Loftslagsbreytingar ekki fjarlæg kenning heldur augljós sannleikur Birgir Olgeirsson skrifar 28. september 2019 11:41 Guðlaugur Þór á allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna í New York í nótt. Vísir/AP Guðlaugur Þór Þórðarson utanríkisráðherra lagði áherslu á baráttuna gegn hlýnun jarðar, mannréttindi og endurbætur á alþjóðakerfinu í samræmi við grunngildi Sameinuðu þjóðanna í ræðu sem hann flutti á allsherjarþinginu nótt. Utanríkisráðherra ræddi einnig óöldina í Sýrlandi og Jemen og skoraði á þau ríki sem ýta undir ófriðinn að beita sér frekar fyrir friði. 74. allsherjarþing Sameinuðu þjóðanna stendur nú yfir í New York. Guðlaugur Þór Þórðarson utanríkisráðherra ávarpaði þingið rétt fyrir klukkan eitt að íslenskum tíma og kom hann víða við. Í upphafi ræðunnar minnti hann á 75 ára afmæli Sameinuðu þjóðanna á næsta ári og um leið skyldu aðildarríkjanna til að varðveita alþjóðakerfið. Þau ættu að knýja fram umbætur á þeim sviðum þar sem kerfið þjónaði ekki lengur grunngildum sínum heldur umbunaði jafnvel ríkjum sem græfu undan þeim. Guðlaugur Þór vék því næst að mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna og setu Íslands í því sem fullgildur meðlimur. „Í því felst bæði heiður og ábyrgð sem við tökum alvarlega. Mannréttindi og virðing og sanngirni í garð náungans eru erfðaefni framfara, friðar og þróunar,“ sagði utanríkisráðherra í ræðunni en 42. fundarlotu mannréttindaráðsins lauk í dag. Ráðherra benti á að umbóta væri þörf á mannréttindaráðinu þar sem alræmdir mannréttindabrjótar sætu fyrir á fleti. Utanríkisráðherra áréttaði svo á að jafnrétti kynjanna væri ein lykilforsenda þeirrar velgengni sem Ísland ætti að fagna. „Hér erum við hins vegar ekki í samkeppni heldur eru markmið okkar þau sömu: Að tryggja að konur fái hvarvetna notið möguleika sinna og að vinna að sjálfbærri þróun sem lætur engan undanskilinn.” Loftslagsmál voru ofarlega á baugi í ræðu utanríkisráðherra í allsherjarþinginu. Hann sagði meðal annars að loftslagsbreytingar væru augljós sannleikur, ekki fjarlæg kenning. „Á norðurslóðum, þar á meðal í heimalandi mínu, fylgjumst við með jöklum bráðna um leið og höfin okkar og lífverurnar þar taka örum breytingum,” sagði Guðlaugur Þór og undirstrikaði að loftslagsbreytingar fælu um leið í sér breytingar á heimshöfunum. Hafréttarsamningur Sameinuðu þjóðanna gegndi lykilhlutverki við verndun þeirra en hvað loftslagsmálin varðaði væri róttækra aðgerða þörf. „Baráttan gegn hlýnun jarðar byrjar hjá okkur sjálfum. Ríku löndin verða hins vegar að aðstoða þau sem minna eiga við að takast á við orsakir og afleiðingar loftslagsbreytinga. Þetta er eitt helsta áhersluatriðið í nýrri þróunarsamvinnustefnu Íslands,” sagði utanríkisráðherra og greindi um leið frá því að ríkisstjórn Íslands ætlaði að tvöfalda framlög sín í Græna loftslagssjóðinn. Guðlaugur Þór vék svo að styrjöldunum í Sýrlandi og Jemen sem ekkert lát virðist á heldur haldi áfram með ómældum þjáningum almennra borgara. „Stórveldin á svæðinu sem kynda undir ólgunni og eru bakhjarlar stríðandi fylkinga verða að snúa við blaðinu og styðja frekar við friðsamlegar lausnir.