Jóhanna Sigurðardóttir, forsætisráðherra, og Steingrímur J. Sigfússon, fjármálaráðherra, stýrðu viðræðum við þingmenn Hreyfingarinnar. Fundirnir voru flestir í stjórnarráðshúsinu og hluti ríkisstjórnarinnar vissi ekkert og þingflokkarnir ekki heldur.

Formenn stjórnarflokkanna fengu, samkvæmt heimildum fréttastofu, opið umboð frá þingflokkum sínum fyrr í þessum mánuði til þess að ráðast í breytingar til þess að styrkja ríkisstjórnarsamstarfið. Viðræður við Hreyfinguna voru hluti af þessum aðgerðum.

Fréttastofa hefur heimildir fyrir því að þingflokkum VG og Samfylkingarinnar hafi verið haldið utan við viðræðurnar sjálfar við Hreyfinguna og aðeins hluti ríkisstjórnarinnar vissi af þeim. Sumir ráðherrar vissu ekkert.

Byrjaði á óformlegum nótum

Hvaða ráðherra í ríkisstjórninni var þetta sem hafði samband við ykkur? „Það gengur nú ekki þannig fyrir sig að það sé svo formlegt. Þetta byrjar nú þannig að það er byrjað að bjóða manni góðan daginn oftar en eðlilegt getur talist niður á þingi og svo spinnst eitthvað út úr því í framhaldinu. Einhverjir þingmenn ræða við sína ráðherra og á endanum er boðum komið til manns um fund (...) og svo vindur þetta upp á sig í framhaldinu af því. En frumkvæðið kom frá ríkisstjórninni," segir Þór Saari, þingmaður Hreyfingarinnar.

Hvaða ráðherrar voru þetta sem þið funduðuð með?

„Við vorum að funda með Jóhönnu og Steingrími."

Var Össur ekki hluti af þessu?

„Hann var eitthvað að ræða við okkur fyrir jólin, en það var minniháttar."

Hvernig var þetta lagt upp af hálfu ríkisstjórnarinnar?

„Þau voru að kanna hvað við stæðum föst á stefnuskránni sem við vorum kosin út á með það fyrir augum að verja þau vantrausti ef til þess kæmi. Og það náðist ekki niðurstaða í það."

Augljóst að breytingar eru framundan

Fundirnir voru fyrir jól, og í gær og í fyrradag, aðallega í stjórnarráðshúsinu. Þór segir að ástæðuna vera fyrirhugaðar breytingar á ríkisstjórninni.

„Það gefur augaleið að það eru fyrirhugaðar einhverjar ráðherrabreytingar og þau óttast einhverja óvissu með þann meirihluta sem þau hafa í kjölfarið á því."

Gátu þau sýnt á spilin. Veist þú t.d hvaða breytingar eru fyrirhugaðar?

„Nei, það var ekkert rætt um það. Það er algjörlega á þeirra borði ennþá. Hvað þau gera, en það virðist rætt um ýmsa ráðherra og forseta þingsins líka."

Hreyfingin vildi fá Ástu Ragnheiði frá

Aldrei var rætt um að Hreyfingin kæmi inn í ríkisstjórn. Þór Saari segir að Hreyfingin hafi lagt fram kröfu um Ásta Ragnheiður Jóhannesdóttir viki sæti sem forseti þingsins. Þá vildi Hreyfingin ákveðnar lýðræðisumbætur sem fólust í því að almenningur gæti kallað fram þjóðaratkvæðagreiðslur með undirskriftum 10% atkvæðisbærra manna, sem Þór kallar „grundvallaratriði."

Þór segist líta svo á viðræðum sé lokið í bili en hann segir að þær hafi strandað því Jóhanna og Steingrímur hafi ekki verið tilbúinn að samþykkja leið varðandi skuldavanda heimilanna sem fólst í að stofnaður yrði sérstakur afskriftarsjóður fyrir skuldir sem yrði eign banka og lífeyrissjóða.

Vildu skuldir heimilanna í sérstakan afskriftarsjóð

Hvaða leið er þetta? „Tillögurnar valda ríkissjóði engum aukakostnaði og eru ekki högg á efnahagsreikninga banka og lífeyrissjóða. Þetta felst í því að skuldir heimilanna, sem verða afskrifaðar af bönkunum, eru settar í sérstakan afskriftarsjóð og eru þá áfram til sem eign banka og lífeyrissjóða. Síðan er þessi afskriftarsjóður greiddur niður með ákveðnum útfærslum sem við lögðum fram einnig, á 25 árum. Þetta er ekkert sem er óviðráðanlegt og í raun mjög viðráðanlegt fyrir þessar stofnanir. Þau (Jóhanna og Steingrímur innsk.blm) vildu ekki fara í þann slag. Þeim fannst þessar tillögur ganga of langt. Þau buðu upp á samstarf með óljósu orðalagi, en það er eitthvað sem við höfum passað okkur á að fara ekki út í."

Þór Saari segir að viðræðunum sé lokið í bili. Hann segir það hafa verið skilaboðin í gær, að ekki hafi náðst lending. Birgitta Jónsdóttir leggur áherslu á að hlé hafi verið gert á viðræðunum, en hún segist ekki líta svo á að þeim hafi verið slitið endanlega. thorbjorn@stod2.is