Dómskerfið „eins og vandlega lokuð sjálfseignarstofnun“ sunna karen sigurþórsdóttir skrifar 14. maí 2016 15:39 Áslaug er harðorð í garð héraðsdóms og sakar innanríkisráðuneytið um þöggunartilburði. Vísir/Valgarður Dómskerfið er orðið eins og vandlega lokuð sjálfseignarstofnun sem lýtur eigin lögmálum og geðþótta, án raunhæfs eftirlits og ábyrgðar, segir Áslaug Björgvinsdóttir, héraðsdómari við Héraðsdóm Reykjavíkur árin 2010 til 2015, í umsögn sinni við frumvarp innanríkisráðherra um Landsrétt. Áslaug segir fámennan hóp lögfræðinga fá því ráðið hverjir verði dómarar, hverjir það séu sem stjórna, hvernig sé stjórnað og eigi geðþóttaval um það hvort lögum sé fylgt innan dómskerfisins. „Stjórnendur dómstólanna skáka í skjóli þess að það er ekkert raunverulegt eftirlit með stjórnsýslu dómstólanna og þeir geta beitt stjórnsýslulegu valdi sínu til þess að gera þeim sem gagnrýna lífið leitt,“ segir Áslaug.Ráðuneytið meðvitað um skort á eftirliti Innanríkisráðuneytið sé meðvitað um að innra eftirlit héraðsdómstólanna hafi ekki gengið vel og um vísbendingar um skort á reglu- og lögfylgni, en að þrátt fyrir það standi áfram til samkvæmt frumvarpinu að dómsvaldið stýri sér sjálft „án nokkurra reglna um skyldu til að lúta m.a málsmeðferðarreglum stjórnsýsluréttar, lýðræðislegu gagnsæi og hvað þá raunhæfu eftirliti.“ Hún segir stjórnendur dómstólanna hafa hunsað skýr ákvæði jafnréttislaga við skipan fulltrúa í valnefnd dómara frá árinu 2009 og borið við sjálfstæði dómsvalds. Einungis karlar hafi verið tilnefndir sem aðalmenn þrátt fyrir ákvæði um að tilefna skuli bæði karl og konu.Sakar ráðuneytið um þöggun Þá sakar Áslaug innanríkisráðuneytið um þöggun. Fleiri en eitt mál hafi komið inn á borð innanríkisráðuneytisins undanfarin ár, að minnsta kosti allt frá tíð Ögmundar Jónassonar, fyrrverandi innanríkisráðherra, vegna meintra ólögmætra starfshátta héraðsdómstólanna/dómstólaráðs. „Ekki hefur verið tekið á þeim málum og þau jafnvel þögguð 2 niður m.a. með gerð starfslokasamnings við fyrrverandi framkvæmdastjóra Dómstólaráðs sem sakað hafði tvo dómstólaráðsmenn, sem jafnframt voru dómstjórar, um brot.“ Þá vísar hún í frétt Stundarinnar þess efnis að systursonur eiginkonu Ingimundar Einarssonar, dómstjóra við Héraðsdóm Reykjavíkur, hafi fengið starf sem ekki hafi verið auglýst haustið 2013. Þannig hafi verið brotið í bága við kjarasamninga og lög um réttindi og skyldur starfsmannaríkisins. Dómstólaráði og flestum var kunnugt um málavexti. „Enginn þorði að segja neitt, enda getur það haft neikvæðar afleiðingar í för með sér fyrir viðkomandi,“ segir Áslaug. Hún rekur þó nokkur mál í umsögn sinni, en telur að hefði skilvirkt eftirlit með stjórnsýslu dómara og eftirlit með dómstjórum „án þeirra sterku hagsmunatengsla og samtryggingar sem nú er við lýði, getað komið í veg fyrir flest þau mál sem hér hafa verið rakin.