Annað samningsbrotamál mögulegt ef Ísland virðir ekki dóm í kjötmáli Þorbjörn Þórðarson skrifar 7. desember 2017 19:15 Ef íslenska ríkið bregst ekki við dómi EFTA-dómstólsins frá því í nóvember með því að afnema leyfisveitingakerfi vegna innflutnings á fersku kjöti, eggjum og mjólk á ríkið yfir höfði sér aðra málshöfðun frá ESA - eftirlitsstofnun EFTA - til að knýja á um efndir vegna dómsins. Hinn 14. nóvember kvað EFTA-dómstóllinn upp dóm í máli ESA gegn íslenska ríkinu um að íslenska leyfisveitingakerfið fyrir innflutningi á hráum kjötvörum, hráum eggjum og ógerilsneyddri mjólk bryti gegn tilskipun 89/662 um dýraheilbrigðiseftirlit. Umrædd tilskipun hefur verið tekin upp í EES-samninginn og er íslenska ríkið skuldbundið til að virða hana. Því var um að ræða samningsbrot af hálfu íslenska ríkisins.Einfaldasta leiðin að afnema reglurnar Samtök verslunar og þjónustu efndu til málþings á Grand hóteli í dag til að fjalla um dómsniðurstöðuna og innflutning á fersku kjöti í víðu samhengi. Á meðal framsögumanna var Ólafur Jóhannes Einarsson lögmaður en hann starfaði í 13 ár hjá ESA, eftirlitsstofnun EFTA, í Brussel þar af síðustu árin sem framkvæmdastjóri innra markaðssviðs. „Þetta er dómur í samningsbrotamáli sem er skuldbindandi fyrir íslenska ríkið. Það er alveg ljóst að íslensk stjórnvöld þurfa innan skamms tíma, þá er ég að tala um einhverja mánuði, að bregðast við dómi EFTA-dómstólsins. Einfaldasta leiðin til að gera það er að afnema þessar umdeildu reglur og þar með leyfa innflutning. Það gæti verið svigrúm til að gera eitthvað annað en það er þá pólitískt mat að hvaða leyti er farið í slíkar aðgerðir,“ segir Ólafur. Íslandi, Noregi og Liechtenstein ber að bregðast þegar í stað við dómum EFTA-dómstólsins. Reynslan sýnir þó að ríki taka sér oft marga mánuði til að breyta lögum í samræmi við niðurstöðuna. „Ef ESA telur að Ísland hafi ekki brugðist við þessu innan hæfilegs tíma þá væri hægt að fara með nýtt samningsbrotamál. Þá myndi það snúast um skyldu Íslands til að hlíta dómi EFTA-dómstólsins. Það er sem betur fer sjaldgæft en það eru dæmi þess. Allavega Noregur hefur verið dæmdur fyrir að brjóta gegn skyldunni til að fylgja eftir dómi EFTA-dómstólsins,“ segir Ólafur. Í tilskipun 89/662, sem íslenska ríkið hefur brotið gegn í mörg ár, er kveðið á um að dýraheilbrigðiseftirlit með tilteknum landbúnaðarafurðum skuli lagt niður á innri markaði Evrópusambandsins. Kjarni málsins er að eftirlit með dýrasjúkdómum hefur þegar átt sér stað inni á innri markaðnum þegar landbúnaðarafurðir eru fluttar til annars ríkis. Tilgangurinn með umræddri tilskipun var að afnema þetta tvöfalda eftirlitskerfi og tryggja samræmt heilbrigðiseftirlit inni á innri markaðnum. Neytendur eiga að geta treyst því að hvar sem er inni á innri markaðnum sé gæða- og heilbrigðiseftirlitið það sama. Þessi einsleitni er í raun rauði þráðurinn í öllu regluverki Evrópusambandsins. Íslensk stjórnvöld mega í raun aðeins gera stikkprufur á innfluttu fersku kjöti, eggjum og ógerilsneyddri mjólk ef þau hafa rökstudda ástæðu til að ætla að eftirlit hafi verið