlega. Verkefni spítalans hafi því einfaldlega aukist.

Þá hafi spítalanum verið falin ný verkefni sem annað hvort voru ekki unnin áður eða þá að sækja þurfti þjónustu erlendis, til dæmis rekstur jáeindarskanna.

„Það er því alltaf línudans að reka spítala. Viðfangsefnin eru óþrjótandi, íbúum fjölgar, þjóðin eldist, fleiri ferðamenn koma til landsins og nýjungar og tækniframfarir gera okkur kleift að veita þjónustu sem við áður gátum ekki veitt. Allt kostar þetta peninga sem eru takmarkaðir. Verkefnið er því að þjóna sjúklingum sem best og á sama tíma að halda rekstrinum innan fjárheimilda,“ skrifar Páll. 

Kostnaðarsamir kjarsamningar og umbun fyrir óvinsælustu vaktirnar

Nefnir Páll einnig að rekja megi upphaf rekstrarvanda spítalans til ársins 2018 en árið áður skilaði rekstur spítalans 62 milljóna króna afgangi. Árið 2018 var mikill viðsnúningur til hins verra og var hallinn sem fyrr segir 1,4 milljarðar.

Á þessu séu þrjár skýringar helstar að mati Páls.



Frá framkvæmdum við nýjan Landspítala.Vísir/vilhelm
Flóknir kjarasamningar hafi verið gerðir sem erfitt hafi verið að kostnaðarmeta, þar á meðal kjarasamning við lækna árið 2015. Samningurinn hafi verið góður fyrir heilbrigðiskerfið en kostnaðarþættir hafi verið vanmetnir. Spítalinn fái ekki fjármagn til að standa straum af heildarkostnaði við þennan samning og fleiri minni samninga.

Þá hafi vaxandi skortur verið fólki til að sinna hjúkrun í vaktavinnu. Gripið hafi verið til sérstakra aðgerða til að tryggja öryggi sjúklinga. Tilraunaverkefni var sett af stað til svo hægt væri að manna vaktirnar.

„Tilraunaverkefni til að kanna hvort aðgerðir sem umbunuðu fyrir fullt starf, fyrir að taka óvinsælustu vaktirnar o.s.frv. skiluðu árangri. Niðurstaða tilraunarinnar er að breytt starfsumhverfi skilar árangri og mælist mjög vel fyrir. Þær upplýsingar eru mikilvægar þeim sem höndla um kjör og starfsumhverfi en spítalinn hefur ekki bolmagn til að halda þessu áfram, óbætt,“ skrifar Páll. 

Samfélagsábati ómældur, annað en kostnaður spítalans

Í þriðja lagi hafi spítalinn í vissum tilfellum upp nýjungar í lækningaþjónustu sem ekki séu fjármagnaðar, en skili samfélaginu öllum ábata.

„Dæmi um slíkt eru hinar svokölluðu heilaþræðingar. Þar er nútímatækni nýtt og farið inn í heilaæðar með því að þræða leiðara upp í gegnum æðar líkamans,“ skrifar Páll og bætir við að ábatinn fyrir sjúklinga af þessari aðgerð sé gríðarlegur og geti forðað þeim frá langri sjúkralegu á spítalanum.

„Ábatinn, nú eða framlegðin ef menn vilja nota slíkt tungutak, fyrir þjóðfélagið er einnig gríðarlegur; að forða sjúklingi frá því að vera upp á velferðarkerfið kominn mánuðum, árum eða áratugum saman. Fyrir Landspítala þá kallar þetta hins vegar á þjálfun starfsfólks og mjög dýrar vaktir auk dýrra tækja og íhluta. Á gjaldaliðinn fer aðeins kostnaður spítalans, enginn heldur hins vegar utan um framlegðarhlutann,“ skrifar Páll.

Það sé því að mati Páls fjarri sanni að „fjárskortur í rekstri Landspítala og víðtækir hnökrar á flæði til og frá spítalanum sé einhvers konar innanhúss stjórnunarvandi.“

Pistil Páls má lesa í heild sinni hér.


Tengdar fréttir

Landspítalinn þarf um milljarð í launabætur frá ríkinu

Launabætur ríkisins til Landspítalans eru vanáætlaðar um allt að milljarði á ári að sögn forstjórans. Hann segir að aðhaldsaðgerðir spítalans eigi að skila um tveimur og hálfum milljarði í sparnað á næsta ári. Þá verður fólki fækkað í einhverjum tilvikum í gegnum starfsmannaveltu.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×