Fréttaskýring: Sjálfstæðisflokkur hákarl íslenskra stjórnmála Jakob Bjarnar skrifar 23. mars 2017 11:10 Bjarni gleðst yfir handabandi Óttars og Benedikts. Í kosningunum gáfu Viðreisn og BF sig út fyrir að vera frjálslyndir flokkar en eru nú í ríkisstjórn með burðarflokki kerfisins. visir/ernir Svo virðist sem ríkisstjórnarsamstarf við Sjálfstæðisflokkinn sé banvænt. Fáir flokkar lifa hjónabandið af og umburðarlyndi kjósenda, annarra en flokkshollra Sjálfstæðismanna, er af skornum skammti og minna en oftast áður. Í samtali við Vísi í gær sagðist Nichole Leigh Mosty, þingmaður Bjartrar framtíðar, greina mikla reiði meðal kjósenda meðal annars vegna þess að ekki tókst að mynda fimm flokka stjórn. Svo mikla reiði að hún hrökklaðist út af Facebook.Sjálfstæðisflokkurinn er ekki cover-bandHvorki Viðreisn né Björt framtíð fengju kjörinn mann á þing ef kosið væri núna. Þetta sýna niðurstöður nýrrar skoðanakönnunar Fréttablaðsins, Stöðvar 2 og Vísis. Björt framtíð fengi 3,8 prósent og Viðreisn 3,1 prósent. Meðan þessu fer fram heldur Sjálfstæðisflokkurinn sínu og gott betur með 32,1 prósents fylgis. Gunnar Smári Egilsson ritstjóri velti þessari stöðu fyrir sér á Facebooksíðu sinni í morgun og miðað við viðbrögð telja margir hann hafa hitt naglann á höfuðið í snarpri umsögn: „Hvers vegna ættir þú líka að kjósa Bjarta framtíð eða Viðreisn þegar þú getur kosið Sjálfstæðisflokkinn beint? Það fer enginn á tónleika með cover-bandi þegar alvöru hljómsveitin er að spila í næsta sal.“Sjálfstæðisflokkurinn nýtur þess að vera í ríkisstjórnHvað veldur? Vísir leitaði haldbærari skýringa en þeirra að Sjálfstæðisflokkurinn sé ekki cover-band. Og þær eru í sjálfu sér ekki flóknar né nýstárlegar. „Það hefur lengi verið eitt einkenni á fylgisþróun stjórnmálaflokka á Íslandi, að samstarfsflokkar Sjálfstæðisflokksins gjalda stjórnarsamstarfsins við hann í ríkisstjórn,“ segir Eiríkur Bergmann prófessor í stjórnmálafræði við Bifröst: „Sjálfstæðisflokkurinn hefur verið burðarflokkur í íslenskum stjórnmálum og nýtur þess gjarnan í fylgi að vera í ríkisstjórn. Fólk lítur til forystu hans á meðan samstarfsflokkurinn/flokkarnir fá yfir sig mótstöðuna.“Hákarlinn sem svamlar á ÍslandsmiðumNýjasta dæmið er vitaskuld síðasta ríkisstjórn, gríðarlega umdeild en fylgi Sjálfstæðisflokksins haggaðist vart í síðustu alþingiskosningum meðan Framsóknarflokkurinn hlaut sína verstu útkomu frá upphafi. Þetta er segin saga. Að fylgið fljúgi af Viðreisn og Bjartri framtíð er þannig í samræmi við íslenska stjórnmálasögu. Þessir eru megindrættirnir þó finna megi dæmi í Íslandssögunni að flokkar hafi ekki komið slippir og snauðir, rifnir og tættir út úr samstarfi við Sjálfstæðisflokkinn.Prófessor Eiríkur segir að heldur megi líkja Sjálfstæðisflokknum við hákarl en svarta ekkju; hann étur upp fylgi samstarfsflokkanna.visir/EyþórEiríkur vill fremur líkja Sjálfstæðisflokknum við hákarl en svarta ekkju sem drepur maka sinn. Flokkurinn étur upp fylgi samstarfsflokksins. Þá er annað í þessu líka, sem er að Viðreisn og Björt framtíð tilheyra ekki kjarnaflokkum flokkakerfisins, og sagan kennir að slíkum flokkum gengur illa að halda velli yfir langan tíma. „Það bar mjög langt á milli annars vegar D og hins vegar A/C. Frjálslyndu flokkarnir fá því ekki allt sitt fram. Þeir þurfa að sækja á um breytingar sem alltaf er erfiðar. Mér sýnist að þeir sem styðja ríkisstjórnina umbuni Sjálfstæðisflokknum fyrir forystuna á meðan fylgisfólk A/C eigi sumt erfitt með að sjá á eftir þessum áherslum flokkana inn í samstarf sem snýst fremur um stöðugleika heldur en kerfisbreytingar.