Tannheilsa barna efnaminni er verri viktoría hermannsdóttir skrifar 23. janúar 2015 07:00 Tekjur heimilisins hafa áhrif á það hvernig tannheilsa barna er. Fréttablaðið/Getty Börn sem koma frá tekjulágum heimilum búa við verri tannheilsu en börn sem koma frá tekjuháum heimilum. Þetta eru niðurstöður rannsóknar Bjargar Steinarsdóttur fyrir meistararitgerð hennar í heilsuhagfræði við Háskóla Íslands. Markmið rannsóknarinnar var að kanna tengsl félags- og efnahagslegrar stöðu íslenskra barna í 1., 7. og 10. bekk við tannheilsu þeirra. Gögn rannsóknarinnar eru frá árinu 2005 og voru niðurstöðurnar unnar út frá þeim. „Niðurstöðurnar sýna að það eru marktæk jákvæð tengsl milli tannheilsu barna og menntunar móður og heimilistekna,“ segir Björg.Björg SteinarsdóttirNiðurstöðurnar eru í samræmi við erlendar rannsóknir. „Tengsl félags- og efnahagslegrar stöðu einstaklinga við tannheilsu eru vel þekkt en 65% breytileikans á fækkun tannskemmda í lok síðustu aldar á Vesturlöndum má skýra með félags- og efnahagslegum breytum. Niðurstöðurnar komu því ekki á óvart en það kom á óvart hversu ójöfnuðurinn var mikill sérstaklega hjá börnum í 7. og 10. bekk. Börn háskólamenntaðra mæðra í hæsta tekjuhópi voru að meðaltali með 5,6 fleiri heilar fullorðinstennur en börn mæðra með grunnskólapróf sem lokamenntun í lægsta tekjuhópi,“ segir hún. Björg segist hafa haft áhuga á að skoða að hve miklu leyti þessi tannheilsuójöfnuður er tilkominn vegna tíðni sælgætisneyslu og forvarna. „Þær forvarnarbreytur sem ég skoðaði voru tannhirða og fjöldi skorufyllinga. Í ljós kom að tannheilsuójöfnuðurinn lækkaði aðeins um 10,2-15,7% þegar leiðrétt var fyrir áhrifum forvarna og tíðni sælgætisneyslu.“ Björg segir vert að skoða þessi tengsl betur og finna frekari skýringar á þessum ójöfnuði. Hún bendir á að það þurfi að hafa í huga að rannsóknin sýni ekki fram á orsakasamband heldur tengsl. Á þeim tíma sem gagnanna var aflað var kostnaður við tannlæknaþjónustu barna aðeins greiddur að hluta til af hinu opinbera. Árið 2013 voru gerðar breytingar á endurgreiðslukerfinu og hafa gjaldfrjálsar tannlækningar komið inn í skrefum síðan þá en ekki verða allir aldurshópar komnir inn í það kerfi fyrr en árið 2018. Það kann því að vera að staðan sé breytt í dag að einhverju leyti. „Þessi þróun er jákvæð en þó þarf að hafa í huga að sýnt hefur verið fram á tannheilsuójöfnuð í löndum sem bjóða upp á gjaldfrjálsa forvarnarmiðaða tannheilbrigðisþjónustu fyrir börn.“ Mest lesið Segir viðbrögð borgarfulltrúa á mótmælum kjánaleg Innlent Forsætisráðherra skynjar óöryggi meðal fólks Innlent Bílastæðin höluðu inn 78 milljónum en kostuðu litlu minna Innlent Kindur aðstoðuðu björgunarfólk að finna afkvæmi sín Innlent Segja ásakanir á hendur séra Friðriki tómt rugl Innlent Áhyggjuefni ef raddir kvenna hætti að heyrast í þróunaraðstoð Innlent Grjóthrun á Siglufjarðarvegi og skriðufall í Neskaupstað Veður Rýming í Köln vegna þriggja sprengja frá seinni heimsstyrjöldinni Erlent Segir Bjarna Benediktssyni að stinga tappa upp í „tengdasoninn“ Innlent „Auddi, Steindi og Egill voru í