Segir suma dómara yfirdeildar Mannréttindadómstólsins hafa haft áhyggjur af pólitískum afskiptum Birgir Olgeirsson skrifar 5. febrúar 2020 12:03 Kjartan Bjarni Björgvinsson, formaður Dómarafélags Íslands, sat málflutninginn í Strassborg í dag. Vísir/EFTA Málflutningi í Landsréttarmálinu fyrir yfirdeild Mannréttindadómstóls Evrópu í Strassborg lauk rétt fyrir klukkan ellefu morgun. Formaður dómarafélags Íslands segir það hafa verið augljóst á spurningum dómara yfirdeildarinnar að þeir höfðu kynnt sér málið afar vel. Mannréttindadómstóllinn í Strassborg í Frakklandi ákvað í september síðastliðnum að verða við beiðni Íslands um að yfirdeild dómsins tæki málið til meðferðar. Sjö dómarar undirdeildar Mannréttindadómstólsins höfðu komist að þeirri niðurstöðu í mars í fyrra að dómaraskipan við Landsrétt hefði brotið gegn sjöttu grein mannréttindasáttmála Evrópu. Í sjöttu greininni er kveðið á um rétt einstaklinga til réttlátrar málsmeðferðar fyrir dómi. Í dag heyrðu 17 dómarar yfirdeildarinnar málfutning setts ríkislögmanns, Fanneyjar Rósar Þorsteinsdóttur, og Vilhjálms Hans Vilhjálmssonar sem fór með málið til Mannréttindadómstólsins. Vilhjálmur er lögmaður manns sem hafði verið dæmdur fyrir umferðarlagabrot. Málinu var áfrýjað til Landsréttar og var Arnfríður Einarsdóttir einn af dómurum málsins. Sigríður Andersen, þáverandi dómsmálaráðherra, hafði skipað Arnfríði en Vilhjálmur taldi skipan hennar ólöglega. Vilhjálmur fór með málið alla leið til Hæstaréttar hér á landi sem dæmdi skipanina löglega. Undirdeild Mannréttindadómstólsins taldi hana hins vegar ólöglega. Svo fór að Sigríður Andersen sagði af sér vegna málsins, en hún var stödd í Strassborg í dag þar sem hún fylgdist með málflutningnum. Spurningar dómara athyglisverðasti þátturinn Kjartan Bjarni Björgvinsson, formaður dómarafélags Íslands, sat málsmeðferðina í Strassborg í dag. Hann segir athyglisverðasta þátt málsins vera spurningar dómara yfirdeildarinnar. „Það var augljóst af spurningum dómara að þau höfðu sum hver kynnt sér málið afar vel. Það sem gerist núna þegar málinu hefur verið áfrýjað til yfirdeildar er að það fær meðferð sautján dómara en ekki sjö. Það koma miklu fleiri dómarar að þessu sem þýðir oftast eftir öllum aðstæðum að málið fær vandaðri og ítarlegri meðferð,“ segir Kjartan Bjarni. Hann segir spurningarnar hafa verið af öllu tagi. „Og sumir höfðu áhyggjur af pólitískum afskiptum. En dýpstu spurningarnar fólu í sér að skoða vel sjöttu grein mannréttindasáttmálans og gera kannski ákveðinn greinarmun að því er heyra mátti, á kröfu um réttláta málsmeðferð annars vegar og svo hvað felst í þessu skilyrði að til dómstóls sé stofnað með lögum, sem í raun dómur undirdeildar Mannréttindadómstólsins byggir aðallega á. Það er alveg greinilegt af spurningum sumra dómara að þeir gera skýran greinarmun þarna á milli,“ segir Kjartan. Átta sig á mikilvægi málsins Óljóst er hvenær niðurstaða dómsins mun liggja fyrir. „Málsmeðferð málsins hingað til hefur miðað við málsmeðferðartíma hjá Mannréttindadómstólnum, verið mjög hröð. Sem ber þess merki um að fólk innan veggja Mannréttindadómstólsins átti sig á mikilvægi þess fyrir íslenska réttarkerfið og þar með íslenskt samfélag. Og líka þess hvað áfrýjunarstigið hefur verið í miklum uppnámi á Íslandi. Það eru góðu fréttirnar að það virðist vera ákveðin vitund um það. En hversu langt hún nær inn í yfirdeild dómstólsins og hversu mjög næst að liðka fyrir meðferð málsins, það vitum við ekki á þessu stigi.“ Hann segir mikilvægt að hafa hugfast hve mikið gæfu og framfaraspor Mannréttindadómstóllinn og Mannréttindasáttmáli Evrópu hafa haft fyrir vernd mannréttinda á Íslandi. „Og ekki bara á Íslandi heldur Evrópu allri. Sama hver niðurstaðan verður á endanum verður maður að vonast til þess að fólki gleymi því ekki svo glatt.