“Íhaldssemi flokkshollra Sjálfstæðismanna lykilatriðiKjósendur Sjálfstæðisflokksins virðast standa með flokknum sama hvað gengur á og forgangsraða: Þeir virðast í grunninn einfaldlega vera á móti breytingum. Þannig má segja að „Leiðréttingin“, sem gengur í berhögg við allt sem Sjálfstæðisflokkurinn segist vera um, hefði átt að reynast flokkunum erfið. En, kjósendur flokksins kippa sér ekkert upp við það. Pólitísk ábyrgð virðist ekki vera til í þeirra bókum. Þeir virðast einfaldlega líta til þess að í grunninn gangi „Leiðréttingin“ út á að standa vörð um ríkjandi stöðu. „Frjálslyndir flokkar sem börðust fyrir kerfisbreytingum eru nú í ríkisstjórn með burðarflokki kerfisins sem er meira umhugað um á byggja á því sem fyrir er, fremur en að gera grundvallarbreytingar á kerfinu. Með öðrum orðum, Sjálfstæðisflokkurinn starfar nú eftir því sem kjósendur hans búast við og ætlast til af honum, á meðan kjósendur A/C áttu kannski von á öðru og ætlast til annars af sínum flokkum en nú birtist í stjórnarstefnunni,“ segir prófessor Eiríkur. Tengdar fréttir Gjörbreytt staða frá síðustu kosningum samkvæmt nýrri könnun Vinstri græn gætu myndað þriggja flokka ríkisstjórn með Pírötum og Samfylkingunni. Ný könnun bendir til að einungis fimm flokkar næðu fulltrúa á þing. Sjálfstæðisflokkurinn ennþá langstærsti flokkurinn en VG saxar á forskotið. 23. mars 2017 07:00 Mest lesið Lögregla rannsakar alvarlegt slys í Lágafellslaug Innlent Krefjast bóta verði ekki fallið frá áformum um skólaþorp Innlent Sex vikið úr starfi vegna banatilræðis gegn Trump Erlent Tekur önnur Íslendinga þátt í erfiðustu og lengstu kappreið í heimi Innlent Þriðjungur endurreisnarinnar gæti fallið á Rússa Erlent Halda áfram að ræða veiðigjöldin Innlent Draga Dettifoss til Reykjavíkur Innlent Fyrsta rafknúna flugvélin í dönsku innanlandsflugi Erlent Sleginn í andlitið með hnúajárni Innlent Segir ummæli ráðherra um sig ógeðfelld Innlent Fleiri fréttir Fundu 36 hugsanlega þolendur mansals á Íslandi í alþjóðlegri lögregluaðgerð „Eftir þetta hvassviðri í þinginu í gær heldur lífið áfram“ Tekjur af laxveiði í Borgarfirði eru vel yfir 50% af tekjum landbúnaðar á svæðinu Krefjast bóta verði ekki fallið frá áformum um skólaþorp Halda áfram að ræða veiðigjöldin Tekur önnur Íslendinga þátt í erfiðustu og lengstu kappreið í heimi Draga Dettifoss til Reykjavíkur Sleginn í andlitið með hnúajárni Lögregla rannsakar alvarlegt slys í Lágafellslaug Þingfundi frestað: Stjórnarandstaðan lagði fram „aðeins mýkri“ tillögu „Það er þarna sem rússneskir kafbátar fara í gegn“ Hélt á lokuðu umslagi Tillögur „ekki afhentar í lokuðu umslagi“ Uppþot og fúkyrði á þinginu og bandarískur kjarnorkukafbátur Jökulhlaupið í rénun Reyna að stilla til friðar í bakherbergjum Alþingis Segir ummæli ráðherra um sig ógeðfelld Fundu tuttugu kíló af grasi eftir húsleit í Hafnarfirði Mennirnir þrír sjáist ekki í myndefni Vara við slysahættu vegna kaldavatnsleysis Vilja herða reglur um frágang rafhlaupahjóla í Reykjavík Segir valkyrjur rangnefni og vill kalla þær skjaldmeyjar Samtal við stjórnarandstöðuna fullreynt Kemur kjarnorkuvetur á eftir kjarnorkuákvæðinu? „Forsætisráðherra veit ekkert hvernig þetta hefur verið!“ „Enginn vafi á að fyrirkomulag Bílastæðasjóðs er löglegt“ Nóróveira líkleg orsök hópsýkingar á Laugarvatni „Það er orrustan um Ísland“ „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Sjá meira
