Læknir segir lakkrís lífshættulegan Jakob Bjarnar skrifar 11. maí 2017 13:23 Lakkrís er að finna í ótrúlega mörgum tegundum sælgætis, hann er í sósum, hann er í ís ... og nú er komið á daginn að blessaður lakkrísinn er hættulegur heilsu okkar. „Ég er hættur að borða lakkrís,“ sagði Bjarni Þór Sigurðsson auglýsingastjóri Vísis náfölur þegar hann mætti til morgunverðar í höfuðstöðvum 365. Hann hafði verið að hlusta á Morgunútvarp Rásar 2 þar sem meðal annars var rætt við Helgu Ágústu Sigurjónsdóttur lækni sem varaði eindregið við lakkrísáti, og sagði lakkrís geta reynst lífshættulegan undir ákveðnum kringumstæðum. Víst er að mörgum íslenskum nammigrísum var og er illa brugðið því lakkrís er eftirlætissælgæti landsmanna og hann er að finna í ótrúlega mörgum tegundum sælgætis og reyndar öðrum neysluvörum.Hár blóðþrýstingur, búgsöfnun og kalsíumskorturHelga Ágústa skrifaði doktorsritgerð um virkni lakkrís á líkamann og hún hefur fylgt þeim rannsóknum eftir og komist að því að lakkrís hefur afar neikvæð áhrif á heilsu okkar. „Lakkrís hefur áhrif á ákveðið efni í líkamanum sem á að brjóta niður mjög virkt hormón, eitt mikilvægasta hormónið eða cortisol, niður í óvirkara form. Þetta er ákveðinn varnarmekkanismi líkamans.Helga Ágústa skaut íslenskum nammigrísum skelk í bringu í morgun þegar hún fór yfir það hversu óhollur lakkrísinn er.Lakkrís hindrar virkni þessa ensímis og þannig getur cortisolið farið að virka lengur og veldur háum blóðþrýstingi, bjúgsöfnun, kalíumskorti, getur þar af leiðandi valdið fylgikvillum þessa með hjartsláttartruflunum ef við erum lág í kalíum, heilablóðföllum og hjartaáföllum ef við erum há í blóðþrýstingi. Bara að vera komin með hindrun á þetta efni er mjög skaðlegt,“ segir Helga Ágústa.Hryllingssögur af áhrifum lakkrísátsHún segir jafnframt að líkaminn sé lengi að losa sig við lakkrís úr líkamanum og hann hafi einnig virkni á hormónakerfi nýrnahettunum sem hefur með aldurhormón að gera. Sú hömlun er í gangi í tvo til þrjá mánuði eftir að við höfum borðað lakkrís. Helga Ágústa kann hryllingssögur af innlögum fólks á spítala, drengur sem var lamaður vegna heilabjúgs sem lakkrísát hafði framkallað og stúlka sem studd var á spítalann af föður sínum, hún gat hvorki lyft höndum né fótum og engir reflexar frá taugakerfinu. Stúlkan var lögð á taugadeild, en í fyrstu var talið að hún væri þjökuð af bráðum taugasjúkdóm. En, ástæðan var of mikið og títt lakkrísát sem orsakaði 1,5 í calsium sem er lágt gildi og þá ná vöðvarnir ekki að virka á eðlilegan hátt.Lífhættulegt ástand en getur gengið til baka„Ef við lendum í hjartsláttartruflunum getur verið erfitt að ná okkur út úr því. Við getum lent í lífshættulegt ástand með svo lágt calsium. Jafnvel hjartastoppi,“ segir Helga Ágústa læknir og sérfræðingur í virkni lakkríss. Hún kallar eftir vakningu í þessum efnum og hvetur foreldra til að halda börnum sínum frá lakkrísáti.Finnur Geirsson er forstjóri Nóa Síríus. Sælgætisframleiðendur hafa spornað gegn þessari virkni en benda á að hóf sé í öllu best.Góðu fréttirnar eru þær að neikvæð áhrif lakkríss á líkamann eru ekki varanleg, þau geta gengið til baka ef fólk hættir að borða lakkrís. En, ekki er hlaupið að því að sniðganga lakkrís ef menn kjósa svo heilsu sinnar vegna því lakkrís er að finna í býsna mörgu; nýja