Ásta Þórdís Skjalddal samhæfingarstjóri Pepps á Íslandi, grasrót fólks í fátækt telur að mikil fjölgun hafi orðið í hópi fólks sem nái ekki endum saman vegna aukins atvinnuleysis og annarra neikvæðra áhrifa af kórónuveirufaraldrinum.
„Það hefur verið talað um að það séu alla vega sex þúsund manns í þessum hópi en við getum alveg fjórfaldað þá tölu núna,“ segir Ásta.
Hún finnur líka að fátækt fólks sé orðin sárari en áður.
Það er meiri örvænting hjá fólki. Áður fyrr var fólk kannski að láta okkur vita að það væri lítið eftir í buddunni og það vissi ekki hvernig það ætti að lifa út mánuðinn. Núna segist það ekki eiga neitt eftir í buddunni og allir skápar séu tómir af mat,“ segir Ásta.
Kórónuveirufaraldurinn hafi haft margvíslegar afleiðingar.
„Áður þurfti fólk kannski ekki aðstoð fyrr en í lok mánaðar en núna mætti sá hópur í byrjun mánaðar, því vandinn er svo uppsafnaður. Fólk er líka mikið búið að vera heima með börnin sín og það reynir á fjárhaginn að gefa öllum að borða. Þá þarf fólk að fara í sóttkví og getur ekki verslað sjálft inn. Það reynist mörgum erfitt því það er allt öðruvísi þegar aðrir kaupa inn fyrir mann og oft miklu dýrara. Fólk sem glímir við fátækt kann að versla ódýrt. Svo horfir fólk á börnin sín og veltir fyrir sér hvað það getur gert fyrir þau um jólin en það er bara ekki hægt,“ segir Ásta.
Ásta segir þung skref fyrir marga að þurfa að þiggja mataraðstoð og ekki hjálpi þegar fólk þarf að híma í löngum biðröðum eftir aðstoð.
„Við lifum í samfélagi þar sem fólk á að geta bjargað sér sjálft og það er mikið kjaftshögg fyrir marga þegar þeir gefast upp og leita eftir aðstoð. Við höfum verið að fordæma matarbiðraðir því þær eru niðurlægjandi fyrir fólk sem stendur í þeim. Það er miklu meiri reisn yfir leið Hjálparastarfs kirkjunnar sem hefur úthlutað matarkortum sem fólk getur þá sjálft verslað inn fyrir. Það er líka miklu hagkvæmar því þannig er fólk að versla inn það sem því vantar en fær ekki mat í poka sem það getur stundum jafnvel ekki notað,“ segir Ásta.
Lífeyrisgreiðslur ennþá of lágar
Aðspurð um hvað henni finnst um hækkun öryrkjalífeyris og atvinnuleysisbóta um næstu áramóts segir Ásta.
„Þetta dugir ekki fyrir framfærslu, því miður. Bilið er orðið svo breitt að þetta hefði átt að vera meiri hækkun. Það er líka svo margt annað sem þarf að laga í kerfinu. Ég þekki t.d. fátæka einstæða móður sem er búin að berjast með börnin sín gegnum lífið. Eldra barnið er nú orðið 18 ára og er í framhaldsskóla og ætlar að mennta sig út úr fátæktinni. Það fór í sumarvinnu síðasta sumar og við það missti móðir hans húsaleigubætur og aðra bætur. Kerfið lítur þannig á að barnið sé orðið fullorðið og eigi það að skaffa til heimilsins með sínum tekjum, þetta er náttúrulega fáranlegt og hefur þau áhrif að næstu kynslóð verður miklu hættara við fátækt á fullorðinsárum. Ég hef miklar áhyggjur af börnum fátækra,“ segir Ásta hugsi að lokum.