“ Landsréttarmálið Mest lesið Fólk veltir fyrir sér hvort Áslaug Arna hafi verið slompuð í ræðustól Innlent Maðurinn kominn í leitirnar Innlent Annar látinn eftir eldsvoðann á Hjarðarhaga Innlent Skoða hvort eitthvað saknæmt hafi átt sér stað Innlent Lagði Livio sem þarf að punga út 25 milljónum króna Innlent Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Innlent Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Innlent NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Innlent Íslendingur í Bandaríkjunum: „Þetta er mjög óþægileg staða“ Erlent Hvetja Íslendinga í Harvard til að hafa samband Erlent Fleiri fréttir Hafi verulega þýðingu hvort Dagbjört hafi haft ásetning til morðs „Verkefnið bara heltekur okkur“ Annar látinn eftir eldsvoðann á Hjarðarhaga Lagði Livio sem þarf að punga út 25 milljónum króna Stefna að opnun nýs hjúkrunarheimilis á Akureyri árið 2028 Framkvæmdir í tómri Árbæjarlaug ganga vel Fólk veltir fyrir sér hvort Áslaug Arna hafi verið slompuð í ræðustól Ný samræmd próf taki ekki yfir skólastarfið eins og þau gömlu Upptök eldsvoðans í rannsókn og nemar við Harvard áhyggjufullir Skoða hvort eitthvað saknæmt hafi átt sér stað Bein útsending: Að eldast á Íslandi Lítil hreyfing á fylgi stjórnmálaflokkanna Maðurinn kominn í leitirnar Verði bylting að geta fylgst með námsframvindu barna í rauntíma NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Græddu á hjólinu í fyrra og vilja endurtaka leikinn Svona verður Sæbraut í stokki Súkkulaði sviðakjammar rjúka út á Selfossi Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Margt sem hægt sé að læra af Svíum í baráttunni gegn mansali Mál hættulegra fyrrverandi fanga endi alltaf eins Þjónusta hjálparsímans tryggð Mannskæður eldsvoði, garður ofan á Sæbraut og sviðakjammakaka Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Grímur sjálfkjörinn í sæti Ingvars Tæp tvö þúsund ný leikskólapláss í Reykjavík á næstu fimm árum Einn lést í brunanum á Hjarðarhaga Alvarlega særður en ekki í lífshættu eftir árás í Úlfarsárdal Blanda af „Mikka mús og íþróttaálfinum“ ógni lýðheilsu Sjá meira
Málflutningi í Landsréttarmálinu fyrir yfirdeild Mannréttindadómstóls Evrópu í Strassborg lauk rétt fyrir klukkan ellefu morgun. Formaður dómarafélags Íslands segir það hafa verið augljóst á spurningum dómara yfirdeildarinnar að þeir höfðu kynnt sér málið afar vel. Mannréttindadómstóllinn í Strassborg í Frakklandi ákvað í september síðastliðnum að verða við beiðni Íslands um að yfirdeild dómsins tæki málið til meðferðar. Sjö dómarar undirdeildar Mannréttindadómstólsins höfðu komist að þeirri niðurstöðu í mars í fyrra að dómaraskipan við Landsrétt hefði brotið gegn sjöttu grein mannréttindasáttmála Evrópu. Í sjöttu greininni er kveðið á um rétt einstaklinga til réttlátrar málsmeðferðar fyrir dómi. Í dag heyrðu 17 dómarar yfirdeildarinnar málfutning setts ríkislögmanns, Fanneyjar Rósar Þorsteinsdóttur, og Vilhjálms Hans Vilhjálmssonar sem fór með málið til Mannréttindadómstólsins. Vilhjálmur er lögmaður manns sem hafði verið dæmdur fyrir umferðarlagabrot. Málinu var áfrýjað til Landsréttar og var Arnfríður Einarsdóttir einn af dómurum málsins. Sigríður Andersen, þáverandi dómsmálaráðherra, hafði skipað Arnfríði en Vilhjálmur taldi skipan hennar ólöglega. Vilhjálmur fór með málið alla leið til Hæstaréttar hér á landi sem dæmdi skipanina löglega. Undirdeild Mannréttindadómstólsins taldi hana hins vegar ólöglega. Svo fór að Sigríður Andersen sagði af sér vegna málsins, en hún var stödd í Strassborg í dag þar sem hún fylgdist með málflutningnum. Spurningar dómara athyglisverðasti þátturinn Kjartan Bjarni Björgvinsson, formaður dómarafélags Íslands, sat málsmeðferðina í Strassborg í dag. Hann segir athyglisverðasta þátt málsins vera spurningar dómara yfirdeildarinnar. „Það var augljóst af spurningum dómara að þau höfðu sum hver kynnt sér málið afar vel. Það sem