“ Hann sagði að í þessu sambandi væru nýlegar drónaárásir á Sádi-Arabíu grafalvarlegar. Utanríkisráðherra ræddi í framhaldinu ófremdarástand víða um heim, til dæmis fyrir botni Miðjarðarhafs, í Líbíu, Vestur-Sahara, Venesúela og Myanmar. Átökin á þessum svæðum og vaxandi tortryggni á milli stórvelda kölluðu á „enn meiri skuldbindingu, frjórri lausnir og ríkara framlagi, bæði hvað varðar hefðbundna afvopnun og takmarkanir á útbreiðslu gereyðingarvopna en líka með tilliti til tækninýjunga, netöryggis og fjölþátta ógna.” Utanríkisráðherra ræddi fleiri málefni í ávarpi sínu, meðal annars þýðingu frjálsra viðskipta við að efla hagvöxt, stöðugleika og útrýma fátækt svo og árangur Íslands við að ná fram Heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðanna. Þá hvatti hann til frekari rannsókna á smitlausum sjúkdómum á borð við taugasjúkdóma sem hrjáðu milljónir jarðarbúa, til dæmis mænuskaða. Guðlaugur Þór lauk svo máli sínu á að minnast fólksins sem lifði af hörmungar heimsstyrjaldarinnar síðari og stofnaði Sameinuðu þjóðirnar í skugga þeirra. „Arfleifð þessarar kynslóðar mun aldrei líða undir lok. Þegar við fögnum 75 ára afmæli þessarar merku stofnunar á næsta ári skulum við minnast afreka hennar um leið og við lítum í eigin barm og ræðum hvernig við getum unnið brautargengi þeim gildum og hugsjónum sem Sameinuðu þjóðirnar hvíla á.” Ísland í mannréttindaráði SÞ Loftslagsmál Mannréttindi Sameinuðu þjóðirnar Utanríkismál Mest lesið Fjölskylda í norðurljósaleit hrakin á brott af leiðsögumönnum Innlent „Það þarf að stoppa svona menn áður en þeir drepa einhvern“ Innlent Svipar til gamalla óupplýstra rána Innlent Fullkomlega sáttur við ákvörðun sína en útilokar ekkert Innlent Verulega brugðið yfir Hamraborgarmálinu Innlent Hamfaragámur Bónus tryggir kældan mat í neyðarástandi Innlent „Trúði því ekki að þetta væri ég“ Innlent Hátt í hundrað dauðsföll á þremur árum Innlent Vilja koma böndum á bókhald trúfélaga Innlent Sýknaður af ákæru um að hafa tekið í háls barns Innlent Fleiri fréttir Íbúar Hlíða velta fyrir sér dularfullum hvelli Ísland sé í torfkofanum í meðferð alvarlegra atvika Ný og glæsileg skólaþyrping byggð á Hellu Hamfaragámur Bónus tryggir kældan mat í neyðarástandi Fullkomlega sáttur við ákvörðun sína en útilokar ekkert „Það þarf að stoppa svona menn áður en þeir drepa einhvern“ Hádegisfréttir Bylgjunnar Svipar til gamalla óupplýstra rána Sýknaður af ákæru um að hafa tekið í háls barns Bjartur skírdagur fram undan í höfuðborginni Líkamsárás til rannsóknar eftir nóttina Fjölskylda í norðurljósaleit hrakin á brott af leiðsögumönnum Vilja koma böndum á bókhald trúfélaga Ferðaóðir Íslendingar þyrpast í ferðalög innanlands sem utan Verulega brugðið yfir Hamraborgarmálinu Hátt í hundrað dauðsföll á þremur árum Týndi vinningshafinn gaf sig fram og græddi níu milljónir Felldu úr gildi friðlýsingu en mátu Mumma ekki vanhæfan Kvöldfréttir Stöðvar 2 Býr á Íslandi en dæmd í sex ára fangelsi í Rússlandi Eldur í Hafnarfirði Haraldur mátti ekki hækka launin en Sigríður ekki heldur lækka þau Læknafélagið mótfallið lögleiðingu dánaraðastoðar „Trúði því ekki að þetta væri ég“ Ekki viss hvort nokkru þurfi að breyta eftir tug milljóna króna þjófnað 546 Grindvíkingar vilja selja Þórkötlu húsið sitt Steinunn Ólína hálfu skrefi frá því að bjóða sig fram Baldur mælist með langmest fylgi Stálu áli í Grindavík en gómaðir af lögreglu Útlit fyrir að gasmengun berist til vesturs og suðvesturs Sjá meira