ábótavant.Ekki valkostur að vera aftur stefnt vegna samningsbrots Kristján Þór Júlíusson sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra segir að það sé ekki valkostur að íslenska ríkið fái á sig aðra málshöfðun vegna samningsbrots vegna innflutnings á kjöti. „Það eru einungis þrjár vikur síðan dómurinn var kveðinn upp og ráðuneytið hefur á þeim tíma verið að skoða þetta. Viðbrögðin munu mótast af því að við virðum að sjálfsögðu samningsskyldur Íslands við EES-samninginn. Á sama tíma muni við standa vörð um heilnæmi búfjárstofna og varnir við sýklaónæmi og svo framvegis,“ segir Kristján Þór. Fulltrúar bænda eru mjög áhyggjufullir af áhrifum niðurfellingar leyfisveitingakerfisins á þeirra hagsmuni „Það er fullkomlega eðlilegt að menn hafi áhyggjur af þeirri stöðu á meðan það liggja ekki fyrir svör stjórnvalda hér með hvaða hætti við ætlum að bregðast við því. Þá er það skiljanlegt óöryggi,“ segir Kristján Þór. Mest lesið Hvarf fyrir tæpum þrjátíu árum og fannst í hopandi jökli Erlent Fjarlægði nöfnin strax: „Ætlumst ekki til neins af þessu fólki“ Innlent Styttan tekin niður eftir harðar deilur um klúran barm Erlent Tveggja bíla árekstur á Suðurlandi Innlent Öryggismyndavélar í svefnherberginu og fyrsta útgáfa af Lolitu á skrifstofunni Erlent Segir Höllu ekki skilja um hvað málið snýst Innlent Golfbolti hafnaði í manni „eftir óteljandi dæmi um óskiljanlega hegðun“ Innlent Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Innlent Fyrirlestri ísraelsks fræðimanns aflýst eftir skamma stund Innlent Dánarorsök Ozzy Osbourne ljós Erlent Fleiri fréttir Tollarnir tilefni til hvorra tveggja örvæntingar og léttis Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Tveir fluttir með þyrlunni og fjórir með sjúkrabíl Vörðuóðir ferðamenn fremji náttúruspjöll Húsvíkingur á Norðurpólnum segir sögu merkustu landkönnuða 20. aldar Þrýstu á yngsta sakborninginn um að taka á sig alla sök Ákvörðun ráðherra muni seinka viðbragði við faröldrum framtíðar Þyrlan aftur á leið austur vegna umferðarslyss Ekki eigi að gera einstaklinga ábyrga fyrir gerðum ríkisstjórnar Tollahækkanirnar vonbrigði og þrýstir á um fund sem fyrst Forsætisráðherra ósátt með tolla og pólfarar á Húsavík Fyrirlestri ísraelsks fræðimanns aflýst eftir skamma stund Golfbolti hafnaði í manni „eftir óteljandi dæmi um óskiljanlega hegðun“ Tveggja bíla árekstur á Suðurlandi Svartaþoka gerir þyrlusveit í útkalli erfitt fyrir Innkalla sælgæti vegna köfnunarhættu Fjarlægði nöfnin strax: „Ætlumst ekki til neins af þessu fólki“ Öryggissérfræðingur hefur trú á boðuðum aðgerðum í Reynisfjöru Segir Höllu ekki skilja um hvað málið snýst Færa sig í Kringluna vegna bílastæðaskorts og framkvæmda Tollastríð, makríll og flutningur Blóðbankans Greina ekki frá tilkynntum kynferðisbrotum á Þjóðhátíð strax Segja Rafmennt auglýsa nöfn sín í blekkingarskyni Sektaður vegna kýr sem drapst á leið í sláturhús Minnsti þéttleiki makríls síðan 2010 Tveir skjálftar yfir þrír að stærð Hvar á að grípa niður í fækkun innflytjenda? Blóðbankinn á leið í Kringluna Nokkuð um hávaðaútköll Segja upp og draga úr útgáfu: Óvissan í rekstrinum „því miður aukist mikið“ Sjá meira