Svo virðist sem ríkisstjórnarsamstarf við Sjálfstæðisflokkinn sé banvænt. Fáir flokkar lifa hjónabandið af og umburðarlyndi kjósenda, annarra en flokkshollra Sjálfstæðismanna, er af skornum skammti og minna en oftast áður. Í samtali við Vísi í gær sagðist Nichole Leigh Mosty, þingmaður Bjartrar framtíðar, greina mikla reiði meðal kjósenda meðal annars vegna þess að ekki tókst að mynda fimm flokka stjórn. Svo mikla reiði að hún hrökklaðist út af Facebook.Sjálfstæðisflokkurinn er ekki cover-bandHvorki Viðreisn né Björt framtíð fengju kjörinn mann á þing ef kosið væri núna. Þetta sýna niðurstöður nýrrar skoðanakönnunar Fréttablaðsins, Stöðvar 2 og Vísis. Björt framtíð fengi 3,8 prósent og Viðreisn 3,1 prósent. Meðan þessu fer fram heldur Sjálfstæðisflokkurinn sínu og gott betur með 32,1 prósents fylgis. Gunnar Smári Egilsson ritstjóri velti þessari stöðu fyrir sér á Facebooksíðu sinni í morgun og miðað við viðbrögð telja margir hann hafa hitt naglann á höfuðið í snarpri umsögn: „Hvers vegna ættir þú líka að kjósa Bjarta framtíð eða Viðreisn þegar þú getur kosið Sjálfstæðisflokkinn beint? Það fer enginn á tónleika með cover-bandi þegar alvöru hljómsveitin er að spila í næsta sal.“Sjálfstæðisflokkurinn nýtur þess að vera í ríkisstjórnHvað veldur? Vísir leitaði haldbærari skýringa en þeirra að Sjálfstæðisflokkurinn sé ekki cover-band. Og þær eru í sjálfu sér ekki flóknar né nýstárlegar. „Það hefur lengi verið eitt einkenni á fylgisþróun stjórnmálaflokka á Íslandi, að samstarfsflokkar Sjálfstæðisflokksins gjalda stjórnarsamstarfsins við hann í ríkisstjórn,“ segir Eiríkur Bergmann prófessor í stjórnmálafræði við Bifröst: „Sjálfstæðisflokkurinn hefur verið burðarflokkur í íslenskum stjórnmálum og nýtur þess gjarnan í fylgi að vera í ríkisstjórn. Fólk lítur til forystu hans á meðan samstarfsflokkurinn/flokkarnir fá yfir sig mótstöðuna.“Hákarlinn sem svamlar á ÍslandsmiðumNýjasta dæmið er vitaskuld síðasta ríkisstjórn, gríðarlega umdeild en fylgi Sjálfstæðisflokksins haggaðist vart í síðustu alþingiskosningum meðan Framsóknarflokkurinn hlaut sína verstu útkomu frá upphafi. Þetta er segin saga. Að fylgið fljúgi af Viðreisn og Bjartri framtíð er þannig í samræmi við íslenska stjórnmálasögu. Þessir eru megindrættirnir þó finna megi dæmi í Íslandssögunni að flokkar hafi ekki komið slippir og snauðir, rifnir og tættir út úr samstarfi við Sjálfstæðisflokkinn.Prófessor Eiríkur segir að heldur megi líkja Sjálfstæðisflokknum við hákarl en svarta ekkju; hann étur upp fylgi samstarfsflokkanna.visir/EyþórEiríkur vill fremur líkja Sjálfstæðisflokknum við hákarl en svarta ekkju sem drepur maka sinn. Flokkurinn étur upp fylgi samstarfsflokksins. Þá er annað í þessu líka, sem er að Viðreisn og Björt framtíð tilheyra ekki kjarnaflokkum flokkakerfisins, og sagan kennir að slíkum flokkum gengur illa að halda velli yfir langan tíma. „Það bar mjög langt á milli annars vegar D og hins vegar A/C. Frjálslyndu flokkarnir fá því ekki allt sitt fram. Þeir þurfa að sækja á um breytingar sem alltaf er erfiðar. Mér sýnist að þeir sem styðja ríkisstjórnina umbuni Sjálfstæðisflokknum fyrir forystuna á meðan fylgisfólk A/C eigi sumt erfitt með að sjá á eftir þessum áherslum flokkana inn í samstarf sem snýst fremur um stöðugleika heldur en kerfisbreytingar.“Íhaldssemi flokkshollra Sjálfstæðismanna lykilatriðiKjósendur Sjálfstæðisflokksins virðast standa með flokknum sama hvað gengur á og forgangsraða: Þeir virðast í grunninn einfaldlega vera á móti breytingum. Þannig má segja að „Leiðréttingin“, sem gengur í berhögg við allt sem Sjálfstæðisflokkurinn segist vera um, hefði átt að reynast flokkunum erfið. En, kjósendur flokksins kippa sér ekkert upp við það. Pólitísk ábyrgð virðist ekki vera til í þeirra bókum. Þeir virðast einfaldlega líta til þess að í grunninn gangi „Leiðréttingin“ út á að standa vörð um ríkjandi stöðu. „Frjálslyndir flokkar sem börðust fyrir kerfisbreytingum eru nú í ríkisstjórn með burðarflokki kerfisins sem er meira umhugað um á byggja á því sem fyrir er, fremur en að gera grundvallarbreytingar á kerfinu. Með öðrum orðum, Sjálfstæðisflokkurinn starfar nú eftir því sem kjósendur hans búast við og ætlast til af honum, á meðan kjósendur A/C áttu kannski von á öðru og ætlast til annars af sínum flokkum en nú birtist í stjórnarstefnunni,“ segir prófessor Eiríkur.
