Gamla fólkið notar geðlyf í miklum mæli Sveinn Arnarsson skrifar 13. mars 2017 07:00 Landlæknisembættið segir fóki á hjúkrunarheimilum gefin lyf vegna hegðunarvandamála eða óróleika aldraðra. vísir/pjetur Fjórða hvert gamalmenni á öldrunarheimili á Íslandi er á sterkum geðlyfjum án þess að kljást við geðsjúkdóm. Vistmönnum eru gefin geðlyf vegna óróleika eða einhvers konar hegðunarvandamála að mati Embættis landlæknis. Fréttablaðið sagði frá því síðastliðinn þriðjudag að tæplega 36 þúsund dagskammtar af geðlyfjum væru keyptir inn á Mörk hjúkrunarheimili sem jafnast á við að hver vistmaður fái dagskammt á hverjum degi. Hjúkrunarheimili notast við svokallaða RAI-gæðavísa og er þetta einn þeirra þátta sem skoðaðir eru í þeim gæðavísi. Gísli Páll Pálsson, framkvæmdastjóri hjúkrunarheimilisins, sagði við það tilefni að stefnan væri sú að minnka lyfjanotkun sem mest.Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir, þingmaður VG, hefur spurt heilbrigðisráðherra um notkun geðlyfja á elliheimilum og vill vita hvernig notkun skiptist niður eftir heimilum. Hún telur notkunina of mikla. „Það er alveg á hreinu að notkun lyfja er of mikil ef fjórðungur vistmanna á öllu landinu er á sterkum geðlyfjum án þess að vera haldinn einhvers konar geðsjúkdómi,“ segir Bjarkey. „Því spyr maður sig hvort mannekla hafi áhrif eða hvort aðrir þættir spili inn í.“ Haukur Ingibergsson, formaður Landssambands eldri borgara, segir að þessar niðurstöður RAI-matsins komi á óvart og hljóti að að kalla á frekari skoðun landlæknisembættisins á því hvað valdi. Mikilvægt sé að sú skoðun gangi hratt fyrir sig og að viðeigandi ráðstafanir séu gerðar til að tryggja að lyfjagjöf á hjúkrunarheimilum sé nákvæm og rekjanleg.Laura Scheving Thorsteinsson, sérfræðingur í eftirliti hjá landlæknisembættinu, segir embættið ekki gera kröfu um úrbætur ef hlutfall þeirra sem eru á geðlyfjum án geðsjúkdóms fari ekki yfir 31 prósent. Allt fyrir neðan það sé eðlilegt. „Þessir innlendu gæðavísar voru gerðir á sínum tíma af fagfólki,“ segir Laura. „Langflestir þeirra sem eru á slíkum lyfjum eru með einhvers konar hegðunarvandamál eða órólegir á einhvern hátt.“Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið „Mun ekki halla mér aftur og leyfa deyjandi sjónvarpsstöð að ráðast á mig“ Erlent Katrín efst en Jón hrynur í nýrri könnun Innlent Vilja svör um möguleg „óþægileg hagsmunatengsl“ borgar og RÚV Innlent „Fann það þegar ég vaknaði í morgun að þetta var lúmskt áfall“ Innlent Kolbeinn Sigþórsson ákærður fyrir brot gegn barnungri stúlku Innlent Horfði á þegar vinur hans réðst á manninn sem braut á dóttur hans Innlent „Helvíti fínt“ að komast aftur á Papa's Pizza Innlent Halla vill skikka ungmenni í samfélagsþjónustu Innlent Ætlar ekki að þröngva sér upp á fólk Innlent Hárgreiðslustóll ekki hættulegt tæki og konan fær engar bætur Innlent Fleiri fréttir Vilja svör um möguleg „óþægileg hagsmunatengsl“ borgar og RÚV „Fann það þegar ég vaknaði í morgun að þetta var lúmskt áfall“ Horfði á þegar vinur hans réðst á manninn sem braut á dóttur hans „Helvíti fínt“ að komast aftur á Papa's Pizza Ætlar ekki að þröngva sér upp á fólk Katrín efst en Jón hrynur í nýrri könnun Papa's Pizza, verkföll flugvallarstarfsmanna og óvæntur forsetaframbjóðandi Kolbeinn Sigþórsson ákærður fyrir brot gegn barnungri stúlku Framboð Viktors Traustasonar er gilt Hárgreiðslustóll ekki hættulegt tæki og konan fær engar bætur Afkoma borgarinnar versnar um níu milljarða króna milli ára Samþykktu verkfallsaðgerðir á Keflavíkurflugvelli Útimarkaðurinn í Mosó hættir Atli Þór ráðinn til Pírata: „Við ætlum að koma flokknum í ríkisstjórn“ Biðlistinn á Stígamótum styttist í fyrsta sinn í þrjú ár Ný skoðanakönnun á morgun og Pallborð klukkan 14 Áfram landris og óvissa um framhaldið Tryggja þurfi tímabundin afnot náttúruauðlinda í stjórnarskrá Búinn að skila inn undirskriftum eftir „óvenjulegan“ frest „Það er norskur sigur í dag“ Grindvíkingar opna bakarí og veitingastað á ný Bakarí og veitingastaður opna í Grindavík á ný Friðrik skipaður sendiherra í Póllandi Halla vill skikka ungmenni í samfélagsþjónustu Íslendingur í gæsluvarðhaldi vegna Hamraborgarmálsins Betra að fá óþægilegu málin fram fyrr en seinna Eldur í ruslageymslu í Hafnarfirði Seinni umferð biskupskjörs hefst á hádegi í dag Icelandair flýgur til Færeyja að nýju Stutt í næsta gos komi til gosloka Sjá meira