“ Áslaug segir frumvarpið ekki bæta úr alvarlegum veikleikum í stjórnsýslu dómsvaldsins, þar á meðal skorti á gagnsæi, raunhæfu eftirliti með stjórnendum dómsvaldsins og ábyrgð þeirra. Þá sé hvorki fjallað um né tekið á veikri stöðu kvenna í dómskerfinu.Umsögn Áslaugar er ítarleg, en hana má lesa í heild hér. Mest lesið „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Innlent Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Innlent „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Innlent Búast má við slyddu Veður Ný sýn fékk meirihluta Innlent Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Innlent „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Innlent Bíll logaði í Vesturbænum Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Slagsmál enduðu með nefbroti Innlent Fleiri fréttir „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Sáttasemjari boðar til fundar: Fimm dagar til stefnu Orkuskipti, innflytjendalöggjöf og bensínstöðvalóðirnar „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Ný sýn fékk meirihluta Slagsmál enduðu með nefbroti Bíll logaði í Vesturbænum „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Öruggara Suðurland“ – nýtt og spennandi verkefni Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Landsmenn ánægðir með frammistöðu Höllu Tómasdóttur í kappræðunum Sló til starfsmanns og beit viðskiptavin „Skrímsladeildin“ hafi skorið upp herör gegn mótframbjóðendum Katrínar Hefur ekki áhuga á slúðurfréttum af öðrum frambjóðendum Tólf tíma tökudagar og svo forsetaframboð Hvernig ætlar ríkið að sækja milljónirnar 360 sem Haraldur gaf? Flottustu Mustang bílarnir landsins til sýnis í dag Halla Hrund eigi langt í land með að tryggja sér embættið Rýnt í forsetakappræður og fylgst með Bakgarðshlaupi „Ég get ekki annað en sagt satt“ Ríflega fjörutíu prósent líst illa á Katrínu „Lífið heldur áfram eftir svona áfall“ Sigu niður í Gretti sterka og dældu úr honum sjó Ók á tvö hundruð með lögguna á hælunum Sólríkasta byrjun árs í Reykjavík í 77 ár Hafa rukkað þá sem valda sinubruna um kostnað við útkall Ótrúlegustu aðskotahlutir gera óskunda í dósatalningarvélum Fjöldi verkfallsboðana á Keflavíkurflugvelli áhyggjuefni Kosið um sameiningu Húna- og Skagabyggðar í júní Sjá meira
Dómskerfið er orðið eins og vandlega lokuð sjálfseignarstofnun sem lýtur eigin lögmálum og geðþótta, án raunhæfs eftirlits og ábyrgðar, segir Áslaug Björgvinsdóttir, héraðsdómari við Héraðsdóm Reykjavíkur árin 2010 til 2015, í umsögn sinni við frumvarp innanríkisráðherra um Landsrétt. Áslaug segir fámennan hóp lögfræðinga fá því ráðið hverjir verði dómarar, hverjir það séu sem stjórna, hvernig sé stjórnað og eigi geðþóttaval um það hvort lögum sé fylgt innan dómskerfisins. „Stjórnendur dómstólanna skáka í skjóli þess að það er ekkert raunverulegt eftirlit með stjórnsýslu dómstólanna og þeir geta beitt stjórnsýslulegu valdi sínu til þess að gera þeim sem gagnrýna lífið leitt,“ segir Áslaug.Ráðuneytið meðvitað um skort á eftirliti Innanríkisráðuneytið sé meðvitað um að innra eftirlit héraðsdómstólanna hafi ekki gengið vel og um vísbendingar um skort á reglu- og lögfylgni, en að þrátt fyrir það standi áfram til samkvæmt frumvarpinu að dómsvaldið stýri sér sjálft „án nokkurra reglna um skyldu til að lúta m.a málsmeðferðarreglum stjórnsýsluréttar, lýðræðislegu gagnsæi og hvað þá raunhæfu eftirliti.“ Hún segir stjórnendur dómstólanna hafa hunsað skýr ákvæði jafnréttislaga við skipan fulltrúa í valnefnd dómara frá árinu 2009 og borið við sjálfstæði dómsvalds. Einungis karlar hafi verið tilnefndir sem aðalmenn þrátt fyrir ákvæði um að tilefna skuli bæði karl og konu.Sakar ráðuneytið um þöggun Þá sakar Áslaug innanríkisráðuneytið um þöggun. Fleiri en eitt mál hafi komið inn á borð innanríkisráðuneytisins undanfarin ár, að minnsta kosti allt frá tíð Ögmundar Jónassonar, fyrrverandi innanríkisráðherra, vegna meintra ólögmætra starfshátta héraðsdómstólanna/dómstólaráðs. „Ekki hefur verið tekið á þeim málum og þau jafnvel þögguð 2 niður m.a. með gerð starfslokasamnings við fyrrverandi framkvæmdastjóra Dómstólaráðs sem sakað hafði tvo dómstólaráðsmenn, sem jafnframt voru dómstjórar, um brot.