„Ég er afskaplega þakklát fyrir þessa yfirlýsingu. Mér finnst vera að mál að linni, það er afskaplega mikilvægt að fá þessa yfirlýsingu og ég upplifi þetta sem lok á þessu máli. Það er okkur öllum afskaplega mikilvægt að fá þessa afdráttarlausu niðurstöðu kirkjunnar að sögu okkar sé trúað. Það finnst mér vera það allra mikilvægasta í þessari yfirlýsingu.“

Þetta segir Elín Sigrún Jónsdóttir, ein kvennanna fimm sem kærðu áreitni séra Ólafs Jóhannssonar, sóknarprests í Grensáskirkju, um yfirlýsingu sem biskup Íslands og vígslubiskuparnir tveir sendu frá sér vegna málsins í dag.

Í yfirlýsingunni kom fram að biskuparnir trúa sögum kvennanna fimm. Þá var einnig greint frá því að málinu væri lokið og að Ólafur hefði verið leystur frá embætti sem sóknarprestur með sameiningu tveggja prestkalla.  

Konurnar áttu tvo fundi með biskupi á þessu ári vegna málsins, annars vegar í maí og hins vegar í ágúst. Forsagan er sú að biskup sendi Ólaf í leyfi sumarið 2017 vegna ásakana kvenna um ósæmilega hegðun hans í þeirra garð á kirkjulegum vettvangi.

Vildu koma upplýsingum um hegðun Ólafs til biskups

Fimm konur kærðu hann og tók kirkjan á málinu veturinn 2017. Að endingu komst úrskurðar- og áfrýjunarnefnd Þjóðkirkjunnar að þeirri niðurstöðu að Ólafur hefði brotið gegn tveimur kvennanna, það er að í háttsemi hans hefði falist siðferðisbrot, meðal annars með því að faðma konurnar og lyft þeim upp og kysst þær á kinnarnar án samþykkis.

Ekki var fallist á að um kynferðisbrot hefði verið að ræða. Í báðum þessum málum var um ítrekuð brot að ræða en í hinum þremur var um að ræða einstakt tilvik.

„Við vorum náttúrulega allar mjög slegnar yfir þessari niðurstöðu að það væri í lagi að fremja brot einu sinni en ekki oftar. Þannig að við vorum mjög samstíga í því að við töldum þá úrskurði vera ranga. Það vakti aldrei neitt annað fyrir okkur, tilgangurinn með því að kæra þessa háttsemi var fyrst og fremst sá að koma þessum upplýsingum um hegðun þessa manns til biskups. Það var okkar tilgangur og okkar eina verkefni,“ segir Elín og bætir við að yfirlýsing kirkjunnar í dag sé konunum mikilvæg.

Gott að finna að allir biskupar landsins skrifa undir yfirlýsinguna

Undir það tekur Guðný Hallgrímsdóttir, prestur fatlaðra með starfsstöð í Grensáskirkju, sem einnig kærði séra Ólaf. Guðný segir yfirlýsinguna skipta gríðarlega miklu máli og kveðst telja að hún geti talað fyrir hönd kvennanna allra þegar hún segir að þær fagni yfirlýsingunni. Hún hefði þó mátt koma fyrr en það sé gott að hún sé komin.

„Það sem skiptir okkur konurnar mjög miklu máli er að það sé sagt opinberlega að okkur sé trúað. Það er gífurlega mikið atriði í allri svona heilun og að við náum að byggja okkur upp að nýju að við finnum að okkur sé trúað,“ segir Guðný.

Þá segir hún það ósköp gott að finna að allir biskupar landsins skrifi undir yfirlýsingum.

„Það getur eiginlega ekki orðið sterkara en svo finnst mér líka mjög mikilvægt að kirkjan sem stofnun ætlar að reyna að læra af þessu og það var markmiðið hjá okkur konunum, að vekja máls á því sem illa hafði farið einmitt til þess að það myndi ekki gerast aftur,“ segir Guðný.

Vilji hjá kirkjunni til að læra af málinu og gera betur

Hún segir að það megi ekki gleymast að Þjóðkirkjan hafði ekki áður þurft að taka á sambærilegu máli, það er þar sem kollegi kærir kollega.

„Við erum þetta margar konur, allar sterkar, í góðum stöðum og trúverðugar. Kirkjan hefur bara aldrei þurft að takast á við þetta og það má heldur ekki gleyma því að hún sem stofnun, þar var ekki vitað hvernig ætti að taka á þessu. Ég er alveg hundrað prósent viss um að það voru allir að reyna að gera sitt besta í góðri trú en við bara vissum ekki betur. Hins vegar vitum við betur núna og maður sér það alveg á þessari yfirlýsingu að það er hundrað prósent vilji til þess að læra af þessu og gera betur. Það held ég að sé gott fyrir kirkjuna í heild,“ segir Guðný.

Þá segir hún það sterkt og mikilvægt atriði fyrir framtíðina að frásögnum þeirra allra fimm sé trúað.

„Það skiptir öllu máli og það skiptir líka svo miklu máli að sú manneskja sem stígur fram finni strax að mál hennar fara í faglegan og réttan farveg. Það verður þá vonandi núna og ég vona það að þær manneskjur, hvort sem eru karlar eða konur þarna úti, líti á þetta sem hvatningu til að láta ekki brjóta á sér og að mörk þeirra séu virt. Ég held að það skipti rosalega miklu máli,“ segir Guðný.