Ef íslenska ríkið bregst ekki við dómi EFTA-dómstólsins frá því í nóvember með því að afnema leyfisveitingakerfi vegna innflutnings á fersku kjöti, eggjum og mjólk á ríkið yfir höfði sér aðra málshöfðun frá ESA - eftirlitsstofnun EFTA - til að knýja á um efndir vegna dómsins. Hinn 14. nóvember kvað EFTA-dómstóllinn upp dóm í máli ESA gegn íslenska ríkinu um að íslenska leyfisveitingakerfið fyrir innflutningi á hráum kjötvörum, hráum eggjum og ógerilsneyddri mjólk bryti gegn tilskipun 89/662 um dýraheilbrigðiseftirlit. Umrædd tilskipun hefur verið tekin upp í EES-samninginn og er íslenska ríkið skuldbundið til að virða hana. Því var um að ræða samningsbrot af hálfu íslenska ríkisins.Einfaldasta leiðin að afnema reglurnar Samtök verslunar og þjónustu efndu til málþings á Grand hóteli í dag til að fjalla um dómsniðurstöðuna og innflutning á fersku kjöti í víðu samhengi. Á meðal framsögumanna var Ólafur Jóhannes Einarsson lögmaður en hann starfaði í 13 ár hjá ESA, eftirlitsstofnun EFTA, í Brussel þar af síðustu árin sem framkvæmdastjóri innra markaðssviðs. „Þetta er dómur í samningsbrotamáli sem er skuldbindandi fyrir íslenska ríkið. Það er alveg ljóst að íslensk stjórnvöld þurfa innan skamms tíma, þá er ég að tala um einhverja mánuði, að bregðast við dómi EFTA-dómstólsins. Einfaldasta leiðin til að gera það er að afnema þessar umdeildu reglur og þar með leyfa innflutning. Það gæti verið svigrúm til að gera eitthvað annað en það er þá pólitískt mat að hvaða leyti er farið í slíkar aðgerðir,“ segir Ólafur. Íslandi, Noregi og Liechtenstein ber að bregðast þegar í stað við dómum EFTA-dómstólsins. Reynslan sýnir þó að ríki taka sér oft marga mánuði til að breyta lögum í samræmi við niðurstöðuna. „Ef ESA telur að Ísland hafi ekki brugðist við þessu innan hæfilegs tíma þá væri hægt að fara með nýtt samningsbrotamál. Þá myndi það snúast um skyldu Íslands til að hlíta dómi EFTA-dómstólsins. Það er sem betur fer sjaldgæft en það eru dæmi þess. Allavega Noregur hefur verið dæmdur fyrir að brjóta gegn skyldunni til að fylgja eftir dómi EFTA-dómstólsins,“ segir Ólafur. Í tilskipun 89/662, sem íslenska ríkið hefur brotið gegn í mörg ár, er kveðið á um að dýraheilbrigðiseftirlit með tilteknum landbúnaðarafurðum skuli lagt niður á innri markaði Evrópusambandsins. Kjarni málsins er að eftirlit með dýrasjúkdómum hefur þegar átt sér stað inni á innri markaðnum þegar landbúnaðarafurðir eru fluttar til annars ríkis. Tilgangurinn með umræddri tilskipun var að afnema þetta tvöfalda eftirlitskerfi og tryggja samræmt heilbrigðiseftirlit inni á innri markaðnum. Neytendur eiga að geta treyst því að hvar sem er inni á innri markaðnum sé gæða- og heilbrigðiseftirlitið það sama. Þessi einsleitni er í raun rauði þráðurinn í öllu regluverki Evrópusambandsins. Íslensk stjórnvöld mega í raun aðeins gera stikkprufur á innfluttu fersku kjöti, eggjum og ógerilsneyddri mjólk ef þau hafa rökstudda ástæðu til að ætla að eftirlit hafi verið ábótavant.Ekki valkostur að vera aftur stefnt vegna samningsbrots