Guðlaugur Þór Þórðarson utanríkisráðherra lagði áherslu á baráttuna gegn hlýnun jarðar, mannréttindi og endurbætur á alþjóðakerfinu í samræmi við grunngildi Sameinuðu þjóðanna í ræðu sem hann flutti á allsherjarþinginu nótt. Utanríkisráðherra ræddi einnig óöldina í Sýrlandi og Jemen og skoraði á þau ríki sem ýta undir ófriðinn að beita sér frekar fyrir friði. 74. allsherjarþing Sameinuðu þjóðanna stendur nú yfir í New York. Guðlaugur Þór Þórðarson utanríkisráðherra ávarpaði þingið rétt fyrir klukkan eitt að íslenskum tíma og kom hann víða við. Í upphafi ræðunnar minnti hann á 75 ára afmæli Sameinuðu þjóðanna á næsta ári og um leið skyldu aðildarríkjanna til að varðveita alþjóðakerfið. Þau ættu að knýja fram umbætur á þeim sviðum þar sem kerfið þjónaði ekki lengur grunngildum sínum heldur umbunaði jafnvel ríkjum sem græfu undan þeim. Guðlaugur Þór vék því næst að mannréttindaráði Sameinuðu þjóðanna og setu Íslands í því sem fullgildur meðlimur. „Í því felst bæði heiður og ábyrgð sem við tökum alvarlega. Mannréttindi og virðing og sanngirni í garð náungans eru erfðaefni framfara, friðar og þróunar,“ sagði utanríkisráðherra í ræðunni en 42. fundarlotu mannréttindaráðsins lauk í dag. Ráðherra benti á að umbóta væri þörf á mannréttindaráðinu þar sem alræmdir mannréttindabrjótar sætu fyrir á fleti. Utanríkisráðherra áréttaði svo á að jafnrétti kynjanna væri ein lykilforsenda þeirrar velgengni sem Ísland ætti að fagna. „Hér erum við hins vegar ekki í samkeppni heldur eru markmið okkar þau sömu: Að tryggja að konur fái hvarvetna notið möguleika sinna og að vinna að sjálfbærri þróun sem lætur engan undanskilinn.” Loftslagsmál voru ofarlega á baugi í ræðu utanríkisráðherra í allsherjarþinginu. Hann sagði meðal annars að loftslagsbreytingar væru augljós sannleikur, ekki fjarlæg kenning. „Á norðurslóðum, þar á meðal í heimalandi mínu, fylgjumst við með jöklum bráðna um leið og höfin okkar og lífverurnar þar taka örum breytingum,” sagði Guðlaugur Þór og undirstrikaði að loftslagsbreytingar fælu um leið í sér breytingar á heimshöfunum. Hafréttarsamningur Sameinuðu þjóðanna gegndi lykilhlutverki við verndun þeirra en hvað loftslagsmálin varðaði væri róttækra aðgerða þörf. „Baráttan gegn hlýnun jarðar byrjar hjá okkur sjálfum. Ríku löndin verða hins vegar að aðstoða þau sem minna eiga við að takast á við orsakir og afleiðingar loftslagsbreytinga. Þetta er eitt helsta áhersluatriðið í nýrri þróunarsamvinnustefnu Íslands,” sagði utanríkisráðherra og greindi um leið frá því að ríkisstjórn Íslands ætlaði að tvöfalda framlög sín í Græna loftslagssjóðinn. Guðlaugur Þór vék svo að styrjöldunum í Sýrlandi og Jemen sem ekkert lát virðist á heldur haldi áfram með ómældum þjáningum almennra borgara. „Stórveldin á svæðinu sem kynda undir ólgunni og eru bakhjarlar stríðandi fylkinga verða að snúa við blaðinu og styðja frekar við friðsamlegar lausnir.