Tengdar fréttir Gjörbreytt staða frá síðustu kosningum samkvæmt nýrri könnun Vinstri græn gætu myndað þriggja flokka ríkisstjórn með Pírötum og Samfylkingunni. Ný könnun bendir til að einungis fimm flokkar næðu fulltrúa á þing. Sjálfstæðisflokkurinn ennþá langstærsti flokkurinn en VG saxar á forskotið. 23. mars 2017 07:00 Mest lesið Lögregla rannsakar alvarlegt slys í Lágafellslaug Innlent Krefjast bóta verði ekki fallið frá áformum um skólaþorp Innlent Sex vikið úr starfi vegna banatilræðis gegn Trump Erlent Tekur önnur Íslendinga þátt í erfiðustu og lengstu kappreið í heimi Innlent Þriðjungur endurreisnarinnar gæti fallið á Rússa Erlent Halda áfram að ræða veiðigjöldin Innlent Draga Dettifoss til Reykjavíkur Innlent Fyrsta rafknúna flugvélin í dönsku innanlandsflugi Erlent Sleginn í andlitið með hnúajárni Innlent Segir ummæli ráðherra um sig ógeðfelld Innlent Fleiri fréttir Fundu 36 hugsanlega þolendur mansals á Íslandi í alþjóðlegri lögregluaðgerð „Eftir þetta hvassviðri í þinginu í gær heldur lífið áfram“ Tekjur af laxveiði í Borgarfirði eru vel yfir 50% af tekjum landbúnaðar á svæðinu Krefjast bóta verði ekki fallið frá áformum um skólaþorp Halda áfram að ræða veiðigjöldin Tekur önnur Íslendinga þátt í erfiðustu og lengstu kappreið í heimi Draga Dettifoss til Reykjavíkur Sleginn í andlitið með hnúajárni Lögregla rannsakar alvarlegt slys í Lágafellslaug Þingfundi frestað: Stjórnarandstaðan lagði fram „aðeins mýkri“ tillögu „Það er þarna sem rússneskir kafbátar fara í gegn“ Hélt á lokuðu umslagi Tillögur „ekki afhentar í lokuðu umslagi“ Uppþot og fúkyrði á þinginu og bandarískur kjarnorkukafbátur Jökulhlaupið í rénun Reyna að stilla til friðar í bakherbergjum Alþingis Segir ummæli ráðherra um sig ógeðfelld Fundu tuttugu kíló af grasi eftir húsleit í Hafnarfirði Mennirnir þrír sjáist ekki í myndefni Vara við slysahættu vegna kaldavatnsleysis Vilja herða reglur um frágang rafhlaupahjóla í Reykjavík Segir valkyrjur rangnefni og vill kalla þær skjaldmeyjar Samtal við stjórnarandstöðuna fullreynt Kemur kjarnorkuvetur á eftir kjarnorkuákvæðinu? „Forsætisráðherra veit ekkert hvernig þetta hefur verið!“ „Enginn vafi á að fyrirkomulag Bílastæðasjóðs er löglegt“ Nóróveira líkleg orsök hópsýkingar á Laugarvatni „Það er orrustan um Ísland“ „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Sjá meira
Gjörbreytt staða frá síðustu kosningum samkvæmt nýrri könnun Vinstri græn gætu myndað þriggja flokka ríkisstjórn með Pírötum og Samfylkingunni. Ný könnun bendir til að einungis fimm flokkar næðu fulltrúa á þing. Sjálfstæðisflokkurinn ennþá langstærsti flokkurinn en VG saxar á forskotið. 23. mars 2017 07:00