Kristján Þór Júlíusson sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra segir að það sé ekki valkostur að íslenska ríkið fái á sig aðra málshöfðun vegna samningsbrots vegna innflutnings á kjöti. „Það eru einungis þrjár vikur síðan dómurinn var kveðinn upp og ráðuneytið hefur á þeim tíma verið að skoða þetta. Viðbrögðin munu mótast af því að við virðum að sjálfsögðu samningsskyldur Íslands við EES-samninginn. Á sama tíma muni við standa vörð um heilnæmi búfjárstofna og varnir við sýklaónæmi og svo framvegis,“ segir Kristján Þór. Fulltrúar bænda eru mjög áhyggjufullir af áhrifum niðurfellingar leyfisveitingakerfisins á þeirra hagsmuni „Það er fullkomlega eðlilegt að menn hafi áhyggjur af þeirri stöðu á meðan það liggja ekki fyrir svör stjórnvalda hér með hvaða hætti við ætlum að bregðast við því. Þá er það skiljanlegt óöryggi,“ segir Kristján Þór.
Mest lesið Hvarf fyrir tæpum þrjátíu árum og fannst í hopandi jökli Erlent Fjarlægði nöfnin strax: „Ætlumst ekki til neins af þessu fólki“ Innlent Styttan tekin niður eftir harðar deilur um klúran barm Erlent Tveggja bíla árekstur á Suðurlandi Innlent Öryggismyndavélar í svefnherberginu og fyrsta útgáfa af Lolitu á skrifstofunni Erlent Segir Höllu ekki skilja um hvað málið snýst Innlent Golfbolti hafnaði í manni „eftir óteljandi dæmi um óskiljanlega hegðun“ Innlent Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Innlent Fyrirlestri ísraelsks fræðimanns aflýst eftir skamma stund Innlent Dánarorsök Ozzy Osbourne ljós Erlent Fleiri fréttir Tollarnir tilefni til hvorra tveggja örvæntingar og léttis Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Tveir fluttir með þyrlunni og fjórir með sjúkrabíl Vörðuóðir ferðamenn fremji náttúruspjöll Húsvíkingur á Norðurpólnum segir sögu merkustu landkönnuða 20. aldar Þrýstu á yngsta sakborninginn um að taka á sig alla sök Ákvörðun ráðherra muni seinka viðbragði við faröldrum framtíðar Þyrlan aftur á leið austur vegna umferðarslyss Ekki eigi að gera einstaklinga ábyrga fyrir gerðum ríkisstjórnar Tollahækkanirnar vonbrigði og þrýstir á um fund sem fyrst Forsætisráðherra ósátt með tolla og pólfarar á Húsavík Fyrirlestri ísraelsks fræðimanns aflýst eftir skamma stund Golfbolti hafnaði í manni „eftir óteljandi dæmi um óskiljanlega hegðun“ Tveggja bíla árekstur á Suðurlandi Svartaþoka gerir þyrlusveit í útkalli erfitt fyrir Innkalla sælgæti vegna köfnunarhættu Fjarlægði nöfnin strax: „Ætlumst ekki til neins af þessu fólki“ Öryggissérfræðingur hefur trú á boðuðum aðgerðum í Reynisfjöru Segir Höllu ekki skilja um hvað málið snýst Færa sig í Kringluna vegna bílastæðaskorts og framkvæmda Tollastríð, makríll og flutningur Blóðbankans Greina ekki frá tilkynntum kynferðisbrotum á Þjóðhátíð strax Segja Rafmennt auglýsa nöfn sín í blekkingarskyni Sektaður vegna kýr sem drapst á leið í sláturhús Minnsti þéttleiki makríls síðan 2010 Tveir skjálftar yfir þrír að stærð Hvar á að grípa niður í fækkun innflytjenda? Blóðbankinn á leið í Kringluna Nokkuð um hávaðaútköll Segja upp og draga úr útgáfu: Óvissan í rekstrinum „því miður aukist mikið“ Sjá meira