Ekki verið sýnt fram á skaðsemi 5G á heilsuna Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar 22. júní 2020 23:25 Sigurður M. Magnússon, forstjóri Geislavarna ríkisins. Vísir/Vilhelm Ekki hefur verið sýnt fram á að 5G hafi skaðleg áhrif á heilsuna svo lengi sem styrkur rafsegultíðninnar er undir viðmiðunarmörkum sem gilda segir Sigurður M. Magnússon, forstjóri Geislavarna ríkisins í Reykjavík síðdegis í dag. Hann segir mat Geislavarna byggjast á heildstæðu mati á niðurstöðum rannsókna sem birtar hafa verið í ritrýndum tímaritum og allar helstu alþjóðlegu stofnanir sammælast um. „Það er ekkert óeðlilegt við það að það skapist umræða þegar verið er að innleiða nýja tækni og við búum í lýðræðisþjóðfélagi þannig að ef að fólki finnst að á því sé brotið þá kærir það það. En ef ég horfi á það sem er okkar hlutverk, það er að segja hugsanleg heilsufarsáhrif, að nú er ákaflega góður samhljómur í afstöðu þeirra helstu alþjóðlegu stofnana sem um þessi mál fjalla,“ segir Sigurður. Hann nefnir þá einna helst Alþjóða heilbrigðismálastofnunina, Alþjóða geislavarnaráðið, Vísindanefnd Evrópusambandsins og vísindanefndir ýmissa landa, þar á meðal Svíþjóðar. „Það er mjög góður samhljómur milli þessara aðila allra. Það er ósköp einfaldlega þannig að það hefur ekki verið sýnt fram á að okkar áliti, miðað við núverandi þekkingu, að það séu fyrir hendi skaðleg áhrif af rafsegulsviðum af þessari tíðni þegar styrkur þeirra er undir viðmiðunarmörkum.“ Finna geislunina á eigin skinni Hópur Íslendinga kærði á dögunum fyrirhugaða uppbyggingu 5G-kerfis hér á landi. Þeir gagnrýna að Alþingi hafi ekki haft aðkomu að málinu og óttast að 5G kunni að hafa neikvæð áhrif á heilsufar þjóðarinnar. Fjallað var um málið í kvöldfréttum Stöðvar 2 í gær og sagði Andrína Guðrún Jónsdóttir, einn kærenda, að hún hafi fundið fyrir óþægindum rafbylgja á eigin skinni. „Ég fékk rafóþol fyrir 11 árum þegar ég vann við skóla þar sem var sett upp mastur. Stuttu seinna fékk ég alls konar einkenni sem að endanum urðu til þess að ég varð að hætta að vinna á þessum stað,“ sagði Andrína. „Það er vel þekkt að ákveðinn hópur fólks telur sig finna fyrir rafsegulsviði. Það er ekkert nýtt, það er ekkert sem kemur fram með 5G, sú umræða hefur verið í nokkur ár og það dregur enginn í efa að þessu fólki líður illa. Spurningin er hvers vegna. Og það hefur ekki tekist að sýna fram á bein tengsl milli rafsegulsviðs og svo þess að fólk telji sig verða vart við rafsegulsviðið og líði illa þess vegna,“ segir Sigurður. „Það hafa verið gerðar tilraunir með það að fólk sem telur sig skynja rafsegulsvið með þessum hætti að það er við sérstakar aðstæður og svo er sett á rafsegulsvið og tekið af og [fólkið] á að ýta á hnapp og það hefur ekkert komið út úr því.