gerist núna þegar málinu hefur verið áfrýjað til yfirdeildar er að það fær meðferð sautján dómara en ekki sjö. Það koma miklu fleiri dómarar að þessu sem þýðir oftast eftir öllum aðstæðum að málið fær vandaðri og ítarlegri meðferð,“ segir Kjartan Bjarni. Hann segir spurningarnar hafa verið af öllu tagi. „Og sumir höfðu áhyggjur af pólitískum afskiptum. En dýpstu spurningarnar fólu í sér að skoða vel sjöttu grein mannréttindasáttmálans og gera kannski ákveðinn greinarmun að því er heyra mátti, á kröfu um réttláta málsmeðferð annars vegar og svo hvað felst í þessu skilyrði að til dómstóls sé stofnað með lögum, sem í raun dómur undirdeildar Mannréttindadómstólsins byggir aðallega á. Það er alveg greinilegt af spurningum sumra dómara að þeir gera skýran greinarmun þarna á milli,“ segir Kjartan. Átta sig á mikilvægi málsins Óljóst er hvenær niðurstaða dómsins mun liggja fyrir. „Málsmeðferð málsins hingað til hefur miðað við málsmeðferðartíma hjá Mannréttindadómstólnum, verið mjög hröð. Sem ber þess merki um að fólk innan veggja Mannréttindadómstólsins átti sig á mikilvægi þess fyrir íslenska réttarkerfið og þar með íslenskt samfélag. Og líka þess hvað áfrýjunarstigið hefur verið í miklum uppnámi á Íslandi. Það eru góðu fréttirnar að það virðist vera ákveðin vitund um það. En hversu langt hún nær inn í yfirdeild dómstólsins og hversu mjög næst að liðka fyrir meðferð málsins, það vitum við ekki á þessu stigi.“ Hann segir mikilvægt að hafa hugfast hve mikið gæfu og framfaraspor Mannréttindadómstóllinn og Mannréttindasáttmáli Evrópu hafa haft fyrir vernd mannréttinda á Íslandi. „Og ekki bara á Íslandi heldur Evrópu allri. Sama hver niðurstaðan verður á endanum verður maður að vonast til þess að fólki gleymi því ekki svo glatt.“
Landsréttarmálið Mest lesið Fólk veltir fyrir sér hvort Áslaug Arna hafi verið slompuð í ræðustól Innlent Maðurinn kominn í leitirnar Innlent Annar látinn eftir eldsvoðann á Hjarðarhaga Innlent Skoða hvort eitthvað saknæmt hafi átt sér stað Innlent Lagði Livio sem þarf að punga út 25 milljónum króna Innlent Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Innlent Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Innlent NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Innlent Íslendingur í Bandaríkjunum: „Þetta er mjög óþægileg staða“ Erlent Hvetja Íslendinga í Harvard til að hafa samband Erlent Fleiri fréttir Hafi verulega þýðingu hvort Dagbjört hafi haft ásetning til morðs „Verkefnið bara heltekur okkur“ Annar látinn eftir eldsvoðann á Hjarðarhaga Lagði Livio sem þarf að punga út 25 milljónum króna Stefna að opnun nýs hjúkrunarheimilis á Akureyri árið 2028 Framkvæmdir í tómri Árbæjarlaug ganga vel Fólk veltir fyrir sér hvort Áslaug Arna hafi verið slompuð í ræðustól Ný samræmd próf taki ekki yfir skólastarfið eins og þau gömlu Upptök eldsvoðans í rannsókn og nemar við Harvard áhyggjufullir Skoða hvort eitthvað saknæmt hafi átt sér stað Bein útsending: Að eldast á Íslandi Lítil hreyfing á fylgi stjórnmálaflokkanna Maðurinn kominn í leitirnar Verði bylting að geta fylgst með námsframvindu barna í rauntíma NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Græddu á hjólinu í fyrra og vilja endurtaka leikinn Svona verður Sæbraut í stokki Súkkulaði sviðakjammar rjúka út á Selfossi Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Margt sem hægt sé að læra af Svíum í baráttunni gegn mansali Mál hættulegra fyrrverandi fanga endi alltaf eins Þjónusta hjálparsímans tryggð Mannskæður eldsvoði, garður ofan á Sæbraut og sviðakjammakaka Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Grímur sjálfkjörinn í sæti Ingvars Tæp tvö þúsund ný leikskólapláss í Reykjavík á næstu fimm árum Einn lést í brunanum á Hjarðarhaga Alvarlega særður en ekki í lífshættu eftir árás í Úlfarsárdal Blanda af „Mikka mús og íþróttaálfinum“ ógni lýðheilsu Sjá meira