markaðsmálum“ Innlent Fleiri fréttir Áhyggjuefni ef raddir kvenna hætti að heyrast í þróunaraðstoð Segir viðbrögð borgarfulltrúa á mótmælum kjánaleg Alda María nýr formaður Heimdallar Um 160 fatlaðir starfsmenn hjá Ás styrktarfélagi í Kópavogi Bílastæðin höluðu inn 78 milljónum en kostuðu litlu minna Forsætisráðherra skynjar óöryggi meðal fólks Kindur aðstoðuðu björgunarfólk að finna afkvæmi sín Forstjóri Útlendingastofnunar vildi skýr svör frá Víði um umsókn Oscars Segja ásakanir á hendur séra Friðriki tómt rugl Lömb á kafi, útlendingaumræðan og Brynjar Karl í beinni Þungir dómar fyrir að smygla fleiri lítrum af kókaíni „Ættum frekar að láta borgina skrifa undir mannréttindasáttmála“ „Þarna er gripið fram fyrir hendurnar á Alþingi“ Gæsluvarðhald framlengt aftur Alveg gáttuð á framgöngu Víðis sem hafi brotið trúnað Landris mælist áfram í Svartsengi Vilja að Aþena fylgi mannréttindastefnu borgarinnar Hefur metnað til að leiða flokkinn þrátt fyrir slæmt gengi „Ekki hægt að segja annað en fyrirgefið“ Reyna að bjarga 100 kindum og lömbum á kafi í snjó Víðir um mál Oscars: „Réttur okkar þingmanna að hafa skoðun“ Notkun rafbyssa í samræmi við markmið Varð undir bílhræi ofan í járntætara og fær 150 milljónir „Auddi, Steindi og Egill voru í markaðsmálum“ Sakar Víði um pólitísk afskipti af máli Oscars Þurfa að gefa út ákæru á morgun ef gæsluvarðhaldið á að vera lengra Vorhret í Vaglaskógi: Gasgrillið í fullum gangi svo að fortjaldið sligist ekki undan snjónum Rafbyssu beitt þrisvar sinnum á fyrsta ársfjórðungi Nóttin róleg hjá björgunarsveitum Turnarnir svínvirka en fegrunaraðgerðir í farvatninu Sjá meira
Börn sem koma frá tekjulágum heimilum búa við verri tannheilsu en börn sem koma frá tekjuháum heimilum. Þetta eru niðurstöður rannsóknar Bjargar Steinarsdóttur fyrir meistararitgerð hennar í heilsuhagfræði við Háskóla Íslands. Markmið rannsóknarinnar var að kanna tengsl félags- og efnahagslegrar stöðu íslenskra barna í 1., 7. og 10. bekk við tannheilsu þeirra. Gögn rannsóknarinnar eru frá árinu 2005 og voru niðurstöðurnar unnar út frá þeim. „Niðurstöðurnar sýna að það eru marktæk jákvæð tengsl milli tannheilsu barna og menntunar móður og heimilistekna,“ segir Björg.Björg SteinarsdóttirNiðurstöðurnar eru í samræmi við erlendar rannsóknir. „Tengsl félags- og efnahagslegrar stöðu einstaklinga við tannheilsu eru vel þekkt en 65% breytileikans á fækkun tannskemmda í lok síðustu aldar á Vesturlöndum má skýra með félags- og efnahagslegum breytum. Niðurstöðurnar komu því ekki á óvart en það kom á óvart hversu ójöfnuðurinn var mikill sérstaklega hjá börnum í 7. og 10. bekk. Börn háskólamenntaðra mæðra í hæsta tekjuhópi voru að meðaltali með 5,6 fleiri heilar fullorðinstennur en börn mæðra með grunnskólapróf sem lokamenntun í lægsta tekjuhópi,“ segir hún. Björg segist hafa haft áhuga á að skoða að hve miklu leyti þessi tannheilsuójöfnuður er tilkominn vegna tíðni sælgætisneyslu og forvarna. „Þær forvarnarbreytur sem ég skoðaði voru tannhirða og fjöldi skorufyllinga. Í ljós kom að tannheilsuójöfnuðurinn lækkaði aðeins um 10,2-15,7% þegar leiðrétt var fyrir áhrifum forvarna og tíðni sælgætisneyslu.