“ Varúðarráðstafanir í gildi til að koma í veg fyrir of mikinn styrk Umræða um 5G-kerfi hefur skapast víðar og segist Sigurður hafa fylgst með umræðunni, bæði hér á landi og erlendis þar sem hún hefur víða orðið hatrömm. „Ég hef fylgst með umræðunni hér á landi og á meginlandi Evrópu og líka í fjarlægari löndum eins og til dæmis Ástralíu þar sem hún hefur verið mjög hatrömm. Það er góður samhljómur á milli þeirra opinberu stofnanna sem um þessi mál fjalla og sá samhljómur er í fullu samræmi við okkar afstöðu,“ segir Sigurður. „Síðan eru ákveðnir hópar, það eru vísindamenn sem telja að áhrifin séu vanmetin, það er að segja að það séu þarna áhrif, og þeir hafa birt greinar því til staðfestingar en vandinn er bara sá að það er ekki alveg það sama, rannsóknir og rannsóknir. Það er mest lagt upp úr rannsóknum sem eru það vandaðar að niðurstöðurnar fást birtar í ritrýndum tímaritum.“ Þá segir hann miklar varúðarráðstafanir gerðar til að forðast að styrkur tíðninnar fari yfir viðmiðunarmörk. „Það eru ákveðnir varúðarstuðlar sem eru innbyggðir í viðmiðunarmörkin og fyrir almenning getum við sagt að varúðarstuðullinn sé 50, þannig að viðmiðunarmörkin eru sett fimmtíu sinnum lægri en kannski einhver áhrif sem hafa komið fram.“ Hann segir geislunina jafnframt finnast fyrst og fremst sem hita. „Þessi geislun veldur hita og við þekkjum það öll þegar við erum búin að vera að tala í farsíma í einhvern tíma, þá verður okkur heitt á eyranu. Það er geislunin sem er að valda þessum hita. Það eru þau áhrif sem eru fyrst og fremst þekkt og staðfest.“ Reykjavík síðdegis Fjarskipti Tækni Mest lesið Loka aftur fyrir umferð á slóðum Vítisengla Innlent Rak frá Bretlandi til Íslands á einum mánuði Innlent „Það verður boðið fram í nafni VG“ Innlent Ellilífeyrisþegar sá hópur sem hafi það einna best Innlent Rándýr og stórbrotin afmæli hitta ekki í mark hjá krökkunum Innlent Bátur sekkur við Hafnarfjarðarhöfn Innlent Ferðamaður réðst á leiðsögukonu: „Ísland hefur brugðist mér“ Innlent „Þjóðaröryggisráð er ekki upp á punt“ Innlent Afplána líklegast í fjögur til fimm ár á Litla Hrauni Innlent Aftur flagnar Vesturbæjarlaug: „Eins og hún sé með skallablett“ Innlent Fleiri fréttir „Það verður boðið fram í nafni VG“ Loka aftur fyrir umferð á slóðum Vítisengla „Þjóðaröryggisráð er ekki upp á punt“ Rak frá Bretlandi til Íslands á einum mánuði Bátur sekkur við Hafnarfjarðarhöfn Ellilífeyrisþegar sá hópur sem hafi það einna best Rándýr og stórbrotin afmæli hitta ekki í mark hjá krökkunum Þór sækist eftir endurkjöri Furðar sig á þjóðaröryggisráði og rándýr barnaafmæli Aftur flagnar Vesturbæjarlaug: „Eins og hún sé með skallablett“ Þyrlan kölluð út vegna vélsleðaslyss á Langjökli „Gervigreind er líka fyrir heimilið“ Hringvegurinn opnaður á ný klukkan 17 Snæfellsnes orðið að vistvangi UNESCO „Stór húsnæðis- og efnahagspakki“ á leiðinni Afplána líklegast í fjögur til fimm ár á Litla Hrauni Þungir dómar ekki óvæntir og fyrsti vistvangur landsins Ferðamaður réðst á leiðsögukonu: „Ísland hefur brugðist mér“ Byrjað að moka í Hringveginn en talsverð vinna framundan Tíu gistu í fangageymslu og þar af tveir „peruölvaðir“ „Við þurfum ekki öll að fara á sjúkrahús“ Vilja RÚV af auglýsingamarkaði Ýmsar aðferðir til að ná niður drónum Jónína vill taka við af Ásmundi Einari „Við viljum bara finna fyrir öryggi“ Gerður sveitarstjóri Þingeyjarsveitar Þungur dagur, myndir frá óveðrinu og ítrekuð innbrot Verjandi Matthíasar hnýtir í dóminn Anna ljósa fallin frá Ásmundur Einar segir skilið við stjórnmálin Sjá meira