Fjórða hvert gamalmenni á öldrunarheimili á Íslandi er á sterkum geðlyfjum án þess að kljást við geðsjúkdóm. Vistmönnum eru gefin geðlyf vegna óróleika eða einhvers konar hegðunarvandamála að mati Embættis landlæknis. Fréttablaðið sagði frá því síðastliðinn þriðjudag að tæplega 36 þúsund dagskammtar af geðlyfjum væru keyptir inn á Mörk hjúkrunarheimili sem jafnast á við að hver vistmaður fái dagskammt á hverjum degi. Hjúkrunarheimili notast við svokallaða RAI-gæðavísa og er þetta einn þeirra þátta sem skoðaðir eru í þeim gæðavísi. Gísli Páll Pálsson, framkvæmdastjóri hjúkrunarheimilisins, sagði við það tilefni að stefnan væri sú að minnka lyfjanotkun sem mest.Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir, þingmaður VG, hefur spurt heilbrigðisráðherra um notkun geðlyfja á elliheimilum og vill vita hvernig notkun skiptist niður eftir heimilum. Hún telur notkunina of mikla. „Það er alveg á hreinu að notkun lyfja er of mikil ef fjórðungur vistmanna á öllu landinu er á sterkum geðlyfjum án þess að vera haldinn einhvers konar geðsjúkdómi,“ segir Bjarkey. „Því spyr maður sig hvort mannekla hafi áhrif eða hvort aðrir þættir spili inn í.“ Haukur Ingibergsson, formaður Landssambands eldri borgara, segir að þessar niðurstöður RAI-matsins komi á óvart og hljóti að að kalla á frekari skoðun landlæknisembættisins á því hvað valdi. Mikilvægt sé að sú skoðun gangi hratt fyrir sig og að viðeigandi ráðstafanir séu gerðar til að tryggja að lyfjagjöf á hjúkrunarheimilum sé nákvæm og rekjanleg.Laura Scheving Thorsteinsson, sérfræðingur í eftirliti hjá landlæknisembættinu, segir embættið ekki gera kröfu um úrbætur ef hlutfall þeirra sem eru á geðlyfjum án geðsjúkdóms fari ekki yfir 31 prósent. Allt fyrir neðan það sé eðlilegt. „Þessir innlendu gæðavísar voru gerðir á sínum tíma af fagfólki,“ segir Laura. „Langflestir þeirra sem eru á slíkum lyfjum eru með einhvers konar hegðunarvandamál eða órólegir á einhvern hátt.“Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið „Mun ekki halla mér aftur og leyfa deyjandi sjónvarpsstöð að ráðast á mig“ Erlent Katrín efst en Jón hrynur í nýrri könnun Innlent Vilja svör um möguleg „óþægileg hagsmunatengsl“ borgar og RÚV Innlent „Fann það þegar ég vaknaði í morgun að þetta var lúmskt áfall“ Innlent Kolbeinn Sigþórsson ákærður fyrir brot gegn barnungri stúlku Innlent Horfði á þegar vinur hans réðst á manninn sem braut á dóttur hans Innlent „Helvíti fínt“ að komast aftur á Papa's Pizza Innlent Halla vill skikka ungmenni í samfélagsþjónustu Innlent Ætlar ekki að þröngva sér upp á fólk Innlent Hárgreiðslustóll ekki hættulegt tæki og konan fær engar bætur Innlent Fleiri fréttir Vilja svör um möguleg „óþægileg hagsmunatengsl“ borgar og RÚV „Fann það þegar ég vaknaði í morgun að þetta var lúmskt áfall“ Horfði á þegar vinur hans réðst á manninn sem braut á dóttur hans „Helvíti fínt“ að komast aftur á Papa's Pizza Ætlar ekki að þröngva sér upp á fólk Katrín efst en Jón hrynur í nýrri könnun Papa's Pizza, verkföll flugvallarstarfsmanna og óvæntur forsetaframbjóðandi Kolbeinn Sigþórsson ákærður fyrir brot gegn barnungri stúlku Framboð Viktors Traustasonar er gilt Hárgreiðslustóll ekki hættulegt tæki og konan fær engar bætur Afkoma borgarinnar versnar um níu milljarða króna milli ára Samþykktu verkfallsaðgerðir á Keflavíkurflugvelli Útimarkaðurinn í Mosó hættir Atli Þór ráðinn til Pírata: „Við ætlum að koma flokknum í ríkisstjórn“ Biðlistinn á Stígamótum styttist í fyrsta sinn í þrjú ár Ný skoðanakönnun á morgun og Pallborð klukkan 14 Áfram landris og óvissa um framhaldið Tryggja þurfi tímabundin afnot náttúruauðlinda í stjórnarskrá Búinn að skila inn undirskriftum eftir „óvenjulegan“ frest „Það er norskur sigur í dag“ Grindvíkingar opna bakarí og veitingastað á ný Bakarí og veitingastaður opna í Grindavík á ný Friðrik skipaður sendiherra í Póllandi Halla vill skikka ungmenni í samfélagsþjónustu Íslendingur í gæsluvarðhaldi vegna Hamraborgarmálsins Betra að fá óþægilegu málin fram fyrr en seinna Eldur í ruslageymslu í Hafnarfirði Seinni umferð biskupskjörs hefst á hádegi í dag Icelandair flýgur til Færeyja að nýju Stutt í næsta gos komi til gosloka Sjá meira