vörulínan frá Nóa Síríus gengur út á að lakkrís sé í namminu, lakkrís er að finna í kökuuppskriftum, hann er vinsæll með ís og jafnvel er lakkrís blandað í sósur. Gæðastjóri Nóa Síríus er Rúnar Ingibjartsson og Vísir bar þetta undir hann.Nota lakkrísrót með lægra glycyrrhizinicsýru-innihaldi„Þú vitnar í ágætt viðtal á Rás2 við Helgu Ágústsdóttur lækni þar sem rætt er um skaðsemi lakkríss. Lakkrís inniheldur glycyrrhizinicsýru sem veldur háþrýstingi ef hennar er neytt í of miklu magni. Eins og oftast þegar rætt er um matvæli þá gildir reglan um neyslu í hófi,“ segir Rúnar. Auk Nóa Síríus er Góa, Freyja og Kólus þeir sem helst framleiða lakkrís á Íslandi. Finnur segir að það sem þeir sælgætisframleiðendur hafi gert til þess að minnka áhrifin af áðurnefndu efni „er að nota lakkrísrót með lægra glycyrrhizinicsýru innihaldi en áður tíðkaðist og náum þannig að framleiða bragðgóðan lakkrís með minna innihald af glycyrrhizinicsýru en áður tíðkaðist. Okkar vörur eru líka þannig samsettar að lakkríshlutinn er oft ekki meiri en 10-20% af vörunni. Hinn hlutinn er þá súkkulaði eða eitthvað annað en lakkrís. En eins og málshátturinn segir: Hóf er á öllu best.“ Heilsa Mest lesið Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Innlent Mun sjá eftir árásinni alla ævi Innlent Skrifa nú undir samninginn sem féll af borðinu eftir hitafundinn Erlent Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Innlent Brot á trausti gagnvart félögum Lúðvíks sem vilji hjálpa Innlent Hornafjörður gæti bjargað flugi Icelandair á Ísafjörð Innlent Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Innlent Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Innlent Gætti trúnaðar eftir að erindi tengdamömmunnar barst Innlent Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Erlent Fleiri fréttir Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Hornafjörður gæti bjargað flugi Icelandair á Ísafjörð Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Brot á trausti gagnvart félögum Lúðvíks sem vilji hjálpa Gætti trúnaðar eftir að erindi tengdamömmunnar barst Mun sjá eftir árásinni alla ævi Segir lögreglumann sem njósnaði hafa gert mistök Frekari breytingar í Valhöll Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Lítur málið mjög alvarlegum augum Átta ár fyrir að bana Bryndísi Klöru Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Kristófer Breki nýr formaður Vöku Skýrsla starfshóps um lagaumgjörð hvalveiða tilbúin Gætu þurft að endurskoða aukastörf lögreglumanna Mjöll Snæsdóttir er látin Jafnréttisstofa kallar eftir svörum frá Ingu vegna skipunar í stjórn HMS Grunar að fleiri lögreglumenn hafi verið viðriðnir njósnirnar Segir Jon Øigarden Ingvar E þeirra Norðmanna Jafnréttisstofa krefur Ingu Sæland um útskýringu á vali á stjórnarmönnum „Það er ekkert til sem heitir að heita trúnaði um fundarbeiðni“ Fjölmiðlanefnd tekur fyrir umfjöllun Fréttarinnar Ráðherra vill að leigubílsstjórar tali íslensku Mál Ásthildar Lóu krufið fyrir opnum tjöldum Vill að þingflokkar vinni saman að því að stytta frí þingmanna Mikilvægt að vita hvar og hvernig réttar upplýsingar fást í krísuástandi Málið áfall fyrir embættið Skiptar skoðanir á stöðvarskyldu: „Held að enginn vilji hverfa aftur í það ástand“ „Miklu svakalegra en ég gerði mér grein fyrir“ Njósnaaðgerðir sagðar tengjast deilum tveggja af auðugustu mönnum landsins Sjá meira