“ Hann sagði að í þessu sambandi væru nýlegar drónaárásir á Sádi-Arabíu grafalvarlegar. Utanríkisráðherra ræddi í framhaldinu ófremdarástand víða um heim, til dæmis fyrir botni Miðjarðarhafs, í Líbíu, Vestur-Sahara, Venesúela og Myanmar. Átökin á þessum svæðum og vaxandi tortryggni á milli stórvelda kölluðu á „enn meiri skuldbindingu, frjórri lausnir og ríkara framlagi, bæði hvað varðar hefðbundna afvopnun og takmarkanir á útbreiðslu gereyðingarvopna en líka með tilliti til tækninýjunga, netöryggis og fjölþátta ógna.” Utanríkisráðherra ræddi fleiri málefni í ávarpi sínu, meðal annars þýðingu frjálsra viðskipta við að efla hagvöxt, stöðugleika og útrýma fátækt svo og árangur Íslands við að ná fram Heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðanna. Þá hvatti hann til frekari rannsókna á smitlausum sjúkdómum á borð við taugasjúkdóma sem hrjáðu milljónir jarðarbúa, til dæmis mænuskaða. Guðlaugur Þór lauk svo máli sínu á að minnast fólksins sem lifði af hörmungar heimsstyrjaldarinnar síðari og stofnaði Sameinuðu þjóðirnar í skugga þeirra. „Arfleifð þessarar kynslóðar mun aldrei líða undir lok. Þegar við fögnum 75 ára afmæli þessarar merku stofnunar á næsta ári skulum við minnast afreka hennar um leið og við lítum í eigin barm og ræðum hvernig við getum unnið brautargengi þeim gildum og hugsjónum sem Sameinuðu þjóðirnar hvíla á.”
Ísland í mannréttindaráði SÞ Loftslagsmál Mannréttindi Sameinuðu þjóðirnar Utanríkismál Mest lesið Fjölskylda í norðurljósaleit hrakin á brott af leiðsögumönnum Innlent „Það þarf að stoppa svona menn áður en þeir drepa einhvern“ Innlent Svipar til gamalla óupplýstra rána Innlent Fullkomlega sáttur við ákvörðun sína en útilokar ekkert Innlent Verulega brugðið yfir Hamraborgarmálinu Innlent Hamfaragámur Bónus tryggir kældan mat í neyðarástandi Innlent „Trúði því ekki að þetta væri ég“ Innlent Hátt í hundrað dauðsföll á þremur árum Innlent Vilja koma böndum á bókhald trúfélaga Innlent Sýknaður af ákæru um að hafa tekið í háls barns Innlent Fleiri fréttir Íbúar Hlíða velta fyrir sér dularfullum hvelli Ísland sé í torfkofanum í meðferð alvarlegra atvika Ný og glæsileg skólaþyrping byggð á Hellu Hamfaragámur Bónus tryggir kældan mat í neyðarástandi Fullkomlega sáttur við ákvörðun sína en útilokar ekkert „Það þarf að stoppa svona menn áður en þeir drepa einhvern“ Hádegisfréttir Bylgjunnar Svipar til gamalla óupplýstra rána Sýknaður af ákæru um að hafa tekið í háls barns Bjartur skírdagur fram undan í höfuðborginni Líkamsárás til rannsóknar eftir nóttina Fjölskylda í norðurljósaleit hrakin á brott af leiðsögumönnum Vilja koma böndum á bókhald trúfélaga Ferðaóðir Íslendingar þyrpast í ferðalög innanlands sem utan Verulega brugðið yfir Hamraborgarmálinu Hátt í hundrað dauðsföll á þremur árum Týndi vinningshafinn gaf sig fram og græddi níu milljónir Felldu úr gildi friðlýsingu en mátu Mumma ekki vanhæfan Kvöldfréttir Stöðvar 2 Býr á Íslandi en dæmd í sex ára fangelsi í Rússlandi Eldur í Hafnarfirði Haraldur mátti ekki hækka launin en Sigríður ekki heldur lækka þau Læknafélagið mótfallið lögleiðingu dánaraðastoðar „Trúði því ekki að þetta væri ég“ Ekki viss hvort nokkru þurfi að breyta eftir tug milljóna króna þjófnað 546 Grindvíkingar vilja selja Þórkötlu húsið sitt Steinunn Ólína hálfu skrefi frá því að bjóða sig fram Baldur mælist með langmest fylgi Stálu áli í Grindavík en gómaðir af lögreglu Útlit fyrir að gasmengun berist til vesturs og suðvesturs Sjá meira