“ Björg segir vert að skoða þessi tengsl betur og finna frekari skýringar á þessum ójöfnuði. Hún bendir á að það þurfi að hafa í huga að rannsóknin sýni ekki fram á orsakasamband heldur tengsl. Á þeim tíma sem gagnanna var aflað var kostnaður við tannlæknaþjónustu barna aðeins greiddur að hluta til af hinu opinbera. Árið 2013 voru gerðar breytingar á endurgreiðslukerfinu og hafa gjaldfrjálsar tannlækningar komið inn í skrefum síðan þá en ekki verða allir aldurshópar komnir inn í það kerfi fyrr en árið 2018. Það kann því að vera að staðan sé breytt í dag að einhverju leyti. „Þessi þróun er jákvæð en þó þarf að hafa í huga að sýnt hefur verið fram á tannheilsuójöfnuð í löndum sem bjóða upp á gjaldfrjálsa forvarnarmiðaða tannheilbrigðisþjónustu fyrir börn.“
Mest lesið Segir viðbrögð borgarfulltrúa á mótmælum kjánaleg Innlent Forsætisráðherra skynjar óöryggi meðal fólks Innlent Bílastæðin höluðu inn 78 milljónum en kostuðu litlu minna Innlent Kindur aðstoðuðu björgunarfólk að finna afkvæmi sín Innlent Segja ásakanir á hendur séra Friðriki tómt rugl Innlent Áhyggjuefni ef raddir kvenna hætti að heyrast í þróunaraðstoð Innlent Grjóthrun á Siglufjarðarvegi og skriðufall í Neskaupstað Veður Rýming í Köln vegna þriggja sprengja frá seinni heimsstyrjöldinni Erlent Segir Bjarna Benediktssyni að stinga tappa upp í „tengdasoninn“ Innlent „Auddi, Steindi og Egill voru í markaðsmálum“ Innlent Fleiri fréttir Áhyggjuefni ef raddir kvenna hætti að heyrast í þróunaraðstoð Segir viðbrögð borgarfulltrúa á mótmælum kjánaleg Alda María nýr formaður Heimdallar Um 160 fatlaðir starfsmenn hjá Ás styrktarfélagi í Kópavogi Bílastæðin höluðu inn 78 milljónum en kostuðu litlu minna Forsætisráðherra skynjar óöryggi meðal fólks Kindur aðstoðuðu björgunarfólk að finna afkvæmi sín Forstjóri Útlendingastofnunar vildi skýr svör frá Víði um umsókn Oscars Segja ásakanir á hendur séra Friðriki tómt rugl Lömb á kafi, útlendingaumræðan og Brynjar Karl í beinni Þungir dómar fyrir að smygla fleiri lítrum af kókaíni „Ættum frekar að láta borgina skrifa undir mannréttindasáttmála“ „Þarna er gripið fram fyrir hendurnar á Alþingi“ Gæsluvarðhald framlengt aftur Alveg gáttuð á framgöngu Víðis sem hafi brotið trúnað Landris mælist áfram í Svartsengi Vilja að Aþena fylgi mannréttindastefnu borgarinnar Hefur metnað til að leiða flokkinn þrátt fyrir slæmt gengi „Ekki hægt að segja annað en fyrirgefið“ Reyna að bjarga 100 kindum og lömbum á kafi í snjó Víðir um mál Oscars: „Réttur okkar þingmanna að hafa skoðun“ Notkun rafbyssa í samræmi við markmið Varð undir bílhræi ofan í járntætara og fær 150 milljónir „Auddi, Steindi og Egill voru í markaðsmálum“ Sakar Víði um pólitísk afskipti af máli Oscars Þurfa að gefa út ákæru á morgun ef gæsluvarðhaldið á að vera lengra Vorhret í Vaglaskógi: Gasgrillið í fullum gangi svo að fortjaldið sligist ekki undan snjónum Rafbyssu beitt þrisvar sinnum á fyrsta ársfjórðungi Nóttin róleg hjá björgunarsveitum Turnarnir svínvirka en fegrunaraðgerðir í farvatninu Sjá meira