“ Þá vísar hún í frétt Stundarinnar þess efnis að systursonur eiginkonu Ingimundar Einarssonar, dómstjóra við Héraðsdóm Reykjavíkur, hafi fengið starf sem ekki hafi verið auglýst haustið 2013. Þannig hafi verið brotið í bága við kjarasamninga og lög um réttindi og skyldur starfsmannaríkisins. Dómstólaráði og flestum var kunnugt um málavexti. „Enginn þorði að segja neitt, enda getur það haft neikvæðar afleiðingar í för með sér fyrir viðkomandi,“ segir Áslaug. Hún rekur þó nokkur mál í umsögn sinni, en telur að hefði skilvirkt eftirlit með stjórnsýslu dómara og eftirlit með dómstjórum „án þeirra sterku hagsmunatengsla og samtryggingar sem nú er við lýði, getað komið í veg fyrir flest þau mál sem hér hafa verið rakin.“ Áslaug segir frumvarpið ekki bæta úr alvarlegum veikleikum í stjórnsýslu dómsvaldsins, þar á meðal skorti á gagnsæi, raunhæfu eftirliti með stjórnendum dómsvaldsins og ábyrgð þeirra. Þá sé hvorki fjallað um né tekið á veikri stöðu kvenna í dómskerfinu.Umsögn Áslaugar er ítarleg, en hana má lesa í heild hér.
Mest lesið „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Innlent Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Innlent „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Innlent Búast má við slyddu Veður Ný sýn fékk meirihluta Innlent Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Innlent „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Innlent Bíll logaði í Vesturbænum Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Slagsmál enduðu með nefbroti Innlent Fleiri fréttir „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Sáttasemjari boðar til fundar: Fimm dagar til stefnu Orkuskipti, innflytjendalöggjöf og bensínstöðvalóðirnar „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Ný sýn fékk meirihluta Slagsmál enduðu með nefbroti Bíll logaði í Vesturbænum „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Öruggara Suðurland“ – nýtt og spennandi verkefni Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Landsmenn ánægðir með frammistöðu Höllu Tómasdóttur í kappræðunum Sló til starfsmanns og beit viðskiptavin „Skrímsladeildin“ hafi skorið upp herör gegn mótframbjóðendum Katrínar Hefur ekki áhuga á slúðurfréttum af öðrum frambjóðendum Tólf tíma tökudagar og svo forsetaframboð Hvernig ætlar ríkið að sækja milljónirnar 360 sem Haraldur gaf? Flottustu Mustang bílarnir landsins til sýnis í dag Halla Hrund eigi langt í land með að tryggja sér embættið Rýnt í forsetakappræður og fylgst með Bakgarðshlaupi „Ég get ekki annað en sagt satt“ Ríflega fjörutíu prósent líst illa á Katrínu „Lífið heldur áfram eftir svona áfall“ Sigu niður í Gretti sterka og dældu úr honum sjó Ók á tvö hundruð með lögguna á hælunum Sólríkasta byrjun árs í Reykjavík í 77 ár Hafa rukkað þá sem valda sinubruna um kostnað við útkall Ótrúlegustu aðskotahlutir gera óskunda í dósatalningarvélum Fjöldi verkfallsboðana á Keflavíkurflugvelli áhyggjuefni Kosið um sameiningu Húna- og Skagabyggðar í júní Sjá meira