Ekki hefur verið sýnt fram á að 5G hafi skaðleg áhrif á heilsuna svo lengi sem styrkur rafsegultíðninnar er undir viðmiðunarmörkum sem gilda segir Sigurður M. Magnússon, forstjóri Geislavarna ríkisins í Reykjavík síðdegis í dag. Hann segir mat Geislavarna byggjast á heildstæðu mati á niðurstöðum rannsókna sem birtar hafa verið í ritrýndum tímaritum og allar helstu alþjóðlegu stofnanir sammælast um. „Það er ekkert óeðlilegt við það að það skapist umræða þegar verið er að innleiða nýja tækni og við búum í lýðræðisþjóðfélagi þannig að ef að fólki finnst að á því sé brotið þá kærir það það. En ef ég horfi á það sem er okkar hlutverk, það er að segja hugsanleg heilsufarsáhrif, að nú er ákaflega góður samhljómur í afstöðu þeirra helstu alþjóðlegu stofnana sem um þessi mál fjalla,“ segir Sigurður. Hann nefnir þá einna helst Alþjóða heilbrigðismálastofnunina, Alþjóða geislavarnaráðið, Vísindanefnd Evrópusambandsins og vísindanefndir ýmissa landa, þar á meðal Svíþjóðar. „Það er mjög góður samhljómur milli þessara aðila allra. Það er ósköp einfaldlega þannig að það hefur ekki verið sýnt fram á að okkar áliti, miðað við núverandi þekkingu, að það séu fyrir hendi skaðleg áhrif af rafsegulsviðum af þessari tíðni þegar styrkur þeirra er undir viðmiðunarmörkum.“ Finna geislunina á eigin skinni Hópur Íslendinga kærði á dögunum fyrirhugaða uppbyggingu 5G-kerfis hér á landi. Þeir gagnrýna að Alþingi hafi ekki haft aðkomu að málinu og óttast að 5G kunni að hafa neikvæð áhrif á heilsufar þjóðarinnar. Fjallað var um málið í kvöldfréttum Stöðvar 2 í gær og sagði Andrína Guðrún Jónsdóttir, einn kærenda, að hún hafi fundið fyrir óþægindum rafbylgja á eigin skinni. „Ég fékk rafóþol fyrir 11 árum þegar ég vann við skóla þar sem var sett upp mastur. Stuttu seinna fékk ég alls konar einkenni sem að endanum urðu til þess að ég varð að hætta að vinna á þessum stað,“ sagði Andrína. „Það er vel þekkt að ákveðinn hópur fólks telur sig finna fyrir rafsegulsviði. Það er ekkert nýtt, það er ekkert sem kemur fram með 5G, sú umræða hefur verið í nokkur ár og það dregur enginn í efa að þessu fólki líður illa. Spurningin er hvers vegna. Og það hefur ekki tekist að sýna fram á bein tengsl milli rafsegulsviðs og svo þess að fólk telji sig verða vart við rafsegulsviðið og líði illa þess vegna,“ segir Sigurður. „Það hafa verið gerðar tilraunir með það að fólk sem telur sig skynja rafsegulsvið með þessum hætti að það er við sérstakar aðstæður og svo er sett á rafsegulsvið og tekið af og [fólkið] á að ýta á hnapp og það hefur ekkert komið út úr því.“ Varúðarráðstafanir í gildi til að koma í veg fyrir of mikinn styrk Umræða um 5G-kerfi hefur skapast víðar og segist Sigurður hafa fylgst með umræðunni, bæði hér á landi og erlendis þar sem hún hefur víða orðið hatrömm. „Ég hef fylgst með umræðunni hér á landi og á meginlandi Evrópu og líka í fjarlægari löndum eins og til dæmis Ástralíu þar sem hún hefur verið mjög hatrömm. Það er góður samhljómur á milli þeirra opinberu stofnanna sem um þessi mál fjalla og sá samhljómur er í fullu samræmi við okkar afstöðu,“ segir Sigurður. „Síðan eru ákveðnir hópar, það eru vísindamenn sem telja að áhrifin séu vanmetin, það er að segja að það séu þarna áhrif, og þeir hafa birt greinar því til staðfestingar en vandinn er bara sá að það er ekki alveg það sama, rannsóknir og rannsóknir. Það er mest lagt upp úr rannsóknum sem eru það vandaðar að niðurstöðurnar fást birtar í ritrýndum tímaritum.“ Þá segir hann miklar varúðarráðstafanir gerðar til að forðast að styrkur tíðninnar fari yfir viðmiðunarmörk. „Það eru ákveðnir varúðarstuðlar sem eru innbyggðir í viðmiðunarmörkin og fyrir almenning getum við sagt að varúðarstuðullinn sé 50, þannig að viðmiðunarmörkin eru sett fimmtíu sinnum lægri en kannski einhver áhrif sem hafa komið fram.“ Hann segir geislunina jafnframt finnast fyrst og fremst sem hita. „Þessi geislun veldur hita og við þekkjum það öll þegar við erum búin að vera að tala í farsíma í einhvern tíma, þá verður okkur heitt á eyranu. Það er geislunin sem er að valda þessum hita. Það eru þau áhrif sem eru fyrst og fremst þekkt og staðfest.“
Reykjavík síðdegis Fjarskipti Tækni Mest lesið Loka aftur fyrir umferð á slóðum Vítisengla Innlent Rak frá Bretlandi til Íslands á einum mánuði Innlent „Það verður boðið fram í nafni VG“ Innlent Ellilífeyrisþegar sá hópur sem hafi það einna best Innlent Rándýr og stórbrotin afmæli hitta ekki í mark hjá krökkunum Innlent Bátur sekkur við Hafnarfjarðarhöfn Innlent Ferðamaður réðst á leiðsögukonu: „Ísland hefur brugðist mér“ Innlent „Þjóðaröryggisráð er ekki upp á punt“ Innlent Afplána líklegast í fjögur til fimm ár á Litla Hrauni Innlent Aftur flagnar Vesturbæjarlaug: „Eins og hún sé með skallablett“ Innlent Fleiri fréttir „Það verður boðið fram í nafni VG“ Loka aftur fyrir umferð á slóðum Vítisengla „Þjóðaröryggisráð er ekki upp á punt“ Rak frá Bretlandi til Íslands á einum mánuði Bátur sekkur við Hafnarfjarðarhöfn Ellilífeyrisþegar sá hópur sem hafi það einna best Rándýr og stórbrotin afmæli hitta ekki í mark hjá krökkunum Þór sækist eftir endurkjöri Furðar sig á þjóðaröryggisráði og rándýr barnaafmæli Aftur flagnar Vesturbæjarlaug: „Eins og hún sé með skallablett“ Þyrlan kölluð út vegna vélsleðaslyss á Langjökli „Gervigreind er líka fyrir heimilið“ Hringvegurinn opnaður á ný klukkan 17 Snæfellsnes orðið að vistvangi UNESCO „Stór húsnæðis- og efnahagspakki“ á leiðinni Afplána líklegast í fjögur til fimm ár á Litla Hrauni Þungir dómar ekki óvæntir og fyrsti vistvangur landsins Ferðamaður réðst á leiðsögukonu: „Ísland hefur brugðist mér“ Byrjað að moka í Hringveginn en talsverð vinna framundan Tíu gistu í fangageymslu og þar af tveir „peruölvaðir“ „Við þurfum ekki öll að fara á sjúkrahús“ Vilja RÚV af auglýsingamarkaði Ýmsar aðferðir til að ná niður drónum Jónína vill taka við af Ásmundi Einari „Við viljum bara finna fyrir öryggi“ Gerður sveitarstjóri Þingeyjarsveitar Þungur dagur, myndir frá óveðrinu og ítrekuð innbrot Verjandi Matthíasar hnýtir í dóminn Anna ljósa fallin frá Ásmundur Einar segir skilið við stjórnmálin Sjá meira