„Ég er hættur að borða lakkrís,“ sagði Bjarni Þór Sigurðsson auglýsingastjóri Vísis náfölur þegar hann mætti til morgunverðar í höfuðstöðvum 365. Hann hafði verið að hlusta á Morgunútvarp Rásar 2 þar sem meðal annars var rætt við Helgu Ágústu Sigurjónsdóttur lækni sem varaði eindregið við lakkrísáti, og sagði lakkrís geta reynst lífshættulegan undir ákveðnum kringumstæðum. Víst er að mörgum íslenskum nammigrísum var og er illa brugðið því lakkrís er eftirlætissælgæti landsmanna og hann er að finna í ótrúlega mörgum tegundum sælgætis og reyndar öðrum neysluvörum.Hár blóðþrýstingur, búgsöfnun og kalsíumskorturHelga Ágústa skrifaði doktorsritgerð um virkni lakkrís á líkamann og hún hefur fylgt þeim rannsóknum eftir og komist að því að lakkrís hefur afar neikvæð áhrif á heilsu okkar. „Lakkrís hefur áhrif á ákveðið efni í líkamanum sem á að brjóta niður mjög virkt hormón, eitt mikilvægasta hormónið eða cortisol, niður í óvirkara form. Þetta er ákveðinn varnarmekkanismi líkamans.Helga Ágústa skaut íslenskum nammigrísum skelk í bringu í morgun þegar hún fór yfir það hversu óhollur lakkrísinn er.Lakkrís hindrar virkni þessa ensímis og þannig getur cortisolið farið að virka lengur og veldur háum blóðþrýstingi, bjúgsöfnun, kalíumskorti, getur þar af leiðandi valdið fylgikvillum þessa með hjartsláttartruflunum ef við erum lág í kalíum, heilablóðföllum og hjartaáföllum ef við erum há í blóðþrýstingi. Bara að vera komin með hindrun á þetta efni er mjög skaðlegt,“ segir Helga Ágústa.Hryllingssögur af áhrifum lakkrísátsHún segir jafnframt að líkaminn sé lengi að losa sig við lakkrís úr líkamanum og hann hafi einnig virkni á hormónakerfi nýrnahettunum sem hefur með aldurhormón að gera. Sú hömlun er í gangi í tvo til þrjá mánuði eftir að við höfum borðað lakkrís. Helga Ágústa kann hryllingssögur af innlögum fólks á spítala, drengur sem var lamaður vegna heilabjúgs sem lakkrísát hafði framkallað og stúlka sem studd var á spítalann af föður sínum, hún gat hvorki lyft höndum né fótum og engir reflexar frá taugakerfinu. Stúlkan var lögð á taugadeild, en í fyrstu var talið að hún væri þjökuð af bráðum taugasjúkdóm. En, ástæðan var of mikið og títt lakkrísát sem orsakaði 1,5 í calsium sem er lágt gildi og þá ná vöðvarnir ekki að virka á eðlilegan hátt.Lífhættulegt ástand en getur gengið til baka„Ef við lendum í hjartsláttartruflunum getur verið erfitt að ná okkur út úr því. Við getum lent í lífshættulegt ástand með svo lágt calsium. Jafnvel hjartastoppi,“ segir Helga Ágústa læknir og sérfræðingur í virkni lakkríss. Hún kallar eftir vakningu í þessum efnum og hvetur foreldra til að halda börnum sínum frá lakkrísáti.Finnur Geirsson er forstjóri Nóa Síríus. Sælgætisframleiðendur hafa spornað gegn þessari virkni en benda á að hóf sé í öllu best.Góðu fréttirnar eru þær að neikvæð áhrif lakkríss á líkamann eru ekki varanleg, þau geta gengið til baka ef fólk hættir að borða lakkrís. En, ekki er hlaupið að því að sniðganga lakkrís ef menn kjósa svo heilsu sinnar vegna því lakkrís er að finna í býsna mörgu; nýja vörulínan frá Nóa Síríus gengur út á að lakkrís sé í namminu, lakkrís er að finna í kökuuppskriftum, hann er vinsæll með ís og jafnvel er lakkrís blandað í sósur. Gæðastjóri Nóa Síríus er Rúnar Ingibjartsson og Vísir bar þetta undir hann.Nota lakkrísrót með lægra glycyrrhizinicsýru-innihaldi„Þú vitnar í ágætt viðtal á Rás2 við Helgu Ágústsdóttur lækni þar sem rætt er um skaðsemi lakkríss. Lakkrís inniheldur glycyrrhizinicsýru sem veldur háþrýstingi ef hennar er neytt í of miklu magni. Eins og oftast þegar rætt er um matvæli þá gildir reglan um neyslu í hófi,“ segir Rúnar. Auk Nóa Síríus er Góa, Freyja og Kólus þeir sem helst framleiða lakkrís á Íslandi. Finnur segir að það sem þeir sælgætisframleiðendur hafi gert til þess að minnka áhrifin af áðurnefndu efni „er að nota lakkrísrót með lægra glycyrrhizinicsýru innihaldi en áður tíðkaðist og náum þannig að framleiða bragðgóðan lakkrís með minna innihald af glycyrrhizinicsýru en áður tíðkaðist. Okkar vörur eru líka þannig samsettar að lakkríshlutinn er oft ekki meiri en 10-20% af vörunni. Hinn hlutinn er þá súkkulaði eða eitthvað annað en lakkrís. En eins og málshátturinn segir: Hóf er á öllu best.“
Heilsa Mest lesið Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Innlent Mun sjá eftir árásinni alla ævi Innlent Skrifa nú undir samninginn sem féll af borðinu eftir hitafundinn Erlent Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Innlent Brot á trausti gagnvart félögum Lúðvíks sem vilji hjálpa Innlent Hornafjörður gæti bjargað flugi Icelandair á Ísafjörð Innlent Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Innlent Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Innlent Gætti trúnaðar eftir að erindi tengdamömmunnar barst Innlent Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Erlent Fleiri fréttir Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Hornafjörður gæti bjargað flugi Icelandair á Ísafjörð Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Brot á trausti gagnvart félögum Lúðvíks sem vilji hjálpa Gætti trúnaðar eftir að erindi tengdamömmunnar barst Mun sjá eftir árásinni alla ævi Segir lögreglumann sem njósnaði hafa gert mistök Frekari breytingar í Valhöll Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Lítur málið mjög alvarlegum augum Átta ár fyrir að bana Bryndísi Klöru Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Kristófer Breki nýr formaður Vöku Skýrsla starfshóps um lagaumgjörð hvalveiða tilbúin Gætu þurft að endurskoða aukastörf lögreglumanna Mjöll Snæsdóttir er látin Jafnréttisstofa kallar eftir svörum frá Ingu vegna skipunar í stjórn HMS Grunar að fleiri lögreglumenn hafi verið viðriðnir njósnirnar Segir Jon Øigarden Ingvar E þeirra Norðmanna Jafnréttisstofa krefur Ingu Sæland um útskýringu á vali á stjórnarmönnum „Það er ekkert til sem heitir að heita trúnaði um fundarbeiðni“ Fjölmiðlanefnd tekur fyrir umfjöllun Fréttarinnar Ráðherra vill að leigubílsstjórar tali íslensku Mál Ásthildar Lóu krufið fyrir opnum tjöldum Vill að þingflokkar vinni saman að því að stytta frí þingmanna Mikilvægt að vita hvar og hvernig réttar upplýsingar fást í krísuástandi Málið áfall fyrir embættið Skiptar skoðanir á stöðvarskyldu: „Held að enginn vilji hverfa aftur í það ástand“ „Miklu svakalegra en ég gerði mér grein fyrir“ Njósnaaðgerðir sagðar tengjast deilum tveggja af auðugustu mönnum landsins Sjá meira